طلاق از طرف زن ناشزه

شرایط درخواست طلاق از طرف زن ناشزه، استناد به موارد عسر و حرج زن و یا شروط ضمن عقد نکاح بوده و یا اینکه زوجه، حق طلاق داشته باشد . در غیر این صورت، با بخشش مهریه، می توان رضایت شوهر به طلاق را جلب نمود . درخواست طلاق از طرف زن ناشزه، منوط به ارائه نمونه دادخواست به دادگاه خانواده است که دادگاه، حسب مورد، گواهی عدم سازش یا حکم طلاق صادر می کند.

مشکلاتی که در طول زندگی مشترک میان زوجین ایجاد می شود، گاها تا حدی بالا می گیرد که یک یا هر دوی آنها، از دادگاه، درخواست طلاق می کنند . این موضوع، به ویژه، در مواردی سبب می شود که زن، بنا به دلایل موجه یا غیر موجه، از تمکین در مقابل شوهر خودداری کرده و به اصطلاح، ناشزه بشود.

اما سوالی که در این خصوص ممکن است مطرح شود، این است که آیا زن ناشزه نیز، شرایط و امکان طرح درخواست طلاق از همسر را دارد یا اینکه دادگاه ها، به دلیل عدم تمکین یا نشوز زن، از پذیرش درخواست طلاق زن امتناع می کنند ؟ پاسخ به این سوال، از این جهت اهمیت دارد که زنانی که در دعوای عدم تمکین بازنده شده و مصداق زن ناشزه شده اند، بدانند که تحت چه شرایطی، امکان درخواست طلاق از دادگاه را دارند.

به همین مناسبت، در ادامه این مقاله، قصد داریم به بررسی این موضوعات بپردازیم که آیا زن ناشزه می تواند طلاق بگیرد ؟ در صورت مثبت بودن پاسخ این سوال، شرایط، مراحل و نحوه طلاق از طرف زن ناشزه چیست . در ادامه نیز، مدارک و هزینه این نوع طلاق را بررسی نموده و نمونه دادخواست طلاق از طرف زن ناشزه را ارائه می نماییم. در آخر به پرسش  حکم ناشزه چند سال است پاسخ خواهیم داد. برای آشنایی بیشتر با درخواست طلاق از طرف زن ناشزه و پاسخ به پرسش زن ناشزه بعد از چند سال میتواند طلاق بگیرد با ما همراه باشید.

آیا زن ناشزه می تواند طلاق بگیرد

سوال اساسی این مقاله این است که آیا زن ناشزه می تواند طلاق بگیرد یا خیر. اما قبل از پاسخ دادن به این سوال، بهتر است، در مورد اصطلاح زن ناشزه توضیحاتی بدهیم . به طور کلی، بر اساس قانون مدنی، زنان موظف هستند که پس از ازدواج، از همسر خود تمکین داشته باشند . این تمکین، در دو معنای عام و خاص مطرح می شود که تمکین خاص، ناظر بر روابط زناشویی میان زوجین و تمکین عام، به معنای پذیرش ریاست مرد بر کانون خانوادگی است.

البته، این وظیفه، تکلیف متقابل شوهر برای پرداخت نفقه به زوجه را ایجاب می کند . همچنین، زنان، گاها می توانند به استناد دلایل موجه و قانونی، از تمکین در برابر شوهر خودداری کنند ؛ چرا که عذر موجهی برای عدم تمکین دارند . مثل زمانی که شوهر، بیماری مقاربتی داشته و روابط زناشویی برای زوجه، خطرناک است . یا در صورتی که شوهر، زوجه را از منزل بیرون کرده باشد یا زن، حین عقد نکاح، حق تعیین محل زندگی را از شوهر دریافت کرده باشد، می تواند از سکونت در یک منزل با شوهر خودداری کند.

