عدم حضور زوج در دادگاه

عدم حضور زوج در دادگاه، در صورت شرایطی نظیر ارسال لایحه به جای حضور یا دادن وکالت به وکیل دادگستری، امکان پذیر بوده و در غیر این موارد، آثاری خواهد داشت. از دست دادن فرصت دفاع از خود و یا محکومیت وی از جمله آثار و عواقب حاضر نشدن مرد، در دادگاه می باشد؛ همچنین قاضی، بدون حضور مرد نیز، به پرونده، رسیدگی خواهد کرد و رای مقتضی را صادر خواهد نمود.

با توجه به اینکه مهریه، از مهم ترین حقوق مالی هر زن در زندگی مشترک است، هر زمان که بخواهد، می تواند آن را از همسر خود، مطالبه نماید و در صورت استنکاف مرد از پرداخت، نسبت به شکایت حقوقی مطالبه مهریه و ثبت دادخواست آن از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام کند تا دادگاه صالح، به پرونده رسیدگی کرده و رای مقتضی را در این خصوص، صادر نمایند.

هنگامی که زن، دادخواست خود را در خصوص مطالبه مهریه ثبت می نماید و دادخواست او به دادگاه صالح، ارسال می گردد، به طرفین دعوا، یعنی او و زوج، به واسطه پیامک ابلاغیه، وقت رسیدگی و روز و ساعت حضور در جلسه رسیدگی اعلام می شود و زوجین، باید، در موعد مقرر، در محکمه، حاضر باشند. با این وجود در پاره ای از موارد، مرد، شرایط حاضر شدن در دادگاه را نداشته که در این صورت با آثار و عواقب مهم و بعضا جبران ناپذیری، مواجه خواهد شد که بایستی با آن ها توجه داشته باشد.

لذا در مقاله حاضر، قصد داریم بگوییم که آیا زوج می تواند در دادگاه مهریه، حاضر نشود، عدم حضور مرد در جلسه اول دادگاه مهریه و در صورت امکان، شرایط این عدم حضور، چه خواهد بود؛ سپس، درباره آثار و عواقب حاضر نشدن مرد در دادگاه مهریه، از منظر قانون، توضیح دهیم و به پرسش دادگاه مهریه چند جلسه است؟ پاسخ دهیم. پس از آن به بررسی عدم حضور زوج در دادگاه نفقه، اجرت المثل و تمکین توضیحاتی ارائه دهیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این موضوع، با ما، همراه باشید.

آیا زوج می تواند در دادگاه مهریه حاضر نشود

هنگامی که مردی، پس از درخواست همسرش، از پرداخت مهریه شرعی و قانونی او که مندرج در سند نکاحیه است، استنکاف ورزد، زن می تواند، با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، اقدام به ثبت دادخواست مطالبه مهریه نموده و بدین ترتیب، از دادگاه صالح رسیدگی کننده به پرونده، الزام زوج به پرداخت مهریه را بخواهد.

پس از ثبت دادخواست مطالبه مهریه، پرونده به دادگاه صالح رسیدگی کننده به این مساله، فرستاده خواهد شد و دفتر دادگاه، پس از بررسی مدارک و دلایل، همچنین، پس از بررسی شرایط شکلی دادخواست ابرازی، از طریق سامانه ثنا، وقت رسیدگی و حضور در جلسه رسیدگی را به طرفین، ابلاغ می نماید. در این بین، یکی از پرسش های مطرح شده از سمت مردان در خصوص جلسه رسیدگی به مهریه این است که آیا زوج می تواند در دادگاه مهریه حاضر نشود و در صورت عدم حضور، چه آثار و عواقبی، برای وی، ایجاد خواهد شد؟

برای پرسش به پاسخ فوق الذکر باید به مواد 93 و 94 قانون آیین دادرسی مدنی، مراجعه کرد. ماده 93 این قانون، مقرر می دارد: "اصحاب دعوا می‌ توانند، در جلسه دادرسی حضور یافته یا لایحه ارسال نمایند." همچنین، ماده 94 این قانون، بیان می کند: "هریک از اصحاب دعوا می‌ توانند به جای خود، وکیل به دادگاه معرفی نمایند ولی در مواردی که دادرس، حضور شخص خواهان یا خوانده یا هر دو را لازم بداند، این موضوع، در برگ اخطاریه قید می‌ شود. دراین صورت، شخصا مکلف به حضور خواهند بود." 

