مهریه قبل از دخول و نزدیکی

از همان لحظه عقد نکاح ، مهریه تعیین شده ، به ملکیت زن در می آید و شوهر ، موظف به پرداخت آن می شود . بنابراین ، مهریه قبل از دخول ، به زن تعلق خواهد گرفت . میزان مهریه قبل از نزدیکی ، اصولا تمامی مهریه تعیین شده است ؛ مگر اینکه زن ، قبل از دخول و نزدیکی طلاق بگیرد ؛ که در این صورت ، میزان مهریه زن ، نصف می شود . نحوه مطالبه مهریه قبل از نزدیکی به این صورت است که زوجه ابتدا به صورت ثبتی ، اقدام به توقیف اموال مرد نموده و در صورت عدم وصول ، دادخواست مطالبه مهریه خود را به دادگاه خانواده ارائه می نماید .

هنگامی که زن و مردی ، به عقد ازدواج یکدیگر در می آیند ، معمولا پرداخت مالی ، تحت عنوان مهریه یا صداق را حین عقد ، مشخص می کنند . تعیین مهریه حین عقد نکاح ، به این معنا است که مرد ، متعهد می شود که هر زمان ، زوجه اقدام به مطالبه مهریه خود نمود ، آن را پرداخت نماید و این موضوع ، ملازمه ای با درخواست طلاق یا جدایی آنها ندارد . لذا از آن جهت که حین عقد ، مهریه تعیین شده ، به زن تعلق گرفته است ، از همان لحظه عقد ، زن می تواند اقدام به مطالبه حق خود نموده و مرد ، نمی تواند از پرداخت آن ، امتناع نماید .

با این توضیح که زمانی که هنوز زوجین ، رابطه زناشویی برقرار نکرده اند ، زوجه ، می تواند مهریه خود را به صورت قانونی ، مطالبه نماید و اصولا ، تمام مهریه تعیین شده ، به وی تعلق خواهد گرفت ؛ مگر اینکه زوجه ، بخواهد قبل از دخول و نزدیکی ، از همسر خود طلاق بگیرد که در این شرایط ، به دلیل عدم نزدیکی یا دخول ، مهریه زن ، نصف می شود . به همین دلیل ، گاهی این ابهام ایجاد می شود که آیا قبل از دخول و نزدیکی ، زن می تواند به میزان کل مهریه خود را مطالبه کند یا صرفا نیمی از مهر به وی تعلق می گیرد ؟

برای پرداختن به این موضوع ، در ادامه این مقاله ، ابتدا به بررسی این موضوع می پردازیم که آیا امکان دریافت مهریه زن قبل از رابطه زناشویی وجود دارد یا خیر ؟ در ادامه نیز ، به این سوالات پاسخ می دهیم که میزان مهریه زن قبل از دخول و نزدیکی چقدر است و  اینکه نحوه مطالبه مهریه  ، پیش از نزدیکی ، به چه صورت می باشد؟

آیا مهریه قبل از دخول و نزدیکی قابل دریافت است

بر اساس ماده 1082 قانون مدنی ، به محض اینکه زن و مردی به عقد ازدواج یکدیگر در آمدند ، زن ، مالک مهریه ای می شود که حین عقد نکاح ، برای وی تعیین شده و مرد ، مکلف به پرداخت آن می شود . البته ، گفتنی است که تعیین مهریه در عقد نکاح دائم ، برخلاف عقد موقت ، اجباری و الزامی نیست .

اما اگر مهریه ای ، حین عقد نکاح تعیین نشده باشد ، پس از اینکه زوجین با هم رابطه زناشویی برقرار نموده و زوجه  مهریه خود را مطالبه نمود ، برای وی مهر المثل تعیین می شود که بر اساس جایگاه زن در جامعه و وضعیت خانوادگی او می باشد. تفصیل بیشتر این موضوع ، در مقاله انواع مهریه اعم از مهر المسمی ، مهر المثل و مهر المتعه ارائه شده است .

