دیه انگشت

نرخ دیه انگشت، در سال ۱۴۰۳، با در نظر گرفتن نوع جنایت وارده بر انگشت و میزان آسیب، متفاوت می باشد. به عنوان نمونه، میزان دیه حارصه انگشت، کبودی، شکستگی استخوان و قطع انگشت، به ترتیب، 1 میلیون و 200 هزار تومان، 1میلیون و 800 هزار تومان، 24 میلیون و 120 میلیون تومان می باشد. در برخی از موارد نیز همچون تورم، به جای دیه، حکم بر پرداخت ارش، صادر می گردد. 

قانون گذار، در قانون مجازات اسلامی، برای جنایت ها و آسیب های وارده بر اعضای بدن انسان، دو مجازات قصاص و دیه را تعیین نموده که اولی، ویژه جنایت های عمدی و دومی، مخصوص آسیب های غیر عمدی و جنایات عمدی است که در آن ها، قصاص امکان ندارد یا مجنی علیه، به جای قصاص، به دریافت دیه، رضایت می دهد. 

یکی از اعضای بدن انسان، انگشت دست و پای او بوده که ممکن است در اثر جنایت وارده، دچار انواع مختلفی از آسیب ها، نظیر جراحت، کبودی، تورم، فلج و یا قطع کامل شود. قانون گذار، در قانون مجازات اسلامی، تمامی این فرض ها را از یکدیگر، تفکیک کرده و برای برخی، دیه مقدر و برای بعضی دیگر ارش(دیه نامقدر) را تعیین نموده است که لازم است این موارد و میزان دیه در هر کدام، به دقت مورد بررسی قرار گیرد. 

لذا در این مقاله، ابتدا، دیه جراحات، کبودی، تورم، دررفتگی، ترک برداشتن، خرد شدن و شکستگی استخوان انگشت را توضیح داده و پس از بررسی میزان دیه فلج کردن و قطع این عضو، در مورد مبلغ دیه آن در دو فرض قطع نیم بند و شکستگی استخوان بند انگشت، در سال 1403 صحبت خواهیم کرد. 

دیه جراحات انگشت ۱۴۰۳

آسیب های وارده بر انگشت، دارای انواع متفاوتی بوده و در قانون مجازات اسلامی، برای هر یک از این آسیب ها، در صورتی که به طور غیر عمد، وارد شده یا در حالت آسیب عمدی، امکان قصاص نبوده یا مجنی علیه به دریافت دیه رضایت دهد، دیه یا ارش، تعیین شده و میزان آن، مشخص گردیده است. در این بخش، قصد داریم تا به بررسی میزان دیه انگشت، در سال ۱۴۰۳، در رابطه با جراحات وارده بر این عضو، پرداخته و دیه و ارش سایر آسیب های انگشت را نیز در بخش های بعد، بررسی خواهیم کرد.

برای تعیین دیه جراحات انگشت، در سال 1403، لازم است تا به دو نکته مقدماتی، توجه شود: اولا: دیه جراحات، در مواد 709 و 710 قانون مجازات اسلامی مصوب سال نود و دو، مشخص شده است. با این توضیح که ماده 709 این قانون، دیه جراحات سر و صورت را مشخص کرده و مطابق، ماده 710، اگر این جراحات در غیر سر و صورت، مانند انگشت واقع شود، دیه جراحات، بر اساس نسبت های مقرر در ماده 709 از دیه آن عضو، نظیر انگشت، تعیین می‌ شود.

ثانیا: با توجه به نرخ دیه کامل انسان که مبلغ 1 میلیارد و 200 میلیون تومان بوده و هم چنین، نظر به اینکه دیه هر انگشت، یک دهم دیه کامل بوده، در نتیجه، دیه انگشت دست یا پا، 120 میلیون تومان می باشد. حال، با توجه به این دو مقدمه می توان گفت، میزان دیه انگشت در سال 1403، در رابطه با جراحات وارد شده بر آن، به شرح زیر می باشد:

دیه حارصه انگشت، یعنی خراشیدگی پوست انگشت که بدون جاری شدن خون باشد، یک صدم دیه دیه یک انگشت، یعنی 1 میلیون و 200 هزار تومان می باشد؛ دیه دامیه انگشت، یعنی جراحتی که کمی وارد گوشت انگشت شده و سبب خون ریزی کم یا زیاد شود، دو صدم دیه انگشت، یعنی 2 میلیون و 400 هزار تومان است؛ دیه متلاحمه انگشت، یعنی جراحتی که در آن، بریدگی عمیق گوشت انگشت، صورت گرفته، اما به پوست نازک استخوان نرسد، سه صدم دیه انگشت، یعنی 3 میلیون و 600 هزار تومان می باشد؛

دیه سمحاق انگشت، یعنی جراحتی که به پوست نازک استخوان انگشت برسد، چهار صدم دیه انگشت، یعنی مبلغ 4 میلیون و 800 هزار تومان است و در نهایت، دیه موضحه انگشت، یعنی جراحتی که در اثر آن، پوست نازک روی استخوان انگشت، کنار رفته و استخوان دیده شود، پنج صدم دیه کامل، یعنی 6 میلیون تومان خواهد بود.

