کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین

جرم کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین، به جرمی گفته می شود که در آن شخص کلاهبردار (اعم از خریدار یا فروشنده اتومبیل)، با توسل به اعمال متقلبانه در معامله خرید و فروش ماشین، مال ( ماشین یا پول) را ببرد. فروش ماشین رنگ‌ شده به‌ جای ماشین سالم و فروش ماشین به افراد مختلف، از جمله موارد کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین می باشند. نحوه شکایت از این جرم، از طریق تنظیم شکواییه در دفاتر خدمات قضایی است.

کلاهبرداری، یکی از جرائم پیش بینی شده در قانون مجازات اسلامی است که برای آن، مجازات حبس، در قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری در نظر گرفته شده است. این جرم، با اعمال متقالبانه و با بردن مال غیر، انجام می گیرد. یکی از مواردی که متاسفانه جرم کلاهبرداری در آن به وفور اتفاق می افتد. موارد کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین است.

موارد کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین به دنبال افزایش قیمت خودرو، به شدت در معاملات خرید و فروش ماشین افزایش یافته است و روش ها و شگردهای مربوط به آن، هر روز متنوع تر می شوند. بنابراین، افرادی که قصد خرید یا فروش ماشین دارند، برای آن که در دام کلاهبرداران نیافتند، لازم است از این موارد، آگاهی داشته و همچنین، قبل از خرید و یا فروش ماشین، با افراد متخصص در این حوزه، مشورت کنند.

با توجه به اهمیت این موضوع، در این مقاله، قصد داریم در ابتدا، جرم کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین را توضیح دهیم. سپس در ادامه، موارد کلاهبرداری و نحوه شکایت از کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین را بررسی کنیم. اگر در خصوص این موضوع، سوالاتی دارید، در این مقاله همراه ما باشید.

جرم کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین

اگر بخواهیم به این سوال، پاسخ دهیم که جرم کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین چیست؟ در ابتدا، لازم است که جرم کلاهبرداری را تعریف کرده، سپس در ادامه، این جرم را در رابطه با خرید و فروش ماشین توضیح دهیم. به موجب ماده 1 قانون قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری، کلاهبرداری، جرمی است که در آن بزهکار از راه حیله و فریب و با انجام اعمال متقلبانه، اموال بزه دیده را تحصیل کرده و از این راه مال شخص دیگری را ببرد.

بنابراین، در تعریف جرم کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین باید گفت، جرم کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین، عبارت است از اعمال متقلبانه توسط شخص کلاهبردار ( اعم از خریدار یا فروشنده) نظیر کارشناسی خودرو به نحو متقلبانه ، در معامله خرید و فروش ماشین، که انجام این اعمال، منجربه بردن مال ( ماشین یا پول) می شود.

موارد کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین

در بخش قبل، کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین را تعریف کردیم و گفتیم که در این جرم، شخص کلاهبردار (اعم از خریدار یا فروشنده اتومبیل)، با توسل به اعمال متقلبانه در معامله خرید و فروش ماشین، مال (ماشین یا پول) را می برد. حال، در این بخش قصد داریم، به این سوال پاسخ دهیم که موارد کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین کدامند؟ البته باید این نکته اشاره شