بنچاق چیست

بنچاق، در گذشته، یکی از انواع سند عادی بوده که برای اثبات مالکیت افراد، بر اموال شان، استفاده می شد و امروزه نیز، به معنای خلاصه ای از سند رسمی می باشد. تنظیم سند رسمی، توسط مامور صلاحیت دار، از جمله تفاوت های بنچاق، در معنای اول، با سند رسمی است. نحوه تبدیل بنچاق به سند تک برگی نیز از طریق سامانه ثبت نام درخواست صدور سند مالکیت می باشد.

از گذشته تا کنون و در تمامی جوامع، همواره، انسان ها تلاش کرده اند، بخشی از درآمد خود را، صرف خرید اموال غیر منقول، نظیر زمین و خانه کنند و برای خود، سرمایه ای، پس انداز نمایند. داشتن اموال غیر منقول، می تواند، برای مالک و بعد از مرگ او، برای وراثش، دارای آثار و تبعات حقوقی مخصوص به خود باشد.

در این میان، مالکان، همواره در صدد بوده اند که به طریقی، مالکیت شان را بر اموال منقول و غیر منقول خود ثابت نمایند و بر همین اساس، به مرور زمان، انواع سند های رسمی و عادی، به وجود آمدند. یکی از این اسناد، بنچاق، بوده است که احکام و ضوابط مخصوص به خود را داشته و بر اساس قانون ثبت، باید هر چه سریع تر، از طریق طی کردن نحوه و مراحل خاص قانونی، به سند تک برگی تبدیل شود. 

از این رو، در این مقاله، قصد داریم، توضیح دهیم که بنچاق چیست و چه تفاوتی با سند و مبایعه نامه دارد؛ سپس، نحوه تبدیل بنچاق به سند تک برگی را بگوییم و در نهایت، یک نمونه بنچاق، جهت دانلود، خدمت شما عزیزان، ارائه کنیم. چنانچه، پیرامون این موضوع، سوالاتی دارید، با ما، همراه باشید.

بنچاق چیست

در پاسخ به این سوال که بنچاق چیست و نحوه تبدیل آن، به سند تک برگی، چگونه می باشد؟ ابتدا باید، به طور مختصر، در خصوص مفهوم سند و انواع آن، صحبت کنیم. با توجه به ماده 1284 قانون مدنی که مقرر می دارد: « سند، عبارت است از هر نوشته که در مقام دعوی یا دفاع، قابل استناد باشد » می توان گفت، در مفهوم عام، سند، به معنای یکی از ادله اثبات دعوا می باشد و عبارت است از، هر نوع نوشته ای که بتوان، در دفاع از خود یا برای محکومیت طرف مقابل، از آن استفاده کرد. 

از طرفی، در یک دسته بندی، قانون مدنی، انواع سند را، به سند عادی و سند رسمی، تقسیم بندی می نماید. اسناد عادی، اسنادی هستند که توسط افراد عادی که مامور رسمی نیستند، تنظیم شده و ممکن است، شهودی نیز ذیل آن را امضا کرده باشند. سند رسمی، کلیه اسنادی هستند که توسط مامور رسمی و در مراجع رسمی، ایجاد و تنظیم می گردند.

از آنجا که اثبات مالکیت افراد بر اموال شان، به ویژه، ملک و زمین، از گذشته تا کنون، حائز اهمیت بوده و با توجه به اینکه در گذشته، بر خلاف امروز، داشتن سند رسمی تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی، الزامی نبوده، افراد، هنگامی که اقدام به انعقاد قرارداد، می نمودند، اطلاعات قرارداد را، به صورت دستی، د ربرگه ای می نوشتند و علما و بزرگان محل، ذیل را آن را مهر و امضا می کردند. بدین ترتیب، این نوشته، سند مالکیت فرد، بر مال مورد معامله، محسوب می گردید که به آن، بنچاق می گفتند. در این حالت، بنچاق، یک سند عادی و مانند مبایعه نامه، می باشد. 

امروزه نیز، بنچاق، در جامعه وجود دارد، اما، نه به شکل و معنای مرسوم و سنتی آن. پس از تصویب قانون ثبت، بنچاق، به برگه ای گفته می شود که بعد از تنطیم سند رسمی معامله در دفاتر اسناد رسمی، توسط دفتر دار، به افراد داده می شود و مشخصات مورد معامله، اطلاعات منعقد کنندگان قرارداد و سایر جزئیات، در آن، درج گردیده است و به نوعی، خلاصه سند می باشد. در سال های گذشته، بنچاقی که دفاتر اسناد رسمی، به افراد می دادند، در برگه های بزرگ و به صورت دست نویس بود، ولی امروزه، در برگه های A4 و به صورت تایپی می باشد.