دیه کبودی انگشت 1403

علاوه بر جراحات وارده بر انگشت، یکی دیگر از آسیب های وارد شده بر این عضو، کبود شدن آن بوده و بنابراین، لازم است بررسی شود که آیا در قانون مجازات اسلامی، دیه ای تحت عنوان دیه کبودی انگشت 1403 با میزان مشخص، تعین گردیده یا قانون گذار، برای این آسیب، حکم بر پرداخت ارش داده است. لازم به ذکر است که منظور از ارش، دیه ای است که مقدار آن را قانون، مشخص نکرده و قاضی پرونده، با اخذ نظر پزشکی قانونی، میزان آن را تعیین می کند.

با نگاهی به قانون مجازات اسلامی، مشخص می شود که ماده 714 این قانون، بدین شرح، برای کبودی انگشت، دیه مقدری را تعیین کرده است:« دیه صدماتی که موجب تغییر رنگ پوست می‌ شود، به شرح ذیل است: الف- سیاه شدن پوست صورت، شش هزارم، کبود شدن آن، سه هزارم و سرخ شدن آن، یک و نیم هزارم دیه کامل. ب- تغییر رنگ پوست سایر اعضاء، حسب مورد، نصف مقادیر مذکور در بند(الف)..»

با توجه به این ماده، میزان دیه انگشت در رابطه با کبودی آن، در سال ۱۴۰۳، بدین صورت، محاسبه و تعیین می شود: ابتدا، باید سه هزارم نرخ دیه کامل در سال 1403، که مبلغ 1 میلیارد و 200 میلیون تومان بوده، محاسبه شود که مبلغ 3 میلیون و 600 هزار تومان می گردد. حال، با توجه به بند (ب) ماده فوق الذکر، لازم است تا این مبلغ، نصف شود که در این صورت، دیه کبودی انگشت، مبلغ 1 میلیون و 800 هزار تومان خواهد بود.

دیه تورم انگشت ۱۴۰۳

یکی از آسیب هایی که ممکن است در انگشت، ایجاد شود، تورم این عضو، در اثر ضربات وارده می باشد. بنابراین، این سوال، قابل طرح است که دیه یا ارش انگشت، در رابطه با تورم آن، در سال 1403 به چه میزان می باشد؟

برای پاسخ گویی به سوال فوق، باید به ماده 715 قانون مجازات اسلامی، مراجعه نمود که چنین مقرر کرده است: « صدمه ای که موجب تورم بدن، سر یا صورت گردد، ارش دارد و چنانچه، علاوه بر تورم، موجب تغییر رنگ پوست نیز گردد، حسب مورد دیه و ارش تغییر رنگ به آن افزوده می‌ شود. » بنابراین، میزان دیه انگشت، در رابطه با تورم آن، بر اساس یکی از دو فرض زیر، تعیین می گردد:

در صورتی که در اثر آسیب وارده، صرفا تورمی در انگشت، ایجاد شده و رنگ پوست آن، هیچ تغییری نکند، برای تورم، ارش، تعیین می شود. همانطور که قبلا گفته شده، ارش، دیه نامقدر بوده، بدین معنا که مبلغ آن در قانون، مشخص نشده و توسط قاضی پرونده و بر اساس نظر پزشکی قانونی، تعیین می گردد.

در حالتی که در اثر آسیب وارده، علاوه بر تورم انگشت، رنگ پوست آن نیز تغییر کند، علاوه بر ارش تورم، به دیه تغییر رنگ پوست نیز حکم می شود. برای تعیین دیه تغییر رنگ پوست انگشت، باید به ماده 714 قانون مجازات اسلامی، مراجعه نمود که به موجب آن: « ...سیاه شدن پوست صورت، شش هزارم، کبود شدن آن، سه هزارم و سرخ شدن آن، یک و نیم هزارم دیه کامل...» دارد و سپس، این مقادیر را در مورد دیه تورم انگشت 1403، نصف نمود.

بنابراین، نرخ دیه تغییر رنگ پوست انگشت در سال ۱۴۰۳ در حالت سیاه شدن پوست انگشت، 3 میلیون و 600 هزار تومان، در حالت کبود شدن آن، 1 میلیون و 800 هزار تومان و سرخ شدن، 900 هزار تومان بوده که به مبلغ ارش تعیین شده توسط قاضی، بابت تورم، اضافه می گردد.

