حق فوق العاده مناطق جنگی

در پاسخ به سوال حق فوق العاده مناطق جنگی شامل چه کسانی میشود، می توان گفت که این حق به کارکنان دولت و نیروهای نظامی و انتظامی که در مناطق جنگی یا با شرایط خاص خدمت می کنند، تعلق می گیرد. این حق به منظور جبران سختی ها و خطرات ناشی از خدمت در این مناطق پرداخت می شود. بر اساس آخرین بخشنامه ها، این مزیت شامل نیروهای مسلح، سپاه پاسداران، نیروهای انتظامی و سایر دستگاه های اجرایی فعال در مناطق جنگی است.

حق فوق العاده مناطق جنگی به عنوان یک حمایت مالی ویژه، به افرادی تعلق می گیرد که در مناطق جنگی یا مناطقی با شرایط امنیتی خاص مشغول به خدمت هستند. این حق با هدف جبران دشواری ها و خطرات ناشی از حضور در چنین محیط هایی طراحی شده و میزان آن بر اساس قوانین و دستورالعمل های مصوب تعیین می شود. طبق آخرین بخشنامه های صادرشده، این مزیت شامل نیروهای نظامی، انتظامی، سپاه پاسداران و کارکنان سایر نهادهای دولتی فعال در مناطق جنگی یا مشابه می گردد. 

از نظر اهمیت، حق فوق العاده مناطق جنگی نقش بسزایی در حمایت از نیروهایی دارد که در شرایط سخت و پرخطر خدمت می کنند. این مزیت نه تنها به عنوان یک پشتوانه مالی برای آن ها محسوب می شود، بلکه نشان دهنده قدردانی از تلاش ها و فداکاری های آن ها در حفظ امنیت و دفاع از کشور است. بر اساس بخشنامه های اخیر، تعیین دقیق میزان و شرایط پرداخت این حق، اطمینان می دهد که تنها افراد واجد شرایط از این مزیت بهره مند می شوند. این رویکرد باعث افزایش انگیزه و رضایت نیروهای فعال در مناطق جنگی شده و اهمیت آن در حفظ روحیه و عملکرد مطلوب آن ها غیرقابل انکار است.

برای پرداختن به این موضوع، در ادامه این مقاله، به بررسی اینکه حق فوق العاده مناطق جنگی چیست و شامل چه کسانی می شود، پرداخته و برقراری مجدد حق فوق العاده مناطق جنگی را بررسی و میزان آن ذکر خواهد شد. سپس، افزایش حق مناطق جنگی و بخشنامه مربوطه مورد بررسی قرار خواهد گرفت. 

حق فوق العاده مناطق جنگی چیست

دولت در قانون مدیریت خدمات کشوری، علاوه بر انواع مرخصی کارمندان دولت، حقی تحت عنوان حق فوق العاده منافطق جنگی برای مشمولان آن درنظر گرفته است. حال این پرسش مطرح می شود که حق فوق العاده مناطق جنگی چیست؟ در پاسخ به این سوال می توان گفت که این حق، در واقع یک حق مالی است که صرفا به مشمولان آن، یعنی افرادی که در مناطق جنگی خدمت می کنند. تعلق می گیرد. 

بر اساس ماده 112 قانون برنامه ششم توسعه و آخرین بخشنامه های موجود، به منظور جبران عقب ماندگی های استان های مناطق عملیاتی و جنگی، ستاد کل نیروهای مسلح، موظف شده است که مناطق عملیاتی دفاع مقدس را به سازمان اداری و استخدامی اعلام نماید و سازمان اداری و استخدامی کشور نیز، موظف شده تا اعتبار لازم برای اعمال این فوق العاده را تامین نماید. دستگاه هایی نیز که مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری نیستند، مکلفند حق مناطق جنگی را از محل منابع مشابه، تامین کنند.

بنابراین، در پاسخی کامل تر به این سوال می توان گفت، این حق فوق العاده، یکی از انواع فوق العاده هایی است که به کارکنان دولت، به علت اشتغال به کار در مناطق عملیاتی و جنگی، پرداخت می شود و علت آن، جبران عقب ماندگی های ناشی از عملیات جنگی دفاع مقدس، در مناطق مزبور می باشد. 

