حق ثبت مهریه

حق ثبت مهریه، وجهی است که در هنگام ثبت نکاح و سند ازدواج در دفاتر ازدواج، بابت ثبت سندی که در آن، مبلغی مهریه قید شده است، دریافت می شود. مطابق قانون جدید، نحوه محاسبه هزینه حق ثبت سکه​، در سال ۱۴۰۳، برای مهریه‌ های بین 14 تا 100 سکه، چهار دهم درصد، برای مهریه‌ های بین 100 تا 200 سکه، 2 درصد و برای مهریه‌ های 200 سکه به بالا، 15 درصد، می باشد. 

یکی از مشکلاتی که در رابطه با دعاوی مربوط به طلاق، در سال های اخیر، در کشور ما وجود داشته، بحث وجود مهریه های سنگین و زندانی شدن بساری از مردان، به دلیل عد م توانایی مالی برای پرداخت مهریه بوده که خود، یکی از عوامل افزایش جمعیت زندان های کشور، در این سال ها می باشد.

در جهت حل این مشکل، دولت اقدام به ارائه طرح هایی نموده که یکی از مهم ترین این طرح ها، طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت‌ های مالی و مهریه، می باشد که مطابق آن، زوجین، موظف هستند برای ثبت مهریه، در مبالغ معین، میزان وجهی را تحت عنوان حق ثبت مهریه پرداخته که گاه مبلغ بسیاری سنگینی بوده و بنابراین، لازم است که پیش از توافق در مورد مهریه و مراجعه به دفاتر ازدواج، جهت ثبت نکاح و مهریه، مورد توجه زن و شوهر قرار گیرد.

لذا، با توجه به اهمیت این مساله در تعیین میزان مهریه، در این مقاله، ابتدا به این سوال پاسخ داده که حق ثبت مهریه چیست؛ سپس در ادامه، میزان و نحوه محاسبه هزینه حق ثبت سکه​ را در سال 1403 توضیح داده و پس از بررسی نحوه و مسئول پرداخت این نوع از حق ثبت، در پایان، در مورد قانون جدید حق الثبت مهریه، صحبت خواهیم کرد.

حق ثبت مهریه چیست

حق ثبت مهریه ۱۴۰۳، که این روزها، در اخبار مربوط به مهریه، بسیار به گوش می رسد، مفهومی است که برای اولین مرتبه، در طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت‌ های مالی و مهریه، مطرح شده که این طرح، در حال حاضر، در حال بررسی در مجلس شورای اسلامی می باشد.

لذا، برای پاسخ به این سوال که حق ثبت مهریه چیست؟ باید به طرح مزبور، مراجعه کرده و با استفاد از موارد قانونی آن، به این سوال که حق ثبت مهریه چیست، پاسخ داد. اما، پیش از نگاه به این طرح، بهتر است تا کمی در مورد مفهوم حق الثبت، که یکی از مفاهیم مرتبط با ثبت اسناد در کشور ما می باشد، توضیح دهیم.

مطابق قانون دفاتر اسناد رسمی، حقوق و وجوهی که توسط دفاتر اسناد، از مراجعین اخذ می شود، بر چهار نوع می باشند. این حقوق و وجوه، عبارتند از: حق الثبت، حق التحرير، ماليات و ساير وجوهی كه بر اساس سایر قوانین، توسط دفاتر اخذ می گردد.

همانطور که ملاحظه می شود، حق الثبت، یکی از حقوق و وجوهی بوده که توسط دفاتر اسناد دریافت می شود. حق ثبت، خود، بر سه نوع می باشد: حق ثبت املاک، حق الثبت اسناد و حق ثبت موارد متفرقه دیگر. حق الثبت اسناد، حقوق و وجوهی است که دفاتر اسناد رسمی، در هنگام تنظیم اسناد، از تنظیم کنندگان آن دریافت نموده و نرخ میزان آن در قانون، مشخص شده است.

البته، این مفهوم، تا پیش از طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت‌ های مالی و مهریه، در حقوق کشور ما مطرح نبود و با مطرح شدن طرح مزبور، اختلافات و بحث های متعددی نیز در حمایت و مخالفت با آن شکل گرفته است.

موافقان طرح که در صدد تصویب آن بوده، بر این اعتقاد هستند که با تعیین حق الثبت، برای ثبت مهریه در دفاتر ازواج و الزام زوجین، به پرداخت آن، از تعین مهریه های سنگین، جلوگیری شده و به این ترتیب، در دراز مدت، تعداد محکومین به حبس، بایت مهریه، کاهش می یابد.

در مقابل، مخالفین طرح، معتقدند که مهریه، تنها ابزار زن در کشور ما برای دریافت حقوق مالی و گرفتن حق طلاق بوده و حذف اجباری این حق از حقوق مالی زوجه، موقعیت حقوقی وی را متزلزل خواهد کرد.

مطابق طرح مذکور، هنگامی که زوجین، برای ثبت نکاح خود در دفاتر ازدواج اقدام نمایند، بر اساس میزان مهریه تعیین شده، مبلغی تحت عنوان حق الثبت مهریه، از زن و شوهر، اخذ می گردد که ما در بخش بعد، به توضیح نرخ میزان و نحوه محاسبه هزینه حق ثبت سکه​ در سال ۱۴۰۳ خواهیم پرداخت.

