دامنه نوسان در بورس

دامنه نوسان بورس به میزان بالا و پایین شدن قیمت سهام در یک بازه زمانی مشخص گفته می شود که این میزان باید تحت کنترل سرمایه گذاران و سهامداران بازار بورس قرار گرفته تا از درصد معینی فاصله نگیرد در غیر این صورت، معامله گران دچار ضررهای فراوانی خواهند گردید.

از روزی که فردی وارد بازار سهام می شود، شاهد دامنه های نوسان زیادی در این بازار شده و با افزایش و کاهش های قیمتی بسیار زیادی مواجه خواهد شد. این اتفاق برای سرمایه گذاران تازه وارد کمی گیج کننده بوده و آنها را وارد چالش بزرگی خواهد کرد.

دانستن اینکه دامنه نوسان در بازار بورس چه کاربردی دارد و چرا باید از آن استفاده کرد برای یک سرمایه گذار و سهام دار بسیار مهم بوده و به دلیل اینکه درآمد زیادی را می توان از این بازار به دست آورد، نمی توان از یادگیری آن چشم پوشی کرد.

سرمایه گذاران و معامله گران می توانند با یادگیری مفهوم دامنه نوسان، قیمت دامنه نوسان در بورس و فرابورس، نتیجه حذف دامنه نوسان در بورس و اهمیت آن در بازار سهام اقدام به کسب درآمدهای بیشتر کرده که در ادامه مقاله به همه آنها اشاره شده است.

مفهوم دامنه نوسان بورس

دامنه نوسان بورس با عرضه و تقاضا سرمایه گذاران تعیین می گردد و اگر در یک دوره زمانی بلند مدت بیش از حد مجاز صعود یا سقوط کند، آن را یک بازار بی ثبات می نامند که این میزان باید تحت کنترل سرمایه گذاران بازار بورس ارز قرار گرفته شود تا از درصد معینی فاصله نگیرد لذا مفهوم نوسان به میزان بالا و پایین شدن قیمت سهام در یک بازه زمانی مشخص گفته می شود.

سرمایه گذاران برای خرید و فروش سهام، دو بازار مهم بورس و فرابورس را پیش رو دارند. بازار بورس به بازاری گفته می شود که شرکت ها با شرایط بسیار سختی پذیرفته شده اند و نظارت بیشتری بر آن ها حاکم است، اما در بازار فرابورس شرکت ها با شرایط آسان تری پذیرفته می شوند و قانون و مقررات کمتری نسبت به بازار بورس دارد. در این بازارها کالا، ارز و اوراق بهادار خرید و فروش می شود.

دامنه نوسان قیمت در بورس و فرابورس

قیمت هر سهم در بازار بورس در هر روز کاری، از میانگین قیمت در طول روز قبل محاسبه می گردد بنابراین اگر به سایت تابلوخوانی بورس نگاه کنیم در پایان روز قیمت های متفاوتی اعلام می گردد که شامل قیمت های آغازین (اولین قیمت معامله) و پایانی (آخرین قیمت معامله) می باشد.

دامنه نوسان در بازار بورس و فرابورسی، تنها مختص کشور ایران نیست و همه کشورها از این نوسان قیمت سهم دارند ، بعضی کشورها 10% از قیمت نهایی روز قبل، برخی کشورها 20% و در کشور ایران، میانگین 6% می باشد که امکان افزایش یا کاهش قیمت یک سهم بیشتر از دامنه مجاز وجود ندارد.

حذف دامنه نوسان بورس

بسیاری از سرمایه گذاران برای تشخیص نوسان و روند بازار به صنعت خودرو و بانک ها نگاه می کنند، اگر بازار این صنایع دارای ریزش یا صعود باشد، روزهای آینده بازار بورس را تحت تاثیر قرار می دهد، با وجود اینکه بورس همیشه در حال نوسان است، تحلیلگران آن را با ارزش دانسته و به طور مداوم در زمینه تحلیل این سرمایه گذاری پرسود فعالیت می کنند.

اگر چه این نوسان ممکن است ضررهایی را برای کسانی که تازه وارد بازار بورس شدند، داشته باشد؛ اما امکان حذف دامنه نوسان مقدور نمی باشد، بنابراین اگر دامنه نوسان حذف گردد، نوسانات بازار و همچنین آشفتگی بیشتر می شود به صورتی که این تلاطم به هیچ عنوان قابل جبران نخواهد بود.

