صلح عمری برای همسر

شرایط صلح عمری برای همسر ، عبارتند از داشتن اهلیت ، قصد و رضایت و مشروعیت جهت قرارداد . آثار صلح عمری به نفع همسر ، آن است که صلح کننده ، تا زمان فوت ، می تواند از منافع آن استفاده کند . مدارک لازم برای انعقاد این قرارداد ، شامل سند ملکی ، گواهی پایان کار ، استعلام شهرداری ، دارایی و اداره ثبت می باشد .

عقد صلح ، یکی از مهم ترین عقودی است که در قانون مدنی ، مورد پیش بینی قرار گرفته است و به دلیل کاربردهای بسیار وسیعی که قرارداد صلح ، در حوزه رفع اختلاف و یا جلوگیری از ایجاد آن ، میان افراد دارد ، به نوعی مادر سایر عقود و قراردادهای مذکور در قانون محسوب می شود . با وجود این کاربردهای وسیع ، در موارد بسیاری ، از قرارداد صلح ، برای انتقال مالکیت به نفع دیگران و انجام معاملات ، استفاده می شود .

در قراردادی مثل صلح عمری ، مالکیت یک  ملک به افراد دیگری ، همچون همسر یا فرزندان منتقل می گردد ، البته به شرط اینکه تا زمانی که صلح کننده یا مُصالح زنده است ، بتواند همچنان از منافع مال صلح شده ، استفاده نموده و متصالح یا صلح گیرنده ، نمی تواند مانع استفاده وی از ملک صلح شده گردد . اثر صلح عمری ، آن است که صرفا پس از فوت صلح کننده ، مالکیت منافع ملک ، به صلح گیرنده منتقل می شود . اما صلح عمری برای همسر ، نیازمند رعایت چه شرایطی است ؟

برای پاسخ دادن به این سوال ، در ادامه این مقاله ، قصد داریم این موضوعات را مورد بررسی قرار دهیم که صلح عمری برای همسر ، چه نوع قراردادی است و به لحاظ حقوقی ، چه شرایطی دارد . در ادامه نیز ، به بررسی مدارک لازم برای انعقاد قرارداد صلح عمری پرداخته و آثار این قرارداد را بر اساس قانون ، توضیح خواهیم داد .

صلح عمری برای همسر

همانطور که اشاره گردید ، یکی از انواع عقود معین که در قانون مدنی ، ذکر گردیده است ، عقد صلح می باشد که به موجب آن ، قرارداد صلح ، ممکن است برای رفع تنازع و یا جلوگیری از تنازع احتمالی میان افراد ، در مقام معامله و یا غیر از آن ، واقع شود . بنابراین ، قرارداد صلح ، کاربردهای وسیع و گسترده ای میان افراد جامعه دارد .

یکی از انواع قراردادهای صلح ، قرارداد صلح عمری می باشد . در این نوع قرارداد ، یکی از طرفین ، اقدام به انتقال ملک مورد نظر به دیگری می کند ؛ به این صورت که تا زمانی که زنده است ، همچنان بتواند از منافع ملک مورد نظر ، استفاده کرده و صلح گیرنده ، نتواند جلوی استفاده وی را بگیرد . اما در صورتی که صلح کننده فوت نمود ، صلح گیرنده بتواند از منافع ملک مورد نظر نیز ، استفاده کند .

در همین ارتباط ، این سوال ممکن است مطرح شود که صلح عمری برای همسر، چه قراردادی است و چه شرایطی دارد . در پاسخ به این سوال ، باید گفت که صلح عمری برای همسر ، به این معنا است که یکی از زوجین ، به جای اینکه در قالب عقد بیع ، اقدام به فروش ملک خود به نفع همسر نموده و یا از طریق دیگر عقود و قراردادها ، مثل هبه ، ملک خود را به همسر ، انتقال داده و یا آن را در قالب وصیت ، به همسرش منتقل سازد ، از قرارداد صلح عمری استفاده نماید که در این شرایط ، آثار قرارداد صلح عمری ، جاری خواهد شد .

