اعتبار اسنادی چیست

اعتبار اسنادی یا ال سی یا LC یک روش مطمئن برای پرداخت پول در تجارت بین المللی است که به موجب آن ، بانک ، نقش واسطه ای ایفا نموده و پول را پس از تایید تحویل کالا ، پرداخت می کند . مراحل گشایش ال سی ، این است که ابتدا قرارداد منعقد و خریدار ، به بانک مراجعه و پس از تحویل مدارک لازم ، گشایش یکی از انواع ال سی را درخواست می نماید . 

پرداخت پول در معاملات بین المللی ، از اهمیت فراوانی برخوردار است . به عبارت دیگر ، از آن جهت که قوانین کشورها با هم تفاوت داشته و بعضا فاصله آنها زیاد است ، استفاده از روش های امن و مطمئن برای پرداخت مبالغ بالا ، ضروری به نظر می رسد که در این شرایط ، روشی تحت عنوان گشایش اعتبار اسنادی ، موجه و عقلانی به نظر می رسد .

اعتبار اسنادی یا همان ال سی LC ، به این معنا است که متقاضی (خریدار) ، از بانک تقاضای گشایش اعتبار نموده و وجه کالا را به بانک می پردازد و مدارک لازم را نیز تحویل می دهد تا پس از انجام معامله و تحویل کالا توسط فروشنده ، بانک اقدام به پرداخت این مبالغ به فروشنده نماید . لذا به جهت اهمیتی که گشایش اعتبار اسنادی یا LC در مبادلات بین المللی دارد ، می بایست به بررسی جزئیات مربوط به آن پرداخت .

به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله به بررسی مفهوم اعتبار اسنادی یا ال سی پرداخته و انواع ال سی بانکی را ذکر خواهیم کرد . در ادامه نیز ، شرایط گشایش ال سی بانکی را شرح داده و مراحل مربوط به آن را نیز ذکر خواهیم کرد .

اعتبار اسنادی یا ال سی چیست

یکی از مباحث مهم در حوزه تجارت بین الملل ، پرداخت پول از سوی خریدار به فروشنده است . لذا از آن جهت که ممکن است به دلیل قوانین خاص کشورها یا دوری مسافت آنها ، مشکلاتی در راستای پرداخت پول ایجاد شود ، جامعه تجارت بین المللی تلاش نموده تا با وضع قوانینی ، از ریسک ناشی از معامله تجاری بکاهد . یکی از این روش ها ، استفاده از اعتبار اسنادی یا ال سی است که در سال 1933 توسط اتاق بازرگانی بین المللی ، مورد پیش بینی قرار گرفت .

لذا در این قسمت ، قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که اعتبار اسنادی یا ال سی چیست و چه کاربردی در مبادلات تجاری بین المللی دارد ؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که اعتبار اسنادی یا همان LC ، که مخفف Letter of Credit می باشد ، نوعی اسناد تعهد آور هستند که موسسات مالی اعتباری و یا بانک ها ، صادر می کنند که به موجب آن ، تعهداتی بر عهده می گیرند که در مبادلات تجاری بین المللی میان اشخاص حقیقی و حقوقی از قبیل دولت ها ، نقش واسطه ای ایفا کرده تا آن مبادله ، به نحو بهتری اجرا شود .

به این صورت که ، پس از توافق و تعیین نحوه پرداخت آن به روش اعتبار اسنادی یا ال سی ، به دنبال درخواست مشتری و با پرداخت وجه کالا به بانک و افتتاح اعتبار در بانک ، بانک متعهد می شود که در قبال دریافت اسنادی مشخص توسط فروشنده کالا ، پس از تطبیق موضوع ، اقدام به پرداخت وجه تعیین شده به وی نماید . به عبارت دیگر ، با گشایش اعتبار اسنادی توسط خریدار ، بانک متعهد می شود که پس از انجام معامله ، وجه کالا را بپردازد .