بر اساس این دو ماده، در پاسخ به این پرسش که آیا زوج می تواند در دادگاه مهریه حاضر نشود؟ باید گفت، بله، زوج می تواند، در دادگاه مهریه حاضر نگردیده و به جای خود، وکیل دادگستری را که از جانب او، دارای وکالت قانونی است، به دادگاه بفرستد. همچنین، زوج می تواند، به جای حضور در دادگاه، اقدام به ارسال لایحه دفاعیه خود، از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، نموده و قید کند که مهریه همسر خود را پیش از این پرداخته و زوجه، محق به دریافت مجدد مهر نیست.

شرایط عدم حضور زوج در دادگاه مهریه

پس از بررسی امکان عدم حضور زوج در دادگاه مهریه، در این بخش از مقاله، قصد داریم، در خصوص شرایط این عدم حضور، صحبت کنیم و بگوییم که تحت چه شرایطی، مرد می تواند، در جلسه رسیدگی و دادگاه مهریه، حاضر نگردد، بدون اینکه با آثار و عواقب این حاضر نشدن، روبرو شود. شرایط عدم حضور زوج در دادگاه مهریه، عبارتند از:

در شرایطی که زوج، اقدام به ارسال لایحه دفاعیه خود، از جانب دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نموده است.

در شرایطی که زوج، با یک وکالت نامه، به وکیل دادگستری، وکالت داده تا به نیابت و به وکالت از او، در جلسه رسیدگی دادگاه مهریه، حاضر شود.

شایان ذکر است، قانونگذار، در ماده 41 قانون آیین دادرسی مدنی، از عذر های موجهی که وکلا، برای عدم حضور در جلسه رسیدگی دارند، صحبت کرده و بیان داشته، در صورت وجود یکی از این معاذیر، وکیل باید، کتبا، موضوع را به دادگاه، اظهار داشته تا دادگاه، با بررسی دلیل وکیل و پس از موجه دانستن آن، وقت جلسه رسیدگی را به تاریخی دیگر، موکول کند. 

اما، در هیچ یک از مواد قانون آیین دادرسی مدنی، قانون گذار، از عذرهای موجه عدم حضور اصحاب دعوا و یا عدم حضور مرد در جلسه اول دادگاه مهریه، صحبت نکرده است؛ چرا که فرض قانون گذار، بر این بوده که اصحاب دعوا می توانند، به وکیل دادگستری، وکالت دهند تا به جای آن ها، در جلسه رسیدگی حاضر شود.

  با این وجود، از آنجا که تمامی افراد، امکان وکالت دادن به وکیل داگستری را از جهت مالی نداشته یا گاهی، شرایطی پیش می آید که فرصتی برای اعطای وکالت یا بهره مندی از وکیل معاضدتی نیست، در برخی موارد، برخی شعب، عذر موجه عدم حضور وکیل در جلسه دادگاه را به عنوان عذرهای موجه عدم حضور خواهان یا خوانده نیز می پذیرند و در صورت استناد خواهان یا خوانده به آن ها و ارائه ادله کافی، ممکن است جلسه را به وقت دیگری، موکل کنند.

با این حال، برخی شعب نیز به دلیل عدم تصریح قانون گذار، عذر موجه عدم حضور وکیل را به عنوان عذر موجه عدم حضور خواهان یا خوانده نمی پذیرند. اما، با فرض قبول برخی شعب، می توان، از موارد زیر نیز تحت عنوان شرایط حاضر نشدن مرد در دادگاه مهریه، نام برد: 

در صورتی که یکی از بستگان سببی یا نسبی تا درجه دوم مرد، فوت کند.

