متعلقات خانه

منظور از متعلقات خانه ، وسایل و ابزارهایی است که در خانه یا ملک وجود دارند که حکم متعلقات ملک در فروش آن ، این است که اگر به لحاظ عرفی ، وسیله ای جزء متعلقات خانه است ، اصل بر این است که تابع خانه بوده و به ملکیت خریدار در می آید و فروشنده نمی تواند آن را جدا کرده و با خود ببرد ؛ هر چند در متن قرارداد ذکر نشده و یا طرفین ، نسبت به آن بی اطلاع باشند .

فروش و اجاره خانه ها و املاک مسکونی ، از جمله پر کاربردترین قراردادهای ملکی محسوب می شود که معمولا طرفین ، با مراجعه به دفاتر املاک ، اقدام به انعقاد قرارداد می نمایند . با این حال ، انعقاد این قراردادها نیز ، احکام و ضوابط حقوقی خاص خود را دارد که بی اطلاعی از آنها ، می تواند سبب ایجاد مشکلات حقوقی شود .

به عنوان مثال ، حین تنظیم قرارداد بیع ، متعلقات خانه ، یا وسایلی که به لحاظ عرفی ، به آن خانه اختصاص دارد ، به مشتری منتقل می شود ؛ هر چند که صریحا در عقد ذکر نشده باشد . اما وسایلی که جزء توابع مبیع یا متعلقات آن محسوب نمی شود ، به خود فروشنده اختصاص دارند ؛ مگر اینکه ضمن قرارداد ، شرط شده باشد که به مشتری منتقل می شود . لذا از آن جهت که ممکن است در خصوص انتقال توابع و متعلقات خانه ، میان خریدار و فروشنده ، اختلافات و مشکلاتی ایجاد شود ، می بایست حکم متعلقات ملک در هنگام فروش آن را بررسی نمود .

به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله قصد داریم ابتدا به بررسی این موضوع بپردازیم که منظور از متعلقات خانه چیست و پس از بررسی اینکه حکم این متعلقات در هنگام فروش منزل به لحاظ قانونی چیست ، به این سوال پاسخ می دهیم که آیا فروشنده می تواند متعلقات خانه فروخته شده را با خود ببرد یا خیر .

منظور از متعلقات خانه چیست

امروزه ، عقد بیع ، به یکی از عقود مهم و پر کاربرد در حوزه معاملات ملکی تبدیل شده است که به موجب آن ، یکی از طرفین ، ملک خود را در ازای پرداخت مبلغی مشخص ، به دیگری واگذار می کند . همچنین ، قرارداد اجاره املاک تجاری و مسکونی نیز ، به نحو گسترده ای ، منعقد می شود که به موجب آن ، مستاجر ، در ازای پرداخت مبلغی مشخص ، مالکیت منفعت ملک اجاره شده را به دست آورده و می تواند در طول مدت قرارداد ، از آن استفاده کند .

اما یکی از موضوعات مهمی که در مورد خرید و فروش خانه و یا حتی اجاره آن مطرح می شود ، این است که حکم متعلقات خانه در فروش آن چیست و اینکه آیا فروشنده می تواند متعلقات خانه را با خود ببرد ؟ قبل از اینکه به این سوالات پاسخ دهیم ، ابتدا باید به مفهوم متعلقات ملک و اینکه منظور از متعلقات خانه چیست ، بپردازیم .

متعلقات خانه ، که به لحاظ قانونی می توان آن را توابع مبیع نیز نامید ، به معنای اشیاء ، وسایل ، لوازم و ابزارهایی است که به لحاظ عرفی ، جزء مال غیر منقول یا همان ملک محسوب می شوند . لذا با تنظیم قولنامه خانه ، این وسایل که تابعی از ملک هستند ، به خریدار آن انتقال پیدا می کنند و دیگر در ملکیت فروشنده نیستند ؛ لذا نباید آنها را از ملک فروخته شده ، جدا کرد .

به عنوان نمونه ، منظور از متعلقات خانه در فروش ملک ، وسایلی همچون پنجره ، آینه های نصب شده ، شوفاژ و حتی بعضا وسایلی مانند پمپ آب ، کابینت ، گازهای صفحه ای ، هود و ابزارها و وسایل دیگری است که جزء ملک محسوب می شوند ؛ هرچند حکم متعلقات خانه ، تا حدی به عرف بستگی دارد که در ادامه ، حکم قانونی آن را توضیح خواهیم داد . پیشنهاد می شود برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص ، مقاله زیر را نیز مطالعه نمایید .

