معاملات کوچک و حد نصاب آن

معاملات کوچک، معاملاتی است که ارزش موضوع معامله در آن ها، تا حداکثر مبلغ 1 میلیارد ( 1.000.000.000 ) ریال باشد. به موجب قانون برگزاری مناقصات، حد نصاب معاملات کوچک سال 1404دولت نیز همچون سایر معاملات، مطابق بخشنامه سقف معاملات کوچک ۱۴۰۴ وزارت امور اقتصاد و دارایی، که در هیات وزیران، تصویب شده، تعیین و ابلاغ می گردد. 

به طور کلی، معاملات دولتی، به دو گروه اصلی مناقصات و مزایدات، تقسیم می شوند. ماده 3 قانون برگزاری مناقصات، مناقصه های دولتی را از نظر ارزش موضوع معامله، به سه گروه معاملات کوچک، معاملات متوسط و معاملات بزرگ تقسیم بندی کرده و برای دو گروه اول، سقف ارزش در نظر گرفته است.

معاملات کوچک، معاملاتی است که ارزش موضوع معامله، کمتر از دو میلیارد و صد میلیون ریال باشد. البته، این رقم، ثابت نبوده و با بخشنامه ای که وزارت امور اقتصاد و دارایی، هر ساله، تصویب و منتشر می نماید، به روز رسانی و متناسب با نرخ تورم می گردد. اهمیت تعیین حد نصاب معاملات، به این دلیل بوده که نهادهای دولتی، در معاملات خود، ملزم به رعایت حد نصاب معاملات کوچک سال 1404 و سایر معاملات بوده و همچنین، برای معاملات با ارزش کمتر از حد نصاب قانونی، نیاز به ارسال صورت معاملات فصلی نمی باشد.

با توجه به توضیحات فوق، در این مقاله، ابتدا به این سوال، پاسخ داده که معاملات کوچک چیست؟ سپس در ادامه، حد نصاب این معاملات و چگونگی تعیین آن را توضیح داده شده است. در بخش پایانی، نیز بخشنامه سقف معاملات کوچک ۱۴۰۴ را جهت دانلود قرار داده شده است.

معاملات کوچک چیست؟

برای پاسخ به سوال معاملات کوچک چیست؟ ابتدا لازم است تا کمی در مورد معاملات دولتی و انواع آن صحبت کرده، چرا که معاملات کوچک، یکی از انواع تقسیم بندی سه گانه مناقصه های دولتی بوده که در قانون برگزاری مناقصات، مطرح شده است.

معاملاتی که دولت و بخش های دولتی، به منظور تامین نیازهای خود، انجام داده، به طور کلی، دارای دو نوع می باشند. در گروه اول، از این معاملات، دولت، قصد خرید کالای مورد نیاز خود را داشته و در گروه دوم، کالاهای مازاد خود را به فروش می رساند.

در اصطلاح حقوقی، به گروه اول معاملات، که در جریان آن ها، دولت، کالاها و خدمات مورد نیاز خود را خریداری کرده، مناقصه گفته شده؛ همچنین، گروه دوم معاملات، که به موجب آن ها، دولت برای فروش کالاهای خود اقدام می نماید، مزایده نامیده می شود.

یکی از مقرراتی که در رابطه با مناقصات برگزار شده از سوی نهادهای فوق، لازم الاجرا بوده، رعایت حد نصاب در انجام مناقصه های دولتی می باشد. این حد نصاب، در ماده 3 قانون مذکور، برای مناقصات دولتی، تعین شده و به موجب ماده 42 قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، به معاملات مزایده دولت نیز تسری می‌ یابد. مطابق ماده 3 قانون برگزاری مناقصات، معاملات دولت، از نظر قیمت معامله یا همان نصاب آن، به سه گروه معاملات کوچک، معاملات متوسط و معاملات بزرگ، تقسیم می گردد که هر گروه، دارای قیمت یا حد نصاب، به شرح زیر، می باشد:

نکته مهمی که در رابطه معاملات کوچک و حد نصاب آن ها لازم است مورد توجه قرار گیرد، کاربردهای تعیین حد نصاب معاملات کوچک می باشد. تعیین حد نصاب معاملات کوچک و به طور کلی، حد نصاب معاملات، دارای کاربردهایی بوده که مهم ترین آن ها، عبارتند از:

سازمان ها، نهادها، موسسات و شرکت های دولتی و موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی مذکور در ماده 1 قانون برگزاری مناقصات، ملزم هستند تا در برگزاری مناقصات خود، نصاب معاملات، از جمله حد نصاب معاملات کوچک سال 1404، را رعایت نمایند. این مقرره، در مورد مزایده ها نیز لازم الاجرا می باشد.

مطابق ماده 169 قانون مالیات های مستقیم، اشخاص مشمول این قانون، موظف هستند تا هر نود روز یک مرتبه، صورت معاملات فصلی خود و اطلاعات طرف معامله، از جمله کد اقتصادی وی را برای سازمان ارسال کنند. حال، در صورتی که نصاب معاملات انجام گرفته در یک فصل، کمتر از حد نصاب تعیین شده، برای آن سال باشد، نیاز به ارسال گزارش و اطلاعات طرف مقابل معامله نخواهد بود.