این بدان معنا است که تکلیف به تمکین، تکلیفی مطلق نبوده و در مواردی، به لحاظ وجود دلایل موجه، دچار استثنا خواهد شد . بنابراین، می توان گفت که اگرزن، بخاطر وجود دلایل موجه از تمکین خودداری کرده باشد، نمی توان به وی زن ناشزه اطلاق نمود . اما اگر این عدم تمکین زن، به خاطر دلایل غیر موجهی، همچون لجبازی یا تنفر از شوهر باشد، به نظر می رسد که عنوان زن ناشزه بر وی صدق خواهد کرد و اگر شوهر بتواند در دعوای الزام به تمکین، اثبات کند که عدم تمکین زن به دلایل موجهی نبوده است، دادگاه، حکم الزام به تمکین زن را صادر می کند.

این توضیحات را دادیم تا به این سوال پاسخ بدهیم که آیا زن ناشزه می تواند درخواست طلاق کند؟ در پاسخ به این سوال، باید گفت که اگر زن، به دلایل ناموجهی از تمکین امتناع کرده و ناشزه شده باشد، اصولا نمی تواند درخواست طلاق کند؛ مگر اینکه شوهر را راضی به طلاق توافقی یا طلاق خُلع کرده یا حق درخواست طلاق داشته باشد و یا به یکی از شروط دوازده گانه ضمن عقد، برای طلاق از شوهر استناد کند.

اما زنی که به دلیل موجهی تمکین نمی کند، اگر این عدم تمکین، به استناد عسر و حرج در زندگی مشترک صورت گرفته باشد، می تواند حتی در صورت عدم تمکین، درخواست طلاق نیز داشته باشد که در ادامه، شرایط آن توضیح داده می شود. در ادامه مقاله به پرسش زن ناشزه بعد از چند سال میتواند طلاق بگیرد پاسخ خواهیم داد.

شرایط طلاق از طرف زن ناشزه

در قسمت قبل، به این سوال پاسخ داده شد که آیا زن ناشزه می تواند تقاضای طلاق کند یا خیر. همانطور که اشاره شد، درخواست طلاق از طرف زن در صورت عدم تمکین، تنها زمانی امکان پذیر است که این عدم تمکین، به استناد دلایل موجهی همچون وجود عسر و حرج در زن صورت گرفته باشد . لذا طلاق از طرف زن ناشزه ای که به دلیل غیر موجهی از تمکین امتناع می کند، اصولا وجود ندارد؛ مگر در صورت وجود شرایط خاصی که در این قسمت، توضیح می دهیم.

شرایط طلاق از طرف زن ناشزه ای که بدون داشتن دلایل یا عذر موجه عدم تمکین، از تمکین خاص یا عام در برابر شوهر خودداری می کند، این است که به نحوی، شوهر نیز، راضی به طلاق دادن زوجه شده و به نوعی، با طلاق دادن زن، موافقت کند. در نظام حقوقی ایران، این نوع طلاق، تحت عنوان طلاق توافقی یا طلاق خلع شناخته می شود.

طلاق خلع یا طلاق توافقی، به این معنا است که زن، به اندازه ای از شوهر خود تنفر دارد که حاضر است با دادن مالی به شوهر، وی را راضی به طلاق دادن کند. این مال، که تحت عنوان فدیه در طلاق نیز شناخته می شود، می تواند کمتر یا حتی بیشتر از مهریه باشد؛ به این صورت که زن، مهریه خود را به شوهر بخشیده و از وی جدا شود و یا اینکه با دادن پول بیشتر، شوهر را راضی به طلاق کند. در هر صورت، شرایط درخواست طلاق از طرف زن ناشزه، رضایت شوهر است.

اما همانطور که گفتیم، اگر زن، به استناد دلایل موجهی از تمکین خودداری کرده باشد، می تواند در صورت وجود یکی از مصادیق عسر و حرج ، این امر را در دادگاه ثابت کرده و سپس، از شوهر خود طلاق بگیرد . اما بر خلاف مورد قبل، درخواست طلاق عسر و حرجی، نیازی به موافقت یا رضایت مرد نداشته و این، قاضی دادگاه است که پس از احراز عسر و حرج زن، حکم طلاق زن را صادر می کند؛ حتی اگر زن، از شوهر خود تمکین نکرده باشد .

همچنین، یکی دیگر از شرایط طلاق از طرف زن ناشزه که به دلیل غیر موجه از تمکین در برابر شوهر خودداری می کند، این است که شوهر، ضمن عقد نکاح یا پس از آن، وکالت در طلاق به زن داده باشد که در این صورت، زن، به استناد حق طلاقی که به دست آورده است، می تواند با وجود عدم تمکین، اقدام به درخواست طلاق در دادگاه نماید.