در هر حال ، اگر حین عقد ازدواج ، در قباله ازدواج ، برای زن ، مهریه ای مشخص شده باشد ، به محض اینکه خطبه یا صیغه عقد نکاح خوانده شد ، زن ، مالک آن می شود . تفاوتی هم ندارد که مال مهر شده ، سکه یا وجه نقد باشد و یا اینکه به صورت اموال غیر منقول ( مثلا چند دانگ از یک منزل ) ، تعیین شده باشد . لذا ، به محض اینکه صیغه عقد جاری شد ، زن ، مالک مهریه بوده و مرد ، بدهکار یا مدیون به همسر ، برای پرداخت مهریه تعیین شده خواهد بود .

گاهی برخی از افراد ، تصور می کنند که زن ، تنها در صورتی می تواند مهریه خود را مطالبه کند که بخواهد از شوهر خود ، طلاق بگیرد ؛ اما این موضوع ، درست نیست و همانطور که گفته شد ، به محض عقد ، زن می تواند مهریه خود را مطالبه کند . در همین ارتباط ، این سوال مطرح می شود که آیا مهریه ، قبل از دخول و نزدیکی قابل دریافت است ؟ به عبارت دیگر ، اگر مثلا زوجین ، هنوز عروسی نکرده باشند و رابطه زناشویی ( دخول و نزدیکی ) رخ نداده باشد ، آیا زن می تواند مهریه خود را بگیرد ؟

پاسخ به این سوال ، مثبت است . با این توضیح که مالکیت زن بر مهریه ، به محض خواندن خطبه عقد ، مستقر شده و مرد ، نمی تواند به این بهانه که آنها هنوز با هم عروسی نکرده اند ، از پرداخت مهریه به زن ، امتناع نماید . با این وجود ، باید در نظر داشت که میزان مهریه زن ، قبل از دخول و نزدیکی و بعد از آن ، در برخی موارد ، ممکن است متفاوت باشد که در قسمت بعد ، به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت .

میزان مهریه قبل از دخول و نزدیکی

در قسمت قبل ، به بررسی این موضوع ، پرداخته شد که آیا مهریه زن قبل از دخول و نزدیکی ، قابل مطالبه است ؟ همانطور که در پاسخ به این سوال بیان شد ، دریافت مهریه ، از همان لحظه ای که صیغه عقد نکاح خوانده می شود ، امکان پذیر است . اما سوالی که ممکن است مطرح شود ، آن است که میزان مهریه زن ، قبل از دخول و نزدیکی چقدر است ؟ به عبارت دیگر ، در صورتی که زن ، قصد داشته باشد ، قبل از دخول و نزدیکی ، مثلا در دوران عقد ، اقدام به مطالبه مهریه خود نماید ، چه میزان مهریه به وی تعلق می گیرد ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که اصولا زن ، حتی قبل از دخول و نزدیکی ، می تواند تمامی مهریه تعیین شده در سند ازدواج را مطالبه و دریافت نماید ؛ فلذا در حالت عادی ، میزان مهریه زن ، قبل از دخول و نزدیکی ، با میزان مهریه زن بعد از دخول و نزدیکی ، تفاوتی ندارد . پس میزان مهریه قبل از دخول و نزدیکی ، کل مهریه تعیین شده است .

البته ، باید به این نکته نیز توجه داشت که آیا مهریه تعیین شده ، عندالمطالبه یا عند الاستطاعه است . میزان مهریه زن قبل از دخول و نزدیکی ، ممکن است به دلیل عندالاستطاعه بودن مهریه تعیین شده ، به میزانی باشد که مرد ، برای پرداخت آن توانایی مالی دارد که جزییات این موضوع ، در مقاله مهریه عندالاستطاعه بیان شده است .

اما در خصوص میزان مهریه قبل از دخول و نزدیکی ، یک نکته مهم وجود دارد و آن هم این است که اگر زنی ، قبل از دخول یا نزدیکی ، قصد داشته باشد از شوهر خود طلاق بگیرد و در عین حال ، مهریه خود را نیز مطالبه نماید ، در این صورت ، میزان مهریه وی ، نصف می شود و نیمی از مهریه تعیین شده در قباله ازدواج ، به وی تعلق خواهد گرفت .

به عبارت دیگر ، اگر زن ، بخواهد در دوران عقد و قبل از نزدیکی ، از شوهر خود طلاق بگیرد ، صرفا می تواند نیمی از مهریه را بگیرد . لازم به ذکر است که طلاق ، قبل از نزدیکی را تحت عنوان طلاق بائن غیر مدخوله نامگذاری می نمایند که در این نوع طلاق ، مرد ، امکان رجوع به زن در مدت عده را ندارد و زن ، پس از طلاق ، نیازی به نگه داشتن عده طلاق نخواهد داشت .

