نحوه پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی

شرایط پرداخت حقوق و مزایای مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی ، شامل عدم توانایی انجام کار به صورت موقت و عدم دریافت دستمزد از کارفرما می باشد . نحوه پرداخت حقوق ، به این صورت است که بیمه شده ، باید مدارک و گواهی پزشک که در آن ، بیماری و مدت زمان درمان قید شده ، به شعب تامین اجتماعی ارائه نماید .

کارگران و کارمندانی که مشمول قانون کار می باشند ، از برخی از حمایت های قانونی مربوطه که در قانون کار و تامین اجتماعی آمده است ، برخوردار خواهند بود . به عنوان نمونه ، یکی از مهم ترین شرایط کاری کارگران و کارمندان مشمول قانون کار ، آن است که در صورتی که دچار بیماری شده باشند ، چه به لحاظ اقدامات حرفه ای ناشی از کار و چه غیر از آن ، مشمول برخورداری از مرخصی استعلاجی خواهند بود تا بتوانند طول درمان را با فراغت ، پشت سر بگذارند .

با این حال ، از آن جهت که این افراد ، بی نیاز از تامین هزینه های خود در طول مدت بیماری نیستند ، در قانون کار و قانون تامین اجتماعی ، پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی ، مورد پیش بینی قرار گرفته است که تحت شرایط خاصی ، می توان از آن استفاده کرد . البته ، حقوق مرخصی استعلاجی ، توسط کارفرما پرداخت نمی شود ؛ بلکه ، بر عهده سازمان تامین اجتماعی است . بنابراین ، ممکن است ، این سوال مطرح شود که نحوه پرداخت حقوق و مزایای مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی چگونه است ؟

برای پاسخ دادن به این سوال ، ابتدا به توضیح این مطلب می پردازیم که اساسا حقوق مرخصی استعلاجی چیست و در چه شرایطی پرداخت می شود . در ادامه نیز ، نحوه پرداخت حقوق و مزایا به مشمولان قانون کار و تامین اجتماعی در طول مدت مرخصی استعلاجی و زمان واریز آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد .

حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی چیست

یکی از مهم ترین اصول حقوق کار ، این است که کارمندان و کارگرانی که مشمول قانون کار هستند  ، از فرصت و امکانات لازم ، برای تامین زندگی مناسب و شایسته ، برخوردار باشند . لذا ، این افراد ، در کنار مزایای مادی ، همچون حقوق ماهیانه ، پاداش و عیدی ها ، به لحاظ غیر مادی نیز ، از مزایایی همچون انواع و اقسام مرخصی ها برخوردار هستند ؛ همانطور که در قوانین مربوطه ، انواع مرخصی های کارمندان دولت ، پیش بینی شده است .

از جمله مهم ترین مرخصی های مربوط به مشمولان قانون کار ، می توان به مرخصی تحصیلی ، مرخصی استحقاقی ، مرخصی حج واجب ، مرخصی بارداری ، مرخصی بدون حقوق و نیز مرخصی استعلاجی اشاره نمود . مرخصی استعلاجی ، همانطور که از نام آن ، مشخص است ، در مواقعی مورد استفاده قرار می گیرد که فرد مشغول به کار ، به لحاظ سلامتی جسمی یا روحی ، دچار مشکل شده و در واقع ، نیاز به طی یک دوره درمانی داشته باشد تا مجددا قادر به ادامه کار باشد .

با این حال ، قرارداداد کاری ، یک رابطه متقابل میان کارگر و کارفرما است که کارگر ، در ازای کار ، حقوق می گیرد . بنابراین ، در صورتی که کارگر و کارمند ، دچار بیماری شده و قادر به کار نباشند ، هرچند ، کارفرما تکلیفی به پرداخت حقوق ندارد ، کارگر و کارمند ، می بایست بتواند از حقوق و مزایای خود استفاده کند تا زندگی وی ، تامین شود . لذا ، در قانون کار و قانون تامین اجتماعی ، حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی ، برای مشمولان که دچار بیماری می شوند ، مورد پیش بینی قرار گرفته است . بر این اساس ، حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی و میزان آن نیز ، در ماده 62 قانون تامین اجتماعی مقرر شده است .

بر اساس این ماده ، به بیمه شده ای که دارای همسر ، فرزند یا پدر و مادر تحت تکفل باشد ، به میزان سه چهارم مزد یا حقوق روزانه ، حقوق و مزایای مرخصی استعلاجی تعلق می گیرد . اما بیمه شده ای که همسر ، فرزند یا پدر و مادر تحت تکفل نداشته باشد ، از دو سوم آخرین مزد یا حقوق روزانه ، به عنوان حقوق مرخصی استعلاجی برخوردار می شود . البته ، بیمه شده ای که متکفل شخصی نبوده و با هزینه سازمان تامین خدمات درمانی بستری شود ، حقوقی معادل یک دوم آخرین مزد یا حقوق روزانه خود را دریافت خواهد کرد .

