قرارداد اجاره زمین کشاورزی

قرارداد اجاره زمین کشاورزی یکی از انواع قراردادها در حوزه اجاره ملک می باشد که انعقاد آن، مستلزم رعایت شرایط خاصی است. از جمله شرایط اجاره نامه زمین کشاورزی می توان به معین بودن مدت اجاره و مقدار اجاره بها اشاره نمود. افراد می توانند با دانلود و مطالعه نمونه قرارداد اجاره زمین کشاورزی با نحوه تنظیم آن آشنا گردند.

قرارداد اجاره از جمله عقود معین می باشد که به طور پیوسته، بین عموم رایج بوده و دارای انواع مختلفی می باشد. یکی از اقسام این نوع عقود، قرارداد اجاره زمین کشاورزی است که عموما بین صاحب ملک و شخص کشاورز، به منظور انتقال مالکیت منافع زمین منعقد می شود. با امضای چنین قراردادی، کشاورز می تواند در قبال پرداخت اجاره، از منفعت زمین استفاده نماید.

با این حال، انعقاد قرارداد اجازه زمین متضمن رعایت شروط خاصی می باشد که در قانون به آن اشاره شده است. همچنین، به منظور انعقاد معامله ای که مقصود طرفین را بیان نماید و آن ها را دچار اختلاف ننماید، طرفین می بایست از نحوه تنظیم و نوشتن اجاره نامه زمین کشاورزی آگاه بوده و از اثرات آن مطلع باشند. به همین دلیل، آشنایی با جزئیات اجاره نامه زمین کشاورزی برای طرفین معامله امری الزامی می باشد.

از این رو، در ادامه مقاله حاضر، قصد داریم، پس از پاسخ به این پرسش که شرایط قرارداد اجاره زمین کشاورزی چیست و نحوه تنظیم و نوشتن آن چه می باشد؛ به آثار اجاره نامه زمین کشاورزی بپردازیم. سپس در انتها، یک نمونه متن قرارداد اجاره زمین کشاورزی برای دانلود ارائه خواهد شد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، با ما همراه باشید.

شرایط قرارداد اجاره زمین کشاورزی چیست

قرارداد اجاره زمین کشاورزی از جمله قراردادهایی است که بین مالکان زمین و کشاورزان به منظور استفاده از منفعت زمین، منعقد می گردد. برای انعقاد این گونه قراردادها، رعایت یک سری شرایط الزامی می باشد. سوالی که در این میان، ممکن است برای برخی افراد ایجاد شود این است که، شرایط قرارداد اجاره زمین کشاورزی چیست و چه ضوابطی می بایست در این زمینه مورد رعایت قرار گیرد. به همین دلیل در این بخش، به بیان این شرایط پرداخته خواهد شد.

به طور کلی، شرایط قرارداد اجاره، از جمله قرارداد اجاره زمین کشاورزی، در مواد 466 تا 516 قانون مدنی بیان گردیده است. بر طبق این مواد، یکی از شرایط قرارداد اجاره زمین کشاورزی آن است که مالک بتواند زمین را به مستاجر تحویل دهد، وگرنه قرارداد باطل است. ماده 470 قانون مدنی در این خصوص بیان می دارد: «در صحت اجاره قدرت بر تسلیم عین مستاجره شرط است.» درصورتی که موجر از تسلیم زمین کشاورزی امتناع کند و تعذر الزام به تسلیم وجود داشته باشد، مستاجر بنابر ماده 476 قانون مدنی، می تواند معامله را فسخ کند.

همچنین، بنابر ماده 472 قانون مدنی، مال الاجاره یا زمین می بایست معین باشد. درصورتی که زمین کشاورزی معین نبوده و مجهول یا مردد بین چند زمین باشد، قرارداد اجاره باطل است. زمینی که بین دو یا چند نفر به صورت مشاع وجود دارد، می تواند به اجاره داده شود، اما تسلیم عین زمین به مستاجر، مستلزم رضایت تمام شرکا است. ماده 475 قانون مدنی در این خصوص بیان می دارد: «اجاره مال مشاع جائز است لیکن تسلیم عین مستاجره موقوف است به اذن شریک.»

