سرمایه گذاری در طلا

یکی از رایج ترین بازار های سرمایه گذاری، بازار طلا است که روش های مختلف و مزایا و معایبی دارد. در جواب به سوال آیا خرید طلا مناسب است باید گفت سرمایه گذاری در این بازار در بلند مدت سرمایه افراد را در مقابل تورم و نوسانات قیمتی محافظت کرده و سود نسبتا تضمین شده ای را به افراد ارائه می دهد. اما افرادی که در کوتاه مدت قصد سرمایه گذاری در طلا را دارند باید سایر جنبه ها از جمله تاثیر انس جهانی بر قیمت طلا را نیز بسنجند.

همه افراد به دنبال روشی امن برای سرمایه گذاری هستند. یکی از رایج ترین بازارهایی که از دیرباز مورد توجه اقشار مختلف جامعه برای سرمایه گذاری بوده، بازار طلا است. طلا به عنوان پشتوانه ای امن برای ارزهای مختلف شناخته می شود. همواره یکی از رایج ترین سوال ها در ذهن افراد جامعه "آیا باید در بازار طلا سرمایه گذاری کرد؟" می باشد.

ورود به بازار طلا نیازمند سطحی از آگاهی و تخصص است تا ضرر جبران ناپذیری به سرمایه افراد وارد نشود. آشنایی با مزایا و معایب ورود به این بازار به افراد کمک می کند تا سود بیشتری به دست آورند. لذا از موضوعاتی که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد، روش های مختلف سرمایه گذاری در طلا به صورت مستقیم و غیر مستقیم و ویژگی و مزایا و معایب هر کدام از این روش ها و ضرورت سرمایه گذاری در این بازار به عنوان روشی برای افزایش سرمایه و رسیدن به سود دهی را می توان نام برد.

هدف از سرمایه گذاری در طلا چیست؟

توصیه متخصصان بازار سرمایه همواره بر این بوده که به جای سرمایه گذاری تمام سرمایه در یک بازار مشخص، سبدی از دارایی ها تشکیل داده و به هر دارایی سهمی از سرمایه اختصاص داده شود. به این صورت مجموع سرمایه از خطر افت ارزش و ضرر در امان خواهد ماند. به عنوان مثال بخشی از سرمایه برای خرید سهام شرکت ها، بخشی برای سپرده گذاری در بانک ها و بخشی برای سرمایه گذاری در ارز ها و طلا، هزینه شود.

اهمیت بازار طلا برای سرمایه گذاری به ماهیت این بازار بر می گردد. در پاسخ به سوال "آیا طلا بخریم؟" باید گفت طلا یک کالا با ارزش جهانی بوده و ارزش ذاتی این کالا در طول زمان و با توجه به تورم و نزول بازار های سهام و چرخه های اقتصادی، کم نمی شود. طلا به عنوان پشتوانه ای امن می تواند ارزش سبد دارایی فرد را در مواقع بحران حفظ کند و در بلند مدت سبب پیشی گرفتن سرمایه افراد از نرخ تورم جامعه شود.

سرمایه گذاری در این بازار با توجه به عوامل موثر در قیمت طلا از دو طریق مستقیم یعنی خرید طلای فیزیکی و به صورت غیر مستقیم به واسطه خرید گواهی سپرده طلا و خرید واحد های صندوق های سرمایه گذاری مبتنی بر طلا انجام می شود. مزیتی که روش های غیر مستقیم سرمایه گذاری نسبت به روش های مستقیم دارند، در امان ماندن کالا از خطرات احتمالی مانند دزدیده شدن، امکان سرمایه گذاری با هر میزان سرمایه و حداقل مبلغ ممکن و سپردن دارایی به دست افراد متخصص است که از طریق تحلیل های مرتبط با بازار های مالی امکان سود آوری بیشتری را در حداقل زمان ممکن فراهم می آورند.

از دیگر مواردی که لزوم سرمایه گذاری در این بازار را مشخص می کند اعتماد عمومی است که نسبت به این بازار وجود دارد. به طور کلی ورود به این بازار نیاز به تخصص بالایی ندارد، اما روش های سرمایه گذاری غیر مستقیم منافع بیشتری را نسبت به روش مستقیم ارائه می دهند.

