پرونده مختومه شده

مختومه شدن پرونده در دادگاه ، به این معنا است که پس از تکمیل رسیدگی به آن ، توسط دادگاه یا دادسرا ، بنا به دلایلی ، رسیدگی به آن ، خاتمه یافته یا برای تکمیل تحقیقات ، به مرجع دیگری ارسال شده است . در این میان ، متقاضی ، ممکن است پیامک مختومه شدن پرونده را نیز ، دریافت دارد که بعضا می توان پس از مختومه شدن پرونده ، نسبت به حکم صادره ، اعتراض کرد .

تمامی دادگاه ها و مراجع قضایی ، بر اساس تشریفات مقرر در قوانین آیین دادرسی مدنی و آیین دادرسی کیفری ، به دعاوی رسیدگی نموده و در نهایت ، رای صادر می کنند . زمانی که دادگاه ، رای صادر نمود ، معمولا ، می توان با استفاده از روش هایی خاص ، در مهلت های مقرر ، اقدام به اعتراض نسبت به آن نمود تا در صورت وجود شرایط لازم ، رای نقض شود . اما اگر نسبت به حکم ، اعتراض نشده و یا اینکه اعتراض ، نتیجه ای در بر نداشته باشد ، اصولا حکم صادره ، قطعی و لازم الاجرا است .

در صورتی که حکم صادره ، قطعی و لازم الاجرا شود ، می بایست از طریق واحد اجرای احکام ، مورد اجرا قرار بگیرد . به همین دلیل ، گفته می شود که اگر دعوایی ، قبلا بین افراد ، مورد رسیدگی قرار گرفته و نسبت به آن حکم قطعی ، صادر شده باشد ، آن پرونده ، اعتبار امر مختومه را داشته و قابل رسیدگی مجدد نمی باشد . به همین دلیل ، افرادی که با ابلاغیه یا پیامک مختومه شدن پرونده در دادگاه مواجه می شوند ، این سوال را مطرح می کنند که به چه دلیل پرونده مختومه شده است ؟

برای پاسخ دادن به این سوال ، در ادامه این مقاله ، ابتدا به بررسی مفهوم مختومه شدن پرونده در دادگاه پرداخته و دلایل آن را توضیح می دهیم و سپس ، مدت زمان مختومه شدن پرونده و پیامک مختومه شدن پرونده در سامانه ثنا را بررسی خواهیم نمود و در ادامه نیز ، به این سوال می پردازیم که آیا در صورت مختومه شدن پرونده در دادگاه ، می توان دوباره آن را به جریان انداخت یا خیر .

مختومه شدن پرونده در دادگاه به چه معنا است

زمانی که دعوای حقوقی یا کیفری ، در مراجع قضایی مطرح می گردد ، دادگاه با رعایت تشریفات قانونی ، اقدام به رسیدگی به پرونده نموده و در نهایت ، حکم یا قرار صادر می کند . در این شرایط ، اصولا هر یک از طرفین دعوی که رای به زیان وی صادر شده است ، قادر است تا با استفاده از روش های اعتراض به حکم ، از قبیل تجدید نظر خواهی ، واخواهی ، فرجام خواهی و غیره ، نسبت به آن ، معترض شود .

اما در صورت عدم اعتراض به حکم یا در صورتی که اعتراض به آن ، نتیجه ای در بر نداشته باشد ، در اصطلاح حقوقی ، حکم ، قطعی شده و احکامی که قطعیت پیدا می کنند ، اصولا قابلیت اجرا شدن را خواهند داشت و به صورت حکم لازم الاجرا در می آیند . یکی از آثار قطعی شدن حکم صادره ، این است که رسیدگی توسط دادگاه ، خاتمه پیدا کرده و دیگر دادگاه ، در خصوص آن دعوی ، رسیدگی مجدد انجام نمی دهد که این موضوع ، تحت عنوان اعتبار امر مختومه ، شناخته می شود .

بر اساس ماده بند 6 ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی ، در صورتی که دعوای مطرح شده در دادگاه ، قبلا بین همان افراد یا قائم مقام آنها ، رسیدگی شده و در خصوص آن ، حکم قطعی صادر شده باشد ، پرونده ، اعتبار امر مختومه پیدا کرده و به همین دلیل ، رسیدگی مجدد به همان دعوی ، امکان پذیر نخواهد بود .

اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که مختومه شدن پرونده در دادگاه به چه معنا است و منظور از پیامک مختومه شدن پرونده چیست ؟ در پاسخ به این سوال ، باید گفت که مختومه شدن پرونده در دادگاه ، به این معنا است که رسیدگی به پرونده ، به صورت دائم یا موقت ، توسط مرجع رسیدگی کننده ، به پایان رسیده و دادگاه ، با تکمیل تحقیقات لازم ، رای یا حکم صادر نموده است . البته ، گاهی هم مختومه شدن پرونده ، به این دلیل است که پرونده ، به تشخیص مرجع رسیدگی کننده ، باید برای تکمیل تحقیقات ، به مرجع دیگری ارسال شود .

