عوامل موثر در قیمت طلا

قیمت طلا تحت تاثیر عوامل مختلفی تعیین می شود. بخشی از این عوامل مربوط به شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی داخلی و برخی مربوط به مسائل بین المللی هستند که هر کدام اثر خود را بر قیمت نهایی طلا در بازار اعمال می کنند. از مهم ترین عوامل داخلی، نرخ تورم و از مهم ترین عوامل بین المللی، قیمت دلار را می توان نام برد.

قیمت طلا در بازار همواره در حال نوسان است. یکی از سوالات متداول در بازار طلا این است که چه عواملی بر قیمت نهایی طلا تاثیر گذار هستند و آیا قیمت طلا در بازار داخلی با توجه به قیمت جهانی آن تعیین شده یا عوامل داخلی مربوط به شرایط هر کشور تعیین کننده نهایی هستند. چه کسانی قیمت طلا را مشخص می کنند و آیا این قیمت قابل پیش بینی هست یا خیر.

آگاهی از عوامل موثر در قیمت طلا و  شرایط تاثیرگذار بر قیمت جهانی طلا​، در بازار داخلی و بازار های جهانی به خریداران و سرمایه گذاران در این بازار کمک کرده تا دید بهتری نسبت به ماهیت طلا داشته و پیش بینی معقول تری از نوسانات این بازار داشته باشند و در سرمایه گذاری های خود موفق تر عمل کنند تا بتوانند به سود دهی ناشی از فعالیت در این بازار برسند.

در مقاله پیش رو به بررسی عوامل مختلف تاثیر گذار بر مشخص شدن قیمت طلا و این که چه کسانی در تعیین قیمت این کالا اثر گذار هستند و همچنین تاثیر عوامل بین المللی بر قیمت طلا در بازار های داخلی پرداخته شده است و خوانندگان می توانند با مطالعه مقاله اطلاعات خود را در این زمینه تکمیل کنند.

عوامل تاثیر گذار در قیمت طلا

عوامل متعدد داخلی و بین المللی بر قیمت طلا در جوامع موثر هستند. بنابراین نمی توان گفت قیمت طلا به صورت دستوری یا فقط تحت تاثیر یک عامل نوسان می کند و باید دید جامعی از تمام عوامل موثر در قیمت طلا و شرایط تاثیرگذار بر قیمت جهانی طلا داشت. از جمله مهم ترین این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

سیاست های پولی فدرال رزرو: سیاست های پولی فدرال رزرو که شاید بیشترین تاثیر را در قیمت جهانی طلا داشته باشند به عنوان سیاست هایی شناخته می شوند که با بهره گیری از تئوری هزینه فرصت از سمت بانک مرکزی ایالات متحده آمریکا اتخاذ می شود. تمامی داده‌ های اقتصادی از جمله گزارش ‌های مربوط به نرخ اشتغال ‌زایی، دستمزد، تولید و همچنین داده‌ های مربوط به رشد تولید نا خالص داخلی بر سیاست‌ های پولی فدرال ‌رزرو تاثیرگذار است که در نهایت قیمت طلا را جهت ‌دهی می‌ کند.

به طور کلی، کاهش نرخ بیکاری، توسعه تولید و رشد تولید نا خالص داخلی بیش از دو درصد در آمریکا، کاهش قیمت طلا را به دنبال دارد. برعکس، افزایش نرخ بیکاری، تضعیف داده‌ های مربوط به بخش تولید و رشد تولید نا خالص داخلی، فدرال‌ رزرو را به سوی سناریو کاهش نرخ بهره سوق می ‌دهد که منجر به افزایش قیمت طلا می ‌شود.

عرضه و تقاضا: عرضه و تقاضا مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر قیمت اکثر کالاها و خدمات در جامعه است. بازار طلا هم از این قاعده مستثنی نیست. هنگامی که تقاضا برای طلا زیاد شود قیمت آن افزایش یافته و وقتی عرضه زیاد شده و تقاضا کمتر باشد قیمت آن کاهش خواهد یافت. یکی از  عوامل موثر در قیمت طلا و شرایط تاثیرگذار بر قیمت جهانی طلا​، مالیات طلا می باشد.

تورم: تورم جزو  عوامل موثر در قیمت طلا و شرایط تاثیرگذار بر قیمت جهانی طلا بوده و علاوه بر اثر مستقیمی که بر افزایش قیمت کالاها و خدمات دارد موجب شده تا طلا به عنوان یک دارایی امن برای سرمایه گذاری مطرح شده و تقاضای آن زیاد شود، برعکس در صورت کاهش تورم افراد تمایل زیادی به سرمایه گذاری در بازار طلا نخواهند داشت.

نرخ ارز: زمانی که نرخ ارز در جامعه افزایش می یابد با توجه به قیمت جهانی طلا، نرخ طلا هم افزایش می یابد و همچنین تمایل برای سرمایه گذاری در بازار طلا افزایش می یابد. از طرفی قیمت طلا همواره بر اساس نرخ دلار آمریکا محاسبه می شود. نرخ ارز از مهم ترین عوامل موثر در قیمت طلا و شرایط تاثیرگذار بر قیمت جهانی طلا است.

اخبار و حوادث جهانی: در صورت وقوع حوادثی چون سیل و زلزله و جنگ یا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که موجب تغییر در سیاست های فدرال رزرو می شود و سایر مسائل سیاسی جهان قیمت طلا نوسان می کند. بنابراین قیمت طلا دچار عدم قطعیت بوده و همین موضوع بر نوسان بیشتر قیمت طلا تاثیرگذار است.

