گواهی تحت درمان معتادان

گواهی تحت درمان معتادان، گواهی است که در صورت حضور معتاد در یکی از مراکز ترک اعتیاد دارای مجوز و انجام مراحل ترک اعتیاد، صادر شده و با داشتن آن، شخص معتاد، دیگر تحت پیگرد قضایی قرار نخواهد گرفت. روش دریافت و پیگیری این گواهی، به صورت حضوری بوده و در حال حاضر، صدور و پیگیری اینترنتی آن، انجام نمی گیرد.

اعتیاد، علاوه بر آسیب های فردی، زیان ها و خطرات بسیاری را نیز برای جامعه در بر دارد. به همین دلیل، قانون گذار، سعی بر این نموده تا با استفاده از قوانین جزایی و بعضا حمایتی، مانع از گسترش این مشکل در سطح جامعه شده و درمان آن را نیز برای معتادان، تسهیل و تسریع نماید.

یکی از راهکارهای قانون گذار، جهت کمک به درمان اشخاص معتاد، الزام به معرفی این اشخاص به مراکز ترک اعتیاد مجاز بوده که در صورت انجام این عمل مطابق نحوه روند قانونی و البته، فراهم بودن شرایط لازم، گواهی تحت عنوان گواهی تحت درمان معتادان برای فرد صادر شده که می تواند از آثار و نتایج آن برخوردار گردد.

لذا، در این مقاله، پس از پاسخ به این سوال که گواهی تحت درمان معتادان چیست، شرایط، نحوه دریافت و پیگیری این گواهی با کد ملی توضیح داده شده و در پایان، مجازات و عواقب نگرفتن گواهی در حال ترک معتادان، بررسی خواهد شد.

گواهی تحت درمان معتادان چیست

اعتیاد، به موجب قانون مبارزه با مواد مخدر، جرم بوده و معتاد، تحت تعقیب و پیگرد قانونی قرار می گیرد. اما، در شرایط خاصی، با معتاد، به عنوان مجرم رفتار نمی شود و آن شرایطی است که شخص معتاد، اقدام به دریافت گواهی تحت درمان معتادان نماید. به همین دلیل، ممکن است این سوال مطرح گردد که گواهی تحت درمان معتادان چیست؟ 

لذا، در ادامه، به این سوال پاسخ داده و در بخش های بعد، شرایط، نحوه دریافت، پیگیری گواهی در حال ترک معتادان با کد ملی و مجازات و عواقب نگرفتن این گواهی را برای اشخاص معتاد بررسی خواهیم کرد.

در پاسخ به این سوال که گواهی تحت درمان معتادان چیست، باید گفت، گواهی تحت درمان معتادان یا گواهی در حال ترک معتادان، گواهی است که در ماده 15 قانون جدید مبارزه با مواد مخدر و اصلاحات بعدی آن، مورد پیش بینی قانون گذار قرار گرفته است.

به موجب ماده 15 قانون مبارزه با مواد مخدر و اصلاحات بعدی آن:« معتادان، مکلفند با مراجعه به مراکز مجاز دولتی، غیر دولتی یا خصوصی و یا سازمان ‌های مردم‌ نهاد درمان و کاهش آسیب، اقدام به ترک اعتیاد نمایند. معتادی که با مراجعه به مراکز مذکور، نسبت به درمان خود اقدام و گواهی تحت درمان و کاهش آسیب دریافت نماید، چنانچه تجاهر به اعتیاد ننماید، از تعقیب کیفری معاف می ‌باشد... »

بنابراین، با توجه به این ماده، در پاسخ به این سوال که گواهی تحت درمان معتادان یا گواهی در حال ترک معتادان چیست، باید گفت، گواهی تحت درمان معتادان، گواهی است که در صورت حضور شخص معتاد در یکی از مراکز دولتی یا خصوصی ترک اعتیاد دارای مجوز و انجام مراحل ترک اعتیاد، صادر شده و با داشتن آن، شخص معتاد،دیگر تحت پیگرد قضایی قرار نخواهد گرفت. 

