انواع سکه طلا

طلا پشتوانه مالی بسیاری از کشورها بوده و هنوز هم در برخی کشورها که فاقد منابع دیگر هستند پشتوانه مالی مهمی محسوب می شود. یکی از متداول ترین روش های سرمایه گذاری در ایران، خرید و فروش طلاست و جذاب ترین نوع طلا برای سرمایه گذاران و خریداران، سکه طلاست. در ایران انواع سکه ها از جمله سکه طرح جدید، طرح قدیم، تمام بهار آزادی، نیم سکه بهار آزادی و...... موجود هستند.

یکی از روش های سرمایه گذاری و حفظ ارزش پول در شرایط تورم خرید طلاست. با گذشت زمان ارزش پول ملی افت کرده و افرادی که سرمایه خود را به کالای بهادار تبدیل نکرده باشند، امکان مواجه شدن با ضرر مالی را باید در نظر بگیرند.

سکه بهار آزادی از سال 1358 شمسی به مناسبت یادبود پیروزی جمهوری اسلامی ایران در انواع مختلف مانند سکه طرح جدید و طرح قدیم ضرب می شوند. هر ساله ضراب خانه بانک مرکزی ایران، سکه ها را ضرب کرده و از طریق بانک ها و صرافی ها به بازار عرضه می کند. 

عیار سکه های موجود در بازار اکثرا 900 در 1000 یا 22 عیار هستند؛ یعنی در یک کیلوگرم طلا 900 گرم طلا خالص و 100 گرم آلیاژ به کار رفته است.

انواع سکه طلا

سکه طلا قطعه ای فلزی به شکل دایره است که براساس معیارهایی مانند جنس، عیار، وزن و اشکال موجود در دو طرف سکه به انواع مختلفی تقسیم می شوند:

سکه طرح جدید

سکه طرح قدیم

سکه تمام بهار آزادی 

نیم سکه بهار آزادی

ربع سکه بهار آزادی

سکه بانکی 

سکه غیربانکی

سکه گرمی

عیار طلا همان نسبت طلا استفاده شده در هر قطعه طلا به وزن کل آن است و عیار خالص برابر با 1000 در نظر گرفته می شود؛ یعنی در هر یک کیلوگرم طلا 1000 گرم طلا خالص به کار رفته است. طلا 24 عیار همان طلا خالص است. طلا 22 عیار نیز وجود دارد که عیار آن 900 در 1000 است. اکثر سکه های طلا موجود در بازار 22 عیار هستند.

از طلا و سکه طلا می توانید برای سرمایه گذاری و حفظ ارزش پول خود استفاده کنید، چون دارای مزایای خاصی هستند که عبارتند از:

سود بالا و حرکت تصاعدی قیمت طلا همراه با تورم

خرید و فروش سریع؛ زیرا طلا همیشه خریداران و فروشندگان خود را دارد. 

هزینه هایی مانند اجرت ساخت و مالیات شامل سکه نمی شود. خرید و نگهداری سکه طلا به صرفه تر از سایر اشکال طلاست زیرا در هنگام فروش سود بیش تری به دست می آورید.

اگر بخواهید در بازار سکه سرمایه گذاری کنید احتمالا برای شما سوال پیش می آید که کدام نوع سکه برای سرمایه گذاری مناسب تر است و نکته دیگر این است که باید به حباب سکه هم توجه داشت. بر اساس چند فاکتور میزان سوددهی انواع سکه ها را بررسی می کنیم:

نوسان قیمتی: نوسان قیمت سکه تمام بهار آزادی نسبت به سایر سکه ها بیشتر است و باید توجه کرد که هر چه نوسان قیمتی بیشتر باشد، می تواند سود سرمایه گذار نیز بیشتر باشد.

سکه پرتقاضا: تقاضا برای سکه های طرح جدید نسبت به سایر سکه ها بیشتر است و در بین آنها ربع سکه که قیمت پایین تری نسبت به سایر دارد پر تقاضا تر است.

حباب قیمتی: حباب قیمتی سکه تمام بهار آزادی نسبت به سایر بیشتر و ریسک سرمایه گذاری در آن بیشتر است.

 سکه سودده تر: باید نمودار رفتار قیمتی گذشته را بررسی کرد. در کوتاه مدت سرمایه گذاری روی سکه یک گرمی و ربع سکه مناسب تر است و در طولانی مدت همه انواع سکه ها سودده هستند. 

سکه طرح قدیم

بعد از پیروزی جمهوری اسلامی ایران از سال 1358 تا 1370 سکه بهار آزادی طرح قدیم ضرب می شد که یک طرف آن سه بار اسم امام علی (ع) و عبارت(( بانک ملی ایران)) نوشته شده است و روی دیگر آن تصویر بارگاه امام رضا (ع) و عبارت(( نخستین بهار آزادی)) نوشته شده است.

اکنون سکه های طرح قدیم به دلیل نبودن تقاضا و فاصله زیاد قیمت آن با سکه طرح جدید از تابلو صرافی ها حذف شده است و به گفته رئیس اتحادیه فروشندگان طلا و جواهر، سکه طرح قدیم از چرخه خرید و فروش در حال خارج شدن است.

سکه طرح جدید

سکه طرح جدید یا سکه امامی که ضرب آن از سال 1370 آغاز شد و ادامه دارد، در یک طرف آن تصویر بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران و در طرف دیگر تصویر بارگاه امام رضا (ع) قرار داده شده است. نرخ تعیین کننده قیمت بازار، قیمت سکه طرح جدید است که بر روی سایر سکه ها مانند نیم سکه، ربع سکه و سکه یک گرمی تاثیر می گذارد.

