گواهینامه موتورسیکلت

از شرایط ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت، می توان به دارا بودن حداقل شرط سنی و انجام آزمایش تشخیص گروه خونی، اشاره نمود و شرکت در جلسات دوره تئوری و عملی آموزشگاه نیز از مهم ترین مراحل نحوه دریافت گواهینامه مزبور می باشد. از مدارک لازم، می توان به کارت ملی، شناسنامه و شش قطعه عکس سه در چهار اشاره نمود.

رانندگی در جامعه امروزی، نیازمند دارا بودن شرایطی است که در قانون، مشخص گردیده و بدون وجود این شرایط، راننده متخلف، با انواع ضمانت اجراهای قانونی، مواجه شده که یکی از مهم ترین این شرایط، دریافت گواهینامه رانندگی می باشد.

یکی از انواع گواهینامه، گواهینامه موتورسیکلت است که همانند گواهینامه ای که برای انواع خودرو صادر می گردد، متقاضی دریافت آن، باید دارای شرایط دریافت این نوع از گواهینامه بوده و با ارائه مدارک لازم، برای ثبت نام و دریافت آن اقدام نماید؛ چرا که در غیر این صورت، رانندگی با موتور، با ضمانت اجراهای متعدد قانونی، برای راننده آن، همراه خواهد بود.

با توجه به توضیحات فوق، در این مقاله، ابتدا، شرایط، مدارک لازم، مراحل و نحوه و هزینه ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت را توضیح داده و سپس، در بخش پایانی، به این سوال پاسخ خواهیم داد که آیا دریافت گواهینامه موتور برای بانوان، دارای منع قانونی می باشد یا خیر.

شرایط دریافت گواهینامه موتورسیکلت

موتورسیکلت، یکی از انواع وسایل نقلیه بوده که همواره متقاضیان خاص خود را به ویژه در میان قشر جوان جامعه داشته است. ترافیک سنگین در شهرهای صنعتی، ارزان بودن قیمت موتورسیکلت در مقایسه با اتومبیل و جذابیت های ظاهری این وسیله نقلیه، از جمله دلایلی است که تقاضای بالای خرید موتور را موجب می شوند. اما، همانند رانندگان خودرو، موتورسواران نیز در وهله اول، باید برای ثبت نام گواهینامه موتورسیکلت که متفاوت از ثبت نام گواهینامه بین المللی رانندگی بوده، اقدام کرده که دریافت این نوع از گواهینامه، مستلزم دارا بودن شرایط و ارائه مدارک لازم می باشد.

با توجه به این نکته که تا پیش از دارا بودن شرایط دریافت گواهینامه موتورسیکلت و ارائه مدارک مربوطه، عملا، ثبت نام این گواهینامه برای متقاضیان، امکان پذیر نمی باشد، لذا، در این بخش از مقاله، به بررسی شرایط ثبت نام گواهینامه موتورسیکلت، پرداخته و در قسمت بعد، مدارک لازم را نیز توضیح خواهیم داد. شرایطی که متقاضیان دریافت گواهینامه موتور، باید دارا بوده تا حق ثبت نام برای این نوع از گواهینامه را داشته باشند، شامل موارد زیر می باشد:

داشتن حداقل سن قانونی برای دریافت گواهینامه موتورسیکلت که 16 سال می باشد. ارائه گواهی، مبنی بر سلامت جسمی و روانی که از سوی مراکز صلاحیت دار پزشکی صادر گردیده باشد. انجام آزمایش‌ های مربوط به تشخیص گروه خونی و دریافت کارت گروه خونی که توسط مراکز پزشکی معتبر، صادر شده است. با توجه مصوبه جدید دولت؛ که از زمستان سال جاری اجرایی می گردد، گواهینامه موتورسیکلت به ۴ نوع تقسیم شده که شامل «الف میم»، «الف 1»،« الف 2» و «الف» است. شرط دریافت گواهینامه «الف میم» و «الف ۱» داشتن 16 سال است. هم چنین، حداقل سن گواهینامه؛ «الف 2» 18 سال و «الف» 21 سال است.

انجام معاینات چشم پزشکی، به منظور مشخص شدن وضعیت بینایی و نمره چشم متقاضی. ارائه اصل کارت پایان خدمت یا اصل کارت معافیت، که مورد دوم، صرفا برای افراد کمتر از پنجاه سال، ضروری بوده. حضور در دوره های تئوری و عملی دریافت گواهینامه موتور که توسط آموزشگاه های معتبر دارای مجوز، برگزار می گردد و قبولی در آزمون گواهینامه موتورسیکلت.