حق فوق العاده مناطق جنگی شامل چه کسانی می شود

در قسمت قبل، این حق فوق العاده توضیح داده شده و در پاسخ به سوال حق مناطق جنگی شامل چه کسانی میشود گفته شد که حق فوق العاده مناطق جنگی به افرادی تعلق می گیرد که در مناطق جنگی یا مناطقی با شرایط امنیتی خاص و پرخطر مشغول به خدمت هستند. بر اساس آخرین بخشنامه ها و قوانین مصوب، این مزیت شامل گروه های زیر می شود:

نیروهای نظامی: شامل اعضای ارتش، سپاه پاسداران و سایر نیروهای وابسته به وزارت دفاع که در مناطق جنگی یا مشابه خدمت می کنند.

نیروهای انتظامی: اعضای نیروی انتظامی که در مناطق جنگی یا مناطقی با شرایط امنیتی ویژه مأموریت دارند.

کارکنان دولت: کارمندان و پرسنل دستگاه های اجرایی دولتی که در این مناطق مشغول به کار هستند.

سایر نیروهای امنیتی و دفاعی: شامل نیروهای فعال در نهادهای امنیتی و دفاعی که در مناطق جنگی یا بحرانی خدمت می کنند.

لازم به ذکر است که حق مناطق جنگی، صرفا به کارمندانی پرداخت می شود که در مناطق جنگی، مشغول به کار می باشند. به همین دلیل، در صورتی که هر یک از نیروهای شاغل در مناطق جنگی اعم از نیروهای رسمی، آزمایشی، پیمانی، قراردادی و غیره، به هر علتی، اعم از انتقال دائم یا موقت، ماموریت و غیره، در سایر مناطق کشور مشغول به کار شوند، از این حق فوق العاده، بهره مند نخواهند شد.

برقراری مجدد حق فوق العاده مناطق جنگی

اخیرا، در خصوص پرداخت حق فوق العاده مناطق جنگی، اختلاف نظرهایی ایجاد شد و از شعب دیوان عدالت اداری نیز، آرای متعارضی در این خصوص، صادر گردید. با این توضیح که برخی از شعب دیوان عدالت اداری، حق فوق العاده مناطق جنگی را مختص کارمندانی دانسته اند که صرفا در طی دوران دفاع مقدس، در مناطق جنگی، مشغول به کار بوده و برخی از شعب نیز، آن را در خصوص کارمندان فعلی هم، قابل پرداخت می دانستند.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 4 مهر ماه هزار و چهارصد و یک، این موضوع را مورد بررسی قرار داده و مقرر می دارد که کارکنانی که پس از دوران دفاع مقدس، در مناطق جنگی و عملیاتی مشغول به کار هستند، مشمول حق مناطق جنگی نمی شوند. این امر، سبب گردید که کارکنان مناطق مرزی و جنگی ، اقدام به طرح اعتراض در دیوان عدالت اداری نمایند.

در نهایت، با دستور رئیس دیوان عدالت اداری، برقراری مجدد فوق العاده مناطق جنگی، در جلسه مورخ 3 آبان ماه هزار و چهارصد و یک، مورد بررسی مجدد قرار گرفته و حق فوق العاده مناطق جنگی را، علاوه بر کارکنان شاغل در طی دوران دفاع مقدس، در خصوص کارمندانی که پس از دوران دفاع مقدس در مناطق جنگی و عملیاتی، مشغول به کار بوده اند نیز، قابل پرداخت می داند.

میزان فوق العاده مناطق جنگی چقدر است

به موجب رای وحدت رویه دیوان عدالت اداری، حکم به برقراری مجدد فوق العاده مناطق جنگی در سال هزار و چهارصد و یک صادر شده و کارمندانی که در حال حاضر، مشغول به کار در مناطق جنگی و عملیاتی هستند نیز، می توانند از حق فوق العاده، بهره مند شوند. اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود، این است که میزان فوق العاده مناطق جنگی چقدر است؟

در پاسخ به این سوال که میزان حق مناطق جنگی چقدر است، باید گفت که بر اساس بند ث ماده 112 قانون برنامه ششم توسعه، سازمان اداری و استخدامی کشور، موظف است که اعتبارات لازم برای پرداخت فوق العاده مناطق جنگی را، بر اساس سقف فوق العاده پیش بینی شده در بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری، تامین نماید.

مطابق این ماده، حق فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته و دارای بدی آب و هوا، برای کارمندانی که در مشاغل تخصصی مشغول به کار هستند و دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد و بالاتر هستند، به میزان 25 درصد امتیاز حقوق ثابت آنها و برای سایر مشاغل، تا 20 درصد حقوق ثابت آنها، قابل پرداخت خواهد بود.

