حق سنوات به عنوان یکی از مزایای پایانی سال برای کارکنان، بر اساس پایه سنوات تعیین شده از سوی وزارت کار محاسبه می گردد. با توجه به بخشنامه حق سنوات 1404، تغییراتی در نحوه محاسبه و پرداخت این حق اعمال شده است که هدف آن افزایش دقت و عدالت در پرداخت ها است. قانون جدید نیز با اصلاحاتی که در این زمینه انجام داده، تلاش دارد تا فرآیند پرداخت حق سنوات را شفاف تر و منصفانه تر کند و از این طریق حقوق کارکنان را به شکل بهتری تأمین نماید

 

اهمیت حق سنوات در نظام حقوقی کار به دلیل نقش آن در تأمین رفاه و امنیت مالی کارکنان بسیار بالا است. این حق نه تنها به عنوان یک پاداش برای سال های خدمت کارمند محسوب می شود، بلکه انگیزه ای برای افزایش تعهد و وفاداری کارکنان به سازمان ها است. با توجه به بخشنامه حق سنوات 1404 و قانون جدید، محاسبه دقیق و پرداخت عادلانه حق سنوات از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چرا که تأثیر مستقیمی بر معیشت کارکنان و خانواده های آن ها دارد.

 

به همین دلیل، در ادامه این مقاله، ابتدا به توضیح مفاهیمی چون حق سنوات و پایه سنوات پرداخته و سپس، فرمول و نحوه محاسبه حق سنوات و پایه سنوات سال ۱۴۰۴ را بر مبنای بخشنامه حق سنوات، مورد بررسی قرار گرفته و است، در ادامه نیز عناوینی نظیر قانون جدید پرداخت سنوات کارگران و آخرین رای دیوان عدالت اداری در خصوص حق سنوات مورد بررسی قرار گرفته است. 

حق سنوات چیست

علاوه بر اینکه کارگر ، در پایان هر ماه کاری، حقوق ثابت و برخی از مزایا همچون حق مسکن، حق عائله مندی و خوار و بار و حق اولاد دریافت می کنند، در قانون کار، برای حمایت مادی از کارگران، دریافت حق سنوات نیز، مورد پیش بینی قرار گرفته است که به ازای هر سال سابقه کار، به مشمولان تعلق می گیرد و معمولا در پایان مدت کار یا خاتمه قرارداد کار، کارگران می توانند آن را از کارفرما مطالبه و دریافت کنند.

 

بر این اساس، در پاسخ به این سوال که حق سنوات چیست، باید گفت که حق سنوات به معنای آن است که به ازای سال هایی که فرد، نزد کارفرمایی مشغول به کار بوده است، مبلغی را تحت عنوان حق سنوات پایان خدمت، دریافت دارد و به همین دلیل، به آن مزایای پایان کار یا پایان خدمت نیز گفته می شود و از این لحاظ، مشابه پاداش بازنشستگی است که دولت، پس از خاتمه کار به دلیل بازنشستگی یا بازخرید خدمت، به کارمندان خود پرداخت می نماید.

 

یکی از نکات مهم در خصوص حق سنوات چیست، این است که تمامی کسانی که رابطه کاری شان به هر دلیلی اعم از فوت کردن، اخراج، ترک کار، تعدیل نیرو، بازخرید یا بازنشسته شدن، به پایان می رسد، می توانند از مزایای مربوط به حق سنوات، برخوردار شوند که فرمول و نحوه محاسبه حق سنوات در سال 1404 نیز، در ادامه توضیح داده خواهد شد. 

 

همچنین ذکر این نکته ضروری است که بر اساس قانون، در صورتی که شخصی، به مدتی کمتر از یک سال در کارگاهی مشغول به کار بوده و قبل از آن، بنا به هر دلیل، رابطه کاری وی با کارفرما قطع می شود، استحقاق دریافت حق سنوات را با احتساب مدت زمان کار خود، خواهد داشت.

حتما بخوانید: حمایت از کارگران در قانون کار

پایه سنوات چیست

در قسمت قبل، به توضیح حق سنوات که از آن با عنوان پاداش پایان خدمت نیز یاد می شود، پرداخته و گفتیم که پس از قطع رابطه کاری میان کارگر و کارفرما، به ازای تعداد سال هایی که کارگر در آن محل، کار کرده است، می بایست بر اساس آخرین حقوق همان سال، به وی حق سنوات پرداخت شود. اما یکی دیگر از مفاهیم مشابه حق سنوات، پایه سنوات است که برخی تصور می کنند این دو با هم یکسانند؛ در حالی که اینگونه نیست.