لازم به ذکر است که اگرچه سن ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت، 18 سال تمام بوده، اما این سن، صرفا اختصاص به رانندگی با موتورسیکلت تا حجم 200 سی سی داشته و به منظور رانندگی با موتورسیکلت با حجم بالاتر از 200 سی سی، متقاضی باید به سن 23 سالگی رسیده و 3 سال نیز از تاریخ صدور گواهینامه موتورسیکلت وی گذشته باشد. البته به موجب مصوبه هیات وزیران حداقل سن برای شرکت در آزمایش ها و صدور گواهینامه برخی موتور سیکت ها به 16 سال کاهش یافت . 

مدارک لازم برای ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت

اشخاصی که قصد داشته تا برای ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت اقدام نمایند، لازم است تا علاوه بر دارا بودن شرایط لازم، مدارک مورد نیاز را به آموزشگاه های رانندگی و مراجع صادرکننده گواهینامه، ارائه نمایند. بنابراین، در ادامه، به این سوال پاسخ خواهیم داد که مدارک لازم برای ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت چیست؟

جهت صدور گواهینامه موتورسیکلت، لازم است تا متقاضی، این مدارک را ارائه نماید: اصل و کپی شناسنامه عکس دار و کارت ملی، اصل کارت پایان خدمت یا اصل کارت معافیت(صرفا برای آقایان)، شش قطعه عکس 3 در 4 جدید(با زمینه روشن که تمام رخ باشد)، فیش واریز هزینه ها و تعرفه ها و مدارک مثبت کد پستی محل سکونت متقاضی، مانند سند مالکیت یا فیش آب و برق و ... .

نحوه ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت

متقاضیانی که شرایط دریافت گواهینامه موتور را داشته، می توانند پس از ارائه مدارک لازم، برای ثبت نام گواهینامه موتورسیکلت، اقدام نمایند. البته، ثبت نام نیز خود دارای مراحل و نحوه مخصوص بوده و لازم است از سوی افراد متقاضی گواهینامه، مورد توجه قرار گیرد. به طور کلی، نحوه ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت، شامل مراحل زیر می باشد:

در ابتدا، متقاضی باید همراه با مدارک مورد نیاز، به یکی از آموزشگاه های معتبر دارای مجوز، مراجعه کرده و فرم های معرفی به پزشک متخصص، جهت تایید سلامت جسمی، روانی و معاینات چشم پزشکی را دریافت کند.

در مرحله بعد و پس از مشخص شدن نتایج معاینات، متقاضی دریافت گواهینامه موتورسیکلت باید با در دست داشتن گواهی صادر شده از سوی پزشک متخصص، مجددا به آموزشگاه مربوطه، مراجعه کرده و برای ثبت نام در کلاس های آموزشی، اقدام نماید.

در این مرحله که از مراحل اصلی ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت، محسوب می گردد، فرد، باید در کلاس های تئوری یا نظری، حاضر شده که تعداد جلسات این کلاس ها، 5 جلسه بوده و در پایان این 5 جلسه، باید پس از مطالعه نمونه سوالات آیین نامه رانندگی، در آزمون تئوری گواهینامه موتور، شرکت کرده و در این آزمون، قبول گردد.

در گام بعدی، نوبت به کلاس های عملی می رسد که این کلاس ها نیز 5 جلسه بوده و در پایان این کلاس ها، امتحان عملی گواهینامه، از متقاضی، گرفته شده که در صورت قبولی در این آزمون، گواهینامه موتورسیکلت، برای وی صادر می گردد.

هزینه ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت

در بخش های قبل، در مورد شرایط، مدارک و نحوه ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت، توضیح داده و گفتیم که متقاضیان، برای دریافت این نوع از گواهینامه، باید هر دو مرحله تئوری و عملی را با موفقیت به پایان رسانده و در آزمون های مربوط به این مراحل، قبول شوند. 