تفاوت بنچاق با مبایعه نامه

در قسمت قبل، توضیح دادیم که انواع سند، در قانون مدنی، چه هستند و گفتیم که بنچاق، در معنای قدیمی آن و پیش از تصویب قانون ثبت، همان، مبایعه نامه بوده؛ اما، بنچاق، در معنای رونوشت سند، نوعی سند رسمی می باشد و با مبایعه نامه، متفاوت است. در این قسمت از مقاله، قصد داریم، درباره تفاوت بنچاق با مبایعه نامه صحبت کنیم. از این رو، ضروری است که ابتدا بگوییم که در قانون مدنی، مبایعه نامه چیست، در چه مواردی کاربرد دارد و چه نوع سندی محسوب می گردد. 

مبایعه نامه، یکی از انواع سند عادی، در قانون مدنی می باشد که در انعقاد قراردادهای بیع و خرید و فروش، مورد استفاده قرار می گیرد. هنگامی که طرفین، قصد انعقاد قراداد خرید و فروش اموال منقول و غیر منقول و یا بیع را دارند، اقدام به تنظیم یک مبایعه نامه، میان خود می نمایند و علاوه بر مشخصات طرفین قرارداد، مورد معامله و ثمن آن، تمامی تعهدات شان را نیز در آن، درج می کنند. با توجه به این تعریف، تفاوت بنچاق، به معنای رونوشت سند رسمی و مبایعنامه از قرار زیر است: 

مبایعنامه، یک سند عادی است که توسط طرفین قرارداد، تنظیم می شود، حال آنکه بنچاق، در معنای امروزی آن، رونوشتی از سند است که توسط دفاتر اسناد رسمی، به افراد، داده می شود.

بنچاق در معنای امروزی آن، سندی است که توسط مامور صلاحیت دار، تنظیم شده؛ لذا، ادعای تردید و انکار، در خصوص آن، مسموع نیست و صرفا، می شود نسبت به آن، ادعای جعل کرد. ولی، در خصوص مبایعه نامه،علاوه بر جعل، ادعای تردید و انکار نیز مسموع است.

پس از توضیح تفاوت مبایعه نامه و بنچاق، در ادامه، قصد داریم، تفاوت بنچاق، با سند رسمی و عادی را بگوییم و توضیح دهیم که اعتبار بنچاق، در معنای قدیمی آن، در محاکم دادگستری، به عنوان یک سند عادی، به چه نحو، خواهد بود. چنانچه، قصد کسب اطلاعات بیشتر، در مورد تفاوت مبایعه نامه و قولنامه را دارید، مطالعه مقاله ای که در قسمت بیشتر بخوانید، آمده است، به شما پیشنهاد می شود. 

تفاوت بنچاق با سند

در قسمت های قبل، توضیح دادیم که بنچاق چیست و گفتیم که بنچاق، در معنای گذشته آن، یکی از انواع سند عادی می باشد که مالکیت افراد را بر ملک آنها، اثبات می نماید. در این قسمت، قصد داریم، تفاوت بنچاق، با سند رسمی را بررسی کنیم و بگوییم که بر اساس قانون، تفاوت بنچاق، در معنای امروزی و گذشته آن، با سند رسمی چیست. 

همانطور که گفتیم، سند، می تواند، با مراجعه یا بدون مراجعه به دفاتر اسناد رسمی، تنظیم شده باشد و بر همین اساس نیز، به سند عادی و رسمی، قابل تقسیم بندی خواهد بود. همچنین، اشاره کردیم که بنچاق در مفهوم گذشته آن، سندی عادی بوده که بدون مراجعه به دفاتر اسناد رسمی، میان افراد تنظیم می شده. اما، بنچاق در معنای امروزی آن، برگه ای است که شامل خلاصه اطلاعات سند تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی بوده و توسط دفترخانه، به افراد، داده می شود. بر این اساس، تفاوت بنچاق و سند، از قرار زیر است: 

سند، در معنای رسمی آن، توسط مامور صلاحیت دار و در مراجع رسمی، تنظیم می شود ولی بنچاق، در معنای گذشته آن، توسط طرفین قرارداد و بدون حضور هیچ مامور رسمی ای تنظیم می شد. 

در سند رسمی، ادعای انکار و تردید، پذیرفته نیست؛ ولیکن در بنچاق که سندی عادی می باشد، ادعای تردید و انکار و جعل پذیرفته خواهد شد. 

سند رسمی، قابلیت استناد به تاریخ مندرج در آن، در برابر ثالث را دارد؛ ولی بنچاق که سند عادی بوده، چنین امکانی را ندارد.