علاوه بر اینها، در سند ازدواج نیز، شروط دوازده گانه ای درج شده است که زن، به استناد آنها می تواند از شوهر خود جدا شود؛ حتی اگر تمکین نکرده و ناشزه شده باشد . از جمله شروط ضمن عقد که به زن ناشزه، حق طلاق می دهد، می توان به عدم پرداخت نفقه به مدت 6 ماه، جنون، بیماری های صعب العلاج، محکومیت به 5 سال حبس یا بیشتر، ترک زندگی خانوادگی، اعتیاد و مواردی از این قبیل.

مراحل و نحوه طلاق از طرف زن ناشزه

همانطور که گفتیم، طلاق از طرف زن ناشزه را شامل دو حالت دانستیم : حالت اول زمانی بود که زن، دلیل موجهی برای عدم تمکین خود نداشته و حالت دوم هم، زمانی بود که زن، به استناد دلیل موجهی همچون وجود یکی از موارد عسر و حرج از تمکین مقابل شوهر امتناع می کرد و یا با استناد به حق طلاق و یا شروط ضمن عقد نکاح، قصد طلاق از همسر را داشت . اما آنچه که در این قسمت قصد داریم بررسی نماییم این است که مراحل و نحوه طلاق از طرف زن ناشزه به چه صورت است؟

در هر دو حالت ذکر شده، متقاضی درخواست طلاق یعنی زن، می بایست به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نموده و دادخواست طلاق بدهد . اما متن دادخواست طلاق از طرف زن، باید به نحوی تنظیم شود که شرایط زن، به صورت کامل، در آن ذکر گردد. مثلا اگر زن، به استناد دلیل موجهی از تمکین خودداری کرده و آن امر، زمینه ساز عسر و حرج زن در عقد نکاح وی شده است، باید این امر در دادخواست قید گردد.

به عنوان نمونه، در صورتی که شوهر، معتاد بوده و همسر خود را کتک زده و از منزل بیرون کرده باشد، زن به استناد موجه بودن دلیل عدم تمکین خود و یا به استناد شروط ضمن عقد نکاح و یا حق طلاق خود، می تواند متن دادخواست طلاق را تنظیم و تقاضای طلاق عسر و حرجی کند .در این صورت امکان صدور حکم طلاق به نفع زن، حتی در صورت عدم تمکین وی، وجود خواهد داشت.

اما در حالتی که زن، ناشزه شده و قصد درخواست طلاق به دلیل تنفر از شوهر را دارد، باید برای درخواست طلاق، با همسر به توافق رسیده و پس از تنظیم توافقنامه طلاق توافقی، دادخواست طلاق را تنظیم و ثبت کند که در قسمت های بعد، مراحل و مدارک مربوط به این نوع طلاق، ذکر می شود.

مدارک طلاق از طرف زن ناشزه

سوال مهم دیگری که در رابطه با درخواست طلاق زن ناشزه مطرح می شود، این است که طلاق از طرف زن ناشزه، نیازمند ارائه چه مدارکی است؟ به عبارت دیگر، در صورتی که زن، در دوران عدم تمکین (چه به لحاظ قانونی، موجه باشد و چه غیر موجه)، قصد جدا شدن از همسر خود را داشته باشد، برای طرح دادخواست طلاق خود، چه مدارکی را باید ارائه نماید؟ مدارک طلاق از طرف زن ناشزه چیست؟

در پاسخ به این سوال، باید گفت که از جمله مدارک لازم برای درخواست طلاق، مدارک هویتی زوجه (اعم از شناسنامه و کارت ملی) و سند ازدواج است. علاوه بر این، انجام مشاوره های قبل از طلاق، در حال حاضر برای ثبت دادخواست طلاق توافقی در دفاتر خدمات قضایی، الزامی است. در صورت معرفی وکیل، وکالتنامه نیز، یکی از مدارک لازم برای ضمیمه شدن به دادخواست طلاق از طرف زن ناشزه است. در صورتی هم که زوجه، مدعی دوشیزه بودن باشد، می بایست گواهی پزشکی قانونی، ضمیمه دادخواست شود.

