ثبت برند

ثبت برند، عبارت است از اقدام به ثبت برند مورد نظر، در مرجع قانونی آن، با طی کردن مراحل و تشریفات لازم. نحوه و مراحل ثبت برند، با مراجعه به سامانه مالکیت معنوی و ثبت نام در این سامانه می باشد. مدارک هویتی شخص حقیقی یا نماینده شخص حقوقی، کارت بازرگانی و جواز کسب، از جمله مدارک لازم ثبت برند هستند. امکان ثبت برندهایی که خلاف موازین شرعی و اخلاقی بوده، وجود نداشته و این مورد، از موارد ممنوعیت در ثبت برند می باشد.

برند، یعنی نام تجاری و رسمی ای که کسب و کار شما، توسط آن، معرفی یا خطاب می گردد. نامی که برای کار یا مجموعه خدمات خود ارائه می دهید، به نوعی، هویت تجارت شما را شکل می دهد و به واسطه آن، در میان مراجع رسمی، جایگاهی منحصر به فرد خواهید داشت. از آنجا که برند شما، نماد کل مجموعه تجاری تان خواهد بود، باید در خصوص انتخاب آن، دقت و حساسیت لازم را به خرج دهید و نامی را انتخاب کنید که به خوبی، معرف فعالیت تجاری شما باشد.

در همین راستا و از آنجا که این موضوع، از لحاظ قانونی و حقوقی نیز بسیار حائز اهمیت است، در سال 1386، قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری، تصویب گردید. این قانون، دربردارنده تعریف برند یا علامت تجاری، مراحل و شرایط و مدارک لازم، برای ثبت یک برند است. بر این اساس، چنانچه کسی، قصد داشته باشد، اقدام به انتخاب یک برند و ثبت آن نماید، باید در حدود مقررات قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری عمل کند.

از این رو، در این مقاله، قصد داریم، به بررسی این موضوع بپردازیم که منظور از ثبت برند چیست و نحوه و مراحل ثبت آن، چگونه است؛ سپس، مدارک و شرایط لازم برای ثبت یک علامت تجاری را بگویم و توضیح دهیم، چه برندهایی را نمی توان انتخاب کرد. چنانچه، پیرامون این موضوع، سوالاتی دارید، با ما همراه باشید.

منظور از ثبت برند چیست؟

همانگونه که گفتیم، برند، یک نام رسمی و تجاری بوده که کسب و کار فرد، با آن، معرفی می شود و اهمیت آن، به اندازه ای می باشد که موادی از قانون ثبت طرح های صنعتی، اختراعات و علائم تجاری، به آن اختصاص داده شده است. این قانون، در مواد خود، مدارک و شرایط لازم ثبت برند، مراحل و نحوه ثبت، همچنین، مراجع صالح، جهت این موضوع را مشخص کرده و از همین رو، در این قسمت، قصد داریم با کمک قانون مذکور، توضیح دهیم که برند یا علامت تجاری چیست و مقصود از ثبت برند، چه می باشد. 

ماده 30 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری، به تعریف برند پرداخته است. این ماده، مقرر می دارد:« علامت، یعنی هر نشان قابل رویتی که بتواند، کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.» بر اساس این ماده، برند یا علامت تجاری، می تواند، هر نشان قابل مشاهده ای باشد که به طور دقیق، معرفی کننده، خدمات یا کالایی بوده که یک تجارت یا کسب و کار، ارائه می دهد. بنابراین، از آنجا که یک برند، معرف هویت کالا و خدمات تجاری ارائه شده است، انتخاب درست و سپس ثبت آن، اهمیت ویژه ای دارد.

مقصود از ثبت برند، عبارت است از اقدام به ثبت برند مورد نظر، در مرجع قانونی آن، با طی کردن مراحل و تشریفات لازم که همانند ثبت اختراع ، نحوه و مراحل مخصوص به خود را دارد. چنانچه شخص حقیقی یا حقوقی ای اقدام به انتخاب یک برند و فعالیت بر اساس آن نماید، برای به رسمیت شناخته شدن آن در مراجع قضایی و قانونی، حتما باید از طریق قانونی و با پر کردن اظهارنامه ثبت علامت تجاری یا همان برند، آن را ثبت کرده باشد. در غیر این صورت، با مشکل به رسمیت شناخته نشدن برند، در نهاد های رسمی یا عدم امکان شکایت، هنگام سوء استفاده دیگران، از نام تجاری خود، روبرو خواهند شد.