شرایط پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی

در قسمت قبل ، به بررسی این موضوع پرداخته شد که حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی چیست . همانطور که بیان شد ، مشمولان قانون کار ، در صورتی که دچار بیماری جسمی یا روحی شده که نیازمند استعلاج و درمان است ، علاوه بر اینکه می توانند از مرخصی استعلاجی استفاده نمایند ، می توانند از حقوق مرخصی استعلاجی در طول مدت درمان نیز بهره مند شوند . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، آن است که شرایط پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی چگونه است ؟

شرایط پرداخت حقوق و مزایای مرخصی استعلاجی ، در ماده 59 قانون تامین اجتماعی ، مورد پیش بینی قرار گرفته که بر اساس آن ، بیمه شدگانی که تحت معالجه و یا درمان های توانبخشی قرار می گیرند و بر اساس تشخیص سازمان تامین اجتماعی ، به صورت موقتی ، قادر به ادامه دادن به کار خود نیستند ، می توانند تحت شرایطی ، از حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی استفاده کنند .

یکی از مهم ترین شرایط پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی ، آن است که مشمولان ، بیمه تامین اجتماعی شده و تحت درمان نیز ، قرار گرفته باشند . البته ، در این خصوص ، تفاوتی ندارد که بیمه شده ، بر اثر حوادث ناشی از کار و یا غیر ناشی از کار یا بیماری های حرفه ای ، تحت درمان قرار گرفته باشد . حوادث ناشی از کار ، به حوادثی گفته می شود که در حین انجام کار و به سبب انجام وظایف حرفه ای ، برای فرد اتفاق افتد .

علاوه بر تحت درمان قرار گرفتن بیمه شده ، ممکن است که در شرایطی ، فرد ، به سبب نیاز به استراحت ، احتیاج به مرخصی استعلاجی داشته باشد . لذا ، در صورتی که بیمه شده ، به دلیل بیماری یا کسالت ، به استناد گواهی پزشکی ، احتیاج به استراحت مطلق یا بستری شدن داشته باشد و در تاریخ اعلام بیماری ، مشغول به کار بوده و یا در حال استفاده از مرخصی استحقاقی باشد ، نیز می تواند از مرخصی استعلاجی و غرامت دستمزد استفاده نماید .

همچنین ، یکی دیگر از شرایط پرداخت حقوق و مزایای مرخصی استعلاجی ، این است که فرد بیمه شده ، در طول مدت بیماری و مرخصی استعلاجی ، مشغول به کار نباشد و مزد یا حقوقی نیز ، دریافت نکند . به عنوان نمونه ، اینگونه نباشد که فرد ، مرخصی استعلاجی گرفته ، ولی در طول همان مدت ، در همان کارگاه یا محل دیگر ، مشغول به کار بوده و از کارفرمای خود ، دستمزد یا حقوق دریافت کند .

یکی دیگر از شرایط پرداخت حقوق و مزایای مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی ، ناظر بر آن است که مرخصی بیشتر از سه روز باشد . به بیان دیگر ، بر اساس قانون تامین اجتماعی ، در صورتی که مدت زمان مرخصی استعلاجی بیمه شده ، کمتر از سه روز باشد ، در طول این مدت ، بیمه شده ، استحقاق دریافت غرامت دستمزد یا حقوق و مزایای مدت مرخصی استعلاجی را نخواهد داشت و این مزایا ، از روز چهارم بیماری به بعد ، قابل پرداخت خواهد بود .

نحوه پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی

در قسمت های قبل ، به بررسی این موضوعات پرداخته شد که حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی چیست و در چه شرایطی به فرد تعلق می گیرد . همانطور که اشاره گردید ، حقوق مرخصی استعلاجی ، در شرایط بستری شدن یا استراحت ، به شرط عدم اشتغال به کار و عدم دریافت حقوق ، به فرد بیمار تعلق می گیرد . قبلا در مقاله ای جداگانه ، اصول کلی زمان و نحوه استفاده از مرخصی توسط کارگران را بررسی نمودیم ؛ اما سوالی که در این قسمت ، قصد داریم بررسی نماییم ، آن است که نحوه پرداخت حقوق و مزایای مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی چگونه است ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که نحوه پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی ، به این صورت است که متقاضی ، باید با ارائه نمودن اسناد و مدارک لازم به سازمان تامین اجتماعی ، حقوق دوران مرخصی استعلاجی خود را دریافت نماید . به عبارت دیگر ، در صورت استفاده از مرخصی استعلاجی ، کارفرما ، الزامی به پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی ندارد ؛ مگر اینکه به دلخواه خود به صورت داوطلبانه ، بپردازد که در این شرایط ، دیگر سازمان تامین اجتماعی ، غرامت دستمزدی نخواهد پرداخت .