لذا کاربرد مهم گشایش اعتبار اسنادی ، این است که فروشنده ، اطمینان دارد که پس از تهیه و ارسال کالا به خریدار ، می تواند با مراجعه به بانک ، پول خود را وصول نماید و از سوی دیگر ، خریدار هم مطمئن است که وقتی که هنوز کالا به وی ارسال نشده است ، پولی به فروشنده پرداخت نخواهد شد .

انواع ال سی بانکی

در قسمت قبل ، به توضیح اینکه اعتبار اسنادی یا ال سی چیست ، پرداخته و گفتیم که ال سی LC ، نوعی روش پرداخت بین اشخاص تاجر در مبادلات تجاری بین المللی است که بانک ، نقش واسطه ای میان خریدار و فروشنده داشته و طبق ضوابط مشخصی ، اقدام به پرداخت پول به فروشنده کالا می نماید . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که انواع ال سی بانکی چیست ؟

یکی از مهم ترین انواع ال سی بانکی ، اعتبار اسنادی وارداتی و صادراتی است که خریدار یک کالا ، در داخل کشور خودش برای واردات کالا ایجاد می کند ؛

اعتبار اسنادی مدت دار ، از دیگر انواع ال سی بانکی است که دارای مدت زمان مشخصی مثلا یک ساله است و بانک برای پرداخت وجه ، در همین مدت مسئولیت دارد ؛

ال سی قابل برگشت و غیر قابل برگشت ؛ به این معنا که اگر خریدار و فروشنده بتوانند شرایط گشایش اعتبار را بدون اطلاع دیگری تغییر دهند ، ال سی قابل برگشت بوده و در صورتی که به موافقت هر دوی ایشان برای تغییر در نوع اعتبار نیاز باشد می توان آن را غیر قابل برگشت دانست .

ال سی قابل انتقال و غیر قابل انتقال ؛ بر این مبنا که اگر ذی نفعان بتوانند اعتبار خود را به اشخاص دیگر انتقال بدهند ، ال سی از نوع قابل انتقال بوده و در غیر این صورت ، غیر قابل انتقال به دیگران محسوب می شود .

ال سی نسیه ، نوعی دیگر از اعتبار اسنادی است که بر اساس آن ، بانک ، بلافاصله پس از دریافت کالا ، اقدام به پرداخت پول نمی کند ؛ بلکه فروشنده به خریدار مهلت می دهد تا پس از مدتی ، اقدام به پرداخت پول نماید .

ال سی تایید شده ، از دیگر انواع ال سی می باشد که بر اساس آن ، علاوه بر تایید اسناد توسط بانک عامل ، بانک مرکزی کشور گشایش اعتبار نیز می بایست این نوع LC را تایید نماید تا وجه قانونی و معتبر پیدا نماید .

اعتبار اسنادی ماده قرمز ، نوع دیگری از ال سی در تجارت بین الملل است که شرایط متفاوتی دارد و به عنوان مثال ، فروشنده می تواند برای ارسال کالاهای خود از خریدار پیش پرداخت مطالبه نماید .

شرایط گشایش ال سی

در قسمت قبل ، توضیح دادیم که اعتبار اسنادی یا LC چیست و انواع آن کدامند . در همین رابطه ، سوال دیگری نیز ممکن است مطرح شود و آن هم این است که شرایط گشایش ال سی در بانک به چه صورت است و در مبادلات تجارت بین المللی ، تحت چه شرایطی می توان اقدام به گشایش ال سی نمود ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت یکی از مهم ترین و اصلی ترین شرایط گشایش ال سی ، این است که ابتدا طرفین ، با دریافت کارت بازرگانی ، اقدام به انعقاد معامله یا قرارداد جهت صادرات یا واردات کالا نموده و روش پرداخت آن را تحت عنوان اعتبار اسنادی ، معرفی نمایند . پس از آن ، خریدار باید به بانک مراجعه نموده و درخواست گشایش ال سی نموده و بر مبنای قرارداد منعقده ، اعتبار اسنادی تشکیل دهد .