حکم متعلقات خانه در فروش آن

در قسمت قبل ، توضیح دادیم که منظور از متعلقات خانه چیست و همانطور که اشاره شد ، متعلقات خانه ، به وسایلی گفته می شود که جزء و تابعی از خانه محسوب می شوند و با انعقاد قرارداد بیع در خصوص خانه ، نمی توان آن را از ملک جدا کرد . اما سوال مهمی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که حکم متعلقات خانه در فروش آن چیست ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که حکم قانونی متعلقات خانه یا همان توابع مبیع ، ضمن مواد 356 الی 360 قانون مدنی ذکر شده است که بر اساس آن ، حکم متعلقات خانه در فروش آن ، تا حدودی به عرف بستگی دارد و برای اطلاع از آن ، گاها می بایست به عرف نیز توجه داشت .

بر اساس ماده 356 قانون مدنی ، هر چیزی که بر حسب عرف و عادت ، جزء و یا تابعی از خانه فروخته شده باشد یا اینکه شواهد و قرائن موجود ، دلالت بر آن داشته باشد که آن وسایل ، جزئی از خانه است ، به مشتری تعلق دارد ؛ حتی اگر حین تنظیم مبایعه نامه املاک ، به صورت صریح ، ذکر نشده باشد و هر چند که دو طرف ، نسبت به آن ، بی اطلاع باشند .

مثلا اگر عرف ، دلالت بر آن داشته باشد که پمپ آب ، جزء توابع مبیع یا متعلقات خانه است ، به مشتری تعلق دارد ؛ حتی اگر حین قرارداد ، پمپ آب ذکر نشده باشد و هر چند که دو طرف نسبت به این موضوع مطلع نباشند ، باز هم پمپ آب به خریدار تعلق دارد ؛ نه فروشنده .

بر اساس ماده 357 قانون مدنی ، هر چیزی هم که بر حسب عرف و عادت ، جزء متعلقات خانه یا توابع مبیع محسوب نشود ، حین قرارداد ، به خریدار منتقل نمی شود ؛ مگر اینکه حین عقد بیع ، به صورت صریح ، شرط شده باشد که آن وسیله ، به مشتری منتقل می شود . مثلا اگر دوربین مدار بسته ، به لحاظ عرفی ، جزء متعلقات خانه محسوب نمی شود ، اصل بر آن است که به خود فروشنده تعلق دارد ؛ مگر اینکه حین قرارداد ، شرط شده باشد که به مشتری انتقال پیدا کند .

آیا فروشنده می تواند متعلقات خانه فروخته شده را با خود ببرد

در قسمت قبل ، به بررسی این موضوعات پرداخته شد که منظور از متعلقات خانه چیست و حکم متعلقات خانه در هنگام فروش آن چیست . اما از آن جهت که گاها در خصوص این موضوع اختلافاتی میان طرفین ایجاد شده ، تا حدی که گاهی طرفین ، برای حل مشکل خود ، به وکیل ملکی مراجعه می کنند ، در این قسمت قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که آیا فروشنده می تواند متعلقات خانه فروخته شده را با خود ببرد یا خیر ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که بر اساس قانون مدنی ، در صورتی که وسایل مذکور ، به لحاظ عرفی ، متعلق به خانه باشد ، فروشنده نمی تواند آنها را با خود ببرد ؛ چرا که به ملک اختصاص داشته و داخل در مبیع هستند حتی اگر در ضمن عقد بیع ، آن وسایل جزء توابع مبیع ذکر نشده باشند و یا اینکه طرفین ، نسبت به اینکه آن وسایل جزء متعلقات خانه هستند یا خیر ، بی اطلاع باشند ، باز هم فروشنده ، حق ندارد آنها را با خود ببرد .

همچنین ، فروشنده نمی تواند وسایلی را که به لحاظ عرفی جزء متعلقات خانه نیستند ولی ضمن قرارداد شرط شده که به خریدار تعلق دارد را ، با خود از ملک خارج نماید . بنابراین ، در صورتی که فروشنده ، متعلقات ملک فروخته شده که به لحاظ عرفی یا قراردادی ، به خانه تعلق داشته را با خود ببرد ، خریدار ملک می تواند علیه وی اقامه دعوی نماید تا وسایل برداشته شده ، مسترد شوند .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص متعلقات خانه در کانال تلگرام حقوق عقود و قراردادها عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون متعلقات خانه پاسخ دهند .