دو نوع سکه طرح قدیم و جدید از نظر وزن و عیار هیچ تفاوتی ندارند و هر دو با عیار 900 در 1000 و وزن تقریبی 8 گرم ضرب می شوند اما در طرح و تاریخ ضربشان متفاوت اند.

سکه تمام بهار آزادی

سکه تمام بهار آزادی، سکه ای است با وزن 8.133 گرم، قطر 22 میلی متر که می تواند طرح جدید یا طرح قدیم باشد. سکه تمام بهار، 22 عیار است و در هر 1000 گرم آن 900 گرم طلا خالص به کار رفته است.

سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم از سال 1358 تا سال 1386 ضرب می شد و سکه تمام بهار آزادی طرح جدید از سال 1386 به بعد ضرب می شود و تفاوتی در عیار و وزن طرح قدیم و جدید آن وجود ندارد و فقط طرح های آنها با یکدیگر متفاوت است.

نیم سکه بهار آزادی

سکه نیم بهار آزادی، سکه ای با وزن 4.066 گرم، قطر 19 میلی متر و 22 عیار است. تقریبا مشابه سکه تمام بهار آزادی است و فقط در وزن و قطر تفاوت دارد. حباب قیمتی نیم بهار آزادی نبست به تمام بهار آزادی کمتر است، بنابراین ریسک کمتری در سرمایه گذاری دارد ولی نوسان قیمتی آن کمتر از تمام بهار آزادی است پس با نوسان کم تر در بازه زمانی مشخص، سود کمتری نسبت به تمام بهار آزادی می دهد.

ربع سکه بهار آزادی

سکه ربع بهار آزادی، سکه ای است با وزن 2.03225 گرم، قطر 14 میلی متر و 22 عیار که می تواند طرح قدیم یا جدید باشد. ربع بهار آزادی نیز در طرح ضرب شده بر روی سکه همانند تمام بهار آزادی و نیم بهار آزادی مشابه است. ربع بهار آزادی دارای نوسان قیمتی کمتری نسبت به تمام بهار آزادی است و ریسک سرمایه گذاری کمتری دارد. در کوتاه مدت نسبت به تمام بهار آزادی و نیم بهار آزادی سودده تر است و پر تقاضا تر از دو نوع قبل است.

سکه بانکی

سکه بانکی، سکه ای است که مورد تایید بانک مرکزی و دولت بر اساس عیار، وزن، شکل و ...... است. سکه های بانکی چون معیار های استاندارد یک سکه را دارند معتبرند و دارای ارزش بیشتری هستند. برای مثال وزن یک سکه تمام بهار آزادی 8.133 گرم است، نه کمتر و نه بیشتر!

سکه بانکی برخلاف سکه غیر بانکی دارای بسته بندی است و بر روی بسته بندی سکه تبلیغات و مشخصات بسته بندی کننده وجود دارد. سکه های غیر بانکی فاقد بسته بندی است، زیرا افراد متخلف آدرس و مشخصات خود را روی بسته بندی درج نمی کنند.  برای خرید سکه های معتبر یا بانکی به صرافی های دارای مجوز مراجعه کنید و گول تخفیفات برخی از مغازه ها را نخورید، زیرا ممکن است سکه اصل نباشد. تشخیص سکه اصل از تقلبی توسط فروشنده های بسیار با تجربه و سابقه امکان پذیر می باشد.

سکه غیر بانکی

سکه غیر بانکی یا غیر اصل، سکه هایی هستند که توسط افراد غیر معتبر ساخته می شوند و مورد تایید بانک مرکزی و دولت نیستند. سکه های غیر بانکی فاقد معیار های استاندارد سکه های بانکی هستند و شما با خرید سکه های غیر اصل یا تقلبی متضرر شوید.

سطح سکه های غیر بانکی معمولا تاب دارند و محدب اند؛ برای مشاهده تاب سکه آن را روی شیشه تمیز و صاف قرار دهید و از قسمت پایین به آن نگاه کنید. همچنین سطح سکه های غیر بانکی دارای نظم در تصاویر روی سکه نیستند، برای مثال کنگره های موجود روی سکه یک شکل یا یک دست نیستند یا آجر های مناره و گنبد امام رضا (ع) منظم و یک شکل نیستند.

وزن سکه های غیر بانکی معمولا دقیق نیستند البته این معیار مناسبی برای افتراق سکه اصل و تقلبی نیست، زیرا افراد سود جو می توانند از وزن سکه بکاهند تا به سود خود برسند.

سکه یک گرمی

سکه یک گرمی سکه ای به وزن 1.01 گرم، قطر 13.3 میلی متر و 22 عیار است که از سال 1390 به بعد وارد بازار شد. با افزایش قیمت سکه در چند سال پیش قدرت خرید مردم نیز کاهش یافته و سکه یک گرمی طرفداران زیادی پیدا کرده است. قبل از ضرب سکه یک گرمی مردم از سکه پارسیان استفاده می کردند. یکی از تفاوت های سکه یک گرمی با سکه پارسیان عیار آنها است که سکه پارسیان 18 عیار و یک گرمی 22 عیار است. سکه یک گرمی علاوه بر سرمایه گذاری، در هدیه دادن نیز استفاده می شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد انواع سکه​ در کانال تلگرام دینا عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون انواع سکه مناسب برای سرمایه گذاری پاسخ دهند.