زمانی که خواهان ، در دادگاه ، دعوایی حقوقی را اقامه می کند ، به دنبال آن است که پس از صدور حکم ، به حقوق قانونی خود ، دست پیدا کند ؛ لکن گاهی بیم آن می رود که خوانده دعوی ، اقدام به تلف نمودن خواسته خواهان نموده و به این ترتیب ، حقوق خواهان پس از صدور حکم دادگاه ، تضییع شود . به همین دلیل ، در قانون ، نهادی با عنوان تامین خواسته پیش بینی شده است که در این راستا ، اموال خوانده ، حتی قبل از صدور حکم توسط دادگاه ، قابل توقیف خواهد بود .

اما تحت شرایط خاصی ، ممکن است خوانده دعوی ، بتواند از دادگاه ، تقاضای تبدیل تامین نماید ؛ به این معنا که مال توقیف شده را با مال دیگری عوض کرده و اموال دیگری را بابت تضمین پرداخت خواسته خواهان ، به ودیعه بگذارد . لذا از آن جهت که بعضا تبدیل تامین یا عوض کردن مال توقیف شده ، برای خوانده و خواهان دعوی ، اهمیت زیادی دارد ، پرداختن به شرایط آن طبق قانون ، الزامی به نظر می رسد .

به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله ، قصد داریم ابتدا به بررسی این موضوع بپردازیم که تبدیل تامین خواسته به چه معنا است و تبدیل مال توقیف شده ، چه شرایطی دارد . پس از آن ، مراحل و نحوه درخواست آن را بررسی نموده و در پایان ، یک نمونه درخواست تبدیل تامین را برای دانلود ، ارائه خواهیم نمود .

تبدیل تامین خواسته چیست

بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی ، خواهان دعوی ، می تواند قبل از صدور حکم و یا بعد از صدور حکم توسط دادگاه ، اموالی را که از خوانده دعوی سراغ دارد ، به دادگاه معرفی نموده و تقاضا کند که آن اموال ، توقیف شوند . در این شرایط ، دیگر خوانده ، نمی تواند با انجام اقدامات مختلف ، اموال خود را به فرد دیگری انتقال دهد تا به این ترتیب ، حقوق قانونی خواهان دعوی – در صورت صدور حکم به نفع وی – را خدشه دار نماید .

بر اساس قانون ، خواهان ، در چند حالت ، می تواند از دادگاه ، تقاضای تامین خواسته نموده و دادگاه هم ، مکلف است با درخواست خواهان ، موافقت نماید و آن ، حالتی است که دعوای طرح شده ، به استناد یک سند رسمی اقامه شده است ، یا خواسته دعوی ، از سوی خوانده ، در معرض تضییع ، تعدی و تفریط قرار گرفته باشد و نیز ، در صورتی که دعوی ، در خصوص اوراق تجاری واخواست شده ، مطرح شده باشد . همچنین است ، زمانی که خواهان ، خساراتی که ممکن است از صدور قرار تامین خواسته به خوانده وارد شود را ، نقدا به صندوق دادگستری پرداخت کند .

در هر حال ، در صورتی که دادگاه ، قرار تامین صادر نماید ، توقیف اموال خوانده دعوی در راستای تامین خواسته خواهان ، انجام می شود ؛ لکن این امر ، قطعی نیست . به این دلیل که در قانون آیین دادرسی مدنی ، شرایطی پیش بینی شده است که بر اساس آن ، خوانده دعوی ، می تواند از دادگاه ، تقاضا نماید که در عوض مال توقیف شده ، اموال دیگری توقیف گردد .

بنابراین ، در پاسخ به این سوال که تبدیل تامین چیست ، باید گفت که بر اساس قانون ، خواهان می تواند تقاضای تامین خواسته و توقیف اموال خوانده را طرح نماید . لکن در شرایط خاصی ، خوانده نیز می تواند درخواست تبدیل مال توقیف شده را به دادگاه ارائه و تقاضا کند که آن مال ، با مال دیگری عوض شود . از آن جهت که تبدیل تامین خواسته ، شرایط مهمی دارد ، در ادامه ، به بررسی آنها خواهیم پرداخت .