دیه دررفتگی استخوان انگشت

دیه انگشت، در رابطه با دررفتگی آن، در ماده ماده 571 قانون مجازات اسلامی، بدین صورت، مورد حکم قرار گرفته است: « دررفتگی استخوان از مفصل، در صورتی که موجب شلل یا از کارافتادگی کامل عضو نگردد، موجب ارش و در غیر این صورت، موجب دو سوم دیه همان عضو و در صورت درمان بدون عیب، موجب چهار پنجم از دو سوم دیه آن عضو می ‌باشد. » با توجه به این ماده، برای پاسخ دادن به این سوال که میزان دیه دررفتگی استخوان انگشت، در سال 1403، چقدر است؟ باید سه فرض را از هم تفکیک نمود:

در فرضی که در رفتگی استخوان انگشت، موجب از کار افتادگی کامل آن نشود، ارش به فرد آسیب دیده، تعلق گرفته که میزان، توسط قاضی پرونده و پس از اخذ نظر پزشکی قانونی، تعیین می شود.

در فرضی که در اثر در رفتگی استخوان انگشت، از کار افتادگی کامل انگشت، ایجاد شده و این از کار افتادگی، درمان نشده یا با عیب، درمان شود، میزان دیه در رفتگی استخوان انگشت، در سال ۱۴۰۳، دو سوم دیه یک انگشت بوده که با در نظر گرفتن نرخ دیه برای یک انگشت (120میلیون تومان) مبلغ 80 میلیون تومان می باشد.

در نهایت، در فرضی که در اثر در رفتگی استخوان انگشت، از کار افتادگی کامل آن، ایجاد شده، اما، این از کار افتادگی، بدون عیب، درمان شود، میزان دیه در رفتگی استخوان انگشت، چهار پنجم از دو سوم دیه انگشت بوده که با توجه به نرخ دیه یک انگشت (120 میلیون تومان) مبلغ 64 میلیون تومان خواهد شد.

 دیه ترک برداشتن، خرد شدن و شکستگی استخوان انگشت

دیه ترک برداشتن، خرد شدن و شکستگی استخوان انگشت، موضوع ماده 569 قانون مجازات اسلامی، می باشد که به موجب آن: « دیه شکستن، ترک برداشتن و خرد شدن استخوان هر عضو دارای دیه مقدر، به شرح زیر است: الف- دیه شکستن استخوان هر عضو، یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود، چهار پنجم دیه شکستن آن است. ب- دیه خرد شدن استخوان هر عضو، یک سوم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود، چهار پنجم دیه خرد شدن آن استخوان است. پ- دیه ترک برداشتن استخوان هر عضو، چهار پنجم دیه شکستن آن عضو است... » بنابراین:

دیه شکستن استخوان انگشت، یک پنجم دیه یک انگشت بوده که با در نظر گرفتن میزان دیه یک انگشت در سال ۱۴۰۳ (120 میلیون تومان) مبلغ 24 میلیون تومان می باشد. البته، در صورت درمان شکستگی بدون عیب، دیه به چهار پنجم دیه شکستن استخوان، کاهش یافته که مبلغ 19 میلیون و 200 هزار تومان خواهد بود.

دیه خرد شدن استخوان انگشت، یک سوم دیه یک انگشت است که نظر به میزان دیه یک انگشت در سال 1403 (120 میلیون تومان) مبلغ 40 میلیون تومان می باشد. البته، در صورت درمان بدون عیب خردشدگی، دیه تا مبلغ چهار پنجم دیه خرد شدن استخوان، یعنی 32 میلیون تومان کاهش می یابد.

دیه ترک برداشتن استخوان انگشت، چهار پنجم دیه شکستن آن استخوان بوده که با توجه به نرخ دیه شکستن استخوان انگشت در سال ۱۴۰۳ (24 میلیون تومان) مبلغ 19 میلیون و 200 هزار تومان، به عنوان دیه مقدر، تعیین خواهد شد.

دیه فلج کردن انگشت

یکی دیگر از آسیب هایی که ممکن است به انگشت وارد شود، فلج کردن این عضو می باشد. به همین دلیل در این بخش، قصد داریم تا به بررسی این مساله بپردازیم که آیا میزان دیه انگشت، در رابطه با فلج کردن آن در سال 1403، یک مبلغ دیه مقدر یا مشخص بوده یا اینکه برای آن، ارش تعیین می شود.

