استعلام اختراع

دلیل لزوم استعلام اختراع، جهت اجتناب از رد درخواست ثبت اختراع بوده؛ چرا که هر اختراع، صرفا، یک مرتبه، قابلیت ثبت داشته و درخواست ثبت اختراع تکراری، رد خواهد شد. سایت مالکیت معنوی، سامانه پیگیری اختراعات ثبت شده، بوده که نحوه و مراحل استعلام این اختراعات، مراجعه به سامانه مذکور و انتخاب گزینه جست و جو در اختراع می باشد.

افراد، علاوه بر آنکه بر اموال مادی خود، مالکیت و تسلط داشته و می توانند، برای این مالکیت، از طریق اداره ثبت اسناد و املاک، سند بگیرند، بر اساس حقوق مالکیت فکری و معنوی، مالک آنچه حاصل فکر آن ها بوده، نیز هستند. اختراعات، از جمله مواردی است که افراد مخترع، بر آن ها، مالکیت معنوی داشته و می توانند، این حق مالکیت را از طریق ثبت اختراع مربوطه، در سامانه مالکیت فکری و معنوی، برای خود، محفوظ نگاه دارند.

بر اساس ماده 1 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری: "اختراعی، قابل ثبت است که حاوی ابتکار جدید و دارای کاربرد صنعتی باشد. ابتکار جدید، عبارت است از آنچه که در فن یا صنعت قبلی، وجود نداشته و برای دارنده مهارت عادی در فن مذکور، معلوم و آشکار نباشد" بر اساس این ماده، امکان ثبت اختراعی که پیش از این به ثبت رسیده، وجود نخواهد داشت و درخواست فرد، جهت ثبت اختراع تکراری، رد خواهد شد. به همین جهت، ضروری است، هر فرد، قبل از ثبت اختراع خود، اقدام به استعلام اختراعات ثبت شده نماید.

از این رو، در این مقاله، قصد داریم، در خصوص لزوم استعلام اختراع ثبت شده، توضیح دهیم؛ سپس، سامانه پیگیری اختراعات ثبت شده را معرفی کرده و نحوه و مراحل انجام استعلام اختراع را، بررسی کنیم. چنانچه، پیرامون این موضوع، سوالاتی دارید، با ما همراه باشید.

لزوم استعلام اختراعات ثبت شده

قبل از پاسخ به این پرسش که دلیل لزوم استعلام اختراع چیست؟ ابتدا، بهتر است، درباره مالکیت فکری و معنوی و نحوه محفوظ نگاه داشتن حقوق ناشی از این نوع از مالکیت، توضیح دهیم و بگوییم مالکیت فکری و معنوی، در خصوص چه اموری وجود دارد. سپس، بررسی کنیم که لزوم استعلام اختراع ثبت شده، بر اساس قانون ثبت طرح صنعتی، اختراعات و علائم تجاری چیست.

مفهوم مالکیت فکری و معنوی، در خصوص مالکیت بر آثار هنری - ادبی و آثار صنعتی، مطرح می شود. این مفهوم، به مالکیت انسان، بر آنچه حاصل ذهن و خلاقیت او می باشد، اطلاق می شود. همانگونه که افراد، برای محفوظ نگاه داشتن و اثبات مالکیت خود، بر اموال مادی، اقدام به دریافت سند می نمایند، می توانند، حقوق خود بر آنچه ماحصل فکر و خلاقیت شان می باشد را نیز  محفوظ نگاه دارند.

محفوظ نگاه داشتن حقوق افراد، در خصوص اختراعات، آثار ادبی و هنری یا صنعتی حاصل از فکر آنها، با ثبت آن ها، از طریق مراجعه به سامانه مالکیت معنوی، ممکن می باشد. بدین صورت که متقاضی باید، به سامانه مذکور، رفته و پس از ثبت نام و انجام مراحل اولیه، اقدام به اخذ نوبت الکترونیک نموده و به اداره مربوطه مراجعه نماید.

