دیه زبان

نرخ دیه زبان در سال 1403، در صورت قطع و از بین رفتن کامل زبان، مبلغ 1 میلیارد و 200 میلیون تومان، در حالت کبودی، 3 میلیون و 600 هزارتومان، در صورت ورود جراحت حارصه، 12 میلیون تومان و در حالتی که عمل مرتکب، موجب فلج شدن زبان مجنی علیه شود، 800 میلیون تومان، می باشد.

دیه، عبارت است: از مالی که توسط شرع، به عنوان مجازات جنایات غیر عمدی یا جنایات عمدی که امکان قصاص در آن ها وجود ندارد، تعیین شده است. در قانون مجازات اسلامی، دیه هریک از اعضای بدن، بر اساس دیه کامل انسان، تعیین شده است.

یکی از دیات مشخص شده در قانون، دیه زبان بوده که نرخ آن بر اساس نتیجه حاصل از عمل مرتکب که منجر به وارد شدن جراحت، کبودی یا ایجاد تورم بشود، متفاوت است. همچنین، در مواردی که جراحت وارد شده، حس چشایی فرد یا قدرت تکلم او را تحت تاثیر قرار دهد نیز نرخ دیه زبان، می تواند تغییر کند.

در این مقاله قصد داریم، نحوه تعین نرخ دیه زبان در سال 1403، را در شرایط متفاوت بررسی نماییم. در این راستا ابتدا، توضیحات لازم در خصوص نرخ دیه زبان، در مواردی که جراحتی به آن وارد شده یا زبان، دچار کبودی یا تورم شده است،را ارائه داده و در ادامه، در مورد میزان دیه فلج کردن زبان، قطع زبان شخص سالم و شخص لال و ارش از بین رفتن حس چشایی، صحبت خواهیم کرد.

دیه جراحات زبان 1403

قانون گذار در کتاب چهارم از قانون مجازات اسلامی، تحت عنوان دیات، به بیان احکامی در خصوص چگونگی تعیین نرخ دیه برای هر یک از اعضای بدن، پرداخته است. علاوه بر این، با در نظر گرفتن حالات مختلفی که ممکن است رخ دهد، میزان نرخ دیه را در مورد هر یک از آنان تفکیک کرده است.

بنابراین، برای تعیین نرخ دیه زبان در سال ۱۴۰۳، باید به مواد این بخش مراجعه کنیم. در ماده 709 که ذیل عنوان جراحات آمده است، دیه انواع جراحات مربوط به صورت بیان شده است. در این ماده به 9 حالت اشاره شده که تنها سه مورد اول، در خصوص زبان، قابل تصور است.

این سه حالت عبارتند از: حارصه، به معنی خراشیدگی، بدون اینکه خونی جاری شود؛ دامیه، به معنی جراحتی که اندکی وارد گوشت شود و خون جاری شود و متلاحمه، به معنی بریدگی و جراحت عمیق زبان. مرتکب وارد کردن جراحت زبان، در حالت اول، به پرداخت یک صدم دیه کامل، در حالت دوم، دوصدم دیه کامل و در حالت سوم، سه صدم دیه کامل محکوم می شود.

برای به مشخص کردن دیه زبان به نرخ سال 1403، باید این مقادیر، با توجه به نرخ تعیین شده برای دیه کامل انسان که 1 میلیارد و 200 میلیون تومان است، سنجیده شود. بنابراین به ترتیب حالات ذکر شده، 12، 24 و 36 میلیون تومان دیه برای جراحات وارد بر زبان در نظر گرفته می شود. لازم به ذکر است که قانون گذار در تبصره 1 این ماده، بیان داشته است: «جراحات گوش، بینی، لب، زبان و داخل دهان، در غیر مواردی که برای آن، دیه معین شده است، در حکم جراحات سر و صورت است.»

دیه کبودی زبان ۱۴۰۳

قانون گذار در ماده 714 قانون مجازات اسلامی، به بیان حکم حالتی پرداخته است که صدمه وارد شده به اعضای صورت، موجب تغییر رنگ پوست آن ها شود. این ماده، به سیاه شدن، کبودی و سرخ شدن پوست اعضای صورت اشاره دارد و به موجب آن، به ترتیب، شش هزارم، سه هزارم و یک و نیم هزارم دیه کامل انسان، برای این تغییرات رنگ پوست، به عنوان دیه، تعیین شده است. 