میزان و نحوه محاسبه حق ثبت مهریه در سال ۱۴۰۳

مساله میزان حق ثبت مهریه، از موضوعات مهم مرتبط با آن می باشد. بنابراین، علاوه بر این سوال که حق ثبت مهریه چیست، سوال مهم دیگری که در رابطه با این نوع از حق الثبت، مطرح می شود، این مساله بوده که میزان و نحوه محاسبه حق ثبت مهریه در سال 1403 به چه صورت خواهد بود ؟

در پاسخ به این سوال که میزان حق ثبت مهریه و نحوه محاسبه هزینه حق ثبت سکه​ در سال ۱۴۰۳ به چه صورت خواهد بود؟ باید گفت، بر اساس طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت‌ های مالی و مهریه یا قانون جدید مهریه، میزان و حق ثبت مهریه و نحوه محاسبه هزینه حق ثبت سکه​، مشخص شده است که طبق توضیحات زیر خواهد بود:

تا سقف 14 سکه، حق ثبت به مهریه تعلق نمی گیرد.

میزان حق ثبت مهریه، برای مهریه‌ های بین 14 تا 100 سکه، چهار دهم درصد قیمت سکه‌ ها، می باشد.

میزان حق ثبت مهریه، برای مهریه‌ های بین 100 تا 200 سکه، 2 درصد است.

از مهریه‌ های 200 سکه به بالا ، 15درصد، به عنوان حق ثبت، اخذ می‌ شود.

با توجه میزان حق ثبت مهریه در سال 1403 که در طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت‌ های مالی و مهریه، مشخص و تعیین شده است، نحوه محاسبه حق ثبت مهریه نیز واضح و مشخص بوده که طبق فرمول زیر می باشد:

برای درک بهتر نحوه محاسبه هزینه حق ثبت سکه​ و مهریه، به این مثال توجه نمایید: فرض کنید، طی توافق میان زوجین، مهریه 400 سکه تعیین می شود. در این صورت، مطابق طرح ارائه شده، نرخ میزان حق ثبت مهریه، 15 درصد ارزش سکه ها می باشد که با توجه به نرخ فعلی سکه (14 میلیون و 300 هزار تومان) که البته در آینده، قابل تغییر است، نحوه محاسبه هزینه حق ثبت سکه​ و حق ثبت مهریه در سال ۱۴۰۳ طبق توضیحات زیر خواهد بود:

ارزش کل سکه ها، یعنی حاصل ضرب عدد 400 در 14 میلیون و 300 هزار تومان، عدد 5 میلیارد و 720 میلیون تومان می شود. 15 درصد این مبلغ 858 میلیون تومان خواهد شد. بنابراین، نرخ میزان حق الثبت 400 سکه مهریه، مبلغ 858 میلیون تومان می باشد

نحوه پرداخت حق ثبت مهریه 1403

بر اساس طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت‌ های مالی و مهریه یا قانون جدید مهریه، اشخاصی که قصد ازدواج و تعیین مهریه را داشته، لازم است تا پیش از توافق بر تعیین مهریه و ثبت ازدواج در دفاتر ازدواج، با اطلاع از نرخ میزان مهریه، یا مهریه تعیین شده را تا حد توانایی مالی خود، کاهش داده یا خود را برای پرداخت یک حق الثبت سنگین، آماده نمایند.

به هر حال، در صورتی که مهریه تعیین شده، رقم پایینی بوده و حق الثبت آن نیز مبلغ کمی باشد یا به دلیل توانایی مالی زوج، پرداخت حق الثبت، برای وی مشکلی ایجاد نکند، زوجین می توانند با خیالی آسوده، برای ثبت ازدواج و مهریه در دفتر ازدواج، حاضر شده و حق ثبت مهریه را نیز پرداخت نمایند.

لذا، ممکن است این سوال مطرح شود که نحوه پرداخت حق ثبت مهریه در دفاتر ازدواج به چه صورت می باشد؟ آیا امکان پرداخت این حق الثبت، به صورت اینترنتی نیز وجود دارد یا نحوه پرداخت آن، همانند نحوه پرداخت تعرفه حق التحریر دفاتر اسناد رسمی خواهد بود؟

چه کسی حق ثبت مهریه را می پردازد؟

در بخش قبل، در مورد نحوه پرداخت حق ثبت مهریه، توضیح داده و در پاسخ به این سوال که نحوه پرداخت حق ثبت مهریه، به چه صورت می باشد، گفتیم که در حال حاضر، چنانچه، طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت‌ های مالی و مهریه، در مجلس، تصویب شده و به عنوان قانون جدید مهریه، منتشر گردد، نحوه پرداخت حق ثبت مهریه، همانند سایر اقسام حق الثبت، از طریق دستگاه های کارتخوان نصب شده در دفاتر اسناد رسمی، خواهد بود.

مساله مهم دیگری که در رابطه با حق ثبت مهریه، مطرح می شود، بحث مسئول پرداخت حق ثبت مهریه بوده؛ بناباین، این سوال، قابل طرح است که چه کسی حق ثبت مهریه را می پردازد؟

نکته ای که در رابطه با مسئول پرداخت حق ثبت مهریه، باید مورد توجه قرار گیرد، این مساله بوده که حکم تعیین شده در طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت‌ های مالی و مهریه، با توافق طرفین، قابل تغییر می باشد؛ با این توضیح که، چنانچه میان طرفین، توافق شود که به عنوان مثال، حق ثبت مهریه، تماما توسط زوج پرداخت شود، این امر با منع قانونی مواجه نخواهد شد.

قانون جدید حق ثبت مهریه 

همانطور که در بخش های گذشته، گفته شد، حق ثبت مهریه، مفهومی است که برای نخستین مرتبه، در کشور ما، در طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت‌ های مالی و مهریه، به عنوان قانون جدید به اجرا گذاشتن مهریه، مطرح شده و پیش از آن، الزامی در قوانین، جهت ثبت مهریه، دیده نمی شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد حق ثبت مهریه در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون حق ثبت مهریه پاسخ دهند.