بنابر ماده 490 قانون مدنی، مستاجر باید زمین را برای همان مصرفی که در عقد اجاره مقرر شده استفاده کند. بنابراین، مستاجر نمی تواند زمین را به غیر امور کشاورزی مورد استفاده قرار دهد. برای مثال نمی تواند از آن برای پرورش دام بهره ببرد. همچنین، بر طبق ماده 490 قانون مدنی، در قرارداد اجاره زمین کشاورزی لازم است که مبلغی به عنوان اجاره بها تعیین شده  و مستاجر آن را در موعد مقرر پرداخت کند.

در قرارداد اجاره زمین کشاورزی شرایط صحت معاملات می بایست وجود داشته باشد. شرایط صحت معاملات شامل قصد و رضای طرفین، اهلیت طرفین عقد، معلوم و معین بودن مورد معامله و مشروع بودن جهت معامله می باشد. بنابر ماده 191 قانون مدنی، قصد و رضای طرفین به معامله، می بایست مشخص باشد. همچنین بر طبق ماده 211 قانون مدنی، برای اینکه متعاملین، اهل محسوب شوند، باید، بالغ و عاقل و رشید باشند تا معامله صحیح واقع شود.

نحوه نوشتن و تنظیم اجاره نامه زمین کشاورزی

در قسمت گذشته، پیرامون شرایط قرارداد اجاره زمین کشاورزی و نکات حقوقی در اجاره زمین کشاورزی، توضیحاتی بیان گردید و در رابطه با ضوابط حاکم بر آن، مطالبی ارائه شد. افراد در صورت داشتن شرایط مذکور، می توانند برای نگارش و انعقاد قرارداد اجاره زمین اقدام نمایند. این امر مستلزم آگاهی از نحوه تنظیم و نوشتن اجاره نامه زمین کشاورزی می باشد. 

در نوشتن و تنظیم اجاره نامه زمین کشاورزی، ابتدا به مشخصات طرفین و بیان اطلاعات آن ها نظیر شماره شناسنامه، پرداخته شده و در قسمت بعدی نیز، مشخصات زمین کشاورزی مانند نشانی و مساحت آن نگاشته می شود. یکی از بخش های مهم هر قراردادی، از جمله اجاره نامه زمین کشاورزی، نوشتن تعهدات طرفین معامله می باشد. بهتر است افراد از تنظیم اجاره نامه دستی خودداری نمایند.

در این قسمت، تعهدات موجر و مستاجر نوشته شده و معین می شود، که هر یک در قبال طرف دیگر، چه مسئولیت هایی دارند. نکته قابل توجه در این زمینه آن است که بنابر ماده 474 قانون مدنی، مستاجر می تواند عین مستاجره را به شخص دیگری اجاره دهد. بنابراین مالک، در صورتی که تمایل ندارد، زمین او به شخص دیگری اجاره داده شود، می بایست در اجاره نامه زمین کشاورزی به این امر تصریح نماید. 

همچنین، بهتر است در قرارداد زمین کشاورزی به این موضوع اشاره شود که زمین کشاورزی به منظور کاشت چه محصولی مورد استفاده قرار می گیرد. زیرا برخی محصولات سبب از بین رفتن مرغوبیت و آلوگی خاک زمین می شوند. بنابراین، موجر می تواند برای جلوگیری از تخریب زمین خود، نوع کاشت محصولات را محدود نماید. در صورتی که مستاجر شرط مذکور را رعایت ننماید، مالک می تواند به موجب تخلف از شرط، اقدام به فسخ قرارداد اجاره نماید.