علاوه بر مدارک ذکر شده، لازم است که اگر زن، در دادخواست طلاق خود، به دلیل و مدرکی برای طلاق خود استناد می کند نیز، آن مدرک ضمیمه دادخواست گردد. به عنوان مثال، در صورتی که زن، مدعی بیرون کردن خود از منزل توسط شوهر شده باشد، می تواند صورتجلسه پلیس را نیز تهیه و ضمیمه دادخواست نماید. همینطور، زمانی که زن، به استناد اعتیاد یا بیماری مرد قصد طلاق دارد، می تواند گواهی پزشک را نیز، به عنوان یکی از مدارک درخواست طلاق، ضمیمه دادخواست نماید.

هزینه طلاق از طرف زن ناشزه

طلاق از طرف زن ناشزه، همچون سایر انواع طلاق، نیازمند این است که متقاضی، اقدام به پرداخت هزینه های طلاق نماید . به همین دلیل، پرداختن به این موضوع ضرورت دارد که بدانیم هزینه طلاق از طرف زن ناشزه چقدر است و متقاضی، برای طرح دعوای طلاق، باید چه هزینه هایی را پرداخت نماید؟ هزینه طلاق از طرف زن ناشزه چقدر است؟

در پاسخ به این سوال، باید گفت که از جمله موارد هزینه طلاق از طرف زن ناشزه، این است که ابتدای امر، باید هزینه های دادرسی مربوط به دعوای طلاق، پرداخت شود . هزینه دادرسی دعوای طلاق، شامل ثبت نام در سامانه ثنا و نیز ، پرداخت هزینه های دادرسی برای دعاوی غیر مالی ( حدود 200 هزار تومان ) است. علاوه بر این، جلسات مشاوره طلاق نیز، نیازمند پرداخت هزینه (حدود 500 هزار تومان) می باشد؛ چرا که انجام مشاوره های قبل از طلاق، الزامی شده است.

پس از اینکه دادگاه، حکم طلاق (در مورد درخواست طلاق زن ناشزه با وجود موارد عسر و حرج) و یا گواهی عدم سازش (در مورد طلاق زن ناشزه با نداشتن دلیل موجه برای طلاق) صادر نمود، این طلاق، باید در دفترخانه اسناد رسمی به ثبت برسد که هزینه ثبت طلاق در دفاتر اسناد رسمی، به صورت جداگانه، توسط یک یا هر دوی زوجین، قابل پرداخت خواهد بود که این مورد نیز، حدود 500 هزار تومان هزینه در پی دارد.

نمونه دادخواست طلاق از طرف زن ناشزه

در قسمت های قبل، در مورد درخواست طلاق از طرف زن ناشزه و مراحل و مدارک مورد نیاز در خصوص آن صحبت کرده و گفتیم که طلاق از طرف زن ناشزه، می تواند به دو شکل صورت گیرد . یا زن ناشزه، برای طلاق خود، دلیل موجهی همچون عسر و حرج، حق طلاق و یا استناد به شروط 12 گانه ضمن عقد نکاح را دارد که در متن دادخواست طلاق خود، باید به آن استناد کرده و حکم طلاق دادگاه را دریافت دارد؛ یا اینکه دلیل موجهی برای عدم تمکین خود نداشته و با توافق شوهر، دادخواست طلاق توافقی تنظیم نماید تا دادگاه، گواهی عدم سازش صادر کند.

به همین مناسبت، در این قسمت، قصد داریم نمونه دادخواست طلاق از طرف زن ناشزه (در حالتی که بدون داشتن دلیل یا عذر موجهی از تمکین در برابر شوهر خودداری می کند) را ارائه نماییم. لازم به ذکر است که در کنار این نمونه دادخواست، زن، باید با شوهر خود ، بر سر مسائل مالی همچون مهریه و مسائل غیر مالی همچون حضانت فرزندان، به توافق رسیده باشد و دادگاه، بر اساس توافق طرفین، گواهی عدم سازش صادر می کند .

نمونه دادخواست طلاق از طرف زن ناشزه

ریاست محترم ...............

