نحوه نوشتن فسخ قرارداد

در قانون مدنی ، شرایطی پیش بینی شده است که به موجب آن ، طرفین قرارداد ، بتوانند به استناد آن خیارات ، اقدام به فسخ قرارداد نمایند . نحوه نوشتن فسخ قرارداد ، به این صورت است که دارنده حق فسخ ، ضمن تنظیم یک نمونه متن فسخ قرارداد ، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و فسخ قرارداد را به طرف مقابل ، اعلام می دارد .

وفای به عهد و قرارداد پس از انعقاد ، از اهمیت به سزایی برخوردار می باشد . با وجود این ، گاهی ممکن است شرایطی ایجاد شود که به موجب آن ، انجام دادن مفاد تعهد و قرارداد ، برای یکی از طرفین ، امکان پذیر نبوده و یا اینکه مشکلات و چالش هایی را ایجاد کند . در این صورت ، ممکن است که وی ، امکان بر هم زدن و یا به اصطلاح حقوقی ، فسخ کردن قرارداد را داشته باشد .

نکته مهمی که در مورد فسخ کردن قراردادها وجود دارد ، این است که فسخ قرارداد ، می بایست به شیوه رسمی و حقوقی و گاها در مدت زمان مشخصی ، به طرف مقابل ، اطلاع داده شود که این امر ، معمولا از طریق نوشتن و تنظیم اظهارنامه به طرف مقابل ، جهت فسخ قرارداد انجام می شود . لذا فسخ قرارداد ، باید به شیوه خاصی نوشته شود که در غیر این صورت ، فسخ ممکن است به درستی صورت نگرفته و به دلیل پایان یافتن مهلت فسخ ، حق فرد برای بر هم زدن قرارداد از بین می رود .

برای پرداختن به این موضوع ، قصد داریم در ادامه این مقاله ، ابتدا این موضوع را بررسی کنیم که فسخ قرارداد به چه معناست و نکات حقوقی مربوط به آن چیست . سپس ، نحوه نوشتن و تنظیم فسخ عقود و قراردادها را توضیح داده و در خاتمه نیز ، نمونه متن مورد نیاز برای فسخ قرارداد را ضمن فایل دانلودی ، برای آشنایی بیشتر مخاطبان محترم ، ارائه خواهیم داد .

فسخ قرارداد و نکات مربوط به آن

قبل از اینکه به بررسی نحوه نگارش و نوشتن فسخ قرارداد بپردازیم ، لازم است که در مورد فسخ قرارداد و نکات قانونی مربوط به آن ، توضیحاتی مطرح کنیم . به طور کلی ، فسخ قرارداد ، به معنای بر هم زدن معامله یا قراردادی است که دو طرف ، با هم منعقد نموده اند و این اقدام ، بر خلاف اقاله قرارداد که با اراده طرفین انجام می شود ، نیازمند رضایت دو طرف نیست ؛ بلکه با اراده تنها یکی از طرفین ، قابل انجام است .

مبنای قانونی فسخ قراردادها ، در ماده 219 قانون مدنی بیان شده است که بر اساس این ماده ، قراردادهایی که طبق قانون و به صورت صحیح ، منعقد شده اند ، لازم الاجرا می باشند ؛ مگر اینکه دو طرف ، با توافق همدیگر ، آن را اقاله نموده و یا اینکه یکی از طرفین ، با استناد به یکی از علل قانونی و موجه ، اقدام به فسخ ، یا بر هم زدن آن نماید . لذا نکته مهمی که در مورد فسخ قراردادها وجود دارد ، این است که قرارداد را ، صرفا به یک علت موجه قانونی ، می توان بر هم زد .