بر اساس قانون، انتخاب برند یا علامت تجاری ای که قبلا، توسط یک شخص حقوقی یا حقیقی دیگر، انتخاب شده و به ثبت رسیده باشد، ممنوع است. با توجه به این موضوع، می توان دریافت، در صورتی که شخص حقیقی یا حقوقی، اقدام به ثبت برند خود و فعالیت بر اساس آن نماید، دیگر فعالیت های مشابه و حتی غیر مشابه، به هیچ وجه، حق انتخاب برند انتخابی وی را نخواهند داشت مگر اینکه به طور رسمی، از شخص حقیقی یا نماینده حقوقی مالک برند، کسب اجازه نموده باشند.

نحوه ثبت برند

در قسمت قبل، در خصوص ثبت برند، توضیح دادیم و گفتیم که جهت انحصاری کردن یک برند، باید اقدام به ثبت آن نمود. ثبت برند یا علائم تجاری، همانند ثبت اسم تجاری، با مراجعه به سامانه مالکیت معنوی، به آدرس ipm.ssaa.ir و بارگذاری مدارک لازم، انجام می گیرد. مراحل ثبت برند، به صورت اینترنتی، مطابق مراحل زیر خواهد بود:

در ابتدا، آدرس ipm.ssaa.ir را در مرورگر خود، جست و جو نموده تا وارد صفحه ای، مشابه صفحه زیر شوید و  از قسمت سمت چپ صفحه، گزینه ثبت نام متقاضی یا ورود اعضا را انتخاب کنید.

در این قسمت، نام کاربری و رمز عبور خود را وارد کرده و گزینه ورود به سامانه را انتخاب کنید. در صورتی که هنوز، در سامانه مالکیت معنوی، ثبت نام نیستید، ابتدا اقدام به ثبت نام خود، در سامانه نمایید.

پس از ورود به پرتال شخصی خودتان در سامانه مالکیت معنوی، از منوی سمت راست صفحه، گزینه ثبت اظهارنامه علامت تجاری را انتخاب کنید.

در این گام، با پذیرش تعهدنامه نمایش داده شده، به مرحله بعد بروید.

در این قسمت، در بخش نوع اظهارنامه، گزینه ثبت اظهارنامه جدید را انتخاب کنید.

در این قسمت، باید، اطلاعات مربوط به برند خود را وارد کرده و به مرحله بعد بروید.

پس از وارد کردن اطلاعات لازم، باید، کالا ها و خدماتی که در خصوص آن ها، مجوز فعالیت دارید را انتخاب کنید.

در این مرحله، باید اطلاعات مالک اظهارنامه، یعنی شخصی که مجوز فعالیت به نام او است را وارد کنید.

پس از ثبت اطلاعات مربوط به مالک، گزینه ثبت نهایی و پرداخت هزینه را انتخاب کرده، اقدام به پرداخت هزینه نموده و سپس، کد رهگیری خود را دریافت کنید. 

پس از طی کردن این مراحل، می توانید به صورت اینترنتی و از طریق همین سامانه، اقدام به پیگیری درخواست خود نمایید. 

مدارک لازم برای ثبت برند

در قسمت های قبل، در خصوص نحوه و مراحل ثبت برند، توضیح دادیم و گفتیم که ثبت برند، به چه معنا است. همچنین، گفتیم که بر اساس قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری، انتخاب برندی که قبلا، توسط دیگر اشخاص حقیقی یا حقوقی، به طور رسمی، به ثبت رسیده، ممنوع می باشد و از این رو، استعلام آن، قبل از ثبت، بر اساس نحوه استعلام علائم تجاری، ضروری است. پس از توضیح نحوه و مراحل ثبت برند در این قسمت، قصد داریم، در مورد مدارک و شرایط لازم، برای ثبت برند صحبت نماییم. 

از آنجا که به موجب قانون، هم اشخاص حقیقی و هم اشخاص حقوقی صاحب یک تجارت، می توانند، اقدام به ثبت برند خود نمایند، هرکدام، مدارک مخصوص به خود را برای ثبت برند نیاز دارند . از این رو، مدارک هر یک را به طور جدا گانه، توضیح خواهیم داد. این مدارک، عبارتند از:

مدارک مورد نیاز، برای ثبت علائم تجاری، توسط شخص حقیقی

کپی شناسنامه و کارت ملی: مدارک هویتی، نظیر کپی شناسنامه و کارت ملی شخص حقیقی صاحب تجارت، اولین و مهم ترین مدرک از مدارک لازم، جهت ثبت برند می باشد.