با سلام ؛

 احتراما به استحضار می رساند که اینجانب ................... بر طبق سند نکاحیه شماره .................. دفترخانه ................ با آقای ........................ ، عقد نکاح دائم منعقد نموده ایم ؛ ولی به دلیل اختلافات متعدد ، متقاضی طلاق می باشیم . لازم به ذکر است که بر اساس توافقات انجام شده ، از کل مهریه ، به میزان .............. ، در قبال طلاق از جانب زوجه ، بذل می گردد و زوج ، قبول بذل دارد و ترتیب پرداخت آن به صورت پرداخت ماهیانه .................. است . فرزند / فرزندان مشترک ، تحت حضانت .................. بوده و نفقه ایشان ماهانه ................. ، برعهده پدر خواهد بود . لذا صدور گواهی عدم امکان سازش مورد استدعا می باشد .

زن ناشزه بعد از چند سال میتواند طلاق بگیرد

در کنار همه موضوعاتی که در ارتباط با طلاق از طرف زن ناشزه مطرح شد، گاهی این سوال نیز پرسیده می شود که زن ناشزه بعد از چند سال می تواند طلاق بگیرد؟ به عبارت دیگر، چقدر باید از ناشزه شدن و عدم تمکین زن گذشته باشد تا وی بتواند در دادگاه، دادخواست طلاق مطرح نموده و حکم طلاق بگیرد؟

در پاسخ به این سوال، باید گفت که اصولا طبق قوانین ایران خانم ها در صورتی می توانند از شوهر خود طلاق بگیرند که یا حق طلاق داشته و یا اینکه به استناد دلیل موجهی همچون داشتن عسر و حرج، از همسرشان جدا شوند. در غیر این صورت می بایست با رضایت شوهر، اقدام به طلاق توافقی نمایند.

به همین دلیل، در پاسخ به این سوال که زن ناشزه بعد از چند سال میتواند طلاق بگیرد، باید گفت که اصولا درخواست طلاق زن ناشزه، به زمان مشخصی وابستگی ندارد . بلکه در هر موقعیت و شرایطی که زن، بتواند با بذل مهریه خود به همسر، رضایت وی به طلاق را جلب کند، می تواند با ارائه نمونه دادخواست طلاق از طرف زن ناشزه، از همسر خود جدا شود.

حکم ناشزه چند سال است

پیش از این به ارائه توضیحاتی در خصوص شرایط طلاق زن ناشزه و مدارک و مراحل و هزینه های آن ارائه شده است. اکنون قصد داریم در این بخش به بررسی این پرسش بپردازیم که حکم ناشزه چند سال است و زن ناشزه چند وقت بعد از صدور حکم می تواند طلاق بگیرد؟  در همین ابتدای امر ذکر این نکته الزامیست که مدت زمان محدودی برای حکم نشوز در قانون پیشبینی نشده است. لذا نمی توان مدت زمان خاصی را برای آن مطرح کرد. 

به  عبارت بهتر حکم نشوز مربوط به گذشته است، یعنی زوجه در طول زندگی مشترک تمکین نکرده و اکنون ناشزه محسوب می شود؛ در پاسخ به پرسش مذکور باید بگوییم اگر حکم نشوز به علت عسر و حرج باشد، با رعایت شرایط قانونی زوجه می تواند درخواست طلاق بدهد و بازه زمانی محدودی برای این موضوع مشخص نیست و به طور مثال نمی توان گفت حکم ناشزه فلان سال اعتبار دارد.

اما علی رغم این مسئله، ذکر این نکته الزامی است که برای صدور حکم نشوز شرایط خاصی وجود دارد، به طور مثال اگر مردی علیه همسرش دعوای الزام به تمکین مطرح نموده و زوجه به دلیل عسر و حرج یا عدم امنیت جانی حاضر به تمکین نباشد این امر نشوز یا عدم عدم تمکین نیست؛ چراکه در طول زندگی مشترک و به طور مستمر این موضوع ادامه داشته و در نتیجه آن، زوجه قادر به ادامه زندگی مشترک نبوده است. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص طلاق از طرف زن ناشزه در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون طلاق از طرف زن ناشزه پاسخ دهند .