بستن سال مالی

بستن سال مالی به فرآیندی اطلاق می شود که در آن، به کلیه حساب های مالی تاجر و شرکت در سال مالی رسیدگی شده و مانده حساب صفر می گردد. بستن سال مالی از مراحل مختلفی تشکیل شده که به طور کلی شامل بستن حساب های دائم و موقت، صدور سند تعدیل ماهیت، صدور سند اختتامیه و صدور سند افتتاحیه می شود.

یکی از موضوعاتی که در حوزه حسابداری و بحث های مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی مطرح می شود، بستن سال مالی است. بستن سال مالی، بخش مهمی از فعالیت های هر کسب و کاری می باشد که تاثیر به سزایی در مشخص شدن اطلاعات مالی، از جمله درآمد ها، هزینه ها و پیچیدگی های حاکم بر آن دارد.

با این حال، بستن سال مالی اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در حوزه تجارت، متضمن آگاهی از مراحل و نحوه آن می باشد. عدم آگاهی از فرآیند بستن سال مالی، می تواند ضررهای جبران ناپذیری را به دارایی افراد و شرکت ها وارد نماید که این امر، به نوبه خود، بر اهمیت اطلاع از مراحل بستن سال مالی می افزاید.

از این رو، در ادامه مقاله حاضر، قصد داریم، به پاسخ این پرسش بپردازیم که بستن سال مالی چیست و دلایل اهمیت آن چه می باشد. سپس در خصوص نحوه و مراحل بستن سال مالی صحبت خواهیم کرد و در انتها به چگونگی بستن سال مالی حساب های دائم و موقت پرداخته خواهد شد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، با ما همراه باشید.

بستن سال مالی چیست

بستن سال مالی، از جمله اصطلاحات تخصصی است که در حوزه مالیات و بحث های مالیاتی مطرح گردیده و تکالیفی را بر عهده اشخاص حقیقی و حقوقی به ویژه شرکت ها قرار می دهد. در این میان ممکن است برخی افراد با مفهوم سال مالی آشنایی نداشته، به همین دلیل؛ در این قسمت به تعریف و ماهیت بستن سال مالی پرداخته شده است.

در پاسخ به این سوال که بستن سال مالی چیست، در ابتدا می بایست سال مالی را تعریف نمود. منظور از سال مالی، یک بازه زمانی معین است که اشخاص حقیقی و حقوقی در آن، به بررسی و تعیین حساب های مالی خود از جمله میزان درآمد ها، هزینه ها، تنظیم تراز نامه مالی و... می پردازند. این بازه معمولا از یک فروردین تا آخر اسفندماه در نظر گرفته می شود. 

با توجه به تعریف فوق می توان بیان داشت که منظور از بستن سال مالی آن است که کلیه حساب های مالی شرکت، تا پایان سال مالی محاسبه گردیده و به اصطلاح بسته شده است. به عبارت دیگر، بستن سال مالی به معنی این است که یک دوره مالی در شرکت به اتمام رسیده و اشخاص حقیقی و حقوقی که به فعالیت تجاری اشتغال داشته اند، موظف به بررسی حساب های مالی خود و تنظیم ترازنامه مالی می باشند. با بستن سال مالی موجودی کلیه مانده حساب ها صفر می شود.

سال مالی اشخاص حقوقی، در اساسنامه آن ها، مشخص می گردد. همانطور که پیش تر بیان شد، این زمان معمولا از یک فروردین و تا پایان اسفند تعیین می گردد و اشخاص می بایست در پایان آن، اقدام به بستن سال مالی خود نمایند. توجه به این نکته نیز حائز اهمیت می باشد، در مواردی که دوره و سال مالی اشخاص حقوقی، متفاوت از سال مالیاتی آن ها باشد، در مهلت ارائه اظهارنامه مالیاتی، سال مالی ملاک خواهد بود.

دلایل اهمیت بستن سال مالی

بستن سال مالی برای افرادی که به فعالیت تجاری اشتغال دارند مثل شرکت های ثبت شده در سامانه جامع ثبت شرکت ها، بسیار حائز اهمیت می باشد. در قسمت گذشته در رابطه با مفهوم سال مالی توضیحاتی ارائه گردید، با این حال؛ ممکن است برای برخی افراد این سوال مطرح شود که بستن سال مالی چه فایده ای دارد و دلایل اهمیت بستن سال مالی چه می باشد. به همین منظور، در این قسمت به بیان ضرورت بستن سال مالی اشاره خواهد گردید.

یکی از دلایل اهمیت بستن سال مالی آن است که، از روی هم جمع شدن حساب های مالی اشخاص جلوگیری می نماید. زمانی که افراد سال به سال به رسیدگی به امور مالی خود می پردازند و آن را صفر می نمایند، از انباشته شدن اطلاعات مالی جلوگیری کرده و فرآیند مشاهده و بررسی حساب های آنان نیز راحت تر می گردد. همچنین ثبت اطلاعات بستن سال مالی به اشخاص کمک نموده تا هر زمان که بخواهند، به آن دسترسی داشته باشند.