زیان هایی که نوسان بورس برای کشور دارد به شرح زیر می باشد:

موجب بروز قیمت غیرواقعی در روز شده که این امر موجب می شود روی قیمت روز بعد نیز اثر بگذارد.

متمرکز شدن قیمت سهام به یک نقطه

فواید دامنه نوسان بورس برای کشور عبارتند از :

مشخص شدن قیمت واقعی: برای سرمایه گذاران زمینه ای را فراهم می کند که با استفاده از قیمت واقعی بتوانند معاملات خود را راحت تر انجام دهند.

از بین رفتن تلاطم بازار: روند ثابت صعودی یا نزولی قیمت بورس، جلوگیری از تغییرات ناگهانی قیمت سهام و ثبات بازار سرمایه را به دنبال دارد.

تغییر دامنه نوسان بورس

بازار بورس مانند هر بازار دیگری تغییر پذیر است و تغییر در دامنه نوسان به میزان عرضه و تقاضا بستگی دارد به عبارتی دیگر اگر تقاضای خریداران در یک روز کاری از فروشندگان بیشتر باشد و همچنین برعکس این موضوع پیش بیاید، صف خرید و فروش تشکیل می گردد.

اگر تعداد خریداران بیشتر از فروشندگان باشد (تقاضا بیشتر)، خریداران قیمت سهام را پیشنهاد می دهند تا فروشندگان را تشویق به فروش بیشتر نمایند ولی اگر تعداد فروشندگان بیشتر از خریداران باشد، قیمت ها کاهش می یابند تا به سطحی برسند که خریداران را جذب کند.

از دیگر مسائلی که تغییر در دامنه نوسان بورس می تواند روی آن اثر بگذارد، پایین آمدن نقدشوندگی یا غیرنقدشوندگی در بازار سرمایه است لذا بازار سهام زمانی نقدپذیر است که سهام را به راحتی و با سرعت بتوانند خرید و فروش نمایند در غیر این صورت نقدینگی پایین آمده و بازار توانایی خرید و فروش را از دست می دهد.

لازم به ذکر است اگر فاصله بین قیمتی که خریدار پیشنهاد می دهد با قیمتی که فروشنده می پذیرد به هم نزدیک باشد یا به عبارتی خریدار به راحتی بتواند آن را نقد کند و مجبور نباشد برای خرید سهام مبلغ بیشتری را بپردازد بازار به سمت نقدشوندگی بیشتر می رود.

در حال حاضر و با اعلام فرابورس ایران، درخواستی برای دامنه نوسان در تابلوهای زرد و نارنجی و قرمز وجود ندارد و شرکتهای متقاضی حضور در بازارهای اول و دوم می توانند درخواست خود را ارائه داده تا در صورت پذیرش، سهام آنها از طریق عرضه اولیه وارد بازار شود.

اهمیت دامنه نوسان بورس

بازار بورس یکی از گزینه های مهم جهت رسیدن به سود می باشد به شرطی که آگاهی و آمادگی لازم در مورد چگونگی خرید و فروش سهام و ... را کسب نماید اما این تنها کافی نیست، بنابراین کسانی که تازه وارد بازار سهام شدند علاوه بر آموزش، باید آمادگی ذهنی خود را تقویت نمایند زیرا ممکن است گاهی ضررهایی را تجربه کنند.

در هر صورت افراد می بایست در بازار پر ریسک و نوسان بورس از سرمایه خود محافظت کنند، لذا همین موضوع باعث شده که سرمایه گذاران و تحلیلگران به آن اهمیت زیادی بدهند و برای کسب سود بیشتر و زیان کمتر راهکار و برنامه ریزی دقیق تری داشته باشند.

همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم افرادی که تازه کار هستند ممکن است ضررهای بیشتری را نسبت به سرمایه گذارانی که تجربه بیشتری دارند متحمل شوند بنابراین هرچه دامنه نوسان بورس بیشتر شود سرمایه گذاران حرفه ای سود و کسانی که تازه وارد هستند دچار ضررهای فراوانی خواهند شد.

