بخشش مهریه با سند عادی

قانون گذار، بخشش مهریه با سند عادی یا دست نویس را امکان پذیر می داند و برخورداری زن از عقل، اختیار و رشد در هنگام بخشش و همچنین، وجود امضا یا اثر انگشت یا مهر زن را ذیل سند عادی بذل مهر، از شرایط و مراحل اعتبار سند دستی بخشیدن مهریه می داند. از عواقب بخشش مهریه نیز می توان به این موارد اشاره نمود که زن، مالکیت خود بر مهریه مندرج در سند نکاحیه را از دست داده و مرد، دیگر تکلیفی بر پرداخت آن، نخواهد داشت.

مهریه در کشور ما، یک نهاد حمایتی از زنان، در عقد ازدواج دائم و موقت است و به طور معمول، زوجین، در هنگام عقد، با توافق و با شور و مشورت خانواده هایشان، اقدام به تعیین مبلغ یا مالی، به عنوان مهریه می نمایند که به محض واقع شدن عقد نکاح، اعم از دائم یا موقت، مهر تعیین شده، به مالکیت زن درآمده و او حق دارد هر تصرفی را که بخواهد، در آن، انجام دهد یا اقدام به مطالبه آن، از همسر شرعی و قانونی خود نماید.

با توجه به حق مالکیت زن بر مهریه و آثار حقوقی ای که چنین حقی دارد، زن می تواند، نسبت به بخشیدن مهریه خود یا ابراء آن نیز اقدام کرده و بدین ترتیب، همسر خود را از پرداخت مهریه مندرج در قباله ازدواج، مبرا کند. برای این امر، زوجین می توانند در یک دفتر اسناد، حاضر شده و سند رسمی بذل مهریه را تنظیم کنند. اما، چنانچه زوجه بخواهد، بدون مراجعه به محضر، اقدام به بخشش مهریه با سند عادی و دست نویس کند، این سند، تنها در صورتی دارای اعتبار خواهد بود که نحوه، مراحل و تشریفات قانونی آن، رعایت گردد.

از این رو، قصد داریم در مقاله حاضر، موارد امکان بخشش مهریه با سند عادی و اعتبار سند دستی بخشیدن مهریه را مورد بررسی قرار دهیم و شرایط و نحوه انجام این امر را بگوییم؛ سپس، در خصوص عواقب بخشیدن مهریه بدین طریق و محکمترین سند برای بخشش مهریه توضیح دهیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این موضوع، با ما همراه باشید.

آیا بخشش مهریه با سند عادی امکان پذیر است

حقوق مالی زن در زندگی مشترک، توسط قانون گذار، معین و مشخص شده اند. به موجب قانون مدنی، مهریه، یکی از این حقوق مالی است که به محض وقوع عقد نکاح، چه دائم و چه موقت، به مالکیت زن درخواهد آمد و بر اساس قانون، زن، حق هرگونه تصرفی که بخواهد را در آن، خواهد داشت.

تصرفات زن در مهریه می تواند، شامل استفاده از آن، هبه آن، مطالبه آن، صلح آن و مواردی از این دست باشد. با توجه به اینکه زن مالک مهریه است و می تواند، در صورت تمایل، با بخشیدن مهریه به شوهر، تکلیف همسر خود به پرداخت آن را ساقط نماید، این سوال مطرح می گردد که آیا بخشش مهریه با سند عادی امکان پذیر است و دست نویس بودن سند، اعتبار آن را زیر سوال نمی برد ؟ یا حتما برای بخشیدن مهریه، نیاز به تنظیم سند رسمی و محضری است؟

شرایط بخشش مهریه با سند عادی

در قسمت قبل، درباره امکان بخشش مهریه با سند عادی، از منظر قانون مدنی، صحبت کردیم و گفتیم که چنین امری تنها در صورتی امکان پذیر و قانونی بوده که شرایط لازم برای انجام آن، وجود داشته باشد. در این قسمت از مقاله، در خصوص شرایط بخشیدن بخشی از مهریه یا تمام آن با سند عادی، صحبت خواهیم کرد و توضیح خواهیم داد که چگونه، حتی نبود یکی از این شرایط، اعتبار سند دستی بخشیدن مهریه را زیر سوال خواهد برد. شرایط بخشش مهریه با سند عادی، به شرح زیر است:

زن، از بلوغ، عقل و رشد برخوردار باشد و به عبارتی، صغیر، مجنون یا سفیه نباشد؛ چراکه این اشخاص، اهلیت قانونی برای انجام اعمال حقوقی، نظیر بخشیدن مهریه را نخواهند داشت.

زن، در کمال رضایت و با قصد و اختیار، اقدام به بخشش مهریه با سند عادی نماید؛ چراکه فقدان قصد یا اختیار، اعتبار سند دستی بخشیدن مهریه را زیر سوال خواهد برد.

مال موضوع بخشش که مهریه است، به طور دقیق و معین، ذکر شود و با جهتی مشروع، اقدام به بذل و بخشش مهریه، صورت گیرد.

زن، برای اعتبار سند دستی بخشیدن مهریه، ذیل آن را امضا کند یا مهر یا اثر انگشت بزند. 