اما اینکه فسخ قرارداد با استناد به چه مواردی امکان پذیر می باشد ، باید گفت که با ملاحظه قانون مدنی ، می توان انواع خیارات در حقوق را ملاحظه نمود که به معنای اختیار بر هم زدن معاملات و عقود لازم می باشد . از جمله مهم ترین انواع خیارات جهت بر هم زدن یا فسخ قراردادها که در قانون مدنی به آنها اشاره شده است ، می توان به موارد زیر اشاره کرد :

خیار مجلس

خیار مجلس بر اساس ماده 397 قانون مدنی ، به اختیار بر هم زدن معامله توسط هر یک از طرفین ، در طول مدت زمانی گفته می شود که هنوز ایشان در محل انعقاد قرارداد بوده و از هم جدا نشده اند . در این صورت ، در طی آن مجلس ، فسخ قرارداد توسط آنها ، امکان پذیر است و پس از جدایی و متفرق شدن ، باید به استناد سایر خیارات ، معامله را فسخ کنند .

خیار شرط

خیار شرط بر اساس ماده 399 قانون مدنی ، به این معنا است که اگر در قرارداد بیع ، شرط شود که هر یک از خریدار یا فروشنده یا شخص دیگری ، می توانند در طول مدت زمان معین ، اقدام به بر هم زدن قرارداد کنند ، فسخ قرارداد در طول مدت مشخص شده ، امکان پذیر خواهد بود .

خیار تأخیر ثمن

بر اساس ماده 402 قانون مدنی ، در صورتی که کالای مورد معامله ، عین خارجی باشد و برای پرداخت وجه معامله یا تسلیم آن کالا ، مهلتی تعیین نشده باشد ، پس از گذشت سه روز از تاریخ انعقاد قرارداد بیع و تسلیم نشدن کالا و یا بهای آن ، فروشنده ، می تواند به خاطر تاخیر در پرداخت ، اقدام به فسخ قرارداد کند .

خیار رؤیت و تخلف از وصف

بر اساس ماده 410 قانون مدنی ، در صورتی که شخصی ، مالی را از روی اوصاف آن خریداری کرده ، بی آنکه آن را مشاهده کرده باشد ، در صورتی که پس از ملاحظه کالا ، مشخص شود که آن اوصاف ذکر شده حین قرارداد را ندارد ، خریدار ، حق بر هم زدن و یا فسخ کردن قرارداد را خواهد داشت .

خیار غبن

یکی دیگر از خیارات مهم برای فسخ قرارداد ، زمانی است که یکی از طرفین ، مغبون شده و ضرر کرده باشد . بر اساس ماده 416 قانون مدنی ، در صورتی که یکی از طرفین ، دچار غبن فاحش شده باشد ، بعد از علم به آن ، می تواند معامله را به استناد خیار غبن ، فسخ کند و آن ، زمانی است که تفاوت ارزش موضوع معامله انجام شده با قیمت بازار ، به نحو فاحش و زیادی بوده و عرفا قابل اغماض نباشد .

خیار تدلیس

خیار تدلیس ، به اختیار بر هم زدن معامله به دلیل فریب خوردن در معامله اطلاق می شود ؛ به این صورت که اگر فروشنده ، اقدام به پنهان نمودن معایب کالای خود نموده و یا خریدار ، اقدام به فریب دادن فروشنده ، در خصوص بها یا ثمن معامله نموده باشد . در این صورت ، پس از اطلاع از تدلیس یا فریب ، هر یک از طرفین ، می تواند اقدام به فسخ قرارداد کند .

خیار عیب

خیار عیب ، بر اساس ماده 422 قانون مدنی ، به اختیار بر هم زدن قرارداد ، در موقعیتی گفته می شود که پس از معامله ، مشخص شود که مبیع یا کالا ، دچار عیبی است و در این شرایط ، خریدار ، می تواند کالای معیوب را پذیرفته و ما به التفاوت بهای آن را دریافت کند و یا اینکه اقدام به بر هم زدن یا فسخ قرارداد کند .

خیار تبعض صفقه

بر اساس ماده 441 قانون مدنی ، در صورتی که عقد بیع ، نسبت به قسمتی از مبیع یا کالای مورد معامله ، باطل باشد ، خریدار می تواند کل قرارداد را فسخ کند و یا اینکه ، صرفا آن قسمت از معامله را که صحیح بوده ، پذیرفته و نسبت به قسمتی که باطل بوده است ، ثمن یا بهای پرداخت شده را پس بگیرد .

