فروختن طلا بدون اجازه شوهر

آثار و عواقب فروختن طلا بدون اجازه شوهر، توسط زن، بستگی به این معیار داشته که طلا برای چه امری، به زن داده شده؛ در فرضی که طلا به زن، هبه شده باشد، وی حق فروش آن را داشته، اما اگر صرفا اذن استفاده به زن داده شده یا حتی اجازه استفاده نیز نداشته، او حق فروش طلا را نخواهد داشت. در این فروض، بسته به مورد، شوهر، حق اقامه دعوای رجوع از هبه، خیانت در امانت یا سرقت را خواهد داشت. 

در در طول زندگی مشترک، معمولا، هدایایی از جانب زوجین، برای طرف مقابل، خریداری و به وی داده می شود. یکی از هدایایی که غالبا از جانب زوج به زوجه اعطا می گردد، طلا می باشد. البته، طلایی که در طول زندگی مشترک، از طرف شوهر، در اختیار زن قرارمی گیرد، همواره، در قالب هدیه به وی داده نشده و گاه به دلایل دیگر، این طلاجات، در اختیار زوجه قرار می گیرد.

در رابطه با طلا، هنگامی که صرفا بحث استفاده زن از آن، مطرح باشد، مساله ای و اختلافی پیش نمی آید. مشکل، زمانی بروز می کند که در اثر اختلافات پیش آمده میان زوجین یا حتی بدون این اختلافات، زن تصمیم به فروش طلا گرفته و شوهر، یا مخالف با این تصمیم است یا اینکه ادعا می کند طلا، بابت مهریه یا نفقه به زن داده شده است. در چنین وضعیتی، تعیین آثار و عواقب عمل زن در فروش طلا و امکان استرداد این طلاجات از وی، بستگی به این عامل داشته که نخست، نوع رابطه حقوقی زن و مرد در رابطه با دادن طلا به زوجه، تعیین و تحلیل شود. 

با توجه به توضیحات بالا، در این مقاله، ابتدا به این سوالات پاسخ داده که آیا زن می تواند بدون اجازه شوهر طلای خود را بفروشد و اینکه آیا طلا جزء مهریه یا نفقه محسوب می شود یا خیر؛ سپس در ادامه، آثار و. عواقب فروختن طلا بدون اجازه شوهر و نحوه شکایت از آن را بررسی خواهیم کرد. 

آیا زن می تواند بدون اجازه شوهر طلای خود را بفروشد

در جریان نامزدی، مراسم ازدواج و پس از آن، در طول زندگی مشترک، معمولا، هدایایی از جانب زوجین، برای طرف مقابل، خریداری شده که برخی از این هدایا، همچون عطر، از اموال مصرف شدنی بوده و به مرور زمان و در اثر استفاده تمام می شوند و برخی دیگر، همچون لباس، از اموال مصرف نشدنی و قابل بقا بوده که تا مدت ها باقی می مانند. 

یکی از هدایایی که غالبا از جانب زوج به زوجه اعطا می گردد، طلا می باشد. البته، طلایی که در طول زندگی مشترک، از طرف شوهر، در اختیار زن قرارمی گیرد، همواره، در قالب هدیه به وی داده نشده و گاه به دلایل دیگر، این طلاجات، در اختیار زوجه قرار می گیرد. مانند اینکه، زوج، بدون هدیه کردن طلا به زوجه، صرفا به وی اجازه می دهد که در مراسم مهمانی، از طلایی که شوهر در منزل نگه داری می کند، استفاده نماید.

در رابطه با طلا، هنگامی که صرفا بحث استفاده زن از آن، مطرح باشد، مساله ای و اختلافی پیش نمی آید. مشکل، زمانی بروز می کند که در اثر اختلافات پیش آمده میان زوجین یا حتی بدون این اختلافات، زن تصمیم به فروش طلا گرفته و شوهر، یا مخالف با این تصمیم است یا اینکه اصلا از فروش طلا باخبر نشده و صرفا، پس از فروش طلا توسط زن، از فروش آن مطلع شده و مخالف عمل انجام گرفته از سوی همسر خود می باشد.