در ادامه مقاله، در خصوص نحوه بخشش مهریه با سند عادی، توضیح خواهیم داد. علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر درباره شرایط بخشیدن مهریه، می توانند نسبت به مطالعه مقاله زیر، اقدام کنند.

نحوه بخشش مهریه با سند عادی

انجام هر عملی حقوقی، نحوه و مراحل مخصوص به خود را داشته و قانون گذار، تنها در صورتی اعمال حقوقی، نظیر بخشیدن مهریه یا ابراء مهریه را صحیح خواهد دانست و آثار حقوقی، بر آن بار خواهد کرد که دقیقا، مطابق نحوه و مراحل قانونی تعیین شده، صورت گرفته باشند. از این رو، در این بخش، قصد داریم، در خصوص مراحل و نحوه بخشش مهریه با سند عادی که رعایت آن ها، سبب اعتبار سند دستی بخشیدن مهریه می گردند، صحبت کنیم که این نحوه و مراحل، به شرح زیر هستند:

زن باید، با دانلود فرم های موجود در اینترنت یا با کمک یک شخص آگاه به حقوق، اقدام به تنظیم متن بخشش مهریه نماید. 

در سند دست نویس بخشش مهریه، باید درج شود که زن، در کمال اختیار و در صحت عقل، اقدام به بذل مهریه، نسبت به همسر خود می نماید و به طور دقیق، ذکر گردد که تمام مهریه، به موجب سند عادی تنظیمی، بخشیده می شود یا بخشی از مهریه. 

در صورت امکان، دو شاهد، ذیل سند عادی تنظیمی برای بخشیده شدن مهریه را امضا نمایند. البته، این امر، الزامی نیست ولیکن، در تایید اعتبار سند دستی بخشیدن مهریه، زمانی که زن در محکمه، نسبت به آن، انکار یا تردید را مطرح می نماید، موثر است.

در نهایت، زن، ذیل سند تنظیمی را امضا زده یا مهر و اثر انگشت زند و بدین ترتیب، به آن، رسمیت و اعتبار بخشد.

علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مساله بخشیدن مهریه، مدارک و مراحل آن می توانند، نسبت به مطالعه مقاله ای که در زیر، در قسمت حتما بخوانید مقاله آمده است، اقدام نمایند.

آثار بخشش مهریه با سند عادی

انجام هر عمل حقوقی، دارای آثار مثبت و منفی مخصوص به خود، برای طرفین آن عمل بوده و بخشش مهریه با سند عادی نیز مستثنی از این امر نیست. لذا در این بخش از مقاله، قصد داریم درباره آثار بخشیدن مهریه با سند دستی، نسبت به زن و مرد صحبت کرده و توضیح دهیم که چه کارهایی می توان انجام داد تا برخی عواقب منفی بخشیدن مهریه با سند عادی را برای زوجه، کاهش داد و به حداقل رساند. آثار بخشیدن مهریه با سند دستی، عبارتند از:

اولین اثر از آثار بخشش مهریه با سند عادی، این است که زن، حق مالکیت خود بر مهریه مندرج در سند نکاحیه را از دست خواهد. 

دومین اثر از آثار بخشیدن مهریه با سند دست نویس که سند عادی محسوب می گردد، این است که تکلیف مرد بر پرداخت مهریه به زن، ساقط خواهد شد.

سومین اثر از آثار بخشیدن مهریه با سند عادی، این است که زن، تنها اهرم فشار خود را برای طلاق از دست خواهد داد و چنانچه بخواهد، بدون وجود دلایلی برای عسر و حرج، از همسر خود طلاق بگیرد، یعنی چنانچه بخواهد به طلاق خلع یا مبارات یا حتی توافقی از همسر خود جدا شود، باید، مالی که تحت عنوان فدیه، در قبال طلاق به مرد، بذل می گردد و معمولا، بخشی از مهریه است را از دارایی و اموال شخصی خود بپردازد تا رضایت مرد بر طلاق را بدست آورد.

چهارمین اثر از آثار بخشش مهریه با سند دستی که البته موردی اختلافی، بین حقوق دانان بوده و کاملا بسته به نظر قاضی دارد، این است که در صورت طلاق زن به صورت باکره از همسر خود، زن باید، نیمی از مهریه را با اینکه بذل یا ابرا شده، به همسر خود، برگرداند؛ چراکه برخی حقوق دانان، ابراء را نوعی اقرار بر دریافت می دانند. البته، همانطور که متذکر شدیم، با توجه به اینکه چنین امری، خلاف عدالت می باشد، حقوق دانان، در این مساله، اختلاف نظر دارند.

در راستای کاهش عواقب بخشیدن مهریه برای زنان، توصیه می شود که در قبال بخشیدن مهریه، زنان نیز از همسر خود، وکالت بلاعزل در طلاق با حق توکیل به غیر، اخذ نمایند و در آن، درج کنند که زن، حق قبول مابذل در قبال طلاق را نیز از جانب مرد خواهد داشت تا در صورت بروز هرگونه مساله، بتوانند با کمترین دردسر، نسبت به متارکه، اقدام کنند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص بخشش مهریه با سند عادی در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون بخشش مهریه با سند عادی پاسخ دهند.