سرمایه گذاری در طلای دست دوم

یکی از روش های سرمایه گذاری در بازار طلا سرمایه گذاری بر روی طلای دست دوم یا بدون اجرت است. در پاسخ به سوال "آیا طلا بخریم؟" باید توجه داشت طلای فیزیکی بر اساس فاکتور های مختلفی چون وزن طلا، مالیات و اجرت ساخت طلا قیمت گذاری می شود. طبق قانون دریافت اجرت ساخت توسط فروشندگان فقط در اولین معامله امکان پذیر بوده و در معاملات بعدی این هزینه لحاظ نمی شود که سبب کاهش هزینه خرید و دریافت سود بیشتر از افزایش قیمت کالا خواهد شد.

مهم ترین مزیت خرید طلای دست دوم همین نکته معافیت از هزینه اجرت و مالیات می باشد و در نهایت هنگام فروش مبلغی برای خسارت دیدن یا همان هزینه اجرت ساخت مطرح نیست. ضمن اینکه در خرید طلای دست دوم می توان با مبلغ یکسان کالای بیشتری نسبت به طلای نو خریداری کرد. مزیت دیگر جنبه مصرفی این نوع از طلا است که علاوه بر سرمایه گذاری قابل استفاده برای مدتی که دارنده قصد فروش نداشته باشد نیز هست.

از جمله معایبی که در خصوص خرید طلای دست دوم مطرح می شود عبارتند از امکان خرید طلای تقلبی یا طلای با عیار پایین که لزوم خرید از فروشندگان معتبر را یادآور می شود. این نوع طلا تنوع خاصی ندارد و باید از بین طلاهای موجود در فروشگاه خریداری شده و همچنین این طلا ها معمولا طرح های قدیمی هستند که ممکن است در هنگام فروش، خریدار از معامله صرف نظر کند. نکته مهم دیگری که باید در هنگام خرید طلای دست دوم مد نظر قرار گیرد درخواست صدور فاکتور از جانب فروشنده و کسب اطمینان از کد استاندارد طلا است.

به طور کلی طلا و از جمله طلای دست دوم خاصیت نقد شوندگی بالایی داشته و در هر زمان می توان با فروش آن پول نقد به دست آورد اما مهم است که زمان خرید و فروش صحیح را مد نظر قرار داده تا از ضرر و زیان احتمالی جلوگیری شود.

سرمایه گذاری شمش طلا

همانطور که پیش تر گفته شد افراد برای جلوگیری از افت ارزش پولشان در مقابل نوسانات نرخ ارز و عوامل دیگر و همچنین برای تبدیل ارزش دارایی های خود از ریالی به انواع دیگر، اقدام به خرید طلا می کنند. شمش طلا، طلای آب شده و مذابی است که در قالب های مشخص ریخته شده و در اندازه های مختلف و به صورت وکیوم شده به فروش می رسد.

شمش طلا توسط بخش خصوصی با نظارت دولت یا در ضرابخانه های دولتی ساخته می شود. طلایی که برای ساخت شمش طلا از آن استفاده می شود خلوص بسیار بالایی داشته و عموما عیار آن بیست و چهار بوده و از این نظر نسبت به طلا و سکه که عموما عیار هجده دارند برتری دارد.

مزیت خرید شمش طلا اندازه های متنوع آن است که از مقادیر کم مانند یک گرم تا مقادیر بیشتر مانند یک کیلوگرم در دسترس است. این نوع از طلا یک کالای با امکان معامله جهانی بوده و در واقع پشتوانه قیمت ارز های گوناگون است و در هر جای دنیا می توان با آن به معامله پرداخت. شمش طلا مانند طلای دست دوم اجرت ساخت نداشته و از این نظر به صرفه تر است.  شمش حباب قیمتی سکه و طلای زینتی را نداشته و قیمت آن پایدار تر است در نتیجه گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری خصوصا در مقادیر بالاتر است.

