دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان

طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان ، در مواردی انجام می گیرد که سازنده یا مالک ساختمان که متعهد به گرفتن این گواهی است ، از دریافت آن خودداری می کند . نحوه طرح این دعوا به این صورت است که ذی نفع ، با تهیه یک نمونه دادخواست الزام به اخذ پایان کار و ارائه مدارک لازم ، از دادگاه حقوقی ، تقاضای رسیدگی و صدور رای می نماید .

ساخت و ساز شهری ، نیازمند رعایت اصول و ضوابطی است که در قوانین و مقررات مربوطه ، پیش بینی شده است و سازندگان املاک ، می بایست به نحو دقیقی آنها را رعایت کنند . به همین دلیل ، پس از اتمام عملیات ساخت و ساز ، شهرداری ، می بایست مطابقت ساختمان با موازین قانونی را مورد تایید قرار داده و در نتیجه آن ، گواهی به نام گواهی پایان کار ساختمان صادر نماید .

لکن ، گاهی شخصی که به لحاظ قانونی و قراردادی ، مکلف به اخذ پایان کار از شهرداری است ، از انجام چنین تکلیفی خودداری می کند و از آن جهت که اخذ گواهی پایان کار ساختمان ، مقدمه ای برای دریافت صورتمجلس تفکیکی و تنظیم سند رسمی است ، ذی نفع می تواند دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان را علیه وی مطرح نماید . به همین دلیل ، آشنایی با نحوه طرح این دعوا در دادگاه ، علیه متعهد اخذ پایان کار ، برای افرادی که ساختمان آنها گواهی پایان کار دریافت نکرده است ، ضرورت دارد .

به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله ، قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان چیست و شرایط ، نحوه و مراحل طرح این دعوا چگونه است . در ادامه نیز ، مدارک ، هزینه ها و دادگاه صالح آن را مورد بررسی قرار داده و در پایان نیز ، نمونه دادخواست الزام به اخذ پایان کار ساختمان را ارائه خواهیم نمود .

دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان چیست

سازندگان املاک ، مکلف هستند که طبق پروانه ساختمان ، اقدام به ساخت و ساز نمایند ؛ در غیر این صورت ، ممکن است که شهرداری ، به عنوان مرجع ذی ربط در خصوص تخلفات ساختمانی ، آنها را جریمه کرده و در موارد خاص نیز ، حکم به تخریب ملک صادر نماید . به همین دلیل ، پس از اینکه عملیات ساخت و ساز ملک ، طبق پروانه ساخت و ساز به اتمام رسید ، لازم است که کارشناسان شهرداری ، مطابقت عملیات مذکور را با قانون و پروانه ساختمان ، مورد تایید قرار دهند .

در صورت تایید همه جانبه این موضوع ، شهرداری ، گواهی پایان کار ساختمان را صادر می کند که ادارات مربوطه ، بر مبنای این گواهی ، خدماتی همچون اعطای انشعاب آب و برق و گاز را در خصوص ملک ، ارائه داده و ذی نفع ، پس از دریافت این گواهی ، می تواند اقدام به دریافت سند رسمی برای ملک نموده و سند تفکیکی را نیز دریافت کند .

اما گاهی ، شخصی که مکلف به دریافت گواهی پایان کار ساختمان بوده ، از انجام اقدامات لازم در این خصوص ، امتناع می کند . به عنوان مثال ، زمانی که قرارداد مشارکت در ساخت و ساز تنظیم شده و سازنده ، طبق قرارداد ، مکلف به دریافت گواهی پایان کار شده است ، به دلیل تخلفات ساختمانی انجام شده یا هر دلیل دیگر ، از ایفای تعهد خود امتناع کرده و به این ترتیب ، حقوق قانونی مالک ، خدشه دار می شود .

در مواردی هم ، این فروشنده ملک ( نه سازنده ) است که متعهد به دریافت این گواهی بوده و بعد از دریافت مبلغ معامله ، از دریافت گواهی پایانکار ، امتناع می کند که چون خریدار ، نمی تواند سند رسمی برای ملک خود دریافت کند ، می تواند علیه فروشنده و سازنده ، دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان را اقامه نماید  و در صورت عدم تحویل به موقع نیز دعوی الزام به تحویل ملک را اقامه کند .

در همه این موارد ، شخص ذی نفع ، به عنوان مالک یا خریدار ملک ، می تواند علیه متعهد ، دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان را در دادگاه اقامه کند که در این صورت ، دادگاه پس از بررسی موضوع ، می تواند حکم به الزام متعهد به دریافت گواهی پایان کار ساختمان را صادر نموده و پس از آن ، با صدور اجراییه ، این فرد را مکلف به انجام تعهد خود نماید که در ادامه ، نحوه و مراحل طرح این دعوی را نیز ، توضیح خواهیم داد .