در چنین وضعیتی، این سوال مطرح می گردد که آیا زن می تواند بدون اجازه شوهر طلای خود را بفروشد؟ و اینکه آیا، فروختن طلا بدون اجازه شوهر، مجاز می باشد یا خیر؟ لذا، در ادامه به پاسخ این پرسش ها می پردازیم.

در پاسخ به این سوال که آیا زن می تواند بدون اجازه شوهر طلای خود را بفروشد و اینکه آیا فروختن طلا بدون اجازه شوهر، مجاز بوده یا خیر، باید میان حالت های مختلف، تفاوت قائل شده و سپس در مرحله بعد، با توجه به ماهیت حقوقی عمل انجام شده و رابطه حقوقی خاص میان زن و شوهر، در رابطه با طلاها، به این سوال، پاسخ داد که آیا زن می تواند بدون اجازه شوهر طلای خود را بفروشد یا نه. این حالت ها، عبارتند از:

گاه در مواردی، همچون زمانی که شغل شوهر، طلا فروشی بوده، وی مقادیری از طلا را در خانه نگه داری می کند. در این شرایط، به طور معمول، شوهر به همسر خود اجازه می دهد که در مراسم ها و مهمانی ها از این طلاها استفاده کرده، بی آنکه قصد داشته باشد که حق مالکیت طلا را به همسر خود، انتقال دهد.

در این حالت، رابطه حقوقی میان زن و شوهر، ممکن است صرفا یک اذن(اجازه) ساده برای استفاده از طلا بوده، یا اینکه عقد عاریه باشد. در هر صورت، از آنجا که زن در این رابطه، مالک طلا نمی باشد، باید به این سوال که آیا زن می تواند بدون اجازه شوهر طلای خود را بفروشد، پاسخ منفی داد و بنابراین، در این حالت، فروختن طلا بدون اجازه شوهر، مجاز نمی باشد.

اما به طور معمول، طلای داده شده به زن، از سوی شوهر، به وی هبه می شود. منظور از هبه طلا از سوی شوهر به زن، آن است که شوهر، طلا یا طلاجاتی را به همسر خود هدیه دهد. در هبه یا همان هدیه، مالی که واهب(هدیه دهنده) به متهب(گیرنده هدیه) می دهد، به مالکیت او در می آید و وی می تواند به هر صورت که بخواهد، در آن مال، تصرف نماید.

بنابراین، در حالت هبه یا هدیه طلا به زن، از آنجا که وی با هبه، مالک طلا شده، باید به این سوال که آیا زن می تواند بدون اجازه شوهر طلای خود را بفروشد، پاسخ مثبت داد. لذا، زن می تواند هر زمان که خواست، برای فروختن طلا بدون اجازه شوهر، اقدام نماید.

در بحث فروختن طلا بدون اجازه شوهر، یک فرض دیگر نیز مطرح می گردد و آن فرضی است که در آن، شوهر، مقادیری از طلا را در منزل نگه داری کرده و نه آن طلا را به همسر خود هبه نموده و نه حتی، حق استفاده از آن طلا به همسر خود می دهد. در این حالت، از آنجا که زن، مالک طلا نبوده و حتی اجازه و اذن استفاده از آن را هم ندارد، باید در پاسخ به این سوال که آیا زن می تواند بدون اجازه شوهر طلای خود را بفروشد، گفت زن، حق فروش طلا را نخواهد داشت.

آیا طلا جزء مهریه یا نفقه محسوب می شود؟

در بحث فروختن طلا بدون اجازه شوهر، علاوه بر این سوال که آیا زن می تواند بدون اجازه شوهر طلای خود را بفروشد، سوالات متعدد دیگری نیز از سوی زوجین مطرح می گردد. یکی از این سوالات، این مساله بوده که آیا طلا جزء مهریه یا نفقه محسوب می شود؟ یا به عبارتی، پس از گذشت مدتی از اعطای طلا به زوجه، می توان ادعا کرد که طلای داده شده، از بابت نفقه یا مهریه، به زن داده شده بوده؟

به عنوان مثال، چنانچه، شوهر، طلا یا طلاجاتی را در طول زندگی مشترک، برای همسر خود خریداری کرده و اکنون، وضعیت زندگی مشترک به طلاق رسیده، آیا زوج می تواند از دادگاه بخواهد که آن طلاها را به عنوان مهریه محسوب کرده و به این ترتیب، شوهر دیگر، بدهی بابت مهریه به زن نداشته باشد؟ در پاسخ به این سوال نیز همچون بخش قبل، باید حالت های مختلف را از یکدیگر را تفکیک و در هر حالت، به طور جداگانه، به سوال مطرح شده، پاسخ داد.

