قرارداد فروش کالا

قرارداد فروش کالا، نوعی عقد بیع بوده که برای آن شرایط خاصی در قانون مدنی بیان گردیده است. از جمله این شرایط می توان به مشخص بودن مقدار، جنس و وصف کالا و مالیت داشتن آن اشاره نمود. طرفین قرارداد فروش کالا، می توانند با آگاهی از نحوه تنظیم عقد، دانلود و مشاهده نمونه متن pdf آن، به انعقاد قرارداد جامع و کامل در حوزه انواع بیع کالا اقدام نمایند.

قرارداد فروش کالا از جمله قرارداد های پرکاربرد در عصر حاضر می باشد. این نوع قراردادها به خریداران و فروشندگان که طرفین این معامله محسوب می شوند، اجازه می دهد که با ریسک کمتری به داد و ستد کالا با یکدیگر اقدام نموده و نیاز خود را برطرف نمایند.

در قانون مدنی برای این که عقد بیع صحیح واقع شود، می بایست ضوابط مختلفی رعایت گردد. این قواعد که غالبا در حوزه شرایط کالا و طرفین معامله می باشد، برای صحت قرارداد ضروری است. از طرف دیگر، قرارداد فروش کالا با توجه به نوع کالا و نحوه پرداخت ثمن به انواع مختلفی تقسیم بندی می گردد که این امر، اطلاع از جزئیات فروش کالا را دو چندان می کند.

از این رو، در ادامه مقاله حاضر، قصد داریم، پس از پاسخ به این پرسش که شرایط قرارداد فروش کالا چیست؛ به انواع آن بپردازیم. سپس در خصوص نحوه تنظیم عقد فروش کالا صحبت خواهیم کرد و در انتها، یک نمونه قرارداد فروش کالا برای دانلود به صورت فایل pdf ارائه خواهد شد. 

شرایط قرارداد فروش کالا چیست

قرارداد فروش کالا، عقدی است که به موجب آن، فرد مالکیت کالایی را در مقابل عوض معلومی، مثل پول یا مال، به دیگری واگذار می نماید. در صورتی که خریدار و فروشنده بخواهند که برای بیع کالا، قراردادی را منعقد نمایند، می بایست شرایطی را مد نظر قرار دهند. در این میان ممکن است که برای برخی افراد سوال شود که شرایط قرارداد فروش کالا چیست. به همین دلیل در این بخش به برخی شرایط فروش کالا اشاره شده است.

مطابق ماده 342 قانون مدنی، یکی از شرایط قرارداد فروش کالا این است که می بایست مقدار، جنس و وصف مبیع در قرارداد مشخص باشد. همچنین مطابق ماده 343 همین قانون، اگر کالا به شرط مقدار معین فروخته می شود، قراداد بیع صحیح است. 

طرفین قرارداد می بایست از اهلیت قانونی برای انعقاد قرارداد فروش کالا برخوردار باشند. مطابق ماده 211 قانون مدنی شرط اهلیت طرفین معامله بالغ، عاقل و رشید بودن آن هاست. همچنین قصد و رضایت طرفین به انعقاد قرارداد فروش کالا از جمله شرایط لازم صحت این عقد می باشد.

مطابق ماده 348 قانون مدنی، کالا در قرارداد فروش می بایست چیزی باشد که خرید و فروش آن قانونی بوده و از مالیت و منفعت عقلایی برخوردار باشد. همچنین در صورتی که کالا در قرارداد فروش به گونه ای باشد که فروشنده قدرت تسلیم آن را نداشته باشد، قرارداد باطل می شود.

بر اساس ماده 349 قانون مدنی، کالا نباید از مال وقفی باشد مگر در صورتی که بیم آن وجود داشته باشد که مال از بین برود یا خراب شود. در این صورت انعقاد قرارداد بیع برای چنین کالایی صحیح است.

همچنین مطابق ماده 350 قانون مدنی، در صورتی که کالا عین معینی باشد، می بایست در هنگام انعقاد قرارداد فروش، کالا موجود باشد، در غیر این صورت، بیع باطل تلقی می گردد.

بنابر ماده 233 قانون مدنی، در قرارداد نباید شرطی گذاشته شود که مبطل عقد باشد. بنابر این ماده، در صورتی که در قرارداد شرطی گذاشته شود که خلاف مقتضای ذات عقد باشد، یا این که موجب جهل به کالا یا عوض آن شود، هم شرط و هم قرارداد فروش باطل می شوند.

بنابراین، برای این که قرارداد فروش کالا موثر واقع شود و آثار حقوقی به دنبال داشته باشد، می بایست تمام شریط مذکور در قسمت قبل، رعایت شوند. در صورت عدم رعایت شرایط مذکور، قرارداد فروش کالا باطل تلقی شده و تعهدات قید شده در متن قرارداد نیز بلااثر تلقی می گردند.

انواع قرارداد فروش کالا

قرارداد فروش کالا را می توان بر اساس مبیع، نحوه پرداخت ثمن و... به اقسام مختلفی تقسیم بندی نمود. خریداران و فروشندگان کالا ها نیز می توانند با آگاهی از انواع گوناگون این نوع عقود و شرایط خود، به انعقاد یکی از اشکال قرارداد فروش کالا اقدام نمایند. به همین منظور در این بخش به انواع قرارداد فروش کالا پرداخته می شود.