 

در پاسخ به این سوال که پایه سنوات چیست، باید گفت که به ازای هر روز کاری، برای جبران کمبود یا نقص حقوق کارگران و تعدیل اقتصادی حقوق کارگران، افزایش رضایت شغلی و لحاظ سابقه کاری در میزان دریافتی آنها، مبلغی با عنوان پایه سنوات به ایشان تعلق می گیرد که بر خلاف حق سنوات که در پایان مدت خدمت به کارگر پرداخت می شد، پایه سنوات، در پایان همان ماه، علاوه بر حقوق ثابت و سایر مزایای مربوطه، به کارگران، قابل پرداخت خواهد بود و به همین دلیل، به آن، حق سنوات روزانه نیز گفته می شود.

 

در قسمت بعد، به نحوه محاسبه پایه سنوات 1404 بر اساس بخشنامه شورای عالی کار چگونه است، پرداخته خواهد شد. اما در این خصوص، باید افزود که پایه سنوات کارگرانی که سابقه کار آن ها در سال جاری، در همان کارگاه به یک سال کامل؛ یعنی 365 روز رسیده، روزانه مبلغ 9400 تومان می باشد، اما اگر کارگر در سال گذشته پایه سنوات دریافت می نموده و هنوز هم در همان کارگاه مشغول به کار می باشد، علاوه بر دریافت هفت هزار تومان روزانه، از افزایش بیست و یک درصدی پایه سنوات نیز برخوردار می شوند.

 

حتی کارگران فصلی نیز، بر اساس مدت زمان کار خود، از این حق بهره مند می شوند، مگر در مورد دانشجویانی که در تابستان کار می کنند. نکته مهمی که باید در خصوص پایه سنوات در نظر داشت، این است که مشمول 21 درصد افزایش حقوق و مزایای سال 1404، نخواهد بود. در ادامه، نحوه محاسبه پایه سنوات را که در بخشنامه حقوق و دستمزد سال ۱۴۰۴​ تعیین شده است، شرح داده خواهد شد. 

بیشتر بخوانید: تسویه حساب با کارگر و کارمند

 

نحوه محاسبه حق سنوات ۱۴۰۴

سوال مهمی که در خصوص حق سنوات چیست، مبلغ و میزان آن چقدر است ممکن است مطرح شود، این است که نحوه محاسبه حق سنوات سال 1404 به چه صورت است و به عبارت دیگر، در صورتی که شخصی، در پایان سال ۱۴۰۴​، بخواهد حق سنوات یک یا چند سال خود را دریافت کند، چه مبلغی به وی تعلق خواهد گرفت؟

 

در پاسخ به این سوال، باید گفت که نحوه محاسبه حق سنوات، در ماده 24 قانون کار، تعیین شده است که بر اساس آن، در صورت خاتمه قرارداد کار در مواردی همچون قرارداد کار معین یا قرارداد مدت موقت و یا مواردی همچون فوت، بازنشستگی یا از کارافتادگی، کارفرما باید به کارگری که به مدت یک سال یا بیشتر در آن محل مشغول به کار بوده است، به ازای هر سال کار متوالی یا متناوب، بر اساس آخرین حقوق پایه همان سال، معادل یک ماه حقوق، به عنوان حق سنوات یا مزایای پایان کار پرداخت نماید که فرمول محاسبه آن در قسمت بعد، ذکر شده است. 

 

همچنین، در خصوص نحوه محاسبه حق سنوات، باید افزود که در حال حاضر، علاوه بر حقوق ثابت کارگران، مزایای ایشان نیز، در تعیین مبلغ و میزان حق سنوات سالانه، موثر است و مواردی از قبیل حق مسکن، حق خواروبار و حق اولاد و غیره نیز، در میزان حق سنوات پرداختی به کارگران، مورد محاسبه قرار می گیرند.

 

اما در خصوص نحوه محاسبه پایه سنوات یا سنوات روزانه نیز، باید گفت که شورای عالی کار، در هر سال، با صدور بخشنامه ای، میزان و مبلغ پایه سنوات را به ازای هر روز کاری، تعیین می کند. کارگرانی هم که در کارگاه های مشمول طرح طبقه بندی مشاغل مشغول به کار هستند، به ازای گروه های بیست گانه، به ازای روزهای کارکرد خود، از پایه سنوات، بهره مند می شوند. در ادامه، فرمول محاسبه پایه سنوات 1404 کارگران ارائه خواهد شد. 

بیشتر بخوانید: تعیین حداقل دستمزد کارگران

 

فرمول محاسبه سنوات 1404 در قانون کار

در قسمت های قبل، توضیح داده شد که حق سنوات سالانه و پایه سنوات چیست و همچنین، نحوه محاسبه آن به اختصار بررسی شد. در این قمست از مقاله به این پرسش که فرمول محاسبه حق سنوات ۱۴۰۴ در قانون کار و فرمول محاسبه پایه سنوات سال 1404، به چه صورت است؟ پاسخ داده شده است. 

