اقرار معلق

اقرار معلق ، نوعی اقرار است که مفاد آن ، وابسته به تحقق امر دیگری اعم از حتمی یا غیر حتمی شده است ؛ مقل اینکه فرد بگوید اگر فردا پنجشنبه باشد من فلانی را کشته ام . از اقرار معلق ، هیچگونه آثار حقوقی ایجاد نمی شود ؛ به این دلیل که طبق قانون ، اقرار معلق نیز همچون اقرار مشروط ، بی اعتبار است و صرفا اقرار منجز ، معتبر می باشد .

بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی و قانون آیین دادرسی کیفری ، هر فردی که دعوایی علیه دیگری مطرح می کند ، چه از نوع دعاوی حقوقی باشد و چه دعاوی کیفری ، می بایست بتواند با استناد به یکی از ادله اثبات دعوی ، آن را اثبات نماید که از جمله ادله اثبات دعوی ، می توان به شهادت شهود ، سوگند ، تحقیق محلی و نیز اقرار خود فرد اشاره نمود .

البته ، اقرار از آن جهت که اطلاع از امری به زیان خود فرد می دهد ، می بایست شرایط خاصی را داشته باشد تا از نظر دادگاه معتبر بوده و بتوان به استناد آن ، حکم صادر کرد . یکی از مهم ترین شرایط اقرار ، این است که منجز و قطعی بوده و معلق به امر دیگری نباشد که به آن ، اقرار معلق گفته می شود . آشنایی با اقرار معلق و آثار ناشی از آن ، به طرفین دعوی کمک می کند تا حقوق قانونی خود را به نحو بهتری در دادگاه ، شناسایی نمایند .

به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی اینکه اقرار معلق چیست و چه آثاری دارد ، پرداخته و تفاوت اقرار معلق و منجز و همچنین تفاوت اقرار معلق و مشروط را نیز ، به صورت جداگانه مورد بررسی قرار دهیم .

اقرار معلق چیست

یکی از مهم ترین ادله اثبات دعوی ، اقرار است که هم در دعاوی حقوقی و هم دعاوی کیفری ، کاربرد قابل ملاحظه ای در سرنوشت دعوی خواهد داشت . با ملاحظه قوانین و مقررات مربوطه ، اقرار را می توان شامل انواع و اقسام مختلفی دانست که از جمله انواع و اقسام اقرار ، می توان به اقرار قاطع و غیر قاطع ، اقرار صریح و اقرار ضمنی ، اقرار کتبی و شفاهی ، اقرار در دادگاه و خارج از دادگاه و غیره اشاره نمود .

در هر حال ، ماده 1259 قانون مدنی ، در خصوص اینکه اقرار چیست ، بیان کرده است که اقرار ، به معنای خبر دادن خود فرد ، از وجود حقی برای دیگری ، به زیان خودش است . همچنین ، در ماده 164 قانون مجازات اسلامی نیز ، اقرار در دعاوی کیفری تعریف شده است که به موجب آن ، اقرار ، به معنای اطلاع دادن در خصوص ارتکاب جرمی توسط فرد می باشد . لذا اقرار کردن که خبر از موضوعی به زیان خود فرد می دهد ، برای اینکه موثر باشد ، می بایست شرایط خاصی داشته باشد که علاوه بر شرایط اقرار کننده یا مقر ، باید مد نظر قرار گیرد .

یکی از مهم ترین شرایط اقرار ، منجز بودن است ؛ فلذا اقرار نباید معلق و مشروط باشد که در قسمت بعد ، آثار اقرار معلق را توضیح می دهیم . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که اقرار معلق به چه معناست و مفهوم معلق بودن اقرار چیست ؟

در پاسخ به این سوال که اقرار معلق چیست ، باید گفت که اقرار معلق ، به معنای اقراری است که محتوای اقرار ، معلق یا وابسته به تحقق امر دیگری بوده و به صورت منجز و قطعی ، مطرح نگردد . به عنوان نمونه ، در صورتی که اقرار کننده ، به این نحو اقرار کند که « اگر امروز باران ببارد ، من به شخص الف بدهکارم » . یا اینکه بگوید « در صورتی که علی ، ادعای احمد را تصدیق کند ، من به احمد بدهکارم » . این نوع تعلیق در اقرار ، تعلیق واقعی است ؛ چرا که امر مورد اقرار ، معلق به امر دیگری شده است که وقوع یا عدم وقوع آن ، محتمل است .

اما نوع دیگری از اقرار معلق وجود دارد که به آن ، تعلیق ظاهری گفته می شود . تعلیق ظاهری در اقرار ، به این معناست که اقرار ، معلق به امری شده که قطعی و حتمی می باشد . به عنوان مثال ، در صورتی که که اقرار کننده بگوید : « در صورتی که فردا خورشید طلوع کند ، من مبلغ صد هزار تومان به احمد بدهکارم » ، از آن جهت که اقرار ، معلق به امری حتمی و قطعی شده ، به آن تعلیق ظاهری گفته می شود .