حتما بخوانید: تامین خواسته و شرایط صدور آن

شرایط تبدیل مال توقیف شده

صدور قرار تامین خواسته از طرف دادگاه ، به این منظور است که حقوق قانونی خواهان ، در صورت صدور حکم قطعی ، از بین نرفته و در واقع ، خوانده ، نتواند با فروش اموال خود ، طلب خواهان را تضییع نماید . لکن گاهی ، مال توقیف شده ، نزد خوانده دعوی ، اهمیت زیادی دارد و به همین دلیل ، توقیف شدن آن ، مشکلاتی را برای خوانده ، ایجاد می کند . گاهی هم ، خواهان دعوی ، متوجه می شود که با فروش آن مال ، نمی تواند به نحو مناسبی ، حقوق قانونی خود را استیفا نماید .

در این حالت ، طبق قانون ، خوانده و خواهان ، تحت شرایط خاصی می توانند درخواست تبدیل مال توقیف شده را در دادگاه مطرح نمایند که اصطلاحا به این امر ، تبدیل تامین نیز ، گفته می شود . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، آن است که درخواست تبدیل مال توقیف شده ، چه شرایطی دارد ؟ در خصوص شرایط تبدیل تامین ، باید ماده 124 قانون آیین دادرسی مدنی را مورد توجه قرار داد .

بر اساس این ماده ، شرایط تبدیل تامین ، آن است که خوانده ، در عوض مالی که دادگاه توقیف نموده و یا قصد توقیف آن را دارد ، می تواند به همان میزان ، وجه نقد و یا اوراق بهادار ، در صندوق دادگستری و یا یکی از بانک ها ، به ودیعه بگذارد و یا اینکه ، با ارائه نمونه درخواست تبدیل مال توقیف شده ، از دادگاه ، تقاضا کند که نسبت به توقیف اموال دیگر وی اقدام نماید ؛ مشروط به اینکه به لحاظ قیمتی و سهولت فروش ، از مال توقیف شده ، کمتر نباشد .

البته ، در شرایطی که مال توقیف شده توسط دادگاه ، همان خواسته خواهان باشد ، صرفا در صورتی دادگاه با آن موافقت می کند که این امر ، مورد رضایت خواهان نیز ، قرار گرفته باشد . یعنی خواهان ، رضایت داشته باشد که مال دیگری ، در ازای طلب وی ، توقیف شود که با اصل مال مورد درخواست او ، متفاوت است . هرچند در این شرایط ، اگر حکم به نفع خواهان صادر شد ، باز هم خوانده ، باید عین خواسته خواهان را به وی پرداخت نماید .

در همین راستا ، ماده 53 قانون اجرای احکام مدنی نیز ، شرایط تبدیل تامین را مطرح نموده که بر اساس آن ، در صورتی که مال محکوم علیه ، در قبال خواسته محکوم له ، توقیف شده باشد ، محکوم علیه ، صرفا برای یک بار ، آن هم قبل از شروع به عملیات فروش آن مال ، می تواند درخواست کند که مال توقیف شده ، به مال دیگری تبدیل شود . به شرط اینکه مال جایگزین ، از نظر قیمت و سهولت در فروش ، از مالی که قبلا توقیف شده ، کمتر نباشد .

همچنین ، خود محکوم له نیز ، می تواند تا قبل از شروع عملیات فروش آن مال ، از دادگاه ، درخواست تبدیل مال توقیف شده را بنماید . این درخواست نیز ، صرفا یک بار قابل طرح خواهد بود . لازم به ذکر است که اگر خواهان یا خوانده دعوی ، به تصمیم اجرای احکام اعتراضی داشته باشند ، می بایست در دادگاه صادر کننده اجراییه ، اعتراض خود را مطرح نمایند .

بیشتر بخوانید: اقسام تامین خواسته

 

مراحل و نحوه تقاضای تبدیل تامین

تبدیل تامین یا عوض کردن مال توقیف شده ، در شرایط خاصی ، امکان پذیر است . از جمله مهم ترین این شرایط ، آن است که طرح این درخواست از سوی خواهان و خوانده ، صرفا برای یک بار ، تا قبل از شروع عملیات فروش مال غیر منقول یا منقول ، امکان پذیر بوده و در صورتی که عین خواسته ، توقیف شده باشد ، تبدیل آن ، منوط به رضایت خواهان می باشد . همچنین ، مال جدید ، از نظر قیمت و امکان فروش ، نباید نسبت به مال قبلی ، در وضعیت پایین تری باشد .

اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که مراحل و نحوه تقاضای تبدیل تامین ، چیست و در واقع ، هر یک از خواهان و خوانده دعوی ، به چه نحوی می توانند درخواست خود مبنی بر تبدیل مال توقیف شده را مطرح نمایند ؟ در پاسخ به این سوال ، می بایست مرجع رسیدگی به درخواست تامین را نیز ، مورد بررسی قرار داد .

ماده 125 قانون آیین دادرسی مدنی ، در این خصوص مقرر داشته که درخواست تبدیل تامین ، می بایست از طریق دادگاهی پیگیری شود که قرار تامین را صادر نموده است . در این صورت ، دادگاه ، مکلف شده است که ظرف مهلت دو روز از زمان ارائه درخواست ، به آن رسیدگی نموده و قرار مقتضی را صادر نماید . البته ، مراحل مذکور ، مربوط به حالتی است که درخواست تبدیل تامین ، زمانی تقدیم شود که هنوز پرونده ، به واحد اجرای احکام ، ارجاع نشده است .

اما در شرایطی که پرونده اجرایی در خصوص موضوع ، ایجاد شده و توقیف مال ، در مرحله اجرای حکم باشد ، ماده 53 قانون اجرای احکام مدنی ، مقرر داشته که درخواست تبدیل تامین ، در صلاحیت واحد اجرای حکم ، خواهد بود . البته ، در صورتی که هر یک از محکوم له و محکوم علیه ، اعتراضی نسبت به این موضوع داشته باشند ، می توانند به دادگاه صادر کننده اجراییه نیز ، مراجعه نمایند که در این شرایط ، تصمیم دادگاه ، قطعی خواهد بود .

بنابراین ، در پاسخ به این سوال که مراحل و نحوه تقاضای تبدیل تامین چیست ، باید گفت که درخواست تبدیل تامین ، می تواند توسط هر یک از خواهان و خوانده ، به عمل آید ، منوط به اینکه شرایط لازم ، وجود داشته باشد . این درخواست ، بسته به اینکه پرونده در چه مرحله ای است ، می بایست به دادگاه صادر کننده قرار تامین خواسته و یا واحد اجرای احکام ارائه شود و معمولا از طریق ارائه یک نمونه درخواست تبدیل تامین است که متن آن را در ادامه ، برای دانلود ارائه خواهیم کرد .

بیشتر بخوانید: زمان درخواست تامین خواسته و دادگاه صالح

 

دانلود نمونه درخواست تبدیل تامین

درخواست تبدیل مال توقیف شده ، می تواند توسط هر یک از خواهان و خوانده دعوی ، به عمل آید ؛ منوط به اینکه شرایط مذکور در قانون آیین دادرسی مدنی و قانون اجرای احکام مدنی ، وجود داشته باشد . در هر حال ، درخواست تبدیل مال توقیف شده به مال دیگر ، می بایست تا قبل از شروع عملیات اجرایی فروش ، از طریق دادگاه و یا واحد اجرای احکام ، پیگیری شود .

به همین دلیل ، از آن جهت که تبدیل تامین خواسته ، از طریق ارائه درخواست توسط متقاضی انجام می شود ، در این قسمت ، قصد داریم یک نمونه درخواست تبدیل تامین خواسته را ارائه نماییم تا مخاطبین محترم ، بتوانند با دانلود نمونه متن مذکور ، در صورت لزوم ، اقدامات لازم جهت تبدیل تامین را انجام دهند . نمونه ارائه شده ، مربوط به حالتی است که خوانده دعوی ، درخواست تبدیل تامین را دارد .

 

 

 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه تبدیل تامین خواسته در کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه تبدیل تامین خواسته پاسخ دهند .

در ادامه بخوانید: نمونه دادخواست صدور قرار تامین خواسته

 

 

سوالات متداول

1- تبدیل تامین خواسته چیست ؟

2- شرایط تبدیل تامین خواسته چیست ؟

3- نحوه درخواست تبدیل مال توقیف شده چگونه است ؟

---

نظرات کاربران