در صورتی که مرد، به مرضی مبتلا گردد که مانع حرکت بوده یا حرکت کردن، برای آن مرض، مضر و آسیب زا تشخیص داده شود.

در صورتی که حوادثی خارج از اختیار و اراده مرد، نظیر عوامل قهری ای چون سیل و زلزله یا گروگان گرفتن او، رخ دهد و بدین جهت، مرد، نتواند در دادگاه، حاضر گردد.

پس از صحبت از شرایط حاضر نشدن مرد در دادگاه مهریه، در ادامه مقاله، قصد داریم، از آثار و عواقبی که این حاضر نشدن، می تواند، برای مرد، در پی داشته باشد صحبت کنیم. علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص لایحه عدم حضور در دادگاه، می توانند، نسبت به مطالعه مقاله زیر اقدام کنند.

آثار و عواقب عدم حضور زوج در دادگاه مهریه

در قسمت قبل، در خصوص شرایط عدم حضور مرد در دادگاه مهریه، توضیح دادیم و گفتیم که در چه مواردی، امکان عدم حضور مرد، در دادگاهی که به موضوع مهریه رسیدگی می کند، وجود دارد. در این بخش، قصد داریم، آثار و عواقب عدم حضور زوج در دادگاه مهریه و عدم پاسخ گویی او، به سوالات قاضی در دادگاه مهریه، صحبت کنیم.

چرا که مستفاد از ماده 95 قانون آیین دادرسی مدنی، دعوای مطالبه مهریه، مستند به سند رسمی نکاحیه است و جزو دعاوی ای می باشد که قاضی، بدون حضور مرد نیز می تواند، به موضوع دعوا، رسیدگی کرده و رای مقتضی را صادر نماید. 

بنابراین، در صورتی که مرد، بدون ارسال لایحه یا بدون دادن وکالت به وکیل دادگستری، در دادگاه مهریه، حاضر نشود یا به معاذیری که قانون گذار، برای عدم حضور وکیل در دادگاه برشمرده، استناد کند ولی دادگاه، این معاذیر را نپذیرد، با آثار و عواقب زیر، روبرو خواهد شد: 

اولین آثار و عواقب حاضر نشدن مرد در دادگاه مهریه، می تواند این باشد که مرد، فرصت دفاع از خود را از دست بدهد.

دومین آثار و عواقب حاضر نشدن مرد در دادگاه مهریه، می تواند این مساله باشد که مرد، به ناحق، محکوم به پرداخت مهریه، به همسرش شود؛ با این توضیح که در مواردی، مرد، پیش از این، مهریه را به همسر خود، پرداخت کرده یا زن، مهریه خود را نسبت به او، ابرا کرده، اما، بدون ذکر هیچ یک از این موارد، مجددا، اقدام به ثبت دادخواست مطالبه مهر می نماید.

سومین و آخرین اثر از آثار و عواقب حاضر نشدن مرد در دادگاه مهریه، می تواند، این باشد که زوجه، به ناحق رای گرفته و اقدام به توقیف اموال مرد، در راستای وصول مهریه خود یا حکم جلب او نماید.

علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص موضوع عدم حضور زوجین در طلاق توافقی، می توانند، نسبت به مطالعه مقاله ای که در زیر، در قسمت در ادامه بخوانید مقاله آمده است، اقدام کنند.

دادگاه مهریه چند جلسه است؟

پیش از این در خصوص عدم حضور زوج در دادگاه مهریه، شرایط و آثار آن توضیحاتی ارائه شده است، اکنون قصد داریم تا به بررسی جلسات مهریه پرداخته و به این پرسش پاسخ دهیم که دادگاه مهریه چند جلسه است؟ همانطور که مشخص است دادگاه صالح برای رسیدگی به دعوای مطالبه مهریه دادگاه خانواده می باشد.