شرایط دریافت گواهی تحت درمان معتادان

پس از پاسخ به این سوال که گواهی تحت درمان معتادان یا گواهی در حال ترک معتادان چیست، لازم است تا شرایط دریافت این گواهی نیز مورد بررسی قرار گیرد. چرا که بدون داشتن این شرایط، گواهی مزبور برای شخص معتاد صادر نشده و در نتیجه، در صورت دستگیری، این فرد، تحت تعقیب کیفری قرار گرفته و با مجازات قانونی اعتیاد مواجه خواهد شد. لذا، در ادامه به این سوال پاسخ داده خواهد شد که شرایط دریافت گواهی در حال ترک اعتیاد معتادان چیست؟

در پاسخ به این سوال که شرایط دریافت گواهی تحت درمان معتادان چیست، باید گفت که با توجه به ماده 15 قانون مبارزه با مواد مخدر و اصلاحات بعدی این ماده، برای دریافت گواهی در حال ترک معتادان، لازم است تا شخص معتاد، به یکی از مراکز مجاز دولتی، غیر دولتی یا خصوصی و یا سازمان ‌های مردم‌ نهاد درمان و کاهش آسیب، مراجعه کرده و مراحل ترک اعتیاد خود را آغاز نموده و پیگیری کند.

با مراجعه شخص معتاد به یکی از این مراکز و انجام مراحل ترک اعتیاد، در صورت فراهم بودن شرایط قانونی، مرکز مورد مراجعه، موظف به صدور گواهی تحت درمان معتادان یا گواهی در حال ترک بوده و بدین ترتیب، شخص معتاد، از تعقیب کیفری، معاف خواهد بود.

مراحل و نحوه اخذ گواهی تحت درمان معتادان

یکی از سوالات متداولی که در رابطه با گواهی تحت درمان معتادان وجود داشته، مراحل و نحوه اخذ این گواهی می باشد. به همین دلیل، در ادامه، به بررسی این مساله خواهیم پرداخت که مراحل و نحوه اخذ گواهی تحت درمان معتادان، به چه صورت می باشد.

مراحل و نحوه اخذ گواهی تحت درمان معتادان، بدین صورت بوده که شخص معتاد باید به یکی از یکی از مراکز مجاز دولتی، غیر دولتی یا خصوصی و یا سازمان ‌های مردم‌ نهاد درمان و کاهش آسیب، مراجعه کرده و برای ترک اعتیاد اقدام نماید.

لازم به ذکر است که مطابق آیين نامه راه اندازی مركز درمان سوء مصرف مواد، ترک اعتیاد به منظور صدور گواهی در حال ترک برای معتادان، از طریق روش های متنوعی انجام گرفته که از مهم ترین این روش ها می توان به سم زدایی سريع و فوق سريع و درمان نگهدارنده ( جايگزين) اشاره نمود.

به موجب بند ب ماده 4 آیین نامه مورد اشاره، روش سم زدایی سريع و فوق سريع، عبارت است از ترک اعتیاد با استفاده از « كمك داروهای آنتاگونيست افيونی و رخوت زدایی (Sedation ) يا بيهوشی» که در این روش، دوره سم زدایی به مدت 3 -2 روز (سريع) و كمتر از 12 ساعت ( فوق سريع)» انجام می گیرد.

همچنین، با توجه به ماده 6 این آیین نامه، درمان نگهدارنده ( جايگزين)، به نوعی از روش ترک اعتیاد گفته شده که در آن، « درمان طولانی مدت ( بيشتر از 6 ماه) با داروهای شبه افيون » انجام گرفته و این روش ترک، ممکن است برای چند سال طول بکشد.

پیگیری گواهی تحت درمان معتادان با کد ملی

در بخش های قبل، به این سوال پاسخ داده شد که گواهی تحت درمان معتادان چیست و شرایط و نحوه دریافت این گواهی نیز توضیح داده شد. از آنجا که گاهی اشخاص، نیازمند پیگیری گواهی در حال ترک صادر شده بوده، در این قسمت از مقاله، نحوه و مراحل پیگیری گواهی تحت درمان معتادان با کد ملی، توضیح داده خواهد شد.

در رابطه با پیگیری گواهی تحت درمان معتادان با کد ملی، لازم است به این نکته اشاره شود که تا کنون، سامانه یا سایت خاصی، جهت دریافت و پیگیری اینترنتی گواهی در حال ترک معتادان، راه اندازی نشده است و لذا، در حال حاضر، پیگیری گواهی تحت درمان معتادان، به روش آنلاین و غیر حضوری، امکان پذیر نمی باشد.