در قسمت بعدی، به مبلغ اجاره و نحوه پرداخت آن اشاره می گردد. در این قرارداد مستاجر می تواند با رضایت موجر، پرداخت مبلغی از اجاره بها را منوط به برداشت محصول از زمین کشاورزی نماید تا از ورود ضرر به خود، جلوگیری نماید. همچنین طرفین می بایست در نحوه نوشتن و تنظیم اجاره نامه زمین کشاورزی، قوانین مرتبط با این زمینه من جمله مواد قانون مدنی و قانون روابط موجر و مستاجر را در نظر گرفته و خلاف آن را، جز در موارد اجازه داده شده، توافق ننمایند.

آثار قرارداد اجاره زمین کشاورزی

انعقاد قرارداد اجاره به نحو صحیح، طرفین را ملزم می نماید که به کلیه تعهدات و آثار حقوقی قرارداد اجاره زمین کشاورزی متعهد باشند، به گونه ای که عدم اجرا آثار قرارداد اجاره زمین کشاورزی، باعث پیگرد قانونی یا فسخ عقد می شود. به همین منظور در این قسمت به آثار و پیامد های این نوع قرارداد اشاره خواهد شد.

اولین نکته از آثار اجاره نامه زمین کشاورزی، این است که قرارداد اجاره از جمله عقود لازم می باشد و کلیه مندرجات آن، بین طرفین و قائم مقالم قانونی آن ها لازم الاتباع است. بنابراین نمی توان قرارداد اجاره را مانند عقود جایز، به طور یک طرفه و هر زمان منحل نمود.

همچنین به محض اینکه قرارداد اجاره زمین کشاورزی منعقد شود، طرفین می بایست به تعهدات خود بر طبق قرارداد عمل نمایند. این تعهدات، تکالیفی را بر عهده موجر و مستاجر قرار می دهد. برای مثال از جمله حقوق و تکالیف موجر نسبت به مستاجر بر طبق ماده 476 قانون مدنی، آن است که مالک، زمین را به مستاجر تحویل دهد. همچنین این عین مطابق ماده 477 قانون مدنی می بایست در حالتی تسلیم شود که مستاجر بتواند از آن استفاده مطلوبه را بنماید.

همچنین از جمله آثار قرارداد اجاره زمین کشاورزی برای مستاجر آن است که اجاره بها را در موعد مقرر به موجر پرداخت کند و در صورت عدم مشخص نمودن زمان، این مبلغ می بایست نقدا به وی داده شود. ماده 490 قانون مدنی در این خصوص بیان می دارد: «مستاجر باید مال الاجاره را در مواعدی که بین طرفین مقرر است تادیه کند و در صورت عدم تعیین موعد نقدا باید بپردازد.»

دانلود نمونه متن قرارداد اجاره زمین کشاورزی

انعقاد قرارداد اجاره نامه زمین کشاورزی، یکی از مواردی است که قانون گذار در مواد 466 تا 516 قانون مدنی به آن اشاره نموده است. در این مواد، ضمن بیان تعریف عقد اجاره، شرایط لازم برای صحت این نوع قراردادها نیز بیان گردیده است. بنابراین، طرفین معامله لازم است که در قرارداد خود به آن توجه نموده و حق تراضی بر خلاف آن را در نمونه اجاره نامه نخواهند داشت. 

به غیر از مواردی که در قانون به آن تصریح شده، نمونه قرارداد اجاره زمین کشاورزی تابع نکات و شرایطی خواهد بود که طرفین بر سر آن با یکدیگر تراضی نموده اند. بنابراین تا زمانی که این شرایط، مخالفتی با متن صریح قانون نداشته و در قرارداد نیز ذکر شده باشند، برای طرفین تعهد آور خواهند بود. به منظور آشنایی علاقمندان با محتوا و مندرجات متن قرارداد اجاره زمین کشاورزی، در جدول زیر، امکان دانلود نمونه متن قرارداد اجاره زمین کشاورزی فراهم شده که افراد با دانلود آن می توانند از دیگر جزئیات این قرارداد مطلع گردند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شرایط و نحوه تنظیم قرارداد اجاره زمین کشاورزی در کانال تلگرام حقوق قراردادها و عقود عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط و نحوه تنظیم قرارداد اجاره زمین کشاورزی پاسخ دهند.