نسبت p/e چیست

اگر در گذشته در بازار بورس فعالیت داشتید، احتمالا اصطلاح p/e به گوشتان خورده است. به صورت کلی سرمایه گذاران از اصطلاح p/e خیلی استفاده کرده و برای شرح موقعیت سهام جملاتی مثل p/e پایین یا بالا است را بیان می کنند. با توجه به کاربرد زیادی که این اصطلاح در بازار دارد، خیلی ها ممکن است این سوال برایشان پیش بیاید که نسبت p/e چیست و چه معنایی دارد.

برای خیلی از افرادی که در بازار بورس فعالیت می کنند ممکن است اصطلاح p/e خیلی آشنا به نظر برسد. به این دلیل که خیلی از اوقات می شنویم سرمایه گذاران می گویند p/e سهم پایین یا بالا رفته و یا این که p/e فلان سهم جای خوبی قرار گرفته است.

در واقع p/e یک نسبت است که برای مفهوم بیشتر آن باید نگاهی به عبارت کامل آن در زبان اصلی بیندازیم: Price / earning per share

با توجه به عبارت اصلی، p/e در معنای فارسی همان نسبت قیمت به درآمد خواهد بود. این کلمه معمولا برای شرح وضعیت سهم ها به کار برده شده و خیلی از افراد به صورت اشتباه از آن استفاده می کنند. اگر می خواهید اطلاعات بیشتری در رابطه با مفهوم و کاربرد های p/e کسب کرده و همچنین با نحوه محاسبه و انواع آن آشنا شوید، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.

نسبت p به e چیست

در واقع نسبت p/e به عنوان یکی از کاربردی ترین اصطلاحات بازار بورس برای ارزش گذاری شرکت ها مورد استفاده قرار می گیرد. همان طور که گفتیم این اصطلاح از عبارت Price / earning per share برگرفته شده و نشان دهنده حاصل تقسیم قیمت سهام بر سود پیش بینی شده خواهد بود. معمولا تحلیل گران و سرمایه گذاران از این کلمه برای تعیین ارزش نسبی سهام یک شرکت در مقایسه با شرکت های دیگر همان گروه استفاده کرده که این امر در تحلیل های فاندامنتال بسیار کاربری به شمار می رود.

در تحلیل سهام های مختلف، سرمایه گذاران برای میزان بازدهی آن سهم در آینده از فرمول p/e استفاده می کنند. در واقع این نسبت به بیان دیگر نشان می دهد که هر سرمایه گذار به ازای هر یک ریال بازدهی آن سهم، چند ریال باید پرداخت کند. می توان برای مفهوم بهتر به مثال زیر نیز توجه کرد.

یک میلیون تومان سپرده در بانک را در نظر داشته باشید. اگر شما این مبلغ را در بانک سرمایه گذاری کنید، 20 درصد سود برای سرمایه شما توسط بانک پرداخت خواهد شد. یعنی برای هر 1 میلیون تومان وجهی که در بانک نگه دارید، به صورت سالانه 200 هزار تومان سود دریافت می کنید. در اینجا برای محاسبه p/e باید مبلغ پرداختی را بر سود آن تقسیم نمایید: 1000،000 / 200،000 = 5

پس در اینجا سود بانکی مساوی با 5 خواهد بود. در واقع شما به ازای 1 ریال سودی که بانک به شما پرداخت می کند، 5 ریال سرمایه گذاری می کنید. به شکل دیگری می توان گفت که نسبت p/e برابر با 5 نشان دهنده این موضوع است که سرمایه شما بعد از 5 سال بازدهی به حسابتان باز خواهد گشت. در بازار بورس نیز به صورت مشابهی از این کلمه استفاده می شود. به این شیوه که قیمت حال حاضر سود را نسبت به قیمت پیش بینی شده در نظر می گیرند.

حالا که می دانیم p/e چیست و برای چه از آن استفاده می شود، در ادامه می توانیم به انواع آن اشاره کرده و کاربرد های این فرمول در بازار بورس را بررسی کنیم.

کاربرد نسبت p/e

همان طور که قبل تر نیز به این موضوع اشاره کردیم، کاربرد نسبت p/e ارزش گذاری سهام خواهد بود. به صورت کلی سرمایه گذاران برای این که بفهمند هر سهم چقدر ارزش سرمایه گذاری دارد و بازدهی آن در آینده چقدر است، از این نسبت استفاده می کنند. با این حال باید در نظر داشت که نسبت p/e فقط یکی از ابزار های ارزش گذاری سهم به شمار رفته و تحلیل گران برای بررسی دقیق تر از ابزار های دیگری نیز در این زمینه استفاده می کنند.

برای توصیف نسبت p/e عبارت ضریب سهام نیز به کار گرفته می شود. در اینجا برای این که یک سهم را ارزش گذاری کنیم، باید برعکس رابطه و فرمولی که قبل تر به آن اشاره کردیم پیش برویم: P/E * eps = price

همان طور که مشاهده می کنید، برای بهره گیری از این فرمول باید ببینید که قیمت سهم مورد نظر در بازار از قیمتی که توسط شما محاسبه شده است بیشتر خواهد بود یا کمتر. اگر قیمت سهم در بازار بیشتر از میزان به دست آمده باشد یعنی آن سهم ارزش بالایی ندارد. از طرف دیگر اگر قیمت سهم در بازار از این عدد کمتر باشد، یعنی سهم ارزش سرمایه گذاری داشته و در آینده امکان رشد برای آن وجود دارد. با این حال باید توجه داشته باشید که نسبت p/e باید با دقت و به درستی اندازه گیری شود تا به نحوی توضیح درستی نسبت به وضعیت آینده سهم به شما بدهد.