حق فوق العاده مناطق جنگی بر اساس امتیازات حقوق ثابت به شرح زیر محاسبه می شود:

میزان فوق العاده: برای کارمندانی که در مشاغل تخصصی مشغول به کار هستند و دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد و بالاتر هستند، فوق العاده مناطق جنگی تا ۲۵ درصد امتیاز حقوق ثابت آنها پرداخت می شود. برای سایر مشاغل، این میزان تا ۲۰ درصد حقوق ثابت است.

امتیازات حقوق ثابت: هر مدرک تحصیلی دارای امتیازی خاص است که بر اساس آن مبلغ فوق العاده محاسبه می شود. 

بنابراین، در پاسخ به این سوال که میزان فوق العاده مناطق جنگی چقدر است، باید گفت که حق فوق العاده جنگی نیروهای مسلح و کارمندان دولت، بر اساس بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری، محاسبه و پرداخت می گردد؛ فلذا مبلغ و میزان دقیقی را برای آن نمی توان مشخص کرد. بلکه، بسته به تخصصی یا غیر تخصصی بودن شغل و نیز، مدرک تحصیلی کارمندان، مبلغ و میزان حق فوق العاده مناطق جنگی، متفاوت خواهد بود.

افزایش حق مناطق جنگی 

در خصوص حق فوق العاده مناطق جنگی و عملیاتی برای کارمندان دولت و نیروهای مسلح، دیوان عدالت اداری، یک رای وحدت رویه صادر نموده که به موجب آن، نه تنها کارمندانی که در دوران دفاع مقدس، مشغول به کار در مناطق جنگی و عملیاتی بوده اند، بلکه کارمندانی که در حال حاضر نیز، مشغول به کار در مناطق جنگی هستند، می توانند از این حق فوق العاده بهره مند شوند.

با  توجه به توضیح بالا، این پرسش مطرح می شود که آیا حق فوق العاده مناطق جنگی، افزایش یافته است؟ در پاسخ به این پرسش می توان گفت، که میزان فوق العاده مناطق جنگی، بر اساس بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری و نیز، بخشنامه مربوطه، مشخص شده و مشمولان، بر اساس نرخ های مذکور در ماده قانونی مذکور و بخشنامه مرتبط با آن، از حق فوق العاده مناطق جنگی، بهره مند خواهند شد.

لذا میزان حق فوق العاده مناطق جنگی نیروهای مسلح و کارمندان نیز، با توجه به همین ماده قانونی و بخشنامه، محاسبه شده و تا کنون، افزایشی در مبلغ و میزان آن، ایجاد نشده است. علاوه بر این، میزان فوق العاده مناطق جنگی، بسته به میزان حقوق و فوق العاده های دریافتی کارمندان دولت، متفاوت خواهد بود.

بخشنامه فوق العاده مناطق جنگی

بخشنامه فوق العاده مناطق جنگی به عنوان یک سند رسمی، شرایط پرداخت این حق را به نیروهای فعال در مناطق جنگی یا مناطقی با شرایط امنیتی خاص مشخص می کند. بر اساس این بخشنامه، نیروهای نظامی، انتظامی، سپاه پاسداران و کارکنان دستگاه های اجرایی دولتی که در مناطق جنگی یا مشابه خدمت می کنند، واجد شرایط دریافت این حق هستند. البته، این فوق العاده، تا زمانی تعلق می گیرد که انتقال کارمندان دولت به مناطق غیر جنگی، صورت نگرفته باشد. 

به همین دلیل، بخشنامه ای تحت عنوان بخشنامه فوق العاده مناطق جنگی در سازمان اداری و استخدامی کشور تدوین شده که جزئیاتی نظیر نحوه پرداخت و مبلغ و میزان حق مناطق جنگی، در آن معین شده است.  در این قسمت، جهت آشنایی بیشتر مخاطبین با این بخشنامه، متن آخرین بخشنامه فوق العاده مناطق جنگی،به صورت فایل جهت دانلود ارائه شده است. 

در بخشنامه فوق العاده مناطق جنگی، مواردی نظیر امتیاز بندی این پرداختی بر اساس امتیاز حقوق ثابت کارکنان بیان شده است که نشان می دهد، هر شخص با  توجه به مدرک تحصیلی خود و امتیازات دریافتی چه میزان از این پرداختی را به خود اختصاص می دهد. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص میزان حق فوق العاده مناطق جنگی در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون میزان حق فوق العاده مناطق جنگی پاسخ دهند .