تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه

 تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه، در صورت وجود شرایط انجام این امر، یعنی، رضایت و توافق زوجین و اهلیت هردوی آن ها، امکان پذیر بوده و منع قانونی ندارد و مراحل و نحوه تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه، با مراجعه زوجین، به دفترخانه اسناد رسمی، ارائه مدارک هویتی و سند نکاحیه و پس از پرداخت هزینه حق ثبت دفترخانه، برای انجام این امر، می باشد.

از جمله حقوق مالی زن در زندگی مشترک، مهریه بوده که بسته به نوع پرداخت آن یا تعیین یا عدم تعیین آن، در نکاح دائم، دارای انواع مختلفی نظیر مهریه عندالمطالبه، مهریه عندالاستطاعه، مهر المثل و مهر المسمی می باشد و این حق مالی، بلافاصله بعد از جاری شدن صیغه عقد نکاح دائم یا موقت، به مالکیت زن در می آید و می تواند، آن را از شوهر خود، مطالبه کند. رایج ترین نوع مهریه ای که بانوان، از حیث شیوه پرداخت توسط مرد، هنگام وقوع عقد، به عنوان مهریه خود، انتخاب می کنند، مهریه عندالمطالبه است.

مهریه عندالمطالبه، به محض مطالبه از جانب زن، باید، توسط مرد، پرداخت گردد و استطاعت یا عدم استطاعت مالی مرد، تاثیری در نپرداختن آن، ندارد. اما، برخی، مهریه خود را به صورت عندالاستطاعه تعیین می کنند که پرداخت آن، صرفا، منوط بر توان مالی مرد و اثبات این امر، از جانب زنان می باشد که در این شرایط، اغلب مردان، جهت فرار از پرداخت مهریه، اموال خود را منتقل می کنند؛ به همین علت، بسیاری، بعد از آگاهی از این امر، تمایل دارند، مهریه خود را از عندالمطالبه به عندالاستطاعه، تبدیل کنند که این امر، صرفا، در شرایطی خاص، امکان پذیر می باشد.

از این رو، در این مقاله، قصد داریم موارد امکان، شرایط و نحوه تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه را توضیح دهیم و سپس، بگوییم که برای انجام این امر، طرفین، یعنی زوج و زوجه، باید، از چه مدارکی برخوردار بوده و چه میزان هزینه، بپردازند. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این موضوع، با ما، همراه باشید.

آیا تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه امکان دارد؟

برای پاسخ به این پرسش که آیا تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه امکان دارد یا خیر؟ و در صورت امکان، شرایط و نحوه آن، به چه شکل است، ابتدا باید، اندکی در خصوص مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه، توضیح داده و سپس، بگوییم که امکان تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه، وجود دارد یا خیر.

قانون گذار، در قانون مدنی، حقوق مالی زن در زندگی مشترک را مشخص کرده است که یکی از مهم ترین آن ها و مشترک میان ازدواج ناشی از عقد نکاح دائم و موقت، مهریه می باشد. مهریه، دارای انواع مختلفی بوده و از حیث شیوه پرداخت، به دو نوع مهریه عندالاستطاعه و مهریه عندالمطالبه، تقسیم می گردد.

مقصود از مهریه عندالمطالبه، مهریه ای است که حال محسوب می گردد و به محض مطالبه و درخواست پرداخت آن از جانب زن، باید، توسط مرد، پرداخت شود. در این نوع از مهریه، قانون گذار، به هیچ وجه، استطاعت یا عدم استطاعات مالی مرد را شرط ندانسته و نداشتن مال یا توان مالی مرد را، برای نپرداختن مهریه عندالمطالبه، عذر موجهی نمی داند.

مهریه عندالاستطاعه، درست، برعکس مهریه عندالمطالبه است و یک دین مالی موجل، یعنی، دین مالی مدت دار، محسوب می گردد و پرداخت آن، منوط بر زمانی است که مرد، از توان و استطاعت مالی پرداخت آن یا از مالی غیر از مستثنیات دین که امکان توقیف آن ها، بابت مهریه، وجود داشته باشد، برخوردار بوده و شایان ذکر است که اثبات توان مالی و یا معرفی مال، بر عهده زن است.

از آنجا که مهریه، یک پشتوانه مالی برای زنان، محسوب می گردد و در هنگام طلاق، از آن، به عنوان اهرم فشاری برای رضایت مرد، بر طلاق توافقی، استفاده می کنند و با توجه به تاثیر استطاعت مالی مرد، در پرداخت یا عدم پرداخت مهریه عندالاستطاعه و از آنجا که بسیاری از مردان، جهت فرار از پرداخت مهریه عندالاستطاعه، اموال خود را به دیگری، منتقل می نمایند، در بسیاری از موارد، زنان، تمایل دارند، شیوه پرداخت مهریه خود را از عندالاستطاعه به مهریه عندالمطالبه، تغییر دهند.

در این راستا، اغلب این پرسش را دارند که با توجه به ممنوعیت تبدیل مهریه و ممنوعیت افزایش یا کاهش میزان آن، به موجب رای وحدت رویه شماره 488 مورخ 15/6/1388 هیات عمومی دیوان عدالت اداری آیا تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه امکان دارد یا خیر؟ 

باید گفت، بر اساس رای وحدت رویه شماره 488 مورخ 15/6/1388 هیات عمومی دیوان عدالت اداری، با استناد به شرح نظريه شماره 35079 /30 /88 مورخ 12 /5/ 1388 فقهای محترم شورای نگهبان، امکان هرگونه کاهش یا افزایش مهریه، حتی به موجب سند رسمی، ممنوع دانسته شده اما، تغییر در نحوه پرداخت آن، دارای ممنوعیتی نمی باشد و امکان تغییر نحوه پرداخت، از عندالاستطاعه به عندالمطالبه یا بالعکس، از نظر قانون گذار، مجاز می باشد.

