در صورت فوت زن چه کسانی ارث می برند

در صورتی که زن فوت کند، علاوه بر همسر، سایر خویشاوندان نسبی، همچون پدر و مادر و نیز فرزندان، می توانند از وی ارث ببرند و در صورت نبود والدین و فرزند، نوبت به وراث بعدی میرسد. لذا در صورت فوت زن فرزند دار و بی فرزند، ابتدا، سهم الارث همسر وی پرداخت شده و سپس، نوبت به ارائه سهم الارث پدر و مادر و فرزندان زن خواهد رسید.

هر فردی که موقع فوت، مال و اموالی از خود به جای گذاشته باشد، ورثه وی، می توانند با تقسیم کردن اموال مذکور، سهم الارث خود را دریافت کنند. البته، قبل از اینکه ارثیه متوفی، میان ورثه وی تقسیم شود، می بایست هزینه های ضروری برای کفن و دفن وی، از اموال به جای مانده، پرداخت شده و سپس، اگر متوفی، مالی را وصیت کرده بود، به آن عمل شود. پس از انجام مراحل مذکور، نوبت تقسیم ارث میرسد.

البته، نحوه تقسیم ارث میان ورثه، بر اساس قواعد از پیش تعیین شده ای است که در قانون مدنی، به تبعیت از اسلام، تدوین شده است. به عنوان نمونه، در صورتی که زنی فوت کند، بسته به فرزند دار بودن یا بدون فرزند بودن زن، ورثه ای که از وی ارث می برند، تفاوت خواهند داشت. به علاوه اینکه، سهم الارث ورثه، در صورت داشتن فرزند یا در صورت بی فرزند بودن زن، متفاوت خواهد شد.

به همین مناسبت، در ادامه این مقاله، ابتدا به این سوال پاسخ می دهیم که، اگر زنی فوت کند، چه اشخاصی می توانند از وی ارث ببرند. در ادامه نیز، به بررسی این حالات می پردازیم که در صورت فوت زنی که فرزند دارد و نیز، در صورت فوت زنی که بدون فرزند است، ورثه وی چه کسانی می شوند؟ سپس به این پرسش که ارث زن چگونه تقسیم می شود پاسخ داده و به بررسی ارث زن فوت شده قبل از همسر خواهیم پرداخت. در صورت تمایل به آشنایی با نحوه تقسیم ارث زن و پاسخ به این پرسش که در صورت فوت زن چه کسانی ارث می برند و ارث زن به کی میرسد با ما همراه باشید.

در صورت فوت زن چه کسانی ارث می برند

قواعد مربوط به ارث بردن از متوفیان، در قانون مدنی، به صورت دقیق و کامل بیان شده است. ارث بردن، به این معنا است که ترکه متوفی، پس از پرداخت دیون و بدهی ها و نیز عمل کردن به وصایای وی، به صورت ترکه خالص، قابل تقسیم میان ورثه است و بسته به این که متوفی، چه خویشاوندانی داشته باشد، میان ایشان تقسیم خواهد شد.

لذا، سوالاتی در این خصوص مطرح می شود، از جمله این که در صورت فوت زن، چه کسانی از وی ارث می برند؟ و همچنین، در صورت فوت مرد چه کسانی ارث می برند؟ در صورت زن به چه کسی ارث میرسد؟ لذا، در این مقاله به بررسی موارد مذکور خواهیم پرداخت.

برای پاسخ به این سوال که در صورت فوت زن چه کسانی ارث می برند، ابتدا باید به چند نکته اشاره نمود. در قانون مدنی، دو نوع، رابطه توارث بر اساس خویشاوندی ایجاد می شود؛ توارث بر اساس خویشاوندانی یا قرابت سببی و توارث بر اساس خویشاوندی نسبی. توارث در خویشاوندی سببی، یعنی اگر فردی فوت شود، همسر وی، حتما از وی ارث می برد. لذا اگر زنی فوت کند، در صورتی که شوهر داشته باشد، شوهر به میزان مشخص شده در قانون، (بسته به فرزند داشتن یا بدون فرزند بودن زوجه) از وی ارث می برد.

علاوه بر این، کسانی هم که با متوفی، خویشاوندی نسبی (خویشاوندی بر اساس رابطه خونی) دارند نیز، می توانند به میزان مشخص شده، ارث ببرند. در قانون مدنی، طبقات و درجات ارث، به صورت دقیق، تعیین شده که بر اساس آن، خویشاوندان نسبی که از متوفی (در اینجا، زنی که فوت کرده) ارث می برند، شامل سه طبقه هستند. هر یک از طبقه ها، مقدم بر طبقه بعدی هستند؛ یعنی اگر ورثه ای در طبقه اول وجود داشته باشد، وراث طبقه دوم، ارث نمی برند و به همین ترتیب، تا طبقه سوم.