در خصوص معایب خریداری شمش طلا هم باید به هزینه حمل و نقل آن و خطرات احتمالی شامل سرقت اشاره کرد. روی شمش های طلا اطلاعاتی مانند وزن، عیار، کد شناسایی و نماد و نام کارخانه درج می شود. به صورت کلی انتخاب شمش طلا یا انواع دیگر طلا به هدف از سرمایه گذاری مرتبط است، اما با توجه به مزیت های مهمی که شمش طلا نسبت به سایر انواع طلا دارد گزینه مناسب تری به نظر می رسد.

برای سرمایه گذاری سکه بهتر است یا طلا؟

درباره این بحث که سرمایه گذاری بر روی سکه پر سود تر و بهتر است یا طلا باید نکاتی را مد نظر داشت.  سوال اولی که برای ورود به این بازار مطرح می شود این است که "آیا طلا بخریم؟". اولین نکته که باید در نظر داشت موضوعی است که در مورد طلای دست دوم و شمش طلا مطرح کردیم، یعنی اجرت ساخت. سکه طلا مانند دو مورد قبلی اجرت ساخت نداشته و از این نظر بر خرید طلا ارجحیت داشته و سود بیشتری ارائه می دهد. ضمن اینکه قیمت خرید و فروش سکه تفاوت فاحشی با یکدیگر نداشته، اما در خرید طلا، سرمایه گذار هنگام فروش دارایی خود به اندازه مبلغ اجرت ساخت ضرر می کند، هرچند ممکن است در صورت بازدهی سود چشمگیر این مبلغ چندان مورد توجه نباشد.

مورد بعدی قابلیت مصرفی طلا است که سکه از این قابلیت بی بهره است، اما باید به این نکته توجه شود که در صورت استفاده زینتی از طلا خطر به سرقت رفتن آن بیشتر است، در حالی که می توان سکه را در جایی امن مانند گاو صندوق نگهداری کرد. سکه ها از نظر طرح حکاکی شده بر روی آنها به دو دسته طرح قدیم و طرح جدید تقسیم می شوند، اما از نظر عیار و ارزش این دو دسته تفاوتی با هم ندارند. ولی از آنجا که قیمت سکه تابعی از عرضه و تقاضاست و تقاضا برای سکه های طرح جدید بیشتر است، در نتیجه قیمت این نوع سکه همواره کمی بالاتر از قیمت سکه طرح قدیم است.

به طور کلی سرمایه گذاری بر روی سکه جنبه ارزشی بیشتری دارد و با توجه به نکاتی که مطرح شد انتخاب هوشمندانه تری است، اما باید در خرید سکه به حباب سکه و تحلیل وضعیت بازار توجه کرده و علاوه بر عرضه و تقاضا که عوامل تاثیر گذار بر روی قیمت سکه هستند به نرخ دلار هم توجه داشت چرا که با افزایش نرخ دلار قیمت سکه هم افزایش می یابد و در شرایطی که نرخ دلار حالت صعودی دارد زمان مناسبی برای خرید سکه و سرمایه گذاری قابل توجه روی آن نیست.

مزایا سرمایه گذاری طلا

درمورد روش های سرمایه گذاری بر روی طلا در قسمت اول نکاتی مطرح شد. حال به مزایای سرمایه گذاری در این بازار و مزایای ورود به بازار از طریق هر کدام از این روش ها می پردازیم. طلا به عنوان یک کالای جهانی و با مقبولیت عام قابلیت نقد شوندگی بالایی داشته و حتی اوراق سکه و واحد های صندوق های سرمایه گذاری طلا را به محض تصمیم برای فروش می توان به پول نقد تبدیل کرد حال آنکه بازار های موازی مانند مسکن، سهام، خودرو و ... برای فروش دارایی نیاز به زمان و پیدا شدن متقاضی خرید دارند. بازار طلا یکی از بزرگترین و نقد شونده ترین بازار های جهانی است.

بازار طلا یک بازار با ریسک غیر سیستماتیک است به این معنی که نزول بازار های موازی روی بازار طلا تاثیر گذار نبوده و اصولا بازار طلا با بازار های دیگر همبستگی منفی دارد. از این جهت بسیار مهم است که در سبد سرمایه گذاری بخشی از سرمایه به طلا اختصاص داده شود تا در صورت نزول بازار های دیگر از سرمایه در مقابل ضرر و زیان های کلان محافظت شود.