نحوه محاسبه نسبت p/e

سرمایه گذران و تحلیل گران بازار بورس برای وضعیت سهم و همچنین این که تشخیص دهند آیا قیمت با سود پیش بینی شده همخوانی خواهد داشت یا نه، از فرمول زیر استفاده می کنند:

به صورت کلی برای به دست آوردن نسبت p/e، باید قیمت حال حاضر سهم مورد نظر  را بر سود هر سهم یا همان " EPS " تقسیم کرد. به همین منظور شما با مراجعه به هر یک از سایت های مالی در زمینه سرمایه گذاری بورس، می توانید ارزش روز هر سهمی را مشاهده کنید. این میزان نشان دهنده رقمی است که سرمایه گذاران باید برای سهام پرداخت کنند.

در واقع EPS در دو شکل اصلی تعریف می شود. در اولین حالت یا " TTM " که به صورت خلاصه برای " وال‌استریت " در دوازده ماه گذشته به کار می رود، این عدد نشان می دهد که شرکت در سال اخیر چه عملکردی داشته است. در توضیح دیگر از این نسبت برای برآورد شرکت از درآمد آینده بهره گیری خواهد شد. به این معنا که هر شرکت به صورت خوشبینانه در کنار راهنمای EPS، میزان سودی که ممکن است در ادامه سال جاری پرداخت کند را تخمین می زند.

برخی از مواقع تحلیل گران و سرمایه گذاران در نحوه محاسبه نسبت p/e از معیار هایی مثل P/E 10 یا P/E 30 استفاده می کنند. در واقع این معیار ها نگاهی بلند مدت به وضعیت سهام داشته و متوسط درآمد 10 تا 30 سال گذشته را نمایش می دهد.

انواع نسبت p/e

همان طور که قبل تر به این موضوع اشاره داشتیم، نسبت p/e انواع مختلفی داشته که شامل p/e دنباله دار و p/e برآوردی خواهد بود. هر کدام از این انواع نسبت p/e مفهوم مجزایی داشته که در ادامه به آن ها می پردازیم.

ساده ترین شکل نسبت p/e همین p/e دنباله دار است که در بخش های قبلی به آن پرداختیم. در محاسبه این نوع از نسبت p/e قیمت روز هر سهم بر میزان سود آن تقسیم می شود. در واقع این نسبت نمایش دهنده این موضوع است که سرمایه گذاران به ازای هر یک ریال سود شرکت، حاضر به پرداخت چند ریال خواهند بود. بنابراین با تغییر قیمت سهام این نسبت نیز در نتیجه آن تغییر می کند.

به نسبت p/e برآوردی پیشتاز یا تحلیلی نیز گفته می شود. در این روش سرمایه گذاران و تحلیل گران از فاکتور های مختلفی مثل نرخ رشد سود شرکت، نرخ بهره بانکی، تورم و ... برای محاسبه نسبت استفاده می کنند. در واقع از p/e برآوردی برای ارزش گذاری سهام بهره گرفته می شود. بعد از به دست آوردن این نسبت می توان عدد حاصل را در سود برآوردی سال آینده شرکت ضرب کرده که ارزش آن شرکت را نمایش خواهد داد. به صورت کلی اگر تحلیل گر برای محاسبه نسبت، سود شرکت را نیز تحلیل کرده و از سود اعلامی شرکت استفاده نکند، در نتیجه آن به کامل ترین نوع ارزش گذاری p/e دست پیدا خواهد کرد.

می توان گفت که تفاوت اصلی میان این نسبت ها این است که در p/e دنباله دار نسبت p/e حال حاضر سهم در نظر گرفته می شود، در صورتی که برای p/e برآوردی یا تحلیلی، نسبت p/e که در آینده برای سهم انتظار می رود محاسبه خواهد شد.

مفهوم p/e بالا و p/e پایین

در بازار بورس برای برخی از سهم ها p/e بالا و برای برخی از سهم ها p/e پایین در نظر گرفته می شود. در این حالت مفهوم p/e بالا و p/e پایین به صورت زیر بیان می شود.

وقتی نسبت p/e برای یک سهم بالا باشد، یعنی بازار انتظار دارد که سود شرکت مورد نظر در سال آینده رشد کند. به همین منظور اگر انتظارات درست باشد با افزایش سود شرکت، مخرج فرمول محاسبه نسبت p/e عددی بزرگ تر شده و p/e سهم متعادل می شود.

از طرف دیگر اگر p/e برای یک سهم پایین باشد، می توان نتیجه گرفت که بازار توقع دارد که در سال آینده سود شرکت کاهش پیدا کند. بنابراین اگر انتظارات بازار اتفاق بیافتد، در صورت کاهش سود شرکت، مخرجی که از فرمول نسبت p/e به دست می آید عددی کمتر بوده و در نتیجه آن نسبت p/e دوباره به حالت تعادل باز خواهد گشت.

برای مفهوم هر چه بهتر p/e بالا و p/e پایین بهتر است به خوبی انواع نسبت های p/e که قبل تر به آن اشاره کرده بودیم را درک کنید. وقتی این مفاهیم را متوجه شوید خیلی بهتر شرایط بازار و همچنین علت پایین یا بالا بودن p/e را تحلیل خواهید کرد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد اینکه نسبت p/e چیست در کانال تلگرام سرمایه گذاری عضو شوید. همچنین کارشناسان مرکز مشاوره سرمایه گذاری دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره سرمایه گذاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون انواع نسبت های p/e و کاربردهای آن پاسخ دهند.