در خصوص تعداد جلسات رسیدگی به دعوای مهریه باید بگوییم رسیدگی به دعاوی حقوقی تعداد جلسات مشخصی ندارند و به طور مثال نمی توان گفت رسیدگی به فلان دعوای حقوقی باید در 5 جلسه یا 2 جلسه و.. رسیدگی شود. اصولا دعوای مطالبه مهریه به دلیل مشخص بودن موضوع و مستندات آن می تواند در یک جلسه رسیدگی شود.

اما اگر چنانچه شوهر اقدام به تقدیم دادخواست اعسار کند، مدت زمان رسیدگی به پرونده مهریه تا زمان تعیین تکلیف برای درخواست اعسار زوجه به تاخیر می افتد. از جمله سوالاتی که قاضی در دادگاه از اشخاص حاضر در جلسه می پرسد وضعیت تمکن مالی زوج می باشد و اگر زوج احیانا وضعیت مالی خود را بر خلاف واقعیت ابراز نماید، این امر قابل پیگیری خواهد بود.

عدم حضور زوج در دادگاه نفقه

وفق ماده 1106 قانون مدنی در عقد دائم نفقه زن به عهده شوهر می باشد، و اگر چنانچه شوهر علی رغم تمکن مالی و بدون دلیل موجه از پرداخت نفقه زوجه خودداری نماید، زوجه می تواند الزام شوهر را به پرداخت نفقه از دادگاه تقاضا کند. لازم به ذکر است دادگاه صلاحیت دار برای رسیدگی به خواسته مطالبه نفقه دادگاه خانواده می باشد.

علاوه بر این امر، نفقه به زوجه ای تعلق می گیرد که وظایف زناشویی خود را انجام می دهد و حکم قطعی نشوز برای او صادر نشده باشد. به هنگام طرح دعوای مطالبه نفقه زوجین می توانند اظهارات و دفاعیات خود را در دادگاه مطرح نمایند و عدم حضور زوج در دادگاه نفقه این حق را از او سلب می کند.

در صورت عدم حضور زوج در دادگاه نفقه ممکن است به خواسته زوجه رسیدگی شده و بدون استماع اظهارات خوانده رای نهایی صادر شود. در واقع مرد با عدم حضور زوج در دادگاه نفقه به ضرر خود عمل نموده و آثار آن دامن گیر خودش می باشد. حال انکه شاید با شرکت در جلسه رسیدگی می توانست اظهارات و مستندات خود را مطرح نموده و اظهار اعسار نماید.

عدم حضور زوج در دادگاه اجرت المثل

اجرت المثل ایام زوجیت در واقع دستمزد زوجه در انجام کارهایی است که شرعا و قانونا وظیفه ای برای انجام آن ها در طول زندگی مشترک نداشته و به دستور زوج انجام داده است. برای مطالبه اجرت المثل، زوجه می تواند اقدام به طرج دعوای مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت در دادگاه خانواده نماید. نکته بسیار مهم در مطالبه اجرت المثل این است که زوجه به هنگام انجام آن امور قصد تبرع نداشته باشد.

زوجین با حضور در جلسه رسیدگی به دعوای مطالبه اجرت المثل می توانند اظهارات و مطالبات خود را مطرح نمایند اما عدم حضور زوج در دادگاه اجرت المثل این حق را از زوج می گیرد و فرصتی برای بیان اظهارات، ارائه لایحه و ... نخواهد داشت. ممکن است در نتیجه عدم حضور زوج در دادگاه اجرت المثل، رای نهایی صادر شده و زوج محکوم به پرداخت مبلغی غیر متعارف شود.

اگر زوج در دادگاه اجرت المثل حاضر شده و اظهارات خود را بیان کند، به پرسش های قاضی پاسخ داده و در صورت لزوم مستندات خود را ارائه نماید احتمال هرگونه تضییع حق از حقوقش را به حداقل می رساند. برای آشنایی بیشتر با جلسه دادگاه اجرت المثل و سوالات قاضی مطالعه مقاله زیر توصیه می گردد.