قانون گذار، در قانون مجازات اسلامی، در ماده 644، فرض فلج شدن انگشت را مورد توجه قرار داده و برای آن، دیه مقدر تعیین کرده است. به موجب این ماده از قانون مجازات اسلامی: : « دیه فلج کردن هر انگشت، دو سوم دیه همان انگشت... است»

بنابراین، با در نظر گرفتن ماده فوق الذکر و نرخ دیه یک انگشت در سال 1403 (120 میلیون تومان)، مبلغ دیه فلج کردن انگشت، 80 میلیون تومان بوده که یک دیه مقدر و با مبلغ تعیین شده است و در نتیجه، در این فرض، حکم به ارش داده نخواد شد.

دیه قطع کردن انگشت

حالتی که جنایت وارده، موجب قطع کامل انگشت یا بخشی از آن شده نیز مورد توجه قانو گذار، در قانون مجازات اسلامی بوده و برای آن، دیه تعیین کرده است. لذا، در این بخش، به این سوال پاسخ خواهیم داد که میزان دیه قطع کردن انگشت در سال ۱۴۰۳ چقدر می باشد؟ 

برای پاسخ گویی به سوال فوق و مشخص کردن میزان دیه انگشت، در رابطه با قطع کردن آن، باید به ماده 636 قانون مجازات، مراجعه نمود که به موجب آن: « قطع تمام انگشتان یک دست، از انتهای انگشتان یا تا مچ، موجب نصف دیه کامل است.»

با توجه به این ماده و نظر به نرخ دیه کامل، در سال 1403، که مبلغ 1 میلیارد و 200 میلیون تومان بوده، میزان دیه قطع انگشتان یک دست، 600 میلیون تومان و دیه قطع هر انگشت نیز 120 میلیون تومان می باشد. لازم به ذکر است که با توجه به حکم ماده 646 قانون مجازات که مقرر داشته: «احکام مذکور در دیه دست و انگشتان آن، در پا و انگشتان آن نیز جاری است.» مبلغ دیه قطع انگشت پا نیز به همین میزان می باشد.

دیه قطع نیم بند انگشت

هر انگشت انسان، از سه و در مورد انگشت شست، از دو بند، تشکیل شده است. هر کدام از این بندها نیز همانند انگشت کامل، دارای دیه تعیین شده در قانون مجازات بوده که در این قسمت، قصد داریم تا به توضیح میزان دیه قطع بند انگشت و نیم بند آن در سال ۱۴۰۳ بپردازیم. 

به موجب ماده 642 قانون مجازات اسلامی‌ : «بریدن یا از بین بردن هر بند انگشت غیر شست، موجب یک سوم دیه آن انگشت و هر بند انگشت شست، موجب نصف دیه شست است.» بنابراین، با در نظر گرفتن نرخ دیه انگشت در سال 1403 (120 میلیون تومان)، میزان دیه قطع کردن هر بند از انگشت شست، 60 میلیون تومان و هر بند از سایر انگشتان که دارای سه بند هستند، 40 میلیون تومان می باشد.

حال، اگر جنایت وارده، موجب قطع نیم بند انگشت شود، اگر نیم بند انگشت شست باشد، میزان دیه نیم بند انگشت، 30 میلیون تومان، تعیین گردیده و اگر نیم‌ بند قطع شده، متعلق به انگشتان سه بندی باشد، مبلغ دیه، 20 میلیون تومان، تعیین خواهد شد.

دیه شکستگی یک بند انگشت چقدر است

در بخش های قبل، در مورد میزان دیه شکستگی استخوان انگشت و نحوه محاسبه آن، توضیح دادیم و گفتیم که مبلغ این دیه، با توجه به مبلغ دیه انگشت، محاسبه می شود. اما گاهی، تمام استخوان یک انگشت، دچار شکستگی نشده و تنها استخوان یک بند از انگشت، شکسته می شود. در این صورت، این سوال قابل طرح است که دیه شکستگی یک بند انگشت چقدر است؟

برای پاسخگویی به سوال فوق، مجددا باید به بخش اول ماده 569 قانون مجازات اسلامی، مراجعه نمود که به موجب آن: « دیه شکستن، ترک برداشتن و خرد شدن استخوان هر عضو دارای دیه مقدر، به شرح زیر است: الف- دیه شکستن استخوان هر عضو، یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود، چهار پنجم دیه شکستن آن است...»

بنابراین، با توجه به ماده مزبور، دیه شکستن استخوان یک بند انگشت شست، یک پنجم دیه آن بند بوده که با در نظر گرفتن میزان دیه یک بند انگشت شست در سال ۱۴۰۳ (60 میلیون تومان) مبلغ 12 میلیون تومان می باشد. البته، در صورت درمان شکستگی بدون عیب، دیه به چهار پنجم دیه شکستن استخوان، کاهش خواهد یافت.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد میزان دیه انگشت و دریافت آن در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون میزان دیه انگشت و دریافت آن پاسخ دهند.