در حالت های اول و سوم، یعنی فرضی که صرفا حق استفاده از طلا، به زن داده شده و طلا به مالکیت وی در نیامده یا اینکه زن اصلا، حق استفاده از طلا را نداشته است، پاسخ به این سوال که آیا طلا جزء مهریه یا نفقه محسوب می شود، قطعا منفی خواهد بود. چرا که در این دو حالت، اصلا طلا به مالکیت زن در نیامده، پس نمی توان آن را بابت مهریه یا نفقه، حساب نمود.

در رابطه با مساله فروختن طلا بدون اجازه شوهر و محاسبه طلا به جای مهریه یا نفقه زن، اختلاف اصلی در جایی بروز می کند، که شوهر، طلا یا طلاجاتی را در طول زندگی مشترک، به همسر خود، هبه(هدیه) کرده ور اکنون، با پیش آمدن اختلاف میان زوجین و با مطالبه مهریه یا نفقه از جانب زن، مرد ادعا می کند که آن طلاها، بابت مهریه یا نفقه به زن داده شده است.

در این فرض، نیز باید به این سوال که آیا طلا جزء مهریه یا نفقه محسوب می شود، پاسخ منفی داد. علت این امر، آن است که هنگامی که شوهر، طلا یا طلاجاتی را به همسر خود هبه می کند، آن طلا یا طلاجات، به مالکیت زن در می آید و بنابراین، شوهر نمی تواند دین خود بابت مهریه یا نفقه را بر روی مال متعلق به همسر خود، محاسبه نماید.

آثار و عواقب فروختن طلا بدون اجازه شوهر

در بخش های قبل، به این سوالات که آیا زن می تواند بدون اجازه شوهر طلای خود را بفروشد و اینکه، آیا طلا جزء مهریه یا نفقه محسوب می شود؟ پاسخ داده و جواب این سوالات را در فرض ها و حالت های مختلف توضیح دادیم. اما در فرضی که که به هر حال، زن برای فروختن طلا بدون اجازه شوهر، اقدام کرده، نیز این سوال، مطرح می شود که آثار و عواقب فروختن طلا بدون اجازه شوهر چیست؟

لذا در این بخش، نیز همچون قسمت های قبل، حالت های مختلف فروختن طلا بدون اجازه شوهر را از یکدیگر جدا کرده و در هر یک از این حالت ها، به طور جداگانه، مساله را تحلیل و بررسی کرده و به سوال فوق، پاسخ خواهیم داد.

البته، لازم به ذکر است که هر چند از نظر حقوقی، مانعی وجود نداشته که به عمل زن، خیانت در امانت گفته شده، اما در عمل در دادگاه های کیفری، سخت گیری زیادی نسبت به جرم خیانت در امانت در رابطه زوجین شده و به سادگی، حکم در مورد آن صادر نمی گردد

به طور کلی، هنگامی که شوهر، مالی را از جمله طلا، به همسر خود هبه کرده، می تواند هر زمان که خواست برای رجوع از هبه و پس گرفتن آن مال، اقدام کند. اما، این رجوع و بازپس گیری، در برخی از حالت ها برای شوهر، امکان پذیر نمی باشد. این حالت ها عبارتند از: هبه، معوض بوده و زن، در ازای طلایی که از شوهر گرفته، مالی را به وی داده باشد. زن، طلا را فروخته یا کلا مالکیت آن را به شخص دیگری انتقال داده است. در طلا تغییرات خاصی ایجاد شده که دیگر، همان طلا سابق نیست، مانند اینکه زن، انگشتر طلا را به طلا فروشی داده و طلافروشی، آن را تبدیل به گردن بند کرده است.