از آنجا که به موجب قانون ثبت، داشتن سند تک برگی، الزامی شده است، در ادامه مقاله، قصد داریم، درباره نحوه تبدیل بنچاق به سند تک برگی، صحبت کنیم و بگوییم که نحوه تبدیل آن، به سند تک برگی، نیازمند چه مدارک و مراحلی می باشد و تبعات عدم تبدیل بنچاق به سند تک برگی، چه خواهد بود. 

نحوه تبدیل بنچاق به سند تک برگی

همانطور که در قسمت های قبل گفتیم، بنچاق، در گذشته، نوعی سند عادی، میان طرفین قراداد بود که مالکیت افراد، بر اموال منقول و غیر منقول شان را ثابت می کرد. از سال 1391 به بعد و به موجب قانون ثبت، داشتن سند تک برگی که نوعی سند رسمی است، برای تمامی املاک دارای سند عادی، الزامی گردید. لذا، افرادی که فاقد سند رسمی هستند، باید به سامانه ثبت نام درخواست صدور سند مالکیت sabtemelk.ir مراجعه و به طریق زیر، اقدام به دریافت سند تک برگی نمایند: 

در اولین مرحله، برای طی کردن مراحل نحوه تبدیل بنچاق به سند تک برگی، با جست و جوی آدرس sabtemelk.ir، در مرورگر خود، وارد صفحه ای، مشابه صفحه زیر شوید و گزینه « درخواست پذیرش جدید » را انتخاب نمایید. 

در این مرحله، پس از مطالعه توافقنامه، گزینه تایید را انتخاب کرده و به مرحله بعد، وارد شوید.

برای تبدیل بنچاق به سند تک برگی، از بین دو گزینه شخص حقیقی یا حقوقی، بسته به شرایط خود، یکی را انتخاب کرده و اطلاعاتی، نظیر اطلاعات هویتی، آدرس، سری و سریال شناسنامه، کد پستی و شماره تلفن خود را وارد کنید.

در این قسمت، مشخصات ملک، نظیر محل وقوع، نوع ملک و مشخصات ثبتی ملک را وارد کنید.

سپس، در این گام، موضوع درخواست خود را تعیین کنید.

در این مرحله از مراحل نحوه تبدیل بنچاق به سند تک برگی، مدارک مورد نیاز را در سامانه، بارگذاری کنید.

گرفتن سند تک برگی، نیازمند پرداخت هزینه ای، معادل 50 هزار تومان می باشد. لذا، در این قسمت، اقدام به پرداخت مبلغ مورد نظر نمایید.

در مرحله آخر از مراحل تبدیل بنچاق به سند تک برگی، باید، فرم درخواست خود را پرینت گرفته و آن را به همراه سایر مدارک، به اداره ثبت ارسال کنید.

زمانی که مدارک و پرینت برگه ثبت نام خود را، از طریق پست، به اداره ثبت، ارسال نمودید، شماره مرسوله پستی و تاریخ ارسال آن را در این سامانه وارد نمایید.

شایان ذکر است، افرادی که دارای سند منگوله دار هستند و قصد تبدیل آن، به سند تک برگی را دارند، صرفا، از طریق مراجعه حضوری و تحویل مدارک مورد نیاز، می توانند، اقدام به دریافت سند تک برگی خود نمایند و به هیچ وجه، امکان ثبت درخواست صدور سند تک برگی، به صورت اینترنتی، برای آن ها، وجود نخواهد داشت. 

نمونه بنچاق

در قسمت های قبل، در توضیح بنچاق، گفتیم که بنچاق، در دو معنا به کار می رود؛ یکی به معنای سند عادی و دست نویسی که در گذشته، هنگام انعقاد قرارداد، توسط طرفین، تنظیم می گردید و دیگری، به معنای رونوشت و خلاصه ای از سند رسمی که توسط دفاتر اسناد رسمی، به افراد داده می شود. در این قسمت از مقاله، قصد داریم، تصاویر نمونه ای از بنچاق، در معنای سنتی و امروزی آن را، جهت دانلود، خدمت شما عزیزان، ارائه دهیم.

جهت دانلود نمونه بنچاق، کلیک کنید.

شایان ذکر است، در صورت گم کردن رونوشت سند رسمی که توسط دفاتر اسناد سمی به طرفین قرارداد داده می شود، فرد می تواند، مجددا، به دفتر تنظیم کننده رونوشت، مراجعه کرده و تقاضای صدور مجدد بنچاق را نماید. دفترخانه، پس از انجام استعلامات لازم، مجددا، رونوشتی از سند رسمی را به متقاضی خواهد داد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد بنچاق در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون بنچاق پاسخ دهند .