شرایط طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان

در قسمت قبل ، توضیح دادیم که دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان چیست و در چه مواردی اقامه می شود . اما در تکمیل بحث ، قصد داریم به این سوال نیز پاسخ دهیم که شرایط طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان چیست ؟

همانطور که اشاره شد ، دعوای الزام به اخذ پایان کار ، در شرایطی اقامه می شود که سازنده ملک در قراردادهای مشارکت در ساخت و یا فروشنده ملک در قرارداد بیع ، که طبق قرارداد ، مکلف به اخذ گواهی پایان کار بوده اند ، از انجام اقدامات لازم در خصوص دریافت این گواهی ، امتناع می کنند که در برخی موارد ، این امر به دلیل تخلفات ساخت و ساز یا بدهی به شهرداری می باشد .

اما باید به این نکته نیز توجه داشت که گاهی ، مالک یا خریدار ، طبق قرارداد ، مکلف به انجام امری بوده تا سازنده یا فروشنده ، اقدامات لازم برای اخذ گواهی را انجام دهد ؛ مثل پرداخت وجه . لذا در صورت عدم انجام این تکلیف ، شرایط طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار ، وجود نداشته و ذی نفع ، باید ابتدا تعهدات خود را عملیاتی نموده و سپس ، این دعوا را اقامه نماید .

توجه به این نکته ضروری است که اخذ پایان کار ساختمان ، یکی از مقدمات تنظیم سند رسمی انتقال مالکیت و دریافت صورت مجلس تفکیکی است و به همین دلیل ، می توان هر سه این دعاوی را ضمن یک دادخواست مطرح کرد . لکن ، طرح دعوای الزام به تنظیم سند رسمی ، بدون دریافت گواهی پایان کار ، امکان پذیر نخواهد بود که در ادامه ، نمونه دادخواست الزام به اخذ پایان کار ساختمان را نیز ، ارائه خواهیم داد .

نحوه و مراحل طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان

طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار توسط خواهان ، نیازمند طی مراحل و نحوه ای است که در این قسمت ، قصد داریم به بررسی آنها بپردازیم . دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان ، یک دعوای حقوقی محسوب می شود که نحوه و مراحل طرح این دعوا ، به این صورت است که ابتدا ، خواهان ، باید دادخواستی مبنی بر الزام متعهد به اخذ گواهی پایان کار تهیه نموده و آن را به ثبت برساند تا دادگاه صالح ، آن را مورد رسیدگی قرار دهد .

نحوه ثبت دادخواست مربوط به دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان ، به این صورت است که یا خواهان ، وکیل ملکی گرفته و یا اینکه خودش به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ، مراجعه و پس از پرداخت هزینه های مربوطه ، دادخواست خود را به ثبت می رساند . به هر حال ، این دادگاه حقوقی است که پس از ارجاع دعوی ، به دادخواست رسیدگی کرده و حکم صادر می کند .

مراحل دعوای الزام به اخذ پایان کار ، پس از طرح دعوی در دادگاه ، به این نحوه است که در صورت لزوم ، خواهان در دادگاه حاضر شده و توضیحات لازم را بدهد ، مدارک مربوطه را به دادگاه ارائه نموده و از خود دفاع کند . پس از پایان رسیدگی نیز ، دادگاه حکم صادر می کند که پس از قطعیت یافتن حکم ، می بایست اجرایی شود . اجرایی شدن این حکم ، به این صورت است که خواهان ، از دادگاه صادر کننده رای ، تقاضای صدور اجراییه می نماید .

مرحله بعدی ، این است که اجراییه ، به متعهد ابلاغ می شود و او ، به مدت سی روز فرصت دارد که اقدامات لازم در خصوص اجرای رای را انجام داده و در غیر این صورت ، بر اساس رای دادگاه ، خود خواهان یا شخص ثالثی ، اقدام به اجرای حکم دادگاه در خصوص اخذ پایان کار ساختمان نموده و هزینه های مربوط به آن را از متعهد ، دریافت می کند .

مدارک لازم برای طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان

در قسمت های قبل ، نحوه طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان را مورد بررسی قرار دادیم . اما سوال مهمی که در خصوص الزام به اخذ پایان کار مطرح می شود ، این است که چه مدارکی برای طرح این دعوا لازم است و به عبارت دیگر ، در صورتی که خواهان ، بخواهد به صورت قانونی ، سازنده و یا مالک را ملزم به اخذ پایان کار نماید ، باید چه مدارکی را به دادخواست خود ضمیمه نماید ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که مدارک لازم برای طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار ، شامل موارد زیر است :

مدارک هویتی خواهان ، از جمله شناسنامه و کارت ملی مالک ،

 قراردادهای ملکی منعقده میان طرفین ، اعم از مبایعه نامه و یا قرارداد مشارکت در ساخت و ساز ؛

در صورت وجود مدارک دیگر از جمله سند مالکیت ، می توان آن را نیز ، ضمیمه دادخواست کرده تا دادگاه ، به آن رسیدگی نماید .