لذا، برای پیگیری گواهی تحت درمان معتادان با کد ملی، لازم است تا شخص، به مرکزی که در آنجا مراحل درمان و ترک اعتیاد خود را گذرانده، مراجعه نموده و اقدم به پیگیری گواهی صادره نماید. لازم به ذکر است که پیگیری گواهی تحت درمان معتادان با کد ملی، برای افراد دیگر، غیر از دارنده گواهی امکان پذیر نبوده و صرفا، نهادهای دولتی دارای مجوز، مجاز به پیگیری این گواهی می باشند.

مجازات و عواقب نگرفتن گواهی در حال ترک معتادان

از آنجا که دریافت گواهی تحت درمان معتادان، نشان دهنده تحت درمان قرار گرفتن اشخاص معتاد بوده و ترک اعتیاد این افراد، دارای نتایج مثبتی برای جامعه است، قانون گذار، دریافت این گواهی را در صورت وجود شرایط آن، الزامی اعلام نموده است. اما، از آنجا که الزام قانونی باید با ضمانت اجرای لازم همراه بوده تا افراد، از آن تبعیت کنند، لذا، این سوال قابل طرح است که مجازات و عواقب نگرفتن گواهی در حال ترک معتادان چیست؟ در ادامه، به این پرسش پاسخ خواهیم داد.

برای پاسخ به این سوال که مجازات و عواقب نگرفتن گواهی در حال ترک معتادان چیست، همانند تعیین مجازات حمل مواد مخدر، لازم است تا به قانون مبارزه با مواد مخدر و اصلاحات آن مراجعه شود. مطابق ماده 16 این قانون و تبصره های این ماده، مجازات و عواقب نگرفتن گواهی در حال ترک معتادان، شامل موارد زیر می باشد:

اشخاص معتاد به مواد مخدر و روان گردان مذکور در دو ماده 4 و 8 قانون مبارزه با مواد مخدر که گواهی تحت درمان معتادان را دریافت نکنند و همچنین، متجاهر به اعتیاد باشند، به مدت یک تا سه ماه در یکی از مراکز مجاز ترک اعتیاد نگه داری می گردند. تمدید این مهلت برای سه ماه با درخواست مرکز مربوطه، مجاز می باشد. 

لازم به ذکر است که مواد مخدر و روان گردان مذکور در دو ماده 4 و 8 قانون مبارزه با مواد مخدر، شامل این مواد می باشد: بنگ، چرس، گراس، تریاک، شیره، سوخته، تفاله تریاک، هروئین، مرفین، کوکائین و دیگر مشتقات شیمیایی مرفین و کوکائین و یا لیزرژیک اسید دی ‌اتیل آمید (ال.اس.دی)، متیلن دی اکسی‌ مت ‌آمفتامین (ام.دی.ام.آ. یا آکستاسی)، گاما هیدروکسی بوتیریک اسید (جی.اچ.بی)، فلونیترازپام، آمفتامین، مت آمفتامین (شیشه) و یا دیگر مواد مخدر یا روان‌ گردان‌ های صنعتی غیردارویی.

در صورت درخواست مرکز ترک اعتیاد و دستور مقام قضایی، اشخاص معتادی که با وجود شرایط، برای دریافت گواهی در حال ترک معتادان اقدام نکرده باشند، موظف به انجام تکالیفی خواهند بود که در آیین نامه مراقبت بعد از خروج معتادان، تعیین شده است. مطابق ماده 2 این آیین نامه، شرکت در جلسات گروه های خودیاری، انجام خدمات عمومی و یا اجتماعی، اشتغال به شغل، حرفه یا کار معین و منع یا محدودیت رانندگی با وسیله نقلیه موتوری و یا تصدی وسایل موتوری، از جمله این تکالیف می باشد.

مقام قضایی، این امکان را داشته تا صرفا برای یک مرتبه و مشروط به دریافت گواهی تحت درمان معتادان، دستور تعلیق تعقیب شخص معتاد را صادر کرده و شخص معتاد را به یکی از مراکز مجاز ترک اعتیاد، جهت انجام مراحل درمان، معرفی نماید. در صورت صدور گواهی ترک اعتیاد، قرار موقوفی تعقیب صادر خواهد گردید. اما، در صورت تخلف از مفاد این ماده، بدون عذر موجه، متخلف به حبس از نود و یک روز تا شش ‌ماه محکوم خواهد شد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه دریافت گواهی تحت درمان معتادان در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه دریافت گواهی تحت درمان معتادان پاسخ دهند.