لازم به ذکر است که انعقاد قرارداد صلح ، برای انتقال ملک به همسر و یا صلح عمری برای همسر ، این مزیت را دارد که صلح کننده ، می تواند تا زمان فوت ، از منافع ملک ، استفاده کرده و به عنوان نمونه ، اگر خانه ای به نفع همسر ، صلح شده است ، در آن منزل سکونت نموده و همسر وی ، نمی تواند اقدام به بیرون کردن وی از منزل کند . همچنین ، استفاده از قرارداد صلح عمری برای همسر ، نسبت به سایر روش های انتقال مالکیت ، نرخ مالیات کمتری دارد .

شرایط صلح عمری برای همسر

در قسمت قبل ، به بررسی این موضوع پرداخته شد که صلح عمری برای همسر ، چه قراردادی است و ماهیت آن ، چه می باشد . گاهی ، برخی از زوجین ، برای اینکه ملک خود را به همسرشان انتقال دهند ، یک صلح نامه تنظیم نموده و آن را در قالب صلح عمری ، به همسر خود واگذار می کنند . سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، آن است که شرایط صلح عمری برای همسر چیست و به لحاظ قانونی ، چه شرایطی برای صحت قرارداد صلح عمری به نفع همسر ، باید مورد توجه قرار گیرد ؟

بر اساس ماده 753 قانون مدنی ، یکی از شرایط صلح عمری برای همسر ، اهلیت طرفین عقد صلح می باشد . به این معنا که برای صحیح بودن صلح عمری به نفع همسر ، هم زن و هم شوهر ، باید اهلیت داشته و عاقل و بالغ و رشید باشند و علاوه بر آن ، به لحاظ قانونی ، ممنوعیتی برای تصرف در اموال خود نیز ، نداشته باشند . مثلا اگر مرد ، ورشکسته شده باشد ، قادر به واگذاری ملک به همسر ، در قالب صلح عمری ، نیست .

بر اساس ماده 754 قانون مدنی ، یکی دیگر از شرایط صلح عمری برای همسر ، مشروعیت جهت یا هدف این قرارداد می باشد . بر اساس این ماده ، اصل ، بر آن است که هر قرارداد صلحی ، نافذ و صحیح است ؛ مگر اینکه برای امر غیر مشروعی منعقد شده باشد .

علاوه بر اینها ، یکی از مهم ترین شرایط صحت معاملات ، دارا بودن قصد و رضایت برای انجام معامله است که در هر قراردادی باید مد نظر قرار گیرد . بنابراین ، در صورتی که طرفین ، قصد لازم برای انعقاد صلح عمری نداشته یا به انجام آن ، راضی نباشند ، صلح عمری ، بر حسب مورد ، ممکن است باطل یا غیر نافذ باشد .

در خصوص شرایط صلح عمری ، باید به یک نکته مهم توجه داشت و آن هم این است که قرارداد صلح عمری برای همسر ، یک قرارداد لازم است . به این معنا که صرفا در شرایطی می توان قرارداد صلح عمری برای همسر را فسخ کرد که هر دو طرف ، نسبت به آن رضایت داشته باشند یا اینکه برای یکی از طرفین ، حق فسخ در نظر گرفته شده باشد که در اصطلاح ، به آن صلح خیاری گفته می شود و در صورت وقوع آن شرایط ، شخصی که حق فسخ به نفع وی شرط شده ، می تواند صلح عمری را به هم بزند .

آثار صلح عمری برای همسر

در قسمت های قبل ، به بررسی این موضوعات پرداخته شد که قرارداد صلح عمری برای همسر چیست و طبق قانون ، چه شرایطی برای صلح عمری همسر می توان در نظر گرفت . اما صلح عمری برای همسر که در موارد گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد ، آثار حقوقی مهمی به بار می آورد که نیازمند بررسی بیشتر می باشد . به همین مناسبت ، در این قسمت ، قصد داریم آثار صلح عمری برای همسر را مورد بررسی قرار دهیم .

در خصوص اینکه صلح عمری برای همسر چه آثاری دارد ، باید به این نکته توجه داشت که در صلح عمری نیز ، به محض اینکه نمونه قرارداد صلح عمری تنظیم شد ، انتقال مالکیت از صلح کننده به صلح گیرنده ، انجام می گیرد و صلح گیرنده یا همسر ، مالک آن مال می شود . با این وجود ، باید در نظر داشت که تا زمان فوت صلح کننده ، همسر ، قادر نیست که وی را از استفاده از منافع ملک صلح شده ، محروم سازد .

