سقوط دعوا

علی رغم اینکه هر کس حق اقامه دعوا در دادگاه های صالح را دارد ، در شرایطی ممکن است حق اقامه دعوا از اشخاص سلب شده باشد که در اصطلاح می توان این شرایط را تحت عنوان سقوط دعوا نامید که در پی آن ، دادگاه قرار سقوط دعوی صادر خواهد کرد .

بر اساس مقررات قانونی موجود در نظام حقوقی کشور ما ، اقامه دعوا حق مسلم هر فردی می باشد . به همین دلیل ، نمی توان هیچکس را از اقامه دعوا در دادگاه محروم کرد . اما در برخی از شرایط ، نمی توان دعوا را در دادگاه اقامه کرده و تقاضای رسیدگی به آن را نمود که در اصطلاح حقوقی به چنین وضعیتی سقوط دعوا گفته می شود .

با عنایت به مقررات مربوط به آیین دادرسی مدنی ، موارد سقوط دعوا را می توان شامل صدور حکم قطعی ، زوال حق اصلی و سقوط دعوا در نتیجه استرداد دعوا یا همان صدور قرار سقوط دعوی دانست . لذا اطلاع از سقوط دعوا و قرار سقوط دعوا ضروری است . به همین دلیل در این مقاله سقوط دعوا و موارد سقوط دعوا را مورد بررسی قرار می دهیم .

سقوط دعوا چیست

به موجب قانون اساسی ، دادخواهی حق مسلم هر فرد است و هر کس می تواند به منظور دادخواهی به دادگاه های صالح مراجعه کند . همه افراد ملت حق دارند این گونه دادگاه ها را در دسترس داشته باشند و هیچ کس را نمی توان از دادگاهی که به موجب قانون حق مراجعه به آن را دارد ، منع کرد .

یکی از انواع قرارهای قاطع دعوا ، قرار سقوط دعوی است . اما در مواردی ممکن است که حق اقامه دعوا به دلیل عواملی از شخص مدعی سلب بشود . در اصطلاح حقوقی به آن زوال دعوا یا سقوط دعوا گفته می شود که در این گونه موارد ، دادگاه قراری تحت عنوان قرار سقوط دعوا صادر می نماید . بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی ، قرار سقوط دعوا در مواردی صادر می شود که دعوا پیش از صدور حکم زایل شود .

موارد سقوط دعوا

سقوط دعوا بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی در موارد گوناگونی ممکن است رخ دهد . در مواردی که دعوا ساقط شود ، دادگاه قرار سقوط دعوا صادر می کند . سقوط دعوی ممکن است در نتیجه سه عامل باشد .

 نخست ؛ سقوط دعوا در نتیجه صدور حکم قطعی 

رسیدگی توسط دادگاه و صادر شدن حکم قطعی در دادگاه سبب می شود که اختلاف میان دو طرف پایان یابد . بنابراین ، در صورتی که از سوی دادگاه حکمی صادر شود و حکم قطعی شود ، رسیدگی دوباره به دعوا غیر ممکن می شود و به اصطلاح ، از اعتبار امر مختومه برخوردار می شود . 

دوم ؛ سقوط دعوا در نتیجه زوال حق اصلی

زوال دعوا نیز یکی دیگر از موارد صدور قرار سقوط دعوا است . در مواردی که حق فرد بنا به دلایلی زایل می شود ، به تبع آن دعوا نیز ساقط می شود . زوال دعوا را می توان به دو نوع زوال ارادی و غیر ارادی تقسیم بندی نمود . به عنوان مثال ، زمانیکه شخصی به طور ارادی از حق خود بگذرد ، چون این حق را از خود سلب کرده است ، دیگر نمی تواند به موجب این حق ، دعوایی در دادگاه اقامه کند .

سوم ؛ سقوط دعوا در نتیجه استرداد دعوا ( صدور قرار سقوط دعوا )

بر اساس بند ج ماده 107 قانون آیین دادرسی مدنی ، در صورتی که خواهان پس از ختم مذاکرات طرفین ، درخواست استرداد دعوا کند و خوانده با استرداد دعوا موافق نباشد ، خواهان می تواند از دعوای خود به صورت کلی صرف نظر کند که در این صورت قرار سقوط دعوا صادر می شود . از این رو ، دعوا اعتبار قضیه امر مختومه پیدا می کند .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد سقوط دعوا در کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوا مراجعه کنید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون سقوط دعوا پاسخ دهند .