یکی دیگر از مسائل مهمی که در خصوص نحوه اخذ پایان کار ساختمان وجود دارد ، این است که ساخت و ساز انجام شده ، لزوما می بایست مطابق پروانه ساختمان اخذ شده انجام گیرد . یکی از مسائلی که در پروانه ساخت و ساز ساختمان قید می شود ، بحث تراکم ساختمان می باشد که پیشنهاد می شود برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص ، مقاله زیر را نیز ، مطالعه نمایید .

هزینه دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان

طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان نیز ، همچون سایر دعاوی حقوقی ، نیازمند پرداخت هزینه های دادرسی می باشد که خواهان ، در موقع طرح دادخواست خود ، می بایست اقدام به پرداخت آن نماید . بنابراین ، سوالی که مطرح می شود ، این است که هزینه دعوای الزام به اخذ پایان کار چقدر است و توسط چه شخصی ، قابل پرداخت خواهد بود ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که دعوای الزام به اخذ پایان کار ، یک دعوای غیر مالی محسوب می شود و به همین دلیل ، می بایست هزینه های مربوط به دعاوی غیر مالی را برای رسیدگی به آن ، پرداخت کرد که مبلغ آن ، بر اساس نرخ تعرفه خدمات قضایی در همان سال ، تعیین می شود . بر اساس تعرفه خدمات قضایی سال 1401 ، هزینه دادرسی دعاوی غیر مالی همچون دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان ، بسته به نوع دعوی ، از چهل تا یکصد و هشتاد هزار تومان می باشد .

پرداخت کننده این هزینه ، خواهان می باشد ؛ لکن ضمن دادخواست تقدیمی به دادگاه ، می تواند کلیه خسارات قانونی و هزینه های دادرسی را نیز ، از خوانده دعوی مطالبه نماید . همچنین ، در صورتی که خواهان ، اموال کافی برای پرداخت هزینه ها را نداشته باشد ، می تواند تقاضای اعسار از پرداخت هزینه های دادرسی را نیز داشته باشد .

دادگاه صالح برای دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان

همانطور که گفتیم ، دعوای الزام به اخذ پایان کار ساخت و ساز ، نوعی دعوای حقوقی است و به همین دلیل ، مطابق تشریفات مذکور در قانون آیین دادرسی مدنی ، به آن رسیدگی می شود . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که کدام دادگاه ، صلاحیت رسیدگی به دعوای الزام به اخذ پایان کار را داشته و دادخواست الزام به اخذ پایان کار ساختمان در کدام دادگاه رسیدگی می شود ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی ، در دعاوی مربوط به اموال غیر منقول ، دادگاه حقوقی محلی که مال غیر منقول در حوزه آن واقع شده ، صلاحیت رسیدگی به دعوی را خواهد داشت . به همین دلیل ، دادگاه صالح ، دادگاه محل وقوع مال غیر منقول است ؛ حتی اگر خوانده یا خواهان دعوی در آن شهر ، سکونت نداشته باشند . لذا دادگاه صالح برای طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار ، دادگاهی است که ساختمان در حوزه آن واقع شده است .

لازم به ذکر است که نحوه اخذ گواهی پایان کار ساختمان ، به این صورت است که عوارض ساختمان ، به شهرداری پرداخت شده باشد که شامل عوارضی همچون نوسازی و عمران شهری ، عوارض کسب و پیشه و عوارض مدیریت پسماند می باشد . پیشنهاد می شود برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص این عوارض ، نرخ و نحوه محاسبه و استعلام آنها ، مقاله زیر را نیز ، مطالعه نمایید .

نمونه دادخواست الزام به اخذ پایان کار ساختمان

از آن جهت که طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان ، منوط به ارائه دادخواست به دادگاه می باشد ، در این قسمت ، یک نمونه دادخواست الزام به اخذ پایان کار ساختمان علیه سازنده یا مالک ، ارائه شده است . اما ، چون معمولا ، در دادخواست الزام به اخذ پایان کار ساختمان ، تنظیم سند رسمی انتقال نیز مد نظر می باشد ، دادخواست ارائه شده ، حاوی این موضوع نیز خواهد بود .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان در کانال تلگرام حقوق قراردادها و عقود عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون دعوای الزام به اخذ پایان کار ساختمان پاسخ دهند .