به عنوان نمونه ، در صورتی که واگذاری ملک به همسر ، انجام شده باشد و سند ملکی هم به نام همسر انتقال داده شده باشد ، صلح گیرنده ، نمی تواند صلح کننده را از ملک خود بیرون نماید . به همین دلیل ، با وجود اینکه فروختن ملک صلح شده به لحاظ حقوقی ، فاقد اشکال است ، با این حال ، باید با خریدار ملک صلح شده ، شرط شود که صلح کننده یا مصالح ، تا پایان عمر ، حق زندگی کردن در آن و استفاده از منافع آن را خواهد داشت .

یکی دیگر از آثار صلح عمری برای همسر ، ناظر بر آن است که اگر به عنوان نمونه ، صلح گیرنده یا همسر ، زودتر از صلح کننده فوت کند ، چون قرارداد صلح ، نوعی عقد لازم می باشد ، کماکان ، قرارداد صلح عمری به قوت خود باقی می ماند . منتها ، تا زمانی که خود صلح کننده هم فوت نماید ، می تواند از منافع آن استفاده کند و پس از اینکه صلح کننده هم فوت کرد ، منافع آن ، به ورثه صلح گیرنده یا متصالح ، منتقل خواهد شد .

مدارک لازم برای صلح عمری برای همسر

در قسمت های قبل ، به بررسی این موضوعات پرداخته شد که صلح عمری به نفع همسر ، به چه قراردادی گفته می شود و چه شرایطی دارد . علاوه بر این ، آثار صلح عمری برای همسر که همان انتقال مالکیت از صلح کننده به همسر می شود ، به تفصیل ، مورد اشاره قرار گرفت . با این حال ، اشخاصی که قصد دارند اقدام به واگذاری ملک به همسر نموده و آن را در قالب صلح عمری به همسر خود انتقال دهند ، ممکن است این سوال را مطرح نمایند که مدارک لازم برای صلح عمری برای همسر چیست ؟

قبل از اینکه مدارک لازم برای صلح عمری برای همسر را توضیح دهیم ، باید به یک نکته مهم اشاره نماییم و آن ، نحوه انعقاد قرارداد صلح عمری برای همسر است . به لحاظ قانونی ، تنظیم صلح نامه دستی ، برای صلح عمری همسر ، کاملا صحیح و معتبر است و نیازی نیست که حتما برای ثبت قرارداد صلح عمری ، به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه شود .

با این وجود ، نظر به اهمیت قرارداد صلح عمری برای انتقال یک ملک به همسر و جلوگیری از ایجاد اختلاف در این خصوص ، بهتر است برای انعقاد قرارداد صلح عمری به نفع همسر ، از ابتدا به صورت رسمی ، به دفترخانه مراجعه نموده و ضمن ارائه مدارک لازم ، اقدام به ثبت محضری صلح نامه نمود و یا اینکه پس از تنظیم قرارداد صلح عمری به صورت عادی ، آن را ثبت محضری کرد . از جمله مدارک لازم برای انعقاد قرارداد صلح عمری برای همسر ، می توان به موارد زیر ، اشاره نمود :

مهم ترین مدرک لازم برای صلح عمری همسر ، سند ملکی است که قصد صلح کردن آن به نفع همسر را داریم و این سند ، ممکن است ، سند تک برگی و یا دفترچه ای باشد . اما در صورتی که ملک مورد نظر ، اعیانی احداث شده باشد ، ارائه پایان کار نیز ، الزامی است . لذا ، در این خصوص ، باید توجه داشت که صلح عمری ملک بدون سند ، با استفاده از صلح محضری یا رسمی ، امکان پذیر نیست و املاک فاقد سند را صرفا می توان به صورت عادی ، صلح عمری نمود .

علاوه بر این ، از جمله مدارک لازم برای صلح عمری همسر ، ارائه جواب استعلام و مفاصا حساب از شهرداری و دارایی و نیز اداره ثبت می باشد که در ثبت محضری صلح عمری همسر ، می بایست به دفترخانه ، ارائه گردد . در کنار این موارد ، اسناد و مدارک هویتی طرفین ، از جمله شناسنامه و کارت ملی ، باید به محضر ارائه گردد تا صلح عمری ، به ثبت برسد .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص صلح عمری برای همسر در کانال تلگرام حقوق قراردادها و عقود عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون صلح عمری برای همسر پاسخ دهند .