طبقه اول ورثه، شامل پدر و مادر متوفی، فرزندان و نوه های متوفی هستند. طبقه دوم ارث، شامل پدر بزرگ و مادر بزرگ متوفی، خواهر و برادر متوفی و فرزندان ایشان می باشد که در صورت نبود وراث طبقه اول، از متوفی ارث می برند و طبقه سوم ورثه، شامل دایی، خاله، عمو و عمه های متوفی و نیز فرزندان آنها هستند که در صورت نبود وراث طبقه اول و دوم، از متوفی ارث می برند.

بنابراین، در پاسخ به این سوال که در صورت فوت زن چه کسانی ارث می برند، باید گفت برای تقسیم ارث زنی که فوت می کند نیز، باید بر اساس طبقات و درجات گفته شده، اقدام به تقسیم ارث نمود. اما نکته مهمی که در مورد تقسیم ارث زن فوت شده وجود دارد، آن است که علاوه بر خویشاوندان نسبی زن فوت شده، در صورتی که زن، همسر نیز داشته باشد، همسر وی هم حتما ارث می برد؛ البته شرط ارث زوج و زوجه، آن است که رابطه زوجیت میان آنها، از نوع ازدواج دائم بوده باشد.

در صورتی که زن، دارای فرزند یا بی فرزند باشد، میزان سهم الارث شوهر وی، تفاوت خواهد داشت. به عبارت دیگر، اگر زن، شوهر داشته باشد، ولی فرزند نداشته باشد، شوهر وی، یک دوم ترکه زن را به ارث می برد؛ اما اگر زن، علاوه بر شوهر، دارای فرزند نیز باشد، یک چهارم ترکه، متعلق به شوهر بوده و باقی آن، میان سایر ورثه زن تقسیم می شود. البته، لازم به ذکر است که اگر زنی، صرفا شوهر داشته و خویشاوند سببی دیگری نداشته باشد، تمام ترکه، به شوهر تعلق می گیرد.

در صورت فوت زن بدون فرزند چه کسانی ارث می برند

در قسمت قبل، به این سوال پاسخ دادیم که در صورت فوت زن چه کسانی ارث می برند. همانطور که اشاره شد، در صورت فوت زن، هم همسر و هم خویشاوندان نسبی وی، در صورت دارا بودن شرایط قانونی، می توانند از ترکه زن، بهره مند شوند. اما در این قسمت، قصد داریم به صورت مشخص، به این سوال پاسخ دهیم که در صورت فوت زن بدون فرزند چه کسانی ارث می برند؟

در پاسخ به این سوال که در صورت فوت زن چه کسانی ارث می برند، باید گفت که در صورت فوت زن بدون فرزند، ابتدا باید دید که آیا وی، همسر دائمی دارد یا خیر. اگر همسر دائمی داشته باشد، به همسر وی، یک دوم از ترکه زن، ارث میرسد و باقی مانده ترکه وی، باید میان خویشاوندان نسبی وی که در طبقات و درجات ارث گفته شد، تقسیم شود.

در این صورت، یک دوم از باقی مانده ترکه زن فوت شده نیز، به پدر و مادر متوفی میرسد. پدر و مادر، این ترکه را بین خودشان به این صورت تقسیم می کنند که سهم ارث مادر از فرزند، یک سوم و سهم الارث پدر از دختر فوت شده، دو سوم خواهد بود.

اما گاهی، زن فوت شده، همسر دائمی نداشته یا اینکه همسر وی، فوت کرده است؛ به علاوه اینکه فرزندی هم ندارد. در این صورت، کلیه سهم الارث زن فوت شده، به پدر و مادر وی خواهد رسید و پدر و مادر، به نسبت دو به یک، آن را میان خود، تقسیم خواهند کرد. در صورتی هم که زن فوت شده، فقط پدر یا فقط مادر داشته باشد، سهم الارث وی، کل ترکه زن فوت شده خواهد بود.

لازم به ذکر است که اگر زن فوت شده، همسر و فرزندی نداشته باشد و پدر و مادر وی هم فوت کرده باشند، برای تقسیم ارث وی، نوبت به وراث طبقه دوم، یعنی پدر بزرگ و مادر بزرگ ها و همچنین، خواهران و برادران زن فوت شده و یا فرزندان ایشان میرسد. اگر هم زن فوت شده، ورثه ای از طبقه دوم نیز نداشته باشد، کسانی ارث می برند که در طبقه سوم هستند. در غیر این صورت، ترکه زن فوت شده، ترکه متوفی بلاوارث خواهد شد.