 

در پاسخ به این سوال، باید گفت که نحوه محاسبه حق سنوات در سال 1404، مانند سال های قبل بوده و به این صورت است که حقوق پایه همان سال، در تعداد روزهای کارکرد فرد، ضرب شده و حاصل آن ، تقسیم بر 365 ( تعداد روزهای سال ) می شود. البته، در حالتی که کارگر، چند سال در یک محل مشغول به کار بوده و در سال 1404، رابطه کاری وی به پایان می رسد، در صورتی که حق سنوات سال های قبل خود را به صورت سالانه دریافت نکرده باشد، می تواند به مأخذ پایه حقوق وزارت کار در سال ۱۴۰۴، حق سنوات خود را دریافت کند.

 

لذا، فرمول محاسبه آن، به این صورت است که آخرین حقوق کارگر در سال 1404 ضرب در تعداد روزهای کارکرد، تقسیم بر 365 می شود. به عنوان نمونه، اگر آخرین حقوق کارگر، مبلغ 5 میلیون و ششصد و پنجاه هزار تومان باشد و به مدت 300 روز در طول سال، کار کرده باشد، میزان حق سنوات سالانه وی، به مبلغ 4 میلیون و ششصد و چهل و چهار هزار تومان خواهد بود. در انتها نیز حق سنوات سال های مختلف، با یکدیگر جمع شده و حاصل جمع، مطالبه نهایی حق سنوات کارگر خواهد بود.

 

فرمول محاسبه پایه سنوات کارگران در سال ۱۴۰۴​ نیز، به این صورت است که طبق بخشنامه حقوق و دستمزد، به کارگرانی که در سال 1404، دارای یک سال سابقه کار شده و یا اینکه یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی آنها گذشته باشد، روزانه، مبلغی به عنوان پایه سنوات پرداخت می شود ، به این ترتیب که تعداد روزهای کار، ضرب در مبلغ اعلام شده توسط شورای عالی کار ( 94.000 ریال روزانه) خواهد شد .

بیشتر بخوانید: منع بهره کشی یا استثمار کارگران

 

بخشنامه حق سنوات

در خصوص حق سنوات یا مزایای پایان کار کارگران، در سال های اخیر، بخشنامه های مختلف و بعضا متفاوتی توسط مقامات یا سازمان های دولتی صادر شده است که در خصوص نحوه محاسبه حق سنوات می باشد. یکی از مهم ترین بخشنامه های حق سنوات، مواد 2 و 8 بخشنامه مورخ 1394/4/8 وزارت نیرو می باشد.

 

حکم قانون کار در خصوص نحوه محاسبه و پرداخت حق سنوات، بر اساس آخرین حقوق و آخرین مزد می باشد که در برگیرنده تمامی اقلام مزد در مواد 34 و 35 قانون کار است؛ لکن بر اساس ماده 2 و 8 بخشنامه مذکور، نحوه محاسبه حق سنوات، صرفا بر مبنای مزد مبنا و مزد ثابت به علاوه حق جذب می باشد. به همین دلیل، با اعتراض از این بخشنامه در دیوان عدالت اداری، دیوان، اقدام به ابطال این بخشنامه نمود.

 

با صدور رای توسط دیوان، ملاک محاسبه و پرداخت حق سنوات کارگران، مطلق حقوق و مزایای مندرج در مواد 34 و 35 قانون کار می باشد که در برگیرنده حق السعی کارگران، شامل کمک هزینه عائله مندی، هزینه مسکن، خواروبار، هزینه ایاب و ذهاب، مزایای غیر نقدی، پاداش افزایش تولید، سود سالانه می باشد؛ نه صرفا حقوق ثابت کارگران.

 

در همین رابطه، در تاریخ 1399/10/24، در وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی نیز، بخشنامه ای صادر شده است که به موجب آن، در خصوص نحوه محاسبه حق سنوات ، به دادنامه صادره از هیات تخصصی کار، بیمه و تامین اجتماعی دیوان عدالت اداری استناد شده و آن را ملاک محاسبه حق سنوات قرار داده است. متن این بخشنامه، به این شرح است:

 

به موجب دادنامه شماره 100087، مورخ 1398/6/3 دیوان عدالت اداری، ماخذ محاسبه فوق العاده ها و مزایای قانونی نظیر مزایای پایان کار یا همان حق سنوات، « مزد یا حقوق » موضوع مواد 34 و 35 قانون کار می باشد؛ مگر اینکه صراحتا در قانون، مبنای محاسبه مزد مبنا یا ثابت موضوع ماده 36 قانون کار پیش بینی شده باشد. لذا مبنای محاسبه حق سنوات، مطلق مزد و یا حقوق است؛ نه صرفا مزد ثابت و مبنا.