حد نصاب معاملات کوچک سال 1404

حد نصاب معاملات کوچک سال ۱۴۰۴ به منظور تسهیل در فرآیندهای تجاری و کاهش پیچیدگی های اداری تعیین شده است. بر اساس بخشنامه سقف معاملات کوچک ۱۴۰۴، این حد نصاب به گونه ای تعیین شده که کسب وکارهای کوچک بتوانند بدون مواجهه با مشکلات پیچیده، معاملات خود را انجام دهند. این اقدام به ویژه برای کسب وکارهای نوپا و کوچک اهمیت دارد.

حد نصاب معاملات کوچک سال ۱۴۰۴ به عنوان یک معیار مهم برای معاملات تجاری در نظر گرفته شده است. بر اساس این حد نصاب، معامله گران می توانند بدون نیاز به پیگیری مراحل پیچیده و طولانی، معاملات خود را به راحتی انجام دهند. این بخشنامه به ایجاد فضای تجاری مناسب تر و کاهش هزینه های اضافی کمک می کند.

بخشنامه سقف معاملات کوچک ۱۴۰۴ به منظور افزایش شفافیت در معاملات تجاری و ایجاد اعتماد بیشتر بین معامله گران تنظیم شده است. با تعیین حد نصاب معاملات کوچک سال ۱۴۰۴، کسب وکارهای کوچک می توانند با اطمینان بیشتر و بدون نگرانی از مواجهه با مشکلات اداری پیچیده، فعالیت های تجاری خود را ادامه دهند. این اقدام به رشد و توسعه اقتصادی کشور کمک شایانی خواهد کرد.

چگونگی تعیین حد نصاب معاملات کوچک 1404

در بخش های قبل، پس از پاسخگویی به این سوال که معاملات کوچک چیست، در مورد حد نصاب معاملات کوچک 1404 صحبت شده و گفته شد، حد نصاب معاملات کوچک سال گذشته، بر اساس بخشنامه سقف و حد نصاب معاملات وزارت امور اقتصاد و دارایی، مبلغ 2 میلیار و 100 میلیون ( 2.100.000.000 ) ریال بوده که لازم است در کلیه مناقصات و مزایده های دولتی، مورد لحاظ قرار گیرد.

اما علاوه بر این سوال که معاملات کوچک چیست، سوال مهم دیگری که در رابطه با حد نصاب معاملات کوچک 1404، مطرح می شود، این مساله بوده که حد نصاب این معاملات، به چه صورت تعیین می شود؟ به عبارت دیگر، با توجه به پایین بودن ارقام مذکور در ماده 3 قانون برگزاری مناقصات، در مقایسه با تورم موجود در کشور، این ارقام چگونه به روزرسانی می گردد؟

پاسخ به این سوال را باید در تبصره 1 ماده 3 قانون برگزاری مناقصات، جست و جو نمود. مطابق این تبصره، وزارت امور اقتصادی و دارایی، باید در آغاز هر سال، با در نظر گرفتن شاخص بهای کالاها و خدمات اعلام شده از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، برای تعیین حد نصاب معاملات کوچک 1404 و سایر معاملات، از جمله مناقصه های عمومی، اقدام کرده و پس از تصویب این ارقام در هیات وزیران، بخشنامه مصوب را به سازمان ها و ادارت مربوطه ابلاغ نماید.

بخشنامه حد نصاب معاملات کوچک ۱۴۰۴

در بخش قبل، به این سوال، پاسخ داده که حد نصاب و سقف معاملات کوچک 1404، از جمله انواع مناقصه و مزایده به چه صورت تعیین می شود و گفتیم که وزارت امور اقتصادی و دارایی،  باید در آغاز هر سال، با در نظر گرفتن شاخص بهای کالاها و خدمات اعلام شده از سوی بانک مرکزی، برای تعیین حد نصاب معاملات کوچک و سایر معاملات، اقدام کرده و پس از تصویب این ارقام در هیات وزیران، بخشنامه مصوب را به سازمان ها و ادارت مربوطه ابلاغ نماید.

از آنجا که تعیین حد نصاب معاملات کوچک نیز بر اساس بخشنامه وزارت امور اقتصاد و دارایی، انجام می گیرد، در این بخش، به توضیح آخرین بخشنامه حد نصاب معاملات کوچک ۱۴۰۴ مصوب وزارت امور اقتصاد و دارایی در سال هزار و چهارصد، که به صورت فایل دانلود این بخشنامه در پایان مقاله، قرار داده شده است.

برای دانلود بخشنامه حد نصاب معاملات کوچک ،  بر روی دکمه دانلود فایل در باکس زیر، کلیک نمایید.

همانطور که در فایل بالا قابل مشاهده است، در بخشنامه حد نصاب معاملات کوچک مصوب سال 1404، تغییراتی در مبلغ حد نصاب معاملات کوچک، متوسط و بزرگ ایجاد شده است. همچنین موارد موجود در این بخشنامه در مورد معاملاتی که به صورت مزایده انجام می شود، نیز تسری می یابد. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد معاملات کوچک و حد نصاب آن در سال 1404 کانال تلگرام حقوق قراردادها و عقود عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون معاملات کوچک و حد نصاب آن در سال ۱۴۰۴ پاسخ دهند.