عدم حضور در دادگاه تمکین

تمکین به معنای تبعیت زن از شوهر و انجام وظایف زناشویی می باشد. اگر چنانچه زوجه بدون دلیل موجه از انجام وظایف زناشویی اعم از تمکین عام وتمکین خاص خودداری نماید شوهر می تواند با طرح دعوا یا الزام به تمکین، زن را ملزم به انجام وظایف زناشویی نماید. اگر چنانچه پس از طرح دعوا و صدور حکم، باز هم زوجه از انجام وظابف زناشویی خودداری نماید، حکم عدم نشوز برای زن صادر می گردد.

مهم ترین پیامد صدور حکم عدم نشوز قطع نفقه زوجه از زمان صدور حکم به بعد، مادامی که تمکین نکرده است، می باشد. لذا عدم حضور در دادگاه تمکین برای هر دو طرف زیان بار است. زوج باید در جلسه رسیدگی حاضر شود و دلایل و مستندات طرح دعوا را ارائه کند، در مقابل زوجه نیز باید با حضور در جلسه رسیدگی دفاعیات خود را ارائه نماید. عدم حضور در دادگاه تمکین، رسیدگی به دعوا را معلق نمی کند و تاخیر نمی اندازد؛ بلکه قاضی با بررسی مستندات و شواهد اقدام به تصمیم گیری و صدور رای غیابی می نماید.

بنابراین پیشنهاد قطعی از دید حقوقی این است که طرفین در جلسه رسیدگی حاضر شده و اظهاراتشان را ابراز نمایند و یا در غیر این صورت، حداقل لایحه خود را ارسال نمایند. حضور در جلسه رسیدگی و صحبت کردن با قاضی از جمله پاسخ دهی به پرسش های قاضی، تاثیر به سزایی در روند رسیدگی به پرونده و جلب نظر قاضی دارد.

عدم حضور مرد در جلسه اول دادگاه مهریه

برای جدایی و طلاق تشریفاتی لازم است که یکی از این تشریفات پرداخت مهریه توسط زوج می باشد. برای تعیین شرایط پرداخت مهریه زوجین باید درخواست طلاق را از طریق دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی ثبت کنند، تا وقت دادگاهشان مشخص شود. سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که اگر مرد در دادگاه مهریه حاضر نشود چه عواقبی در انتظار او خواهد بود؟در این مطلب مخاطبان با شرایط و عواقب حضور زوج (مرد) در دادگاه مهریه آشنا می شوند.

 با دریافت ابلاغیه زوجین مکلف به حضور در دادگاه هستند اگر به هر علتی نتوانند دردادگاه حاضر شوند می توانند ازطریق وکیل یا ارسال لایحه اقدام به دفاع از خود نمایند. اگر مرد در دادگاه حاضر نشود و با وکیل و لایحه نیز اقدام به دفاع از خود ننماید این امر می تواند عواقبی برای زوج به همراه داشته باشد. 

 در خصوص عواقب عدم حضور مرد در جلسه اول دادگاه مهریه باید گفت، با این اتفاق مرد، حق دفاع از خود را از دست خواهد داد و اگرمرد قبلا مهریه را پرداخت کرده باشد ممکن است مجدد مجبور به پرداخت مهریه زوجه گردد. همچنین اگر زن مهریه خود را پیش از این ابراء کرده باشد و دوباره برای دریافت مهریه دادخواست داده باشد ، در صورت عدم حضور مرد و در نتیجه عدم اطلاع دادگاه از بخشش مهریه ، مرد محکوم به پرداخت مهریه گردد. البته غیبت مرد در دادگاه می تواند عواقبی چون توقیف اموال مرد را  نیز در پی داشته باشد.

مهریه حق قانونی و شرعی زن می باشد و مرد نمی تواند از پرداخت آن امتناع کند، مگر شرایطی مانند فسخ نکاح یا بخشیدن مهریه توسط زوجه مطرح شود، بنابراین حاضر نشدن زوج در دادگاه مهریه این دین را از زوجه برنمی دارد و مرد مکلف است تمام حقوق زوجه را پرداخت نماید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد آثار و عواقب عدم حضور زوج در دادگاه در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون آثار و عواقب عدم حضور زوج در دادگاه پاسخ دهند.