همانطور که اشاره کردیم، یکی از مصادیق مالکیت فکری و معنوی، بر آنچه ماحصل فکر انسان است، مالکیت بر اختراعات می باشد. چنانچه فردی، اقدام به اختراعی نموده که حاوی ابتکار جدیدی در صنعت بوده و پیش از این نیز وجود نداشته، جهت محفوظ نگاه داشتن حق خود بر آن اختراع، باید اقدام به ثبت آن نماید. 

مستفاد از قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری، هر اختراع، صرفا، یک مرتبه، قابلیت ثبت داشته و امکان ثبت اختراعات تکراری، وجود ندارد. بنابراین، چنانچه فردی، اقدام به ثبت اختراع تکراری کند، درخواست او برای ثبت آن اختراع، از طریق سازمان مالکیت معنوی و سایر مراجع ذی ربط، رد خواهد شد. 

با توجه به توضیحات فوق، در پاسخ به این پرسش که دلیل لزوم استعلام اختراع ثبت شده چیست؟ باید گفت: مهم ترین دلیل لزوم استعلام اختراع ثبت شده، اجتناب از رد درخواست ثبت اختراع می باشد؛ چراکه هر اختراع، صرفا، یک مرتبه، قابلیت ثبت داشته و درخواست ثبت اختراع تکراری، رد خواهد شد. به همین جهت، ضروری است، هر فرد، قبل از ثبت اختراع خود، اقدام به استعلام اختراعات ثبت شده، از طریق سامانه پیگیری اختراعات ثبت شده که مخصوص این امر است نماید. 

پس از توضیح درباره مالکیت فکری و معنوی و دلیل لزوم استعلام اختراع ثبت شده، در ادامه، به معرفی سامانه مخصوص این امر پرداخته و در خصوص نحوه و مراحل انجام آن، صحبت خواهیم کرد.

سامانه پیگیری اختراعات ثبت شده

در قسمت قبل، در خصوص مالکیت فکری و معنوی، توضیح داده و گفتیم که یکی از مصادیق مالکیت فکری و معنوی، مالکیت افراد، بر اختراعات خود می باشد. همچنین، اشاره کردیم که جهت محفوظ نگاه داشتن حق افراد، بر اختراع خود و مالکیت بر آن، دارندگان حق اختراع باید، از طریق سامانه مالکیت معنوی که از زیر مجموعه های سامانه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور www.ssaa.ir بوده، اقدام به ثبت آن نمایند. 

از آنجا که بر اساس قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری، امکان ثبت اختراعی که پیش از این، به ثبت رسیده، وجود ندارد و در صورت اقدام، درخواست فرد، رد خواهد شد؛ در این قسمت، قصد داریم، به معرفی سامانه پیگیری اختراعات ثبت شده بپردازیم و بگوییم که این سامانه، دارای چه امکاناتی، برای مراجعان خود می باشد.

سامانه مالکیت معنوی یا سامانه پیگیری اختراعات ثبت شده، به آدرس ipm.ssaa.ir، سامانه ای است که توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، جهت ارائه خدمات الکترونیکی، به متقاضیان ثبت علائم صنعتی، استعلام علائم صنعتی، ثبت اختراع، استعلام اختراع و سایر موارد مربوط به امور مالکیت فکری و معنوی، راه اندازی شده است. علاوه بر امکان استعلام اختراع ثبت شده، این سامانه، همانند سامانه استعلام برند، از امکانات دیگری نیز بر خوردار می باشد که عبارتند از: 

پرسش های متداول: در این گزینه از امکانات سامانه، امکان دسترسی به پرسش های متداول و پاسخ آن ها، در خصوص استفاده از سامانه مالکیت معنوی، موجود است.

آگهی الکترونیکی: این گزینه، جهت اطلاع از لیست آگهی های منتشر شده، طراحی شده است.

جست و جو: از طریق این گزینه، می توان، علائم تجاری، اختراعات و طرح های صنعتی که پیش از این ثبت شده اند را جست و جو کرد.