لذا منظور از مختومه شدن پرونده ، این است که در پی اتمام رسیدگی به پرونده ، توسط مرجع حقوقی یا کیفری ، دیگر موجبی جهت رسیدگی بیشتر به پرونده ، وجود ندارد .  در این میان ، گاهی ، رای صادر می شود و گاهی هم ، برای انجام سایر اقدامات ، پرونده به مرجع دیگری ارسال می شود . البته ، مختومه شدن پرونده ، به معنای آن نیست که دیگر امکان اعتراض به حکم وجود نخواهد داشت ؛ که در ادامه ، به توضیح این موضوع خواهیم پرداخت .

دلایل مختومه شدن پرونده در دادگاه

در قسمت قبل ، به بررسی این مطلب پرداخته شد که منظور از مختومه شدن پرونده در دادگاه چیست . همانطور که اشاره شد ، مختومه شدن پرونده در دادگاه ، به این معنا است که مرجع رسیدگی کننده ، رسیدگی به پرونده را خاتمه داده و به اصطلاح ، پرونده را مختومه نموده است . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که دلایل مختومه شدن پرونده در دادگاه چیست ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که یکی از اصلی ترین و مهم ترین دلایل مختومه شدن پرونده در دادگاه ها ، این است که به دلیل تکمیل تحقیقات ، رسیدگی به پرونده ، به صورت دائمی یا موقتی ، در آن مرجع  خاتمه یافته و در پی آن ، رای صادر شده است .

علاوه بر این ، در قانون ، مواعدی تحت عنوان مواعد مرور زمان کیفری تعقیب و رسیدگی تعیین شده است که بر اساس آن ، برخی از جرایم ، در صورتی که از تاریخ وقوع جرم تا مهلت های مشخص شده مورد تعقیب کیفری قرار نگرفته باشند ، رسیدگی به آن پرونده توسط دادگاه ، موقوف شده و دادگاه ، پرونده را مختومه می نماید .

گفتنی است زمانی که دادگاه ، صلاحیت ذاتی یا محلی برای رسیدگی به پرونده را ندارد ، می بایست قرار عدم صلاحیت صادر نموده و پرونده را به مرجع صلاحیت دار ارجاع بدهد . در این موارد نیز ، ممکن است دادگاه پس از صدور قرار عدم صلاحیت ، پرونده را مختومه نماید .

همچنین ، یکی دیگر از دلایل مختومه شدن پرونده ، این است که در دعاوی کیفری که در دادسراها مورد رسیدگی قرار می گیرند ، ممکن است ، بنا به دلایلی ، همچون پایان یافتن تحقیقات لازم توسط دادسرا و مواردی از این قبیل ، پرونده ، برای ادامه رسیدگی و صدور حکم ، به مرجع دیگری ، از قبیل دادگاه کیفری ارسال شده و سپس ، پرونده در دادسرا ، مختومه گردد .

مدت زمان مختومه شدن پرونده در دادگاه چقدر است

در قسمت قبل ، به بررسی این موضوع پرداخته شد که مختومه شدن پرونده در دادگاه ، به لحاظ حقوقی چه معنایی دارد و همانطور که گفته شد ، از جمله مهم ترین دلایل مختومه شدن پرونده در دعاوی کیفری و حقوقی ، تکمیل تحقیقات لازم و یا صدور رای می باشد .

اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که مدت زمان مختومه شدن پرونده در دادگاه چقدر است و به عبارت دیگر ، چقدر طول می کشد تا دادگاه یا دادسرا ، مختومه شدن پرونده را اعلام دارد ؟ در پاسخ به این سوال ، باید گفت که اصولا مختومه شدن پرونده در دعاوی حقوقی یا کیفری ، کاملا بستگی به مرجع رسیدگی کننده دارد .

به همین دلیل ، زمانی که دادگاه ، موضوع را مورد بررسی قرار داده و رسیدگی به آن پایان یافت ، یا بنا به دلایل دیگر همچون تکمیل تحقیقات در خصوص پرونده ، به مرجع صلاحیت دار ارجاع داده شد ، پرونده را مختومه اعلام می نماید . لذا نمی توان مدت زمان مشخصی برای مختومه شدن و صدور رای در مورد پرونده تعیین نمود و این موضوع ، بستگی به دادگاه ، نحوه رسیدگی آن و شلوغ یا خلوت بودن شعبه دارد .

پیامک مختومه شدن پرونده در دادگاه

در قسمت های قبل ، دلایل و مدت زمان مختومه شدن پرونده در دادگاه را مورد بررسی قرار داده و گفتیم که منظور از مختومه شدن پرونده در دعاوی حقوقی و کیفری چیست . برای برخی از افرادی که در مراجع حقوقی و کیفری ، اقدام به طرح دعوی حقوقی یا کیفری نموده اند ، گاهی ممکن است پیامکی با این مضمون صادر شود که پرونده مختومه شده است .

