محاسبه اجرت المثل زن

یکی از حقوق مالی زنان پس از طلاق اجرت المثل ایام زوجیت می باشد که در صورت وجود شرایط قانونی لازم ، دادگاه خانواده مبلغ و میزان آن را محاسبه نموده و حکم به صدور آن توسط مرد صادر خواهد کرد که مبلغ مشخص و ثابتی نیز ندارد .

به لحاظ عرفی معمولا زنان در طول زندگی مشترک در خانه کارهایی را انجام می دهند که به لحاظ شرعی و قانونی مکلف به انجام آن نیستند . به عنوان مثال ، علیرغم اینکه زن مکلف به تمکین در برابر شوهر است ، اما وظیفه ای برای آشپزی ، نظافت و امور منزل ندارد و به این دلیل که عمل هر انسانی محترم است ، زن می تواند بابت انجام این کارها اجرت و مزد دریافت نماید .

اما سوال مهمی که درباره اجرت المثل ایام زوجیت مطرح می شود آن است که محاسبه اجرت المثل زن چگونه است و مبلغ اجرت المثل که پس از طلاق به زن تعلق می گیرد ، به چه صورتی محاسبه می شود ؟ در پاسخ به این سوال در این مقاله به بررسی اجرت المثل زن ، شرایط دریافت اجرت المثل و نحوه محاسبه اجرت المثل زن خواهیم پرداخت . 

اجرت المثل زن

بر اساس ماده 336 قانون مدنی هرکس بر حسب امر دیگری اقدام به عملی کند که عرفا برای آن عمل اجرتی بوده یا آن شخص عادتا مهیای آن عمل باشد , مستحق اجرت کار خود خواهد بود ؛ مگر اینکه معلوم شود که قصد تبرع ( انجام دادن رایگان آن کار ) داشته است . همچنین ، در ماده 29 قانون حمایت خانواده ، دریافت اجرت المثل زن و شرایط قانونی مربوط به آن پیش بینی شده است .

بر اساس قانون ، چنانچه زن کارهایی را که شرعا بر عهده او نبوده است را به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و این امر برای دادگاه ثابت شود ، دادگاه اجرت المثل کارهای انجام گرفته توسط زن را محاسبه و به پرداخت آن به زن حکم می دهد .

شرایط دریافت اجرت المثل

بر اساس قانون ، دریافت اجرت المثل شرایطی دارد . از جمله شرایط دریافت اجرت المثل این است که :

- اجرت کارهایی را می توان درخواست کرد که جزء وظایف زن نبوده باشد ، مثل آشپزی و نظافت ؛

- این کارها را به درخواست مرد انجام داده باشد ؛

-  انجام دادن این امور باید به لحاظ عرفی دارای ارزش و اجرت باشند و بتوان برای آنها مزد در نظر گرفت ؛

- زن نباید قصد تبرع یعنی رایگان انجام دادن این امور را داشته باشد و این مسئله هم برای دادگاه ثابت شود .
همین امر سبب شده است که دریافت اجرت المثل از سوی زن پس از طلاق دشوار شود و بعضا دریافت آن نا ممکن گردد و یا اینکه مبلغ نا چیزی تحت این عنوان محاسبه و تعیین بشود . البته در صورتی که شرایط دریافت اجرت المثل زن وجود نداشته باشد و زن نتواند از این حق استفاده کند ، دادگاه به پرداخت مبلغی به عنوان هدیه حکم می دهد که به آن نحله گفته می شود .

نحوه محاسبه اجرت المثل زن

برای دریافت اجرت المثل زن ، باید به دادگاه مراجعه کرد و دادخواست مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت ارائه نمود . دادگاه صلاحیت دار برای رسیدگی به دادخواست محاسبه اجرت المثل زن ، دادگاه خانواده است . به این منظور دادگاه شرایط دریافت اجرت المثل زن را مورد بررسی قرار می دهد و در صورت وجود داشتن شرایط ، به پرداخت اجرت المثل حکم می دهد . 

البته تعلق اجرت المثل به زن صرفا اختصاص به زمان حیات وی ندارد ؛ به این معنا که حتی در صورت فوت کردن زن ، ورثه وی از جمله فرزندانش می توانند اقدام به مطالبه و دریافت اجرت المثل بعد از فوت مادر نمایند .

علاوه بر این ، گفتنی است که نحوه محاسبه اجرت المثل ایام زناشویی به این صورت است که قاضی دادگاه با کسب نظر از کارشناس رسمی دادگستری ، مبلغی را برای اجرت المثل زن  به طور سالیانه تعیین می کند . در واقع اجرت المثل زن مقدار مشخصی ندارد . بلکه دادگاه با توجه به میزان کارهای انجام شده ، عرف منطقه و مسائلی از این قبیل ، به ازای هر سال زندگی مشترک مبلغی را تعیین می کند . مثلا میزان یک میلیون تومان به ازای یک سال زندگی مشترک و و مبلغ کل آن از طریق فرمول محاسبه اجرت المثل حساب می شود که مبلغ یک سال آن را ضرب در تعداد سال های زندگی مشترک زن و شوهر کرده و به پرداخت آن حکم می دهد .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد محاسبه اجرت المثل زن​ به کانال تلگرام حقوق خانواده مراجعه کنید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون محاسبه اجرت المثل زن پاسخ دهند .