مرکز مالکیت معنوی: در این قسمت، امکان دسترسی به جدول هزینه های ثبت علائم تجاری، راهنمای استفاده از حساب کاربری، راهنمای ثبت نام و تایید حساب کاربری، قوانین و مقررات، متن سخن رانی ها و پاورپوینت، دسترسی به اداره ثبت اختراعات ملی، اداره ثبت اختراعات صنعتی و سایر موارد، موجود می باشد.

پس از معرفی سامانه پیگیری اختراعات ثبت شده و امکانات آن، در ادامه، قصد داریم، درباره نحوه و مراحل استعلام اختراعات ثبت شده از طریق سامانه مخصوص آن، صحبت کنیم.

نحوه و مراحل استعلام اختراعات ثبت شده

در قسمت های قبل، توضیح دادیم که لزوم استعلام اختراعات ثبت شده، چیست و گفتیم که جهت اجتناب از رد درخواست ثبت اختراع، به جهت تکراری بودن آن، هر فرد، باید، قبل از ثبت اختراعات خود، برای استعلام اختراعات ثبت شده، از طریق سامانه مخصوصی که جهت این امر، راه اندازی شده است، اقدام نماید.

همچنین، اشاره کردیم که سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، سامانه مالکیت معنوی یا همان سامانه پیگیری اختراعات ثبت شده، به آدرس ipm.ssaa.ir را، جهت استعلام اختراعات ثبت شده، راه اندازی نموده است. لذا در این قسمت، قصد داریم، در خصوص نحوه و مراحل استعلام اختراعات ثبت شده، در این سامانه توضیح دهیم که مطابق مراحل زیر می باشد: 

در ابتدا، باید، آدرس سامانه پیگیری اختراعات ثبت شده، یعنی ipm.ssaa.ir را در مرورگر خود جست و جو نموده تا وارد صفحه ای مشابه صفحه زیر شوید و سپس، گزینه جست و جو را انتخاب نمایید.

پس از انتخاب گزینه جست و جو، از بین گزینه های نمایش داده شده، گزینه جست و جو در اختراع را انتخاب کنید. شایان ذکر است، نحوه استعلام علائم تجاری نیز با مراجعه به همین سامانه و انتخاب گزینه جست و جو در علامت تجاری می باشد. 

در این مرحله، باید، اطلاعات مورد نیاز هر کادر، نظیر عنوان اختراع، کلمات کلیدی، شماره ثبت و شماره اظهارنامه را وارد کرده و پس از وارد کردن کد امنیتی، گزینه جست و جو را انتخاب کنید. در قسمت "تطابق بر مبنای"، می توانید انتخاب کنید که عنوان اختراع مورد نظر شما، چگونه در بین اختراعات ثبت شده موجود، جست و جو گردد.

با طی کردن نحوه و مراحل بالا، متقاضی استعلام اختراعات ثبت شده، می تواند، از وضیعت ثبت اختراعات مشابه اختراع خود، مطلع گردد. شایان ذکر است، تبصره ج ماده 5 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری، در خصوص زمانی که هنوز، اختراع، ثبت نشده، ولیکن اظهارنامه آن، تقدیم گردیده، مقرر می دارد :

"هرگاه، دو یا چند نفر، مستقل از دیگری، اختراع واحدی کرده باشند، شخصی که اظهارنامه اختراع خود را زودتر تسلیم کرده و یا درصورت ادعای حق تقدم، هر کدام بتوانند اثبات کنند که در تاریخ مقدم، اظهارنامه خود را به صورت معتبر تسلیم کرده‌اند، مشروط بر این‌ که اظهارنامه مذکور، مسترد یا رد نگردیده یا مسکوت گذاشته نشده باشد، حق ثبت اختراع را خواهند داشت‌." بر اساس این ماده، حق تقدم ثبت اختراع، با کسی می باشد که اظهارنامه ثبت اختراع خود را، زودتر تسلیم کرده است. 

چنانچه، قصد کسب اطلاعات بیشتر، در خصوص سایت ثبت اختراع را دارید، مطالعه مقاله ای که در قسمت در ادامه بخوانید آمده است، به شما، پیشنهاد می گردد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص استعلام اختراع در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون استعلام اختراع پاسخ دهند.