همچنین ، در خصوص نحوه پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی سازمان تامین اجتماعی ، ماده 62 قانون تامین اجتماعی ، مقرر نموده است که غرامت دستمزد یا حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی ، در خصوص افرادی که بر اثر حادثه یا بیماری حرفه ای ، قادر به کار نیستند ، از روز اول بیماری پرداخت می شود . اما در شرایطی که عدم اشتغال به کار و معالجه ، به دلیل بیماری باشد و بیمار ، در بیمارستان بستری نشود ، از روز چهارم ، به وی غرامت دستمزد یا حقوق مرخصی استعلاجی پرداخت می شود .

نحوه پرداخت حقوق و مزایای مرخصی استعلاجی از طرف سازمان تامین اجتماعی ، به این صورت است که متقاضی ، باید گواهی پزشک ، مبنی بر لزوم دریافت مرخصی استعلاجی که در آن ، نوع بیماری و مدت زمان استراحت و درمان قید شده است را ، به شعب تامین اجتماعی ارائه نموده و در پرتال تامین اجتماعی ، به ثبت برساند . در این حالت ، اگر مدت مرخصی بیمه شده ، در هر نوبت ، کمتر از 7 روز بوده و در طول سال ، 15 روز یا کمتر از آن باشد ، تایید پزشک معالج ، برای پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی ، کافی است .

اما اگر مدت استراحت ، بین 15 تا 60 روز در سال باشد ، تایید پزشک معتمد سازمان تامین اجتماعی ، ضروری است . همچنین ، در حالتی که مدت زمان استراحت بیمه شده ، بیشتر از 60 روز در سال باشد ، نحوه پرداخت مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی ، به این شیوه است که مدارک مربوطه ، می بایست به تایید شورای پزشکی سازمان تامین اجتماعی برسد تا حقوق مرخصی استعلاجی متقاضی ، برقرار شود .

لازم به ذکر است که در صورت تایید مرخصی استعلاجی ، توسط سازمان تامین اجتماعی ، ضمن پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی ، مدت زمان بیماری نیز ، جزو سابقه کار و بازنشستگی بیمه شده ، محسوب می شود ؛ به این معنا که برای احتساب سنوات مجاز برای بازنشستگی ، مدت زمان استفاده از مرخصی استعلاجی نیز ، ملاک عمل قرار می گیرد .

زمان واریز حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی

در قسمت های قبل ، به بررسی این موضوعات پرداخته شد که حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی چیست و شرایط و نحوه پرداخت آن به بیمه شدگان ، طبق قانون کار و تامین اجتماعی ، به چه صورت است . همانطور که اشاره شد ، در صورت وجود شرایط قانونی مربوطه ، بیمه شدگان با مراجعه به سازمان تامین اجتماعی و ارائه مدارک لازم ، می توانند حقوق و مزایای خود را دریافت دارند . اما سوالی که ممکن است مطرح شود ، این است که زمان واریز حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی چیست ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که اصولا در قانون ، زمان واریز حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی ، ذکر نشده است . به همین دلیل ، متقاضیانی که قرارداد کار داشته و بیمه شده سازمان تامین اجتماعی هستند ، پس از تکمیل مدارک در شعب تامین اجتماعی ، می توانند حقوق و مزایای این مدت را مطالبه نمایند و سازمان تامین اجتماعی ، در فواصل زمانی مشخص که به لحاظ اداری مشخص می شود ، اقدام به پرداخت حقوق و مزایای مدت زمان مرخصی استعلاجی می نماید .

بنابراین ، مدت زمان واریز حقوق و مزایای مرخصی استعلاجی توسط کارگران و کارمندان مشمول قانون کار و تامین اجتماعی ، مشخص نیست و گاها ممکن است حدود یک ماه یا بیشتر از آن ، پرداخت این حقوق و مزایا ، به طول انجامد که در این رابطه ، می توان از شعبه مورد نظر ، پیگیری های لازم را انجام داد .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه پرداخت حقوق مرخصی استعلاجی تامین اجتماعی پاسخ دهند .