حق فوق العاده مناطق جنگی

حق فوق العاده مناطق جنگی ، نوعی فوق العاده است که به نیروهای مسلح و کارمندان شاغل در مناطق جنگی و عملیاتی ، تعلق می گیرد . در خصوص میزان حق مناطق جنگی ، بخشنامه ای صادر شده که به موجب آن ، میزان حق فوق العاده مناطق جنگی کارمندان رسمی ، ثابت و پیمانی ، به ازای امتیاز حقوق ثابت آنها ، مشخص شده است .

در طول دوران دفاع مقدس ، برخی از مناطق کشور ، به صورت کامل ، درگیر جنگ شده و این موضوع ، تبعات متعدد اقتصادی برای ساکنین این مناطق ، ایجاد نمود . همین امر ، سبب گردید که در برخی از قوانین ، حق فوق العاده ای برای کارکنان در این مناطق ، مورد پیش بینی قرار گیرد که تحت عنوان حق فوق العاده مناطق جنگی شناخته شده است .

بر اساس قانون برنامه ششم توسعه ، سازمان امور اداری و استخدامی کشور ، مکلف شده است که اقدام به صدور حکم پرداخت فوق العاده حق مناطق جنگی نماید . لکن از آن جهت که اخیرا ، بحث هایی در ارتباط با مشمولان حق فوق العاده مناطق جنگی مطرح شده و دیوان عدالت اداری نیز ، رای وحدت رویه ای در این خصوص ، صادر نموده است ، پرداختن به این موضوع ضروری است که فوق العاده مناطق جنگی نیروهای مسلح چیست و میزان حق مناطق جنگی چقدر است .

برای پرداختن به این موضوع ، در ادامه این مقاله ، به بررسی اینکه حق فوق العاده مناطق جنگی چیست و شامل چه کسانی می شود ، پرداخته و برقراری مجدد حق فوق العاده مناطق جنگی را بررسی و میزان آن را ذکر خواهیم کرد . سپس ، افزایش حق مناطق جنگی و بخشنامه مربوطه را بررسی خواهیم نمود .

حق فوق العاده مناطق جنگی چیست

در قانون مدیریت خدمات کشوری ، علاوه بر انواع مرخصی کارمندان دولت ، پرداخت فوق العاده هایی به آنان نیز ، مورد پیش بینی قرار گرفته است تا به این طریق ، دستمزد آنان ، ترمیم گردد که از جمله آنها ، می توان به فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته و بد آب و هوا ، فوق العاده ایثارگری و فوق العاده سختی کار اشاره نمود . علاوه بر اینها ، در برخی دیگر از قوانین ، پرداخت فوق العاده های دیگری نیز ، مقرر شده که یکی از آنها ، حق فوق العاده مناطق جنگی می باشد .

بر اساس ماده 112 قانون برنامه ششم توسعه ، به منظور جبران عقب ماندگی های استان های مناطق عملیاتی و جنگی ، ستاد کل نیروهای مسلح ، موظف شده است که مناطق عملیاتی دفاع مقدس را به سازمان اداری و استخدامی اعلام نماید و سازمان اداری و استخدامی کشور نیز ، موظف شده تا اعتبار لازم برای اعمال این فوق العاده را تامین نماید . دستگاه هایی نیز که مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری نیستند ، مکلفند حق مناطق جنگی را از محل منابع مشابه ، تامین کنند .

بنابراین ، در پاسخ به این سوال که حق فوق العاده مناطق جنگی چیست ، باید گفت این فوق العاده ، یکی از انواع فوق العاده هایی است که به کارکنان دولت ، به علت اشتغال به کار در مناطق عملیاتی و جنگی ، پرداخت می شود که این موضوع ، به دلیل جبران عقب ماندگی های ناشی از عملیات جنگی دفاع مقدس ، در مناطق مزبور می باشد که در ادامه ، مبلغ و میزان حق مناطق جنگی چقدر است را نیز توضیح خواهیم داد.