شرایط تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه

همانطور که توضیح دادیم، تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه، صرفا، در صورت وجود شرایط انجام این امر، امکان پذیر خواهد بود و با توجه به ضرورت اطلاع از این شرایط، در این قسمت از مقاله، قصد داریم، در خصوص شرایط تبدیل مهریه عندالاستطاعه به عندالمطالبه توضیح دهیم که عبارتند از: 

توافق زوجین بر تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه.

اهلیت زوجین، یعنی، داشتن عقل و بلوغ و رشید بودن هریک از آن ها.

داشتن قصد و رضا، یعنی، با اراده و میل قلبی و رضایت، نسبت به این امر، اقدام شود.

مشروعیت جهت و مشخص و معیین بودن هدف تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه.

با توجه به اینکه صدور رای وحدت رویه ای از دیوان عدالت اداری، افزایش و یا کاهش مهریه را ممنوع دانسته، جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص افزایش و یا کاهش میزان مهریه، علاقمندان می توانند، مقاله زیر را مطالعه نمایند.

نحوه تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه

در قسمت های قبل، گفتیم که زوجین، می توانند، در صورت توافق و داشتن اهلیت قانونی، نسبت به تغییر شیوه پرداخت مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه، اقدام نمایند و منع قانونی ای در خصوص تغییر شیوه پرداخت مهریه، وجود ندارد.

از آن جا که هر امر حقوقی، باید بر اساس قواعد و تشریفات خود انجام شود تا اثر حقوقی مورد نظر را ایجاد نماید و تغییر شیوه پرداخت مهریه نیز از این امر، مستثنی نیست، در این بخش، قصد داریم، درباره نحوه تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه صحبت کنیم.

نحوه تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه، بدین صورت می باشد که زوجین، باید، با در دست داشتن مدارک لازم برای انجام این امر که در قسمت بعدی، توضیح خواهیم داد، به دفترخانه اسناد رسمی، مراجعه کرده و اراده و تقاضای خود را بر تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه، اظهار دارند.

دفترخانه اسناد رسمی، پس از بررسی شرایط و مدارک آن ها و با احراز اینکه آن ها، از اهلیت قانونی، برای انجام این امر، برخوردار هستند، با تنظیم یک اقرارنامه، نسبت به تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه، اقدام می نماید و در این خصوص، نیاز به حضور هیچ یک از والدین زوجین نیست، مگر اینکه محجور باشند.

مدارک لازم برای تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه

همانطور که برای امکان تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه، وجود شرایط آن، لازم است، داشتن مدارک مورد نیاز انجام این امر نیز، لازم و ضرروی می باشد و بدون وجود این مدارک و ارائه آن ها به دفترخانه اسناد رسمی، تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه، صورت نخواهد گرفت. از این رو، در این بخش از مقاله، قصد داریم، در خصوص مدارک لازم برای تبدیل مهریه از مهریه عندالاستطاعه به مهریه عندالمطالبه صحبت کنیم که عبارتند از:

 مدارک هویتی زوج، از قرار شناسنامه و کارت ملی

 مدارک هویتی زوجه

سند نکاحیه یا عقد نامه 

پس از توضیح مدارک لازم برای تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه، در ادامه مقاله، قصد داریم، در خصوص هزینه انجام این امر، صحبت کرده و بگوییم که پرداخت آن، بر عهده کدام یک از زوجین است. علاقمندان به مبحث تعدیل مهریه، می توانند، برای کسب اطلاعات بیشتر، نسبت به مطالعه مقاله زیر، اقدام نمایند.

هزینه تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه

یکی از پرسش هایی که اغلب افراد، هنگام تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه دارند این است که آیا برای انجام این امر، باید، هزینه ای بپردازند؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، مبلغ و میزان این هزینه چقدر است و مسئول پرداخت آن، زوج است یا زوجه؟

در پاسخ به این پرسش که آیا تغییر شیوه پرداخت مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه، نیازمند پرداخت هزینه است یا خیر؟ باید گفت، بله، همانند سایر خدماتی که دفترخانه ها ارائه می دهند، تبدیل شیوه پرداخت مهریه نیز نیازمند پرداخت هزینه است و اساسا، دفترخانه اسناد رسمی، مبلغ 100 هزار تومان را از این بابت، از زوجین، دریافت می نمایند که نرخ آن، هر ساله، تغییر می کند.

در پاسخ به این پرسش که مسئول پرداخت هزینه تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه کیست؟ باید گفت، قانون گذار، در این خصوص، تعیین تکلیف نکرده و زوجین، می توانند، به توافق، در این خصوص، تصمیم بگیرند و تفاوتی نیست که کدام یک، هزینه را بپردازد، اما به طور معمول، زن این هزینه را بابت تبدیل مهریه، خواهد پرداخت.

حق ثبت مهریه، وجهی است که در هنگام ثبت نکاح و سند ازدواج در دفاتر ازدواج، بابت ثبت سندی که در آن، مبلغی مهریه قید شده است، دریافت می شود که علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص آن، می توانند، مقاله زیر را مطالعه نمایند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون تبدیل مهریه از عندالاستطاعه به عندالمطالبه پاسخ دهند.