در صورت فوت زن فرزند دار چه کسانی ارث می برند

در قسمت قبل، به این سوال پاسخ داده شد که در صورت فوت زن چه کسانی ارث می برند و نیز، به این سوال که در صورت فوت زن بدون فرزند، چه کسانی ارث می برند. همانطور که گفته شد، علاوه بر شوهر متوفی، اگر زن فوت شده، خویشاوندان نسبی در طبقات ارث داشته باشد، به آنها نیز در کنار همسر، ارث تعلق می گیرد که معمولا، شامل پدر و مادر و نیز فرزندان متوفی هستند. اما مطلب دیگری که در این قسمت، قصد داریم بررسی نماییم، این است که در صورت فوت زن فرزند دار چه کسانی ارث می برند؟

در پاسخ به این سوال که در صورت فوت زن فرزند دار، چه کسانی ارث می برند، باید گفت که در صورتی که زن، فرزند داشته باشد، سهم الارث شوهر وی، کم تر از حالتی می شود که زن، بی فرزند باشد. به این معنا که در صورت فوت زن فرزند دار، سهم الارث شوهر، یک چهارم ترکه زن خواهد بود. پس از جدا کردن سهم الارث شوهر، نوبت به ارث بردن سایر ورثه ، از جمله فرزندان و نیز ارائه سهم ارث پدر از فرزند و سهم ارث مادر از فرزند میرسد؛ ولی اگر زن فوت شده، شوهر نداشته باشد، ترکه، میان سایر خویشاوندان زن تقسیم می شود.

اگر زن فوت شده، فقط فرزند داشته باشد، باقی مانده ترکه، به فرزندان تعلق می گیرد که اگر متوفی، چند فرزند داشته باشد، نحوه تقسیم ارث مادر به این صورت است که ترکه، به نحوی میان فرزندان تقسیم می شود که پسر، دو برابر دختر ارث ببرد. اما در صورتی که زن فوت شده، علاوه بر شوهر و فرزندان، پدر و مادر هم داشته باشد، پس از جدا کردن سهم الارث همسر، هر کدام از پدر و مادر، به میزان یک ششم از ترکه را می برند و باقی مانده ترکه، به فرزند یا فرزندان تعلق می گیرد که پسران، دو برابر دختران ارث می برند.

ارث زن چگونه تقسیم می شود

در پاسخبه این پرسش که ارث زن چگونه تقسیم می شود باید بگوییم که تقسیم ارث زن و نحوه تقسیم آن متعلق به عقد دائم بوده و در چند حالت مختلف قابل بررسی می باشد. اما به صورت کلی و بر اساس قاعده ابتدا سهم الارث وارثین فرض بر محاسبه می شود و در نهایت سهم الارث وارثینی که به قرابت ارث می برند مورد محسابه قرار می گیرد.

در صورت فوت زن و داشتن فرزند، زوج یک چهارم از کل ماترک، و در صورت نداشتن فرزند یک دوم از کل ماترک ارث می برد. در صورتی که پدر و مادر زوجه در قید باشند نیز نحوه تقسیم ارث متفاوت است، اگر پدر و مادر و فرزندان متوفی در قید حیات باشند سهم الارث هر یک از پدر و مادر یک ششم از ماترک می باشد، اما اگر برای متوفی فرزند نباشد سهم الارث پدر، دو سوم و سهم الارث مادر یک سوم از ماترک است.

همچنین در خصوص تقسیم ارث زن باید بگوییم اگر زوجین با طلاق رجعی از یکدیگر جدا شده باشند و زن در عده طلاق رجعی فوت کند مرد با رعایت قواعد فوق و به همان میزان از همسر خود ارث می برد. یکی از مسائل چالش بر انگیز در خصوص ارث زن مربوط به نحوه تقسیم طلای متوفی می باشد، در ادامه برای آشنایی بیشتر با این موضوع مطالبه مقاله زیر توصیه می گردد.

ارث زن فوت شده قبل از همسر

در خصوص ارث زن فوت شده قبل از همسر باید گفت اولین و مهمترین شرط ارث بری در قید حیات بودن حین فوت متوفی است، وفق ماده 875 قانون مدنی: «شرط وراثت زنده ‌بودن در حین فوت مورث است و اگر حملی باشد در صورتی ارث می ‌برد که نطفه او حین ‌الموت منعقد بوده و زنده هم متولد شود اگر چه فورا پس از تولد بمیرد.» بنابراین اگر زنی قبل از همسر خود فوت کند از او ارثی نمی برد. بنابراین ارث زن فوت شده قبل از همسر اساسا منتفی است.

یکی دیگر از مهمترین مواردی که پس از فوت زن ممکن است مطرح شود، مهریه متوفی است. چنانچه زوج مهریه همسر خود را پرداخت نکرده باشد و زوجه فوت کند، وارثان زن می توانند نسبت به مطالبه مهریه اقدام نمایند. در این فرض که ابتدا زوجه و سپس زوج فوت کرده باشد، وارثین زوجه می توانند مهریه زوجه را از ماترک زوج مطالبه نمایند.

همانطور که پیش از این نیز مطرح شد در صورتی که متوفی دارای فرزند باشد سهم الارث زوج یک چهارم و در صورتی که فرزند نداشته باشد سهم الارث زوج یک دوم از کل ماترک می باشد. یکی از مسائلی که عموما در بحث نحوه تقسیم ارث با آن روبرو هستیم این است که چرا ارث زن نصف مرد به این نحوه است؟ برای پاسخ به پرسش مذکور مطالعه مقاله زیر توصیه می گردد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص ارث زن فرزند دار و بی فرزند در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون ارث زن فرزند دار و بی فرزند پاسخ دهند.