برای تعیین مبلغ دیه کبودی زبان به نرخ روز، لازم است، این مقادیر با مقایسه مبلغ دیه در سال 1403، محاسبه شوند. بنابراین، نرخ دیه زبان در سال ۱۴۰۳، در صورتی که زبان سیاه شود، 7 میلیون و 200 هزار تومان، در مواردی که زبان کبود شود، 3 میلیون و 600 هزار تومان و در حالتی که عمل مرتکب سبب سرخ شدن زبان شود، 1 میلیون و 800 هزار تومان، می باشد.

دیه تورم زبان 1403

پس از بیان نرخ دیه جراحات و کبودی زبان، در سال 1403، در بخش قبلی، در این بخش می خواهیم دیه حالتی را توضیح دهیم که مرتکب با وارد کردن صدمه به زبان مجنی علیه (شخصی که مورد صدمه واقع شده)، سبب ایجاد تورم در زبان او شده است.

ماده 715 قانون مجازات اسلامی به بیان حکم چنین حالتی پرداخته و برای مرتکب آن، مجازات پرداخت ارش را در نظر گرفته است. در متن این ماده آمده است: « صدمه هایی که موجب تورم بدن، سر یا صورت گردد، ارش دارد و چنانچه،علاوه بر تورم، موجب تغییر رنگ پوست نیز گردد، حسب مورد، دیه و ارش تغییر رنگ نیز به آن افزوده می شود.»

با توجه به این ماده، متوجه می شویم، برای تورم زبان، دیه ای در شرع مشخص نشده است و قانون گذار برای جبران زیان وارده بر مجنی علیه، مبلغی را به عنوان ارش برای آن در نظر گرفته است که نرخ ارش، بنا به نظر کارشناس مربوطه و میزان صدمه وارد شده، توسط قاضی تعیین می شود.

دیه فلج کردن زبان

قانون گذار ایران، در قانون مجازات اسلامی، برای فلج کردن زبان به طور خاص، دیه ای تعیین نکرده است. بنابراین برای محاسبه نرخ دیه فلج کردن زبان، باید به ماده 564 این قانون، که بیانگر حکمی کلی برای فلج کردن اعضای بدن می باشد، رجوع کنیم.

در متن این ماده آمده است: «فلج کردن عضو دارای دیه معین، دو سوم دیه آن عضو و از بین بردن عضو فلج، یک سوم دیه همان عضو را دارد. در فلج کردن نسبی عضو که درصدی از کارایی آن از بین می رود، با توجه به کارایی از دست رفته، ارش تعیین می گردد.»

بنابراین، شخصی که سبب فلج شدن زبان دیگری شود، از آنجا که زبان، دارای دیه معین بوده، در سال ۱۴۰۳، ملزم به پرداخت دیه با نرخ 800 میلیون تومان، می باشد. همچنین، در صورتی که مرتکب اقدام به از بین بردن زبان فلج نماید، محکوم به پرداخت 400 میلیون تومان، یعنی یک سوم دیه تعیین شده برای زبان، می شود. در شرایطی که فلج شدن زبان، نسبی باشد و تنها قسمتی از آن کارایی خود را از دست بدهد، عمل مرتکب، تنها موجب ارش است که نرخ آن باید توسط قاضی مشخص گردد. 

دیه قطع کردن زبان سالم و فلج

قانون گذار در مبحث ششم، تحت عنوان دیه زبان، به بیان حالات مختلفی که می تواند منجر به قطع و از بین رفتن زبان شود، پرداخته است. در ماده 611 آمده است: «قطع و یا از بین بردن تمام زبان گویا موجب دیه کامل است و دیه از بین بردن قسمتی از آن، به نسبت گویایی از بین رفته است که با تقسیم تمام دیه به حروف محاسبه می شود.»

بنابراین، در صورتی که صدمه وارد شده، منجر به قطع شدن زبان سالم (گویا) شود، مرتکب به پرداخت دیه کامل انسان که نرخ آن در سال 1403، 1 میلیارد و 200 میلیون تومان در نظر گرفته شده است، محکوم می شود و در صورتی که مرتکب، سبب از بین رفتن بخشی از زبان شود، نرخ دیه به نسبت گویایی از بین رفته محاسبه می شود؛ 

به این نحو که مبلغ دیه کامل را با توجه به نرخ تعیین شده در سال ۱۴۰۳، به تمام حروف الفبا تقسیم می کنند و به تعداد حروفی که مجنی علیه از ادای آن ها عاجز شده است، مبلغ یک سی و دوم دیه را در نظر می گیرند. یعنی نرخ دیه در سال 1403، به ازای هر کدام از حروف الفبای فارسی (32 حرف)، مبلغ 37 میلیون و 500 هزار تومان می باشد.