خیار حیوان

یکی دیگر از خیارات مذکور در قانون مدنی ، خیار حیوان است . بر اساس ماده 398 قانون مدنی ، در صورتی که طرفین ، اقدام به خرید و فروش حیوان نموده باشند ، خریدار ، به مدت سه روز پس از انعقاد معامله ، اختیار فسخ قرارداد را خواهد داشت . در قسمت های بعد ، نمونه متن فسخ قرارداد به علل مذکور را قید و فایل دانلود متن آن را نیز ، ارائه خواهیم کرد .

نحوه نوشتن فسخ قرارداد

در قسمت قبل ، در خصوص اینکه فسخ قرارداد چیست و در چه مواردی طرفین ، می توانند اقدام به فسخ یا بر هم زدن قرارداد کنند ، صحبت کردیم . همانطور که مطرح شد ، در عقود لازم، همچون قرارداد بیع یا خرید و فروش ، اصل بر این است که طرفین ، به قراردادهای خود پایبند بمانند ؛ اما در شرایطی هم ، امکان فسخ قرارداد برای طرفین یا یکی از آنها ، لحاظ شده است .

البته ، نکته مهمی که در این خصوص وجود دارد ، این است که چون اصل ، بر وفای به عهد می باشد و در غیر این صورت ، طرف مقابل ، می تواند الزام به ایفای تعهد یا قرارداد را از طریق دادگاه مطالبه کند ، شخصی که قصد دارد به صورت قانونی ، از خیارات خود استفاده کرده و اقدام به بر هم زدن معامله نماید ، می بایست به شیوه مناسبی ، این اقدام را انجام دهد .

به طور کلی ، نحوه فسخ کردن قرارداد و نحوه نوشتن آن ، به این صورت است که اراده و قصد دارنده حق فسخ ، می بایست از طریق قانونی ، به طرف مقابل ، ابلاغ یا اعلام شود تا به لحاظ حقوقی و قانونی ، قابلیت استناد داشته باشد . به این منظور ، شخصی که قصد فسخ کردن قرارداد را دارد ، می بایست به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نموده و پس از نوشتن نمونه متن فسخ قرارداد ، آن را به طرف مقابل ، اعلام دارد .

اما در خصوص نحوه نوشتن فسخ قرارداد ، این نکته نیز اهمیت دارد که طرفین ، باید دقت کنند که برای فسخ قراردادهای خود ، اقدام به اسقاط کافه خیارات نکرده باشند . به عبارت دیگر ، ساقط کردن کلیه خیارات قانونی حین انعقاد قراردادها ، به منزله این است که دارنده حق فسخ ، نمی خواهد از اختیارات قانونی خود برای بر هم زدن معامله استفاده کند .

بنابراین ، در صورتی که در قرارداد منعقد شده ، بندی با این عنوان که طرفین ، خیارات را از خود سلب و ساقط کرده اند ، درج شده باشد ، طرفین ، دیگر امکان فسخ قرارداد به استناد خیارات مذکور در قانون را نخواهند داشت . البته ، خیار تدلیس از این موضوع مستثنی است ؛ یعنی اگر فردی حین انعقاد معامله ، فریب بخورد ، حتی اگر تمامی خیارات را از خود ساقط کرده باشد ، باز هم می تواند قرارداد را به استناد خیار تدلیس ، فسخ نماید .

همچنین ، یکی از مهم ترین مسائلی که در خصوص نحوه فسخ قرارداد وجود دارد ، آن است که اگر در قانون ، مهلت و بازه زمانی خاصی برای فسخ قرارداد پیش بینی شده باشد ، دارنده حق فسخ ، صرفا در همان مهلت ، می تواند اقدام به نوشتن متن فسخ قرارداد و اعلام آن به طرف مقابل نماید . اگر هم مهلت خاصی برای فسخ کردن قرارداد میان طرفین لحاظ شده باشد ، حق فسخ ، صرفا در همان مدت ، قابل اعمال می باشد که در قسمت بعد ، نمونه فایل نحوه فسخ قرارداد برای دانلود ارائه می شود .