کپی کارت بازرگانی: این کارت، بر اساس قوانین گمرکی، صادر می شود و به فرد، مجوز واردات و صادرات کالا را خواهد داد و یکی از مدارک لازم، برای ثبت برند است.

کپی مجوز فعالیت شخص حقیقی: این مجوز فعالیت، شامل هر گونه مدرکی خواهد بود که نشان دهنده فعالیت فرد، در حوزه برندی است که قصد ثبت آن را دارد. پروانه کسب و جواز تاسیس، از مصادیق مجوز فعالیت می باشند.

نمونه تصویر یا علامتی که به عنوان برند، معرف کالا و خدمات، در نظر گرفته شده است. این تصویر، معمولا، در ابعاد ده در ده ارائه می شود. در صورتی که تصویر در نظر گرفته شده، سه بعدی بوده، باید از ابعاد مختلف آن نیز، تصویری ارائه شود.

مدارک مورد نیاز، برای ثبت علائم تجاری، توسط شخص حقوقی

کپی شناسنامه و کارت ملی نماینده شخص حقوقی: همانند شخص حقیقی، مدارک هویتی نماینده شخص حقوقی، از جمله مهم ترین مدارک و شرایط لازم برای ثبت برند شخص حقوقی است. 

کپی روزنامه تاسیس شرکت و آخرین اساس نامه شرکت: هنگام ارائه آخرین اساس نامه شرکت، توجه به این مهم، ضروری است که نباید از آن، بیش از دو سال، گذشته باشد. 

کپی مجوز فعالیت: در واقع، هر گونه مدرکی که نشان دهنده فعالیت در حوزه برندی باشد که شخص حقوقی، قصد ثبت آن را دارد، می تواند به عنوان مجوز فعالیت ارائه شود.

کپی کارت بازرگانی: یکی از مهم ترین مدارک لازم، کپی کارت بازرگانی است. البته داشتن آن، در صورتی ضروری خواهد بود که در برند در نظر گرفته شده، حروف لاتین وجود داشته باشد.

نمونه تصویر برندی که قصد ثبت آن، به عنوان برند شخص حقوقی، مد نظر است. ارائه نمونه تصویر، می تواند به صورت گرافیکی باشد یا صرفا می توان، کپی تصویر برند مورد نظر را، به همراه سایر مدارک، تقدیم مرجع ذی صلاح کرد.

شایان ذکر است، از آنجا که ثبت برندی که قبلا، توسط یک شخص حقیقی یا حقوقی دیگر به ثبت رسیده، ممنوع می باشد، قبل از هر اقدام باید، اقدام به استعلام برند مورد نظر نمود تا از منحصر به فرد بودن و عدم ثبت موارد مشابه آن، مطلع گردید. علاقمندان، می توانند، جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص چگونگی استعلام یک برند، مقاله استعلام برند که لینک آن، در ادامه، ارائه شده است، را مطالعه نمایند.

چه برندهایی را نمی توان ثبت کرد؟

پس از توضیح در خصوص نحوه و مراحل ثبت برند و مدارک و شرایط لازم آن، در این قسمت، قصد داریم، در خصوص برندهایی که امکان ثبت آن ها وجود ندارد، توضیح دهیم. برای اطلاع از علائم تجاری و صنعتی ممنوع، باید به قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری، رجوع کرد. بر اساس این قانون، برندهای ممنوع عبارتند از:

علامتی که نتواند، متمایز کننده کالا و خدمات یک موسسه از کالا و خدمات موسسات دیگر باشد.

علامتی که خلاف اصول شرعی، اخلاقی و نظم عمومی باشد.

علامتی که در مورد مبدا جغرافیایی کالا و خدمات و خصوصیات آن ها، مراکز تجاری عمومی را گمراه کند.

علامتی که عین یا تقلید نشان نظامی یا پرچم مملکت های دیگر یا پرچم مملکت ایران باشد؛ مگر اینکه، ایران، استعمال آن را ممنوع نکرده و از مقام صلاحیت دار نیز کسب اجازه شده باشد.

عین یا شبیه علامت تجاری دیگر باشد.

علاقمندان، جهت کسب اطلاعات بیشتر، در خصوص علامت های ممنوع ، می توانند، مقاله علائم تجاری و صنعتی ممنوع که در ذیل، لینک آن قرار داده شده است، را مطالعه نمایند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد ثبت برند در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون ثبت برند پاسخ دهند.