یکی دیگر از مسائلی که در رابطه با گواهینامه موتور، باید مورد بررسی قرار گرفته و به آن پرداخت، مساله هزینه دریافت آن می باشد. لذا، در ادامه، به این سوال پاسخ خواهیم داد که هزینه ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت، شامل چه مواردی بوده و به چه میزان می باشد؟

در پاسخ به سوال فوق، باید گفت، هزینه ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت، مبلغی در حدود 700 هزار تومان بوده که شامل این موارد و هزینه ها می گردد: هزینه ای که متقاضی، باید برای کلاس های تئوری و عملی پرداخت کرده که به ترتیب، 75 هزار و 430 هزار تومان می باشد. هزینه خرید کتاب آیین نامه گواهینامه موتور که 20 هزار تومان است و سایر هزینه های خرد و فرعی، از جمله هزینه معاینات که در حدود 200 هزار تومان خواهد بود.

گواهینامه موتور برای بانوان

بحث امکان ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت، برای بانوان، از جمله بحث هایی است که در سال های اخیر، همواره در محافل مختلف مطرح گردیده و عدم صدور این گواهینامه برای زنان، اعتراضات آنها و مدافعان برابری حقوق را به دنبال داشته است.

اما، آیا اقدام نیروی انتظامی در ممانعت از صدور گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان، دارای مستند قانونی و شرعی، بوده یا اینکه یک اقدام سلیقه ای است و بنابراین، فاقد وجاهت و ضمانت اجرای قانونی می باشد؟

در پاسخ به سوال فوق، باید گفت، پلیس راهنمایی و رانندگی، برای ممانعت از صدور گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان و تاکید بر مرد بودن، به عنوان یکی از شرایط دریافت این نوع از گواهینامه، به ماده 20 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، استناد می کند که به موجب این ماده: « صدور گواهینامه رانندگی موتور سیکلت برای مردان، برعهده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است.»

با این وجود، در رابطه با این ماده و شرایط ثبت نام و دریافت گواهینامه موتورسیکلت، باید به نکاتی توجه نمود. اولا، به موجب قاعده فقهی (اثبات شی ء، نفی ماعدا نمی کند) تاکید قانون گذار، بر این مساله که گواهینامه موتورسیکلت مردان، باید توسط نیروی انتظامی، صادر گردد، نفی کننده امکان صدور این گواهینامه، برای زنان نمی باشد.

ثانیا، قانون گذار، در این ماده، در مقام بیان مرجع صالح برای صدور گواهینامه موتورسیکلت بوده و نه تعیین افرادی که حق دریافت گواهینامه مزبور را دارند. بنابراین، ماده فوق، لزوما دلالت بر ممنوعیت دریافت گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان ندارد.

ثالثا، در این زمینه، رایی از شعبه 31 دیوان عدالت اداری، در سال نود و هشت، صادر گردیده که به موجب این رای، رانندگی با هیچ یک از وسایل نقلیه، در هیچ قانونی، برای بانوان، ممنوع نشده است. مضافا اینکه، وضعیت فعلی شهرنشینی و ضرورت استفاده از موتور جهت تسریع در رفت و آمد و کسب معیشت، لزوم صدور گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان را ایجاب می کند.

اما، به هر حال، تا کنون، این رای، مورد قبول هیچ یک از مراجع انتظامی و غیر انتظامی، واقع نشده و همچنان، پلیس راهنمایی و رانندگی، در سراسر کشور، با استناد به ماده 20 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، از صدور گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان خودداری می کند.

گواهینامه یک روزه موتورسیکلت

با توجه به اینکه بسیاری از موتور سواران، فاقد گواینامه موتورسیکلت بوده و برای ثبت نام و دریافت آن، اقدامی نمی کنند، پلیس راهور، اخیرا، در یک طرح جدید، با عنوان گواهینامه یک روزه موتورسیکلت، شرایط دریافت این گواهینامه را تسهیل نموده است.

کاهش شصت درصدی هزینه گواهینامه، حذف امتحان آیین نامه، دارا بودن موتورسیکلت، احراز آدرس متقاضی، امضای تعهدنامه و منشور قانونی مبنی بر رعایت قوانین و صدور یک روزه گواهینامه، از مهم ترین نکات طرح گواهینامه یک روزه موتورسیکلت بوده که در حال حاضر، به صورت آزمایشی، صرفا در یک مرکز در تهران اجرا می شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد گواهینامه موتورسیکلت در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون گواهینامه موتورسیکلت پاسخ دهند.