تاثیر دامنه نوسان در معاملات بورسی

امکان کاهش یا افزایش قیمت یک سهم بیشتر از دامنه نوسان مجاز، نسبت به قیمت پایانی روز قبل وجود ندارد و قیمت سهام در روز بعد، از میانگین معاملات در طول روز قبل محاسبه می گردد و همچنین دامنه نوسان مجاز، همان 6% است که بین بازه 6%- تا 6%+ در نوسان می باشد.

بازار بورس به علت نوسانی که در طول روز ایجاد می کند، علاوه بر اینکه کنترل معاملات را سخت تر می نماید، موجب جذابیت و هیجان نیز می شود و همچنین با افزایش نوسان، بازدهی و سود در دوره کوتاه مدت نیز افزایش می یابد لذا هیجان و بازدهی در بورس، ورود نقدینگی به بازار را بیشتر و در نهایت شاخص کل بورس را بالا می برد.

انواع دامنه نوسان در بورس

بازار پایه جزئی از بازار فرابورس می باشد و این بازار خودش به سه دسته طبقه بندی می گردد که دسته اول شرکت هایی هستند که برای پذیرش درخواست ندادند و به علت الزام قانونی و ارتقا بازار سرمایه در کشور موظف هستند درصورتی که اوراق بهادار خود را انتشار دادند آن را در سازمان بورس ثبت نمایند.

دسته دوم شرکت هایی هستند که در بورس ثبت شده اند لیکن شرایط پذیرش ندارند و در آخر شرکت هایی که به علت از دست دادن شرایط بازار بورس یا فرابورس، از بازار مربوطه پذیرش آنها لغو می گردد و به بازار پایه انتقال داده می شوند.

سهام بازار پایه براساس سه تابلو زرد، نارنجی و قرمز تقسیم می گردد که در بازار زرد، دامنه نوسان معاملات مثبت و منفی %3 ، تابلو نارنجی مثبت و منفی 2% و در تابلوی قرمز مثبت و منفی 1% می باشد همچنین لازم به ذکر است در صورت وجود صف های خرید یا فروش، هرکدام از سهام بازار پایه به مدت سه روز متوالی، هریک از تابلوهای قرمز، نارنجی و زرد به ترتیب 3%،  4% و 5 % خواهد بود.

مزایا و معایب دامنه نوسان بورس

دامنه مجاز نوسان جز ساختار معاملاتی در بازار سهام است که در بیشتر کشورها وجود دارد بنابراین نمی تواند نگران کننده باشد که در صورت وارد کردن سرمایه بزرگ بهتر است دامنه نوسان در بازارهای مالی وجود داشته باشند و همچنین وجود نوسان در بورس شامل معایب و مزایا بسیاری است که معایب آن بیشتر از مزایای آن است به طوری که سرمایه باید جوری وارد گردد که توانایی تحمل ریسک را داشته باشد.

مهم ترین مزایای دامنه نوسان، جلوگیری از نوسانات شدید قیمت می باشد به طوری که باعث کنترل هیجان در بازار بورس شده و همچنین از بازار کاذب جلوگیری به عمل می آورد، از دیگر نکات مثبت آن می توان، رسیدن به سود در کوتاه مدت نام برد که در نهایت روی شاخص کل تاثیر به سزایی دارد به طوری که می تواند شاخص بورس را بالا ببرد و تا حدودی از دستکاری قیمت ها توسط افراد سودجو بکاهد.

از معایب آن می توان به تشکیل صف های خرید و فروش، کاهش نقدینگی، فریب خوردن معامله گران تازه کار، کاهش حجم معاملات، سخت تر شدن کنترل معاملات و اختلال در قیمت پایانی نام برد که باعث کندتر شدن و تردید در خرید و فروش در بازار بورس می گردد.

لازم به ذکر می باشد از اصلی ترین معایب آن در بازارهای مالی، تشکیل صف خرید و فروش است که عملا سرمایه گذاران نمی توانند برای خرید و فروش سهام مورد نظر خود اقدام نمایند و از این رو با مشکلات زیادی روبه رو می شوند و ممکن است تلاطم و آشفتگی به روز بعد نیز منتقل گردد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد دامنه نوسان در بورس در کانال تلگرام موضوعات سرمایه گذاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره سرمایه گذاری دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره سرمایه گذاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون حذف دامنه نوسان در بورس پاسخ دهند.