همچنین از دیرباز هم طلا به عنوان سپری برای تامین امنیت سرمایه به کار می رفته و این موضوع سابقه طولانی دارد. طلا کالایی با موارد مصرف بیش از استفاده زینتی است و اهمیت طلا در صنایع مختلف موجب افزایش خواستار این کالا و سهم داشتن آن در سرمایه گذاری شرکت های بزرگ شده است. اعتماد عمومی به بازار طلا بسیار زیاد است و این موضوع در مواقع بروز بحران، آشفتگی در سایر بازار ها، افزایش ناگهانی قیمت ها، فروپاشی نظام های مالی و نا آرامی های سیاسی و همزمان افزایش تقاضای طلا مشخص می شود.

به طور کلی سرمایه گذاری بر روی فلزات گرانبها سپر امنیت سرمایه است، اما طلا کالایی است که گاها هم در کوتاه مدت به علت اخبار گوناگون و هم در بلند مدت به سرمایه گذار سود می دهد. مزیت استفاده از گواهی های سپرده کالایی و صندوق های سرمایه گذاری طلا امنیت بالای آنها بوده که ریسک نگهداری از کالای فیزیکی را به صفر می رساند و کارمزد این روش ها گاها از هزینه اجرت ساخت طلای زینتی کمتر است. بنابراین پاسخ سوال "آیا طلا بخریم؟" واضح است که مثبت بوده و از مزایای زیادی برخوردار است.

معایب سرمایه گذاری طلا

حال که به مزایای سرمایه گذاری بر روی طلا و ورود به این بازار اشاره شد به معایب آن هم می پردازیم و به نتیجه معقولی در مورد سوال طلا بخریم می رسیم. بزرگترین ریسک ورود به بازار طلا خطرات احتمالی آن و خصوصا خطر سرقت هست که البته این ریسک در روش سرمایه گذاری مستقیم مطرح شده و در روش های غیر مستقیم این مشکل حل شده است. هزینه اجرت ساخت و کارمزد استفاده از صندوق های سرمایه گذاری طلا به عنوان مورد دیگری مطرح شده که موجب اختلاف بین قیمت خرید و فروش می شود و در نهایت سود کمتری به سرمایه گذار ارائه می دهد. در خرید طلای فیزیکی به عنوان عامل سرمایه گذاری اگر سرمایه گذار اطلاعات و دانش کافی نداشته باشد ریسک سود دهی بالا خواهد بود.

بازار طلا عموما برای سرمایه گذاران با افق دید بلند مدت مناسب است و ممکن است در کوتاه مدت سود چندانی را تضمین نکرده یا گاها موجب ضرر هم بشود بنابراین سرمایه گذاری در این بازار برای کوتاه مدت ریسک بالایی داشته و توصیه نمی شود. طلای فیزیکی برعکس بازاری مانند بازار سهام که امکان معامله در واحد های کوچک و بزرگ را فراهم می کند، از این امکان بی بهره است، به این معنی که نمی توان فقط بخشی از یک سکه طلا را فروخت. خطر دیگری که سرمایه گذاران بالقوه در این بازار را تهدید می کند امکان خرید طلای تقلبی است که لزوم مراجعه به فروشگاه های معتبر و خرید از افراد معتمد را پیش می کشد.

از دیگر معایب ورود به بازار طلا، اثر پذیری بالای آن از اخبار و حوادث جامعه و بین الملل است به طوری که اخبار موجود می تواند باعث نزول ناگهانی و غیر قابل پیش بینی ارزش این کالا شود. همچنین سرمایه گذاری تمام سرمایه بر روی طلا به علت نوسانات شدید این بازار و تاثیر پذیری بالایی که از اخبار و نرخ ارز دارد گزینه مناسبی به نظر نمی رسد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد سرمایه گذاری در بازار طلا در کانال تلگرام سرمایه گذاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره سرمایه گذاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون سرمایه گذاری در بازار طلا پاسخ دهند.