یکی دیگر از دلایل اهمیت بستن سال مالی، ثبت نام اظهارنامه مالیاتی می باشد. همانطور که پیش تر بیان شد، سال مالی ممکن است با سال مالیاتی متفاوت باشد. در مواردی که سال مالی اشخاص حقوقی، متفاوت از سال مالیاتی آن ها تعیین شود، مهلت ثبت نام اظهارنامه مالیاتی و تقدیم ترازنامه و حساب سود و زیان، تا چهار ماه پس از سال مالی آن ها می باشد. این امر به این معنی است که اشخاص حقوقی مهلت دارند تا چهار ماه پس از بستن سال مالی، برای ثبت نام اظهارنامه مالیاتی اقدام نمایند.

مراحل و نحوه بستن سال مالی

یکی از اقداماتی که شرکت ها در پایان سال مالی موظف به انجام آن می باشند، بستن سال مالی می باشد. بستن سال مالی از مراحل و بخش های مختلفی تشکیل شده و غالبا برای آن، از نرم افزار های حسابداری استفاده می شود. به منظور آشنایی علاقمندان در این قسمت به مراحل و نحوه بستن سال مالی پرداخته خواهد شد.

بستن سالی مالی غالبا از چهار مرحله مختلف تشکیل شده است که شامل بستن حساب های دائم و موقت، صدور سند تعدیل ماهیت، صدور سند اختتامیه و صدور سند افتتاحیه می شود. در این قسمت، هر یک از این مراحل بستن سال مالی به طور خلاصه، برای اشخاص حقیقی و حقوقی بیان گردده است.

اولین مرحله، بستن حساب های دائم و موقت، می باشد. منظور از حساب های دائمی، حساب هایی هستند که مانده آن ها مربوط به یک دوره مالی نمی شود و به دوره مالی بعد نیز منتقل می گردد، که از جمله آن می توان به حساب های بانکی اشاره نمود. حساب موقت، حساب هایی هستند که اختصاص به یک دوره مالی داشته و مانده آن ها صفر می شود. از جمله این حساب ها، می توان به حساب فروش، درآمد و... اشاره نمود.

مرحله بعدی بستن سال مالی، صدور سند تعدیل ماهیت است. سند تعدیل ماهیت برای حساب هایی صادر می شوند كه مانده آن ها خلاف چیزی است که در بخش حساب های معین، قرارداده شده است. برای مثال، حساب هایی كه ماهيت آنها بستانكار است، در حساب های شخص، مانده بدهكار تعریف شده است. در این زمان، فرد می بایست حساب های خلاف ماهیت را شناسایی نموده و برای آن، سند اصلاحی ثبت نماید که به آن سند تعدیل ماهیت گفته می شود.

مراحل انتهایی نیز، شامل صدور سند اختتامیه و سند افتتاحیه می باشد. پس از این که کلیه حساب های دائم و موقت بسته شدند، شخص لازم است که سند اختتامیه را در سیستم حسابداری ثبت نماید. پس از صدور سند اختتامیه، باید کلیه حساب های ترازنامه ای بسته شده در سند اختتامیه به سال آینده منتقل شود که به آن سند افتتاحیه گفته می شود. در این سند، کلیه حساب های دائم در ابتدا هر دوره مالی، مشخص می شود.

بستن سال مالی حساب های موقت و دائم

همانطور که پیش تر بیان شد، اولین مرحله از فرآیند بستن سال مالی، بستن حساب های دائم و موقت می باشد که حسابدار، در ابتدا می بایست، به آن رسیدگی نماید. بستن سال مالی حساب های موقت و دائم خود شامل مراحل و قسمت های مختلفی می گردد، که در این قسمت به آن پرداخته خواهد شد.

حساب ها در هنگام بستن سال مالی، به دو دسته حساب های دائم و موقت تقسیم بندی می شوند. در این میان، ابتدا می بایست اقدام به بستن حساب های موقت نمود و سپس به حساب های دائم پرداخت. بستن حساب های موقت، با توجه به نوع شرکت، متفاوت بوده و حساب های مختلفی را شامل می شود. به طور کلی، بستن حساب های موقت، شامل بستن حساب درآمد، بستن حساب هزینه‌، حساب خلاصه سود و زیان و بستن حساب برداشت می شود. 

بعد از اینکه مراحل بستن حساب موقت به اتمام رسید، تنها حساب های دائم باقی می مانند. در بستن حساب های دائم، حساب های دائمی که دارای مانده بدهکار هستند، به بستانکار تبدیل شده و معادل جمع آن به حساب تراز اختتامیه بستانکار منتقل می گردد. سپس حساب هایی که دارای مانده بستانکارند، به حساب تراز اختتامیه، بدهکار می شوند. بعد از اتمام بستن سال مالی حساب های دائم و موقت، نوبت به صدور سند تعدیل ماهیت می رسد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مراحل بستن سال مالی در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مراحل بستن سال مالی پاسخ دهند.