حال چنانچه، هیچ یک از فرض های فوق، وجود نداشته و شوهر، حق رجوع از هبه را داشته و برای رجوع از هبه و پس گرفتن طلا از همسر خود اقدام کرده باشد، اگر در این حالت، زن برای فروش طلا اقدام کرده، آثار و عواقب فروختن طلا بدون اجازه شوهر، بدین صورت بوده که مرد می تواند برای استرداد طلا از همسر خود، دادخواست داده و در صورت پس ندادن طلا، قیمت و ارزش آن را از همسر خود دریافت نماید.

با این توضیح که، در حالتی که شوهر اقدام به نگه دری طلا در منزل کرده و زن، حق استفاده از آن طلا یا طلاجات را نداشته، اقدام زن برای برداشتن طلا و فروش آن بدون اذن و اجازه شوهر، مصداق جرم سرقت محسوب شده و مجازات های شدید انواع سرقت، در فرض های مختلف قانونی، در مورد وی، قابل اجرا و اعمال خواهد بود.

در مورد این حالت فروختن طلا بدون اجازه شوهر، نیز باید به این نکته اشاره شود که هر چند از نظر حقوقی، ایرادی نداشته که عمل زن در فروختن طلا بدون اجازه شوهر، سرقت محسوب شده و مجازات سرقت در مورد وی اجرا گردد، اما در عمل، در رویه قضایی در صدور حکم کیفری در این مورد، نسبت به سرقت اموال سایر اشخاص، سخت گیری بیشتری، اعمال می شود.

نحوه شکایت از زن در صورت فروختن طلا بدون اجازه شوهر

در شرایطی که زن، به فروختن طلا بدون اجازه شوهر، اقدام می کند، در حالتی که با گفت و گو و وساطت اقوام، زن، حاضر به پس دادن طلا یا قیمت آن به شوهر نشده و مساله به نحو مسالمت آمیزی، حل نشود، شوهر، می تواند برای طرح دعوای قضایی، اقدام نماید. در این حالت، چنانچه، حق طرح دعوای حقوقی پس گرفتن طلا یا طرح دعوای کیفری سرقت یا خیانت در امانت، برای شوهر وجود داشته باشد، نحوه شکایت از زن در صورت فروختن طلا بدون اجازه شوهر، طبق مراحل زیر خواهد بود.

در ابتدا، شوهر، باید برای ثبت نام در سامانه ثنا و افتتاح حساب کاربری در این سامانه، اقدام نماید. لازم به ذکر است که بدون انجام مراحل ثبت نام ثنا، امکان ثبت دادخواست یا شکوائیه و ارسال آن به هیچ یک از دادگاه های حقوقی یا کیفری، برای شوهر وجود نخواهد داشت.

بعد از ثبت نام سامانه ثنا، لازم است تا شوهر، با در دست داشتن مدارک هویتی و اسناد و دلایل موجود، برای ثبت دادخواست یا شکوائیه، به یکی از دفاتر خدمات قضایی، مراجعه نماید. فاکتور خرید طلا و شهادت شهود، مبنی بر اینکه زن صرفا اجازه استفاده از طلا را داشته، از جمله دلایل لازم برای ضمیمه شدن به دادخواست یا شکوائیه می باشند. همچنین، لازم به ذکر است که در حال حاضر، صرفا امکان ثبت شکواییه سرقت، به روش خودکاربری و بدون نیاز به مراجعه به دفاتر خدمات الکترونکی قضایی، وجود دارد.

چنانچه، فروختن طلا بدون اجازه شوهر، توسط زن، خیانت در امانت یا سرقت بوده، زوج می تواند برای ثبت شکواییه سرقت یا خیانت در امانت اقدام کرده و در صورتی که طلا به زوجه، هبه شده باشد، اقدام قضایی شوهر برای پس گرفتن طلاها، باید در قالب دادخواست رجوع از هبه، انجام گیرد. لازم به ذکر است که د مورد خیانت در امانت و رجوع از هبه، شوهر می بایست، پیش از اقدام برای ثبت دادخواست یا شکوائیه، ابتدا برای ارسال اظهارنامه درخواست استرداد طلا یا رجوع از هبه، اقدام نماید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد فروختن طلا بدون اجازه شوهر در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون فروختن طلا بدون اجازه شوهر پاسخ دهند.