آثار اقرار معلق

در قسمت قبل ، به بررسی اینکه اقرار معلق چیست و تعلیق در اقرار به چه معناست ، پرداختیم . همانطور که اشاره شد ، اقرار معلق می تواند به صورت تعلیق واقعی و ظاهری باشد . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که آثار اقرار معلق چیست و آیا اقرار معلق اعتبار دارد یا خیر ؟ به عبارت دیگر ، اقرار معلق ، اقرار معتبر یا غیر معتبر است ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت هم قانون مدنی و هم قانون مجازات اسلامی ، حکم به بی اعتبار بودن چنین اقراری داده اند . تفاوتی هم ندارد که تعلیق در اقرار ، به صورت تعلیق ظاهری و یا واقعی بوده باشد ؛ چرا که خبر دادن از حقی در گذشته به زیان خود فرد ، با تعلیق و یا مشروط بودن آن ، منافات دارد و قابل جمع نیستند .

بر اساس ماده 1268 قانون مدنی ، اقرار معلق ، موثر نیست و بر اساس ماده 167 قانون مجازات نیز ، اقرار باید منجز باشد و اقرار معلق و مشروط ، معتبر نمی باشد . به همین دلیل ، در خصوص اینکه آثار اقرار معلق چیست ، باید گفت که نه در دعاوی حقوقی و نه در دعاوی کیفری ، اقرار معلق به امر دیگر ، اعتبار نداشته و آثار حقوقی ایجاد نخواهد کرد و قابل استناد نیز ، نمی باشد .

تفاوت اقرار معلق و منجز

یکی از شرایط صحت اقرار بر اساس قانون ، این است که نفس اقرار ، منجز و قطعی باشد ؛ چه اقرار صریح یا ضمنی مطرح شده باشد . به همین دلیل ، اقرار معلق ، اعتباری نداشته و آثار حقوقی نیز ، از آن ایجاد نخواهد شد . در همین راستا ، برای تکمیل بحث ، لازم است که به بررسی تفاوت اقرار معلق و منجز پرداخته و به این سوال پاسخ دهیم که اقرار منجز و معلق چه تفاوت هایی دارند ؟

اقرار منجز ، به اقراری گفته می شود که قطعی بوده و به موجب آن ، اقرار کننده ، خبر از حقی بدهد که پیش از آن ، ایجاد شده و استقرار پیدا کرده است و به همین دلیل ، معلق به امری غیر حتمی و نا مشخص نمی باشد . به عنوان مثال ، اقرار در دعاوی کیفری ، زمانی منجز است که فرد بگوید : « من ، فرد الف را با چاقو کشتم » . این اقرار ، منجز و قطعی است و معلق به امر دیگری نشده است . اقرار معلق در همین مثال ، زمانی است که فرد بگوید : « در صورتی که فرد ب شهادت بدهد ، من فرد الف را با چاقو کشته ام » .

تفاوت اقرار معلق و منجز ، علاوه بر مفهوم آنها ، در اعتبار و آثار حقوقی ناشی از آن نیز هست ؛ به این معنا که طبق قانون ، صرفا اقراری معتبر است که منجز باشد ؛ نه معلق . به همین دلیل ، اقرار منجز ، در صورتی که سایر شرایط اعتبار را داشته باشد ، آثار حقوقی بر جای گذاشته و قاضی بر اساس آن حکم صادر می کند ؛ اما اقرار معلق ، اثر حقوقی نخواهد داشت .

تفاوت اقرار معلق و مشروط

در کنار اقرار معلق ، گاهی صحبت از اقرار مشروط نیز می شود . همانطور که اشاره شد ، اقرار در دعاوی حقوقی و کیفری ، صرفا در صورتی معتبر است که منجز و قطعی باشد . بنابراین ، اقرار معلق و همچنین اقرار مشروط ، اعتباری ندارند . لذا این سوال نیز ممکن است مطرح شود که اقرار مشروط به چه معناست و چه تفاوتی با اقرار معلق دارد ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که اقرار مشروط ، به اقراری گفته می شود که اخبار حقی به زیان خود فرد ، منوط به شرط دیگری شده باشد . به عنوان نمونه ، زمانی که اقرار کننده بگوید : « من فرد الف را با چاقو زخمی کردم ؛ به شرط اینکه مرا زندانی نکنید » . به عبارت دیگر ، در تعلیق ، اقرار کننده ، محتوای اقرار خود را منوط به امری حتمی یا غیر حتمی کرده ؛ در حالی که در اقرار مشروط ، آن را منوط به تحقق شرط نموده است .

البته ، باید دانست که در حقوق ایران ، نه اقرار مشروط و نه اقرار معلق ، نافذ و صحیح نبوده و آثار حقوقی نخواهند داشت . به همین دلیل ، صرفا اقراری دارای اعتبار است که به صورت منجز ، قطعی ، مشخص و روشن ادا شده باشد که برای دریافت اطلاعات بیشتر ، می توانید مقاله زیر را نیز مطالعه نمایید .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص اقرار معلق در کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون اقرار معلق پاسخ دهند .