 

 

در بخشنامه نحوه محاسبه  حق سنوات، که در فایل بالا قرار داده شده است، نحوه محاسبه حق سنوات برای کارگران، مشخص شده و کارفرما می بایست با رعایت موارد این بخشنامه، اقدام به پرداخت حق سنوات کارگران نماید. 

بیشتر بخوانید: مطالبه حق و حقوق کارگر

 

قانون جدید پرداخت سنوات کارگران

تا این قسمت از مقاله، به بررسی مواردی نظیر، توضیح حق و پایه سنوات، نحوه محاسبه آن، فرمول و بخشنامه این حق، پرداخته شده است. در این قسمت از مقاله قانون جدید پرداخت سنوات، کارگران، مورد بررسی قرار گرفته است و موارد آن به اختصار بیان شده است. 

 

بر اساس قانون جدید پرداخت سنوات کارگران:

 

به کارگرانی که در سال دارای یک سال سابقه کار شده یا یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی آن ها گذشته باشد، در هر ماه معادل 282 هزار تومان به عنوان پایه سنوات پرداخت خواهد شد. این مبلغ به حداقل دستمزد اضافه و پرداخت می گردد و در محاسبه مزایای تبعی مانند سنوات، عیدی و پاداش، اضافه کاری و غیره نیز لحاظ می شود.

 

پایه سنوات به تمامی کارگران دارای قرارداد دائم و موقت تعلق می گیرد، فارغ از اینکه حق سنوات (مزایای پایان کار) خود را تسویه حساب کرده باشند یا خیر. همچنین، کارگران فصلی نیز با توجه به میزان کارکرد خود مشمول دریافت سنوات می شوند.

 

پایه سنوات جزو مزد ثابت کارگران محسوب می شود. با این حال، تغییراتی در قانون تأمین اجتماعی اعمال شد که بر اساس آن، پایه سنوات دیگر مشمول محاسبه حق بیمه تأمین اجتماعی نمی شود. این بدان معناست که هنگام محاسبه حق بیمه، پایه سنوات از حقوق اصلی جدا شده و فقط حقوق پایه فرد برای محاسبه حق بیمه استفاده می شود.

 

سنوات یا مزایای پایان کار، باید با خاتمه یا فسخ قرارداد کار، به کارگر پرداخت شود. این مبلغ به افرادی که کمتر از یک سال در مجموعه مشغول به کار بوده اند تعلق نمی گیرد.

 

فرمول محاسبه سنوات کارگران به صورت زیر است:
سنوات = حقوق پایه / (تعداد روزهای کارکرد * ۳۶۵ روز)

 

با توجه به آنچه در بالا گفته شد، پرداختی های مربوط به سنوات کارگران، مطابق با این قانون بررسی شده و خلاف آن امکان پذیر نمی باشد. این پرداختی ها بر اساس فرمول ذکر شده در بالا، محاسبه و در زمان مقرر به حساب کارگران واریز خواهد شد. 

بیشتر بخوانید: پایه حقوق وزارت کار

 

آخرین رای دیوان عدالت اداری در خصوص حق سنوات

دیوان عدالت اداری، طی یک رای، در خصوص حق سنوات، تکلیف تازه برای کارکنان و کارفرمایان مشخص کرده و از این پس، محاسبه سنوات کارکنان، به موجب این رای و مطابق با آن، انجام خواهد شد. در این قسمت از مقاله فایل آخرین رای دیوان عدالت اداری در خصوص حق سنوات، به صورت لینک دانلود ارائه داده شده است، 

 

علاقه مندان به دانلود آخرین رای دیوان عدالت اداری در خصوص حق سنوات می توانند از طریق لینک زیر اقدام نمایند. 

 

 

همانطور که در آخرین رای دیوان عدالت اداری در خصوص حق سنوات قابل مشاهده است؛ این رای بر اساس مواد 24، 31، 34 و 35 قانون کار جمهوری اسلامی ایران صادر شده و آخرین، تغییرات در نحوه محاسبه حق سنوات در آن لحاظ شده است. 

در ادامه بخوانید: بخشنامه شورای عالی کار افزایش حقوق

 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد حق سنوات در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون حق سنوات پاسخ دهند.

 

 

سوالات متداول

1- حق سنوات چیست ؟

2- پایه سنوات چیست ؟

3- فرمول نحوه محاسبه حق سنوات و پایه سنوات سال 1404 چیست ؟

---

نظرات کاربران