از جمله شرایط گشایش اعتبار اسنادی ، این است که خریدار ، باید پس از مراجعه به بانک ، اسناد و مدارکی را تهیه و تحویل دهد ؛ از جمله فرم تکمیل شده تقاضای گشایش اعتبار ، پروفرما اینویس یا پیش فاکتور ممهور توسط وزارت بازرگانی در زمان ثبت سفارش ، فرم ثبت سفارش ، بیمه نامه باربری ، فرم ارائه تسهیلات به منظور گشایش اعتبار اسنادی وارداتی ، تعهدنامه ورود و ترخیص کالا از گمرک ، تعهدنامه نوسانات نرخ ارز و غیره .

همچنین ، گشاینده اعتبار ال سی ، می بایست در آن بانک ، حساب جاری تشکیل داده و ارزیابی مثبتی از وی نزد بانک وجود داشته باشد . پس از اینکه بانک ، شرایط گشایش اعتبار را مورد بررسی قرار داده و با ایجاد آن موافقت نماید ، این امر به اطلاع بانک فروشنده ، اعلام خواهد شد و بانک مزبور ، پس از اطمینان از اصالت اعتبار اسنادی یا ال سی ، موضوع را به فروشنده ، اعلام می دارد .

از این به بعد ، اعتبار ال سی ، گشایش شده تلقی می شود و هر دوی بانک های گشاینده اعتبار و بانک تایید کننده ، در قبال اعتبار اسنادی ، متعهد به پرداخت وجه خواهند شد . در قسمت بعد ، مراحل گشایش ال سی و استفاده از اعتبار اسنادی را نیز توضیح خواهیم داد .

مراحل گشایش ال سی

در قسمت های قبل ، به توضیح گشایش ال سی یا اعتبار اسنادی پرداخته شد که یکی از اسناد تجاری محسوب می شود . یکی از سوالات دیگری که در این خصوص مطرح می شود ، این است که مراحل گشایش LC چیست و در صورتی که افراد قصد داشته باشند در مبادلات واردات و صادرات کالا ، اقدام به گشایش ال سی نمایند ، چه مراحلی را باید طی کنند ؟

اولین مرحله گشایش ال سی ، این است که خریدار و فروشنده ، ابتدا بر سر انجام معامله ، با یکدیگر به توافق رسیده و نوع پرداخت وجه مربوط به عقد یا قرارداد را از نوع ال سی انتخاب کرده باشند . سپس ، می توانند مراحل گشایش اعتبار ال سی را در بانک انجام داده و اسناد و مدارک لازم را در اختیار بانک قرار دهند تا بانک ، اقدام به گشایش ال سی برای این معامله نماید ؛

در مرحله دوم ، پس از اینکه خریدار معامله ، که می تواند یک شرکت تجاری باشد ، اقدام به گشایش اعتبار در بانک نموده و اسناد مربوط به آن را به فروشنده ارائه داد ، فروشنده اقدام به ساخت یا تولید کالای مورد توافق نموده ، با این اطمینان که کالای تهیه شده ، خریدار داشته و هر زمان که به بانک مراجعه نماید ، می تواند وجه مربوط به بهای آن کالا را دریافت کند 

در مرحله سوم ، فروشنده پس از تهیه کالاهای مورد نظر ، می تواند اقدام به تحویل کالا بر اساس اسناد مقرر در بانک گشاینده اعتبار نموده و در ازای کالاهای فروخته شده ، پول را نیز از همان بانک گشاینده اعتبار ، تحویل بگیرد .

در آخرین مرحله پس از گشایش اعتبار و پرداخت به فروشنده ، خریدار نیز می تواند کالا را بر اساس قوانین گمرکی کشور خود ، دریافت کرده و پس از امضای اسناد و مدارک و انجام تشریفات مربوطه ، اسنادی همچون پروانه سبز گمرکی را به بانک ارائه نماید . پیشنهاد می شود برای دریافت اطلاعات بیشتر ، مقاله زیر را نیز مطالعه نمایید .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه افتتاح اعتبار اسنادی در کانال تلگرام حقوق تجارت عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه افتتاح اعتبار اسنادی پاسخ دهند .