در خصوص این موضوع ، باید اشاره نمود که مشاهده پیامک مختومه شدن پرونده در دادگاه ، به این معنا است که مرجع رسیدگی کننده ، با ملاحظه کلیه جوانب موضوع ، اقدام به صدور رای در مورد پرونده نموده و طرفین دعوی ، پس از دریافت پیامک مختومه شدن پرونده در دادگاه ، می توانند اقدام به مشاهده رای در خصوص پرونده نمایند . همچنین ، مختومه شدن پرونده در دادسرا ، ممکن است به این معنا باشد که پرونده ، به دادگاه کیفری ارسال شده است .

مختومه شدن پرونده در ثنا

در قسمت های قبل ، به بررسی این موضوع پرداخته شد که مختومه شدن پرونده در دادگاه به چه معناست و اصولا به چه دلایلی ، دادگاه اقدام به مختومه کردن پرونده می نماید . همچنین ، مدت زمان مختومه شدن پرونده در دادگاه ها را مورد بررسی قرار داده و گفتیم که نمی شود مدت زمان مشخصی برای ختم رسیدگی دادگاه در نظر گرفت . اما در هر حال ، مختومه شدن پرونده دادگاه ، از طریق پیامک ، به مخاطب اطلاع داده می شود که به بررسی آن پرداختیم .

اما نکته مهمی که در این خصوص وجود دارد ، این است که افرادی که پیامک مختومه شدن پرونده را دریافت می کنند ، می بایست از طریق سامانه ثنا ، اقدام به مشاهده جزئیات مربوط به پرونده نمایند . همانطور که می دانیم ، در حال حاضر ، تمامی ابلاغیه های مربوط به دادگاه ، از طریق سامانه ای تحت عنوان سامانه ثنا sana.adliran.ir ، به اصحاب دعوی ابلاغ می گردد . به این منظور ، پس از دریافت پیامک ، می بایست به حساب کاربری سامانه ثنا وارد شده و از قسمت ابلاغیه های جدید ، وضعیت پرونده در خصوص مختومه شدن آن را ملاحظه نمود .

آیا در صورت مختومه شدن پرونده در دادگاه می توان دوباره آن را به جریان انداخت

در قسمت های قبل ، مختومه شدن پرونده در دادگاه و دلایل آن را مورد بررسی قرار داده و پیامک مختومه شدن پرونده را نیز ، مورد بررسی قرار دادیم . در ارتباط با مختومه شدن پرونده در دادگاه ، ممکن است این سوال مطرح شود که آیا در صورتی که پیامک مختومه شدن پرونده برای فرد صادر شود و به موجب آن ، رسیدگی دادگاه خاتمه یافته و رای صادر شده باشد ، می توان باز هم پرونده را به جریان انداخت ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که بر اساس قانون ، در صورتی که رسیدگی توسط دادگاه ، ختم شده و حکم قطعی نیز صادر شده باشد ، باز هم در برخی موارد ، می توان دوباره پرونده را به جریان انداخته و نسبت به حکم دادگاه ، اعتراض نمود . اما در خصوص اینکه چگونه می توان مجددا پرونده مختومه را به جریان انداخت ، می بایست علاوه بر روش هایی ، همچون تجدید نظر خواهی و واخواهی که برای اعتراض به احکام غیر قطعی هستند ، به اعاده دادرسی نیز اشاره نماییم .

اعاده دادرسی کیفری ، بر اساس قانون ، به این معنا است که اگر یکی از دلایل مذکور در قانون وجود داشته باشد ، می توان مجددا رسیدگی به پرونده مختومه را درخواست نمود . مثلا ، زمانی که در دادگاه ، ثابت شود که اسناد جعلی یا شهادت دروغ ، منشا صدور حکم دادگاه بوده یا پس از آن ، واقعه جدیدی کشف شده یا ادله ای ارائه شود که موجب اثبات بی گناهی مرتکب جرم باشد که برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص ، می توانید مقاله موارد اعاده دادرسی کیفری را مطالعه نمایید .

همچنین ، در دعاوی حقوقی نیز ، دلایلی وجود دارد که به استناد آنها ، پرونده مختومه را می توان مجددا به جریان انداخت ؛ مثل زمانی که حکم دادگاه ، مورد ادعای خواهان نبوده یا در مفاد حکم ، تضاد وجود داشته باشد . همچنین ، در حالتی که حکم دادگاه ، خلاف شرع بوده و یا اینکه پس از صدور رای دادگاه ، اسناد جدیدی کشف شود که حقانیت فرد را اثبات نماید ، می توان اعاده دادرسی حقوقی مطرح نمود .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مختومه شدن پرونده در دادگاه در کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوا عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مختومه شدن پرونده در دادگاه پاسخ دهند .