مطابق ماده 350 قانون مدنی، قرارداد فروش کالا را می توان بر حسب مبیع آن، به سه نوع، عین معین، کلی در معین و کلی فی الذمه تقسیم بندی نمود. منظور از قرارداد فروش کالا به شکل عین معین آن است که مبیع، در خارج موجود باشد و بتوان به آن اشاره کرد. منظور از کلی در معین نیز این است که کالا مقدار معین از مالی باشد که اجزا آن با هم مساوی اند. قرارداد فروش کالای کلی فی الذمه نیز به معنی این است که کالا، قابل صدق بر افراد متعدد باشد.

نوع دیگر تقسیم بندی قرارداد فروش، به نحوه پرداخت ثمن مربوط می شود که بر اساس آن می توان قرارداد فروش کالا را به چهار شکل نقد، سلف یا سلم، نسیه و کالی به کالی تقسیم نمود. قرارداد فروش کالا به شکل نقد، به این صورت است که کالا و قیمت آن در زمان انعقاد قرارداد تحویل داده می شود. قرارداد فروش کالا به نحو سلم به این صورت است که ثمن کالا در زمان بستن قرارداد، پرداخت شده اما کالا در مدت دیگری تحویل داده می شوند.

فروش کالا به شکل نسیه نیز به این نحو است که کالا در همان لحظه بستن قراداد تحویل داده می شود اما، برای پرداخت ثمن آن مدت معین می شود. قرارداد فورش کالا به شکل کالی به کالی نیز به این صورت است که هم برای پرداخت ثمن و هم برای تسلیم مبیع مدت معین شود.

نحوه تنظیم عقد فروش کالا

در برخی مواقع، فروشندگان و خریداران، کالا را به شکل داد و ستد معامله می نمایند، بدون اینکه برای آن قراردادی تنظیم نمایند. از این روش بیشتر در خرده فروشی ها استفاده می شود، اما در معاملات مهم و در مقیاس بزرگ، که مستلزم نقل و انتقال حجم عظیم کالا و پول می باشند، نمی توان به صرف داد و ستد، معامله ای را انجام داد. در این مواقع لازم است که با آگاهی از نحوه تنظیم عقد فروش کالا، ریسک معامله را تا حد زیادی کاهش داد.

عقد فروش کالا شامل قسمت های مختلفی می باشد. در قسمت ابتدایی هر قراردادی، اطلاعات طرفین و موضوع قرارداد نگاشته می شود. در صورتی که طرف قرارداد شخص حقیقی باشد، مشخصات همان فرد و در صورتی که شخص حقوقی باشد، می بایست هم مشخصات شرکت و هم نماینده آن در قرارداد درج شود.

در بخش بعدی به بیان جزئیات موضوع معامله پرداخته می شود. در این قسمت اطلاعاتی نظیر، تاریخ و محل تحویل کالا، نحوه پرداخت ثمن و زمان آن، مشخصات دقیق کالا و اوصاف آن نگاشته می شود. طرفین بهتر است که در این بخش، همه مواردی را که مد نظر داشته را در متن قرارداد بگنجانند تا در صورت تخلف طرف دیگر، بتوانند به آن استناد نمایند.

قسمت دیگر قرارداد فروش کالا، بحث تضمینات قراردادی است. در این بخش، هر کدام از طرفین مشخص می کنند که چه ضمانتی برای انجام تعهد از طرف دیگر اخذ می شود. نگارش این قسمت در قرارداد الزامی نیست، اما به خریدار و فروشنده کمک خواهد کرد که در صورت نقض تعهد، بتوانند از محل ضمانت، خسارت خود را جبران نمایند.

در قسمت انتهایی نیز به بیان موارد فسخ قرارداد و شیوه حل و فصل اختلافات پرداخته می شود. شیوه فسخ در قرارداد فروش، به دو نحو امکان پذیر است. برخی موارد فسخ در قرارداد فروش، در متن قانون پیش بینی شده است که از جمله آن می توان به خیار حیوان، خیار تاخیر در پرداخت ثمن، خیار تخلف از وصف و ... اشاره نمود. با این حال، طرفین قرارداد می توانند با توافق یکدیگر، موارد دیگری را نیز به آن اضافه یا کم نمایند.

دانلود pdf نمونه متن قرارداد فروش کالا

تنظیم قرارداد در زمینه فروش کالا به طرفین عقد این امکان را می دهد که در صورت ایجاد اختلاف، به آن استناد نموده و حقوق خود را اثبات نمایند. پیش از تنظیم این عقود، به طرفین معامله پیشنهاد می شود که با دانلود pdf نمونه متن قرارداد فروش کالا، با نحوه تنظیم آن آشنا شده و به نکات آن توجه نمایند.

با این که دانلود و مطالعه pdf نمونه متن قرارداد فروش کالا می تواند جهت آشنایی خریداران و فروشندگان با این قراردادها و ارکان عقد بیع موثر واقع شود، اما نباید قرارداد را صرفا و تنها بر اساس نمونه آن تنظیم نمود. زیرا شرایط طرفین معامله و کالا در موارد مختلف متفاوت بوده و نیاز است که با توجه به آن چه برای طرفین معامله اهمیت دارد، نوع معامله و شرایط آن به تنظیم قراردادی جامع و کامل اقدام نمود.

به منظور آشنایی خریداران و فروشندگان با قرارداد فروش کالا، نمونه فایل آن در قسمت زیر قرار گرفته است. با این حال همانطور که پیش تر اشاره شد، ممکن است این قرارداد با توجه به خواست طرفین و نیاز آن ها نیازمند اعمال تغییراتی باشد. بنابراین، طرفین می توانند با افزودن یا کم نمودن جزئیاتی، این قرارداد را متناسب با شرایط خود تنظیم نمایند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه تنظیم قرارداد فروش کالا در کانال تلگرام حقوق قراردادها و عقود عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه تنظیم قرارداد فروش کالا پاسخ دهند.