انتخابات ریاست جمهوری آمریکا: این انتخابات که تاثیر آن جزو مسائل جهانی اثر گذار در بازار های مالی است مرتبط با سیاست های پیشنهادی و مورد نظر هر یک از کاندیدا های ریاست جمهوری است. از طرف دیگر پیروزی هر یک از کاندیدا ها و رویکردی که در مسائل داخلی آمریکا اعمال می کند بر ساختار فدرال رزرو و اتخاذ سیاست های این نهاد و در نهایت تعیین قیمت طلا تاثیر گذار است.

چه کسانی قیمت طلا را مشخص می کنند

در ابتدا باید بدانیم طلا در بازارهای جهانی همواره براساس دلار آمریکا قیمت گذاری می‌شود. سابقه تاریخی این قیمت گذاری به پایان جنگ جهانی دوم و توافق کشورها بر ایجاد نظام ارزی بر پایه دلار و طلا بود. در این سیستم با توجه به قدرت بالای سیاسی، نظامی و اقتصادی آمریکا که دو سوم ذخایر طلای جهان را نیز داشت، دلار آمریکا ارز مشترک بین‌ المللی تعریف شد. یعنی کشورها قرار گذاشتند داد و ستد های بین کشوری آن ها با دلار آمریکا انجام شود. پشتوانه این دلار نیز طلای موجود در خزانه آمریکا بود. پس از آن صندوق سرمایه گذاری طلا به عنوان یک گزینه برای سرمایه گذاری مطرح شد.

پس از فروپاشی در شرف وقوع نظام مالی آمریکا تغییراتی در این نظام صورت گرفته و دلار به عنوان پول واحد برای داد و ستد مورد تایید قرار گرفت و طلا به عنوان جایگزینی برای ارز در نظر گرفته شد. در بخش قبل به تاثیر سیاست های پولی فدرال رزرو بر قیمت جهانی طلا اشاره شد. فدرال رزرو که بانک مرکزی آمریکاست سیاست های خود را از طریق کمیته بازار باز فدرال رزرو تدوین می کند.

این کمیته متشکل از ۱۲ عضو است که ۷ تن از آن‌ ها برای مدت ۱۴ سال توسط رئیس‌ جمهور ایالات متحده آمریکا منصوب شده و به این ترتیب هر دو سال و در ژانویه یکی از این اعضا که دوره‌ اش به پایان رسیده‌ است جای خود را به کسی می ‌دهد که به پیشنهاد رئیس‌ جمهور و تأیید سنا انتخاب می‌ شود. 5 عضو دیگر شامل رییس فدرال رزرو نیویورک و 4 تن از اعضای فدرال رزرو های مناطق دیگر هستند. به این ترتیب این افراد به طور مستقیم در تدوین سیاست های پولی آمریکا و در نتیجه ارزش دلار و در نهایت قیمت جهانی طلا تاثیرگذار هستند، اما نمی توان گفت قیمت طلا به طور مستقیم توسط این افراد تعیین می شود بلکه پس از تدوین سیاست های فدرال رزرو عوامل دیگری واسطه گری کرده و قیمت نهایی طلا را تشکیل می دهند.

تاثیر قیمت جهانی طلا در بازار ایران

همانطور که گفته شد عوامل متعدد و مختلفی بر روی نرخ روز طلا تاثیرگذار هستند، اما از بین آن ها دو عامل جهانی که می توانند بیشترین تاثیر را بر قیمت طلا داشته باشند، اونس جهانی و قیمت دلار آمریکا است. در بازار بین المللی طلا و دلار رابطه معکوس با هم دارند به این معنی که در اثر بحران های متفاوت مانند همه گیری کرونا یا بحران های سیاسی و مالی در آمریکا قیمت دلار کاهش یافته و تقاضا برای خرید طلا به عنوان سرمایه گذاری افزایش یافته و قیمت طلا هم افزایش می یابد اما در بازار ایران به علت دلایلی چون تحریم و تورم، این رابطه معکوس برقرار نیست و با افزایش ارزش دلار، قیمت طلا هم دچار افزایش می شود.

هنگامی که تحریم جدیدی برای دولت اعمال می شود، درآمد های ارزی دولت کاهش یافته در نتیجه نرخ دلار افزایش می یابد. با کاهش درآمد دولت و ثابت بودن هزینه ها، دولت مجبور به چاپ پول شده که این امر به افت ارزش پول ملی منتهی می شود و در نتیجه ارزش پول ملی در مقابل ارزش دلار کمتر و کمتر می شود.

اونس جهانی هم در حالتی که اقتصاد کشور در شرایط باثباتی نیست نمی تواند به آن شکلی که باید بر قیمت طلا در داخل ایران اثرگذار باشد. در شرایط فعلی حتی قیمت طلا در داخل با اونس جهانی رابطه معکوس داشته و با وجود افت اونس جهانی قیمت طلا در ایران به افزایش بی سابقه خود ادامه داده است. به نظر می رسد اثرگذاری اونس جهانی زمانی اتفاق می افتد که شرایط اقتصادی کشور حداقل برای چند وقت پایدار باشد یعنی یا تحریم ها تا حد خوبی برداشته شود یا دولت بتواند درآمد ارزی داشته باشد. به عبارت دیگر اگر برای چند وقت نرخ دلار باثبات باشد می توان انتظار داشت قیمت طلا با توجه به اونس جهانی حرکت کند.

 برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد  عوامل موثر در قیمت طلاا در کانال تلگرام سرمایه گذاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره سرمایه گذاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون عوامل موثر در قیمت طلا پاسخ دهند.