فوق العاده مناطق جنگی شامل چه کسانی می شود

حق مناطق جنگی ، یکی از انواع فوق العاده هایی است که به علت درگیر بودن برخی از مناطق کشور ، در فرآیندهای عملیاتی و جنگی ، به کارکنان شاغل در آن مناطق ، تا قبل از انجام استعفای کارمندان رسمی دولت یا اخراج آنها ، پرداخت می گردد . اما سوال مهمی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که فوق العاده مناطق جنگی شامل چه کسانی می شود ؟

همانطور که اشاره شد ، ستاد کل نیروهای مسلح ، موظف شده است که مناطق عملیاتی دفاع مقدس را به سازمان اداری و استخدامی اعلام نماید . در همین راستا ، ستاد کل نیروهای مسلح ، طی ابلاغیه ای ، مناطق عملیاتی دفاع مقدس را که مورد تصرف قرار گرفته و یا به شدت ، در حال بمباران و گلوله باران بوده و یا اینکه حضور ضد انقلاب و یا درگیری های مداوم ، سبب ایجاد عقب ماندگی هایی در آن مناطق شده است را مشخص نموده که کارکنان شاغل در آنها ، می توانند از حق فوق العاده مناطق جنگی برخوردار شوند :

استان آذربایجان غربی : محدوده مناطق اشنویه ، پیرانشهر و سردشت ؛

استان کردستان : محدوده مناطق بانه ، مریوان و سرآباد ؛

استان کرمانشاه : محدوده مناطق اورامانات ، پاوه ، نوسود ، باینگان ، تازه آباد ، ازگه ، سر پل ذهاب ، قصر شیرین ؛

استان ایلام : محدوده مناطق ایوان ، ایلام ، صالح آباد ، ملکشاهی ، مهران ، دهلران و موسیان ؛

استان خوزستان : محدوده مناطق اندیمشک ، دزفول ، شوش ، هفت تپه ، سوسنگرد ، بستان ، حمیدیه ، هویزه ، اهواز ، خرمشهر ، آبادان ، شادگان ، اروند کنار ، بندر امام خمینی ، ماهشهر و هندیجان ؛

استان بوشهر : محدوده مناطق بندر دیلم ، بندر گناوه ، بندر خارک و بندر بوشهر .

لازم به ذکر است که حق مناطق جنگی ، صرفا به کارمندانی پرداخت می شود که در مناطق مزبور ، مشغول به کار می باشند . به همین دلیل ، در صورتی که هر یک از نیروهای شاغل در مناطق یاد شده ، اعم از نیروهای رسمی ، آزمایشی ، پیمانی ، قراردادی و غیره ، به هر علتی ، اعم از انتقال دائم یا موقت ، ماموریت و غیره ، در سایر مناطق کشور مشغول به کار شوند ، از این فوق العاده ، بهره مند نخواهند شد .

برقراری مجدد حق فوق العاده مناطق جنگی

اخیرا ، در خصوص پرداخت حق فوق العاده مناطق جنگی ، اختلاف نظرهایی ایجاد شد و از شعب دیوان عدالت اداری نیز ، آرای متعارضی در این خصوص ، صادر گردید . با این توضیح که برخی از شعب دیوان عدالت اداری ، حق فوق العاده مناطق جنگی را مختص کارمندانی دانسته اند که صرفا در طی دوران دفاع مقدس ، در مناطق یاد شده ، مشغول به کار بوده و برخی از شعب نیز ، آن را در خصوص کارمندان فعلی هم ، قابل پرداخت می دانستند.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 4 مهر ماه هزار و چهارصد و یک ، این موضوع را مورد بررسی قرار داده و مقرر می دارد که کارکنانی که پس از دوران دفاع مقدس ، در مناطق جنگی و عملیاتی مشغول به کار هستند ، مشمول حق مناطق جنگی نمی شوند . این امر ، سبب گردید که کارکنان مناطق مرزی و جنگی ، اقدام به طرح اعتراض در دیوان عدالت اداری نمایند.

در نهایت ، با دستور رئیس دیوان عدالت اداری ، برقراری مجدد فوق العاده مناطق جنگی ، در جلسه مورخ 3 آبان ماه هزار و چهارصد و یک ، مورد بررسی مجدد قرار گرفته و حق فوق العاده مناطق جنگی را ، علاوه بر کارکنان شاغل در طی دوران دفاع مقدس ، در خصوص کارمندانی که پس از دوران دفاع مقدس در مناطق جنگی و عملیاتی ، مشغول به کار بوده اند نیز ، قابل پرداخت می داند.

میزان فوق العاده مناطق جنگی چقدر است

به موجب رای وحدت رویه دیوان عدالت اداری ، حکم به برقراری مجدد فوق العاده مناطق جنگی در سال هزار و چهارصد و یک صادر شده و کارمندانی که در حال حاضر ، مشغول به کار در مناطق جنگی و عملیاتی هستند نیز ، می توانند از فوق العاده مزبور ، بهره مند شوند . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که میزان فوق العاده مناطق جنگی چقدر است ؟

در پاسخ به این سوال که میزان حق مناطق جنگی چقدر است ، باید گفت که بر اساس بند ث ماده 112 قانون برنامه ششم توسعه ، سازمان اداری و استخدامی کشور ، موظف است که اعتبارات لازم برای پرداخت فوق العاده مناطق جنگی را ، بر اساس سقف فوق العاده پیش بینی شده در بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری ، تامین نماید .