در صورتی که زبان مجنی علیه، فلج باشد و عمل مرتکب، سبب از بین رفتن کامل زبان او شود، مطابق حکم ماده 564 قانون مجازات اسلامی ، مرتکب به پرداخت دیه ای معادل یک سوم دیه کامل محکوم می شود که این مبلغ با توجه به نرخ دیه در سال ۱۴۰۳، 400 میلیون تومان، می باشد

دیه قطع کردن زبان شخص لال و دارای لکنت

در خصوص قطع کردن و از بین بردن زبان شخص لال و دارای لکنت نیز، توسط شرع، دیه ای به عنوان مجازات مرتکب و جبران زیان وارده به مجنی علیه، تعیین شده است. با توجه به تبصره 2 ماده 611 که زبان دارای لکنت را در حکم زبان گویا محسوب کرده است، دیه قطع کردن زبان شخصی که دارای لکنت زبان می باشد و به تندی یا کندی سخن می گوید یا از ادای برخی حروف عاجز است، معادل دیه کامل در نظر گرفته شده که نرخ آن در سال ۱۴۰۳، مبلغ 1 میلیارد و 200 میلیون تومان است.

در شرایطی که مجنی علیه لال باشد اعم از مادرزادی یا عارضی، و عمل مرتکب سبب قطع و از بین رفتن تمام زبان او شود، مرتکب به موجب ماده 612 قانون مجازات اسلامی، به پرداخت یک سوم دیه کامل محکوم می شود که در سال 1403، نرخ آن 400 میلیون تومان می باشد. در صورتی که تنها مقداری از زبان مجنی علیه قطع شود یا از بین برود نیز، میزان دیه بر اساس نسبت همان مقدار به تمام مساحت زبان محاسبه می شود.

دیه از بین رفتن حس چشایی

در این بخش، قصد داریم با رجوع به بخش دیات از قانون مجازات اسلامی، دیه زبان در شرایطی که صدمه وارده، موجب از بین رفتن حس چشایی مجنی علیه شده، را بررسی نماییم. با توجه به حکم مطرح شده در ماده 695 قانون مجازات اسلامی، از بین رفتن حس چشایی توسط مرتکب، موجب ارش بوده و تعیین نرخ آن، بر عهده قاضی می باشد.

قانون گذار در ماده 696 قانون مذکور، حکم می کند، در صورتی که از بین رفتن حس چشایی به موجب قطع تمام زبان باشد، مرتکب باید تنها دیه قطع زبان، که معادل دیه کامل بوده و نرخ آن در سال ۱۴۰۳، مبلغ 1 میلیارد و 200 میلیون تومان، تعیین شده را پرداخت نماید.

اما در شرایطی که مرتکب با قطع بخشی از زبان، باعث از بین رفتن یا بروز نقص در حس چشایی مجنی علیه شود و حس از بین رفته، مربوط به همان بخش زبان باشد، ملزم است هر کدام از دیه زبان یا ارش دیه چشایی که بیشتر باشد را پرداخت نماید.

و در صورتی که حس از بین رفته، مربوط به همان بخش نباشد، مرتکب به پرداخت دیه آن بخش از زبان به علاوه نرخ ارش حس چشایی از بین رفته محکوم می شود. البته قانون گذار، استثنایی برای این شرایط قائل شده است که درصورت بیشتر شدن مبلغ نهایی (دیه به علاوه ارش) از نرخ دیه کامل، مرتکب، تنها ملزم به پرداخت مبلغ دیه کامل، می باشد.

همچنین، حکم شرایطی که از بین رفتن حس چشایی، به موجب صدمه وارد شده به عضو دیگری غیر از زبان، وقوع یابد، در بخش آخر این ماده بیان شده: «... و اگر با جنایت بر غیر زبان، چشایی از بین برود یا نقصان کند، دیه یا ارش آن جنایت بر ارش چشایی افزوده می شود.»

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد دیه زبان در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون دیه زبان پاسخ دهند.