نقل و انتقال سند

شرایط نقل و انتقال سند، شامل مواردی از جمله داشتن قصد و رضا، اهلیت و جهت مشروع بوده و نحوه تنظیم آن، بسته به مالی که قصد انتقال سند آن وجود دارد، متفاوت و از طریق روش هایی مانند مراجعه به دفاتر اسناد رسمی یا مراکز تعویض پلاک، قابل انجام است. مدارک هویتی طرفین و سند مالک قبلی نیز از جمله مدارک لازم برای نقل و انتقال سند می باشد.

بر خلاف گذشته که معاملات، با تنظیم قولنامه میان طرفین، انجام می گرفت، امروزه، انتقال مالکیت بیشتر اموال، نیازمند تنظیم سند بوده و حتی در موارد اختیاری تنظیم سند نیز خود طرفین معامله، به منظور جلوگیری از مشکلات آتی، ترجیح می دهند که اقدام به تنظیم سند نمایند.

اما، برای اینکه نقل و انتقال سند، به صورت قانونی انجام گرفته و دارای آثار حقوقی مربوطه باشد، لازم است تا شرایط حقوقی آن، وجود داشته و طرفین، مطابق مقررات مربوط به نحوه نقل و انتقال سند، برای انجام آن اقدام نمایند.

با توجه به اهمیت این مساله برای افرادی که قصد تنظیم سند دارند در مواردی نظیر ملک یا خودرو را دارند، در این مقاله، پس از پاسخ به این سوال که شرایط نقل و انتقال سند چیست، سامانه آن معرفی شده و مراحل و نحوه و در انتها، مدارک لازم برای نقل و انتقال سند، توضیح داده خواهد شد. 

شرایط نقل و انتقال سند

نقل و انتقال سند، در زمره فعالیت های حقوقی بوده که هر روزه به وفور در شهرهای مختلف کشور انجام می گیرد. برای انجام این فعالیت حقوقی، مانند سایر اعمال حقوقی، لازم است تا شرایط قانونی وجود داشته و مدارک لازم مطابق مقررات نحوه انتقال، ارائه گردد. به همین دلیل، در ادامه، به این سوال پاسخ خواهیم داد که شرایط نقل و انتقال سند چیست؛ سپس، در بخش های بعد، نحوه انتقال سند ملک و خودرو را بررسی کرده و سپس، مدارک لازم برای نقل و انتقال سند را توضیح خواهیم داد.

در پاسخ به این سوال که شرایط نقل و انتقال سند چیست، باید گفت، در شرایط نقل و انتقال سند، یک سری از شرایط عمومی برای تمامی معاملات، مشترک بوده که عبارتند از: قصد و رضای طرفین؛ بدین معنا که طرفین معامله که قصد نقل و انتقال سند را داشته، لازم است تا دارای اراده برای انتقال سند بوده و این امر را نیز از روی رضایت و بدون اکراه انجام دهند.

علاوه بر این، دو طرفی که قصد نقل و انتقال سند را داشته، لازم است تا از اهلیت قانونی نیز برخوردار باشند؛ یعنی رشید بوده و ارزش مالی مورد معامله را تشخیص دهند و مجنون و غیر بالغ نباشند.

به علاوه، موضوع معامله ای که طرفین، قصد نقل و انتقال سند آن را دارند، باید معلوم و معین بوده و مجهول و نامعین نباشد. همچنین، لازم است تا جهت نقل و انتقال سند، مشروع باشد. با این توضیح که هدفی که برای آن، نقل و انتقال سند رسمی انجام می گیرد، باید یک امر مشروع و قانونی بوده و یک کار نامشروع، مانند تاسیس قمارخانه نباشد.

علاوه بر شرایطی عمومی نقل و انتقال سند، مطابق مقررات نحوه انتقال، برای انتقال سند خودرو و ملک، لازم است تا یک سری شرایط اختصاصی نیز وجود داشته باشد. شرایط نقل و انتقال سند خودرو، عبارت است از اینکه طرفین یا وکلای آنها، باید در یکی از مراکز تعویض پلاک حاضر شده و پیش از اقدام برای نقل و انتقال سند خودرو، جهت اخذ مفاصاحساب های قانونی، از جمله عوارض شهرداری و مفاصا مالیات خودرو، اقدام نمایند.

در مورد شرایط اختصاصی نقل و انتقال سند ملک نیز می توان گفت، لازم است تا طرفین یا وکلای آنها، به یکی از دفاتر اسناد رسمی، حضورا مراجعه کرده و مدارک لازم، از جمله مفاصا پرداخت مالیات ملک و عوارض شهرداری را به دفترخانه مربوطه، ارائه کنند.