بر اساس این ماده ، فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته و بد آب و هوا ، برای کارمندانی که در مشاغل تخصصی مشغول به کار هستند و دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد و بالاتر هستند ، به میزان 25 درصد امتیاز حقوق ثابت آنها و برای سایر مشاغل ، تا 20 درصد حقوق ثابت آنها ، قابل پرداخت خواهد بود .

بر اساس بخشنامه حق فوق العاده مناطق جنگی ، در مورد کارکنان قراردادی نیز ، مبلغ ریالی به ازای امتیازات حقوق ثابت هر یک از آنها ، برای هر کدام از مدارک تحصیلی ، به ترتیب ، ضرب در ضریب ریالی حقوق سالانه کارکنان دولت شده و این فوق العاده ، در قرارداد کار آنها ، منظور خواهد شد .

بنابراین ، در پاسخ به این سوال که میزان فوق العاده مناطق جنگی چقدر است ، باید گفت که حق فوق العاده جنگی نیروهای مسلح و کارمندان دولت ، بر اساس بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری ، محاسبه و پرداخت می گردد ؛ فلذا مبلغ و میزان دقیقی را برای آن نمی توان مشخص کرد . بلکه ، بسته به تخصصی یا غیر تخصصی بودن شغل و نیز ، مدرک تحصیلی کارمندان ، مبلغ و میزان حق فوق العاده مناطق جنگی ، متفاوت خواهد بود .

افزایش حق مناطق جنگی 

در خصوص حق فوق العاده مناطق جنگی و عملیاتی برای کارمندان دولت و نیروهای مسلح ، دیوان عدالت اداری ، یک رای وحدت رویه صادر نموده که به موجب آن ، نه تنها کارمندانی که در دوران دفاع مقدس ، مشغول به کار در مناطق جنگی و عملیاتی بوده اند ، بلکه کارمندانی که در حال حاضر نیز ، مشغول به کار در مناطق مذکور هستند ، می توانند از این حق فوق العاده بهره مند شوند .

اما سوال این است که آیا ، حق فوق العاده مناطق جنگی افزایش یافته است ؟ در پاسخ به این سوال ، باید گفت که میزان فوق العاده مناطق جنگی ، بر اساس بند 1 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری و نیز ، بخشنامه مربوطه ، مشخص شده و مشمولان ، بر اساس نرخ های مذکور در ماده قانونی مذکور و بخشنامه مرتبط با آن ، از حق فوق العاده مناطق جنگی ، بهره مند خواهند شد .

لذا میزان حق فوق العاده مناطق جنگی نیروهای مسلح و کارمندان نیز ، بر اساس همین ماده قانونی و بخشنامه ، محاسبه شده و تا کنون ، افزایشی در مبلغ و میزان آن ، ایجاد نشده است . علاوه بر این ، میزان فوق العاده مناطق جنگی ، بسته به میزان حقوق و فوق العاده های دریافتی کارمندان دولت ، متفاوت خواهد بود .

بخشنامه فوق العاده مناطق جنگی

حق فوق العاده مناطق جنگی و عملیاتی ، نوعی فوق العاده شغلی است که به کارمندان دولت که در مناطق جنگی و عملیاتی مشغول به کار هستند ، تعلق می گیرد و این مناطق عملیاتی ، توسط ستاد کل نیروهای مسلح ، تعیین شده است و کارمندان رسمی ، پیمانی و قرارادادی ، به میزان مشخصی از این حق فوق العاده ، بهره مند خواهد شد . البته ، این فوق العاده ، تا زمانی تعلق می گیرد که انتقال کارمندان دولت به مناطق غیر جنگی ، انجام نشده باشد .

در همین راستا ، در سازمان اداری و استخدامی کشور ، بخشنامه ای صادر شده است که جزئیات مربوط به نحوه پرداخت و مبلغ و میزان حق مناطق جنگی ، در آن تعیین شده است . به همین مناسبت ، در این قسمت ، قصد داریم برای آشنایی بیشتر مخاطبین محترم ، متن بخشنامه فوق العاده مناطق جنگی ، که توسط سازمان امور اداری و استخدامی صادر شده است را نیز ، ارائه نماییم .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص میزان حق فوق العاده مناطق جنگی در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون میزان حق فوق العاده مناطق جنگی پاسخ دهند .