البته ، ممکن است که زن ، قبل از وقوع رابطه زناشویی ، تمامی مهریه خود را از همسرش مطالبه و دریافت نموده باشد . اما پس از مدتی ، قبل از اینکه رابطه زناشویی شکل بگیرد ، اختلافاتی میان ایشان شکل گرفته و منجر به طلاق یا جدایی آنها شود . در این صورت ، زن ، باید نیمی از مهریه ای که دریافت کرده است را به شوهر بازگرداند ؛ به دلیل اینکه رابطه زناشویی شکل نگرفته و زن ، کل مهریه را از قبل ، دریافت کرده است . در ادامه ، نحوه مطالبه مهریه قبل از دخول و نزدیکی را توضیح می دهیم .

نحوه مطالبه مهریه قبل از دخول و نزدیکی

در قسمت های قبل ، به بررسی این موضوعات پرداختیم که آیا مهریه قبل از دخول و نزدیکی ، قابل دریافت است یا خیر و سپس ، میزان مهریه زن ، قبل از نزدیکی را توضیح دادیم . با این توضیح که ، اصولا زن در دوران عقد و قبل از دخول و نزدیکی ، می تواند به میزان کل مهریه تعیین شده را مطالبه و دریافت کند و حتی ، از تمکین در برابر شوهر نیز خودداری کند تا زمانی که تمامی مهریه را دریافت نماید که این موضوع را اصطلاحا تحت عنوان حق حبس زوجه در عقد نکاح نامگذاری می کنند .

اما اگر زن ، قبل از وقوع رابطه زناشویی از همسر خود طلاق بگیرد ، می بایست نیمی از مهریه پرداخت شده را پس بدهد ؛ چون رابطه زناشویی یا دخول و نزدیکی ، شرط تعلق تمام مهریه به زن است . اما سوالی که در این قسمت ، قصد داریم پاسخ دهیم ، آن است که نحوه مطالبه مهریه ، قبل از دخول و نزدیکی به چه صورت است ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که اصولا نحوه مطالبه مهریه ، قبل از دخول و نزدیکی ، تفاوتی با نحوه مطالبه مهریه بعد از نزدیکی ندارد و روند آنها ، مشابه است . به طور کلی ، برای مطالبه مهریه ، قبل از دخول و نزدیکی ، زوجه می بایست ابتدائا با مراجعه به دفتر ازدواجی که عقد نکاح در آن ثبت شده است ، فرم مطالبه مهریه را پر کرده و از طریق ثبتی ، اقدام به اجرا گذاشتن مهریه خود نماید . در این حالت ، در صورتی که مرد ، اموالی داشته باشد ، بابت وصول مهریه زن ، توقیف خواهد شد .

اما در صورتی که اموالی از مرد پیدا نشود ،  باید از طریق مراجعه به دادگاه خانواده ، اقدام به مطالبه مهریه خود نماید . با این توضیح که ، یکی دیگر از راه های مطالبه مهریه ، مطالبه مهریه به روش حقوقی است ؛ در این روش ، زن ، پس از مراجعه به ثبت و عدم توقیف اموال مرد ، می بایست با گرفتن گواهی مربوطه ، به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و دادخواست مطالبه مهریه را ارائه دهد . در این صورت ، اگر دادگاه حکم به پرداخت مهریه به زن صادر نماید ، مرد موظف به پرداخت مهریه خواهد شد .

اما اگر مرد ، اموال کافی برای پرداخت مهریه زن ، قبل از دخول و نزدیکی را نداشته باشد ، می تواند درخواست اعسار از پرداخت مهریه را تقدیم دادگاه نماید و در این صورت ، دادگاه ، حکم به تعیین پیش قسط مهریه و قسط بندی کردن مهریه ، صادر خواهد کرد و مرد ، موظف به پرداخت اقساط مهریه به زن ، طبق حکم دادگاه خواهد شد .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مهریه قبل از دخول و نزدیکی در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مهریه قبل از دخول و نزدیکی پاسخ دهند .