دانلود نمونه متن فسخ قرارداد

در قسمت های قبل ، به بررسی این موضوعات پرداخته شد که فسخ قرارداد به واسطه خیارات مذکور در قانون به چه معنا است و سپس ، به صورت مختصر ، نحوه نوشتن متن فسخ قرارداد را مورد بررسی قرار دادیم . همانطور که اشاره شد ، دارنده حق فسخ ، از طریق تنظیم نمونه متن فسخ قرارداد در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و اعلام آن به طرف مقابل ، می تواند به گونه اطمینان بخشی ، حق فسخ خود را اعمال نماید .

به همین مناسبت ، قصد داریم در این قسمت ، نمونه متن فسخ قرارداد ، به واسطه برخی از مهم ترین خیارات مذکور در قانون مدنی را برای آشنایی مخاطبان محترم ، ارائه نموده و در پایان نیز ، فایل مربوطه را جهت دانلود متن آن ، برای مخاطبان محترم قرار خواهیم داد . 

دانلود نمونه متن فسخ قرارداد به دلیل خیار تاخیر پرداخت ثمن معامله

به استناد قرارداد تنظیم شده ، به شماره ................. در تاریخ ....................... ، میان اینجانب ....................... و آقا / خانم ........................ ، ایشان متعهد به پرداخت ثمن معامله به مبلغ ..................... شده اند ، ولیکن ، پس از گذشت سه روز از تاریخ انعقاد قرارداد ، ثمن معامله تسلیم نشده است . لذا اینجانب به استناد خیار تاخیر ثمن در قانون مدنی ، اقدام به فسخ قرارداد می نمایم .

نمونه متن فسخ قرارداد به استناد خیار شرط

به استناد قرارداد تنظیم شده به شماره .............................. در تاریخ ....................... ، میان اینجانب ................................. و آقا / خانم ........................ ، اینجانب به مدت ..................... روز ، حق فسخ قرارداد را داشته ام . با عنایت به گذشت .......................... روز از تاریخ انعقاد قرارداد و عدم سررسید مهلت فسخ قرارداد ، اینجانب ، به استناد حق فسخ مذکور در متن قرارداد ، اقدام به فسخ یک طرفه قرارداد به واسطه خیار شرط می نمایم .

نمونه متن فسخ قرارداد به استناد خیار غبن

به استناد قرارداد تنظیم شده به شماره .............................. در تاریخ ....................... ، میان اینجانب ................................. و آقا / خانم ........................ ، به واسطه غبن فاحش ، اینجانب در حین انعقاد معامله که عرفا قابل چشم پوشی نیست ، فسخ و بر هم زدن معامله را اعلام می دارم .

نمونه متن فسخ قرارداد به استناد خیار عیب

به استناد قرارداد تنظیم شده به شماره ............................. در تاریخ .......................... ، میان اینجانب .............................. و آقا / خانم ............................. ، به واسطه وجود عیب غیر قابل چشم پوشی در مبیع که در هنگام انعقاد معامله ذکر نگردیده بود ، قصد فسخ و بر هم زدن معامله به استناد خیار عیب مذکور در قانون را دارم و با ارسال این متن ، قصد خود را برای فسخ ، اعلام می نمایم .

نمونه متن فسخ قرارداد به استناد خیار تدلیس

به استناد قرارداد تنظیم شده به شماره .............................. در تاریخ ....................... ، میان اینجانب ................................. و آقا / خانم ........................ ، به دلیل انجام دادن عملیات و اقداماتی که در حین انعقاد معامله ، منجر به فریب اینجانب شده است ، فسخ قرارداد به استناد تدلیس رخ داده را به صورت فوری ، اعلام می دارم .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه نوشتن فسخ قرارداد و دانلود متن آن در کانال تلگرام حقوق قراردادها و عقود عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه نوشتن فسخ قرارداد و دانلود متن آن پاسخ دهند .