سامانه نقل و انتقال سند ملک و خودرو

با توجه به اینکه در سال های اخیر، سامانه های متعددی از سوی دولت راه اندازی شده تا عموم شهروندان بتوانند با مراجعه به آن ها خدمات مورد نظر خود را به صورت اینترنتی و غیر حضوری دریافت کنند، ممکن است این سوال، در رابطه با نقل و انتقال سند ملک و سند خودرو نیز مطرح گردد که سامانه نقل و انتقال سند ملک و خودرو چیست؟ لذا، در این بخش، به این سوال پاسخ داه و بررسی خواهیم کرد که آیا در حال حاضر، سامانه ای جهت نقل و انتقال سند ملک و خودرو راه اندزای شده است یا خیر؟

مراحل و نحوه نقل و انتقال سند

در صورتی که شرایط نقل و انتقال سند تک برگ یا دفترچه ای وجود داشته و طرفین، آمادگی های ابتدایی برای انتقال سند را داشته باشند، لازم است تا مطابق مراحل و نحوه قانونی این امر، اقدام نمایند. بنابراین، در ادامه، به بررسی مراحل و نحوه نقل و انتقال سند خواهیم پرداخت.

مراحل و نحوه نقل و انتقال سند ملک، بدین صورت بوده که طرفین معامله، پس از فراهم کردن مقدمات لازم، مانند اخذ پایان کار ملک(در صورتی که ملک نوساز باشد) و دریافت سایر استعلام ها مانند مفاصاحساب عوارض شهرداری و مالیات، باید تاریخی را تعیین کرده و در تاریخ تعیین شده، به دفتر اسناد رسمی مورد توافق مراجعه نمایند.

پس از حضور طرفین یا وکلای آنها در دفتر اسناد رسمی، سردفتر، مدارک لازم را مورد بررسی قرار داده و در صورت فراهم بودن این مدارک و پرداخت هزینه های لازم، برای انجام مراحل نقل و انتقال سند ملک، اقدام خواهد کرد.

اما، در مورد نقل و انتقال سند خودرو، با توجه به قانون جدید انتقال سند خودرو، نحوه و روند قانونی در ماه های اخیر، تغییر یافته است؛ با این توضیح که تا قبل از سال 1401، نقل و انتقال سند خودرو، بدین صورت بوده که طرفین معامله، پس از تعویض پلاک، باید با مراجعه به یکی از دفاتر اسناد رسمی، همانند آنچه در مورد مورد انتقال سند ملک گفته شد، برای نقل و انتقال سند خودرو، اقدام می کردند. 

اما، از سال 1401 و با اظهار نظر دیوان عدالت اداری، لزوم نقل و انتقال سند خودرو در دفاتر اسناد رسمی، حذف گردید و در حال حاضر، مراحل و نحوه نقل و انتقال سند خودرو، بدین صورت است که طرفین باید با مراجعه به سامانه nobatdehi.epolice.ir اقدام به اخذ نوبت مراجعه به یکی ازمراکز تعویض پلاک نموده و سپس، خود آنها یا وکلای آنها، همراه با مدارک لازم و در تاریخ تعیین شده، به مرکز مورد نظر مراجعه کنند.

پس از حضور در مرکز تعویض پلاک و ارائه مدارک لازم، در صورتی که شرایط قانونی وجود داشته باشد، مرکز مربوطه، اقدام به تعویض پلاک خودرو کرده و برگ سبز خودرو که در حال حاضر، جایگزین سند رسمی خودرو شده، از طریق پست، برای خریدار ارسال می گردد.

 مدارک لازم برای نقل و انتقال سند

در بخش های قبل، به این سوال پاسخ داده شد که شرایط نقل و انتقال سند چیست و پس از بررسی این مساله که تا کنون سامانه ای به عنوان سامانه نقل و انتقال سند راه اندازی نشده، مراحل و نحوه نقل و انتقال آن نیز توضیح داده شد. مساله دیگری که لازم است تا در این رابطه، مورد بررسی قرار گیرد، بحث مدارک لازم برای نقل و انتقال سند می باشد.

مدارک لازم برای نقل و انتقال سند ملک، عبارتند از مدارک هویتی طرفین، شامل کارت ملی و شناسنامه؛ سند رسمی ملک؛ استعلام از اداره ثبت، مبنی بر قابل انتقال بودن ملک؛ استعلام از شهرداری و اداره مالیات و دریافت مفاصا حساب شهرداری و مالیات و پایان کار ساختمان، در صورتی که ساختمان نوساز بوده و ملک مورد معامله، اعیانی باشد نه عرصه.

مدارک لازم برای نقل و انتقال سند خودرو نیز شامل این موارد می باشد: مدارک هویتی طرفین، شامل کارت ملی و شناسنامه؛ برگ سبز خودرو؛ برگ کمپانی، بنچاق یا سند. لازم به ذکر است که در صورت نداشتن کارت ملی هوشمند، فرد باید ابتدا، برای ثبت نام کارت ملی هوشمند، اقدام نماید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شرایط و نحوه نقل و انتقال سند در کانال تلگرام حقوق عقود و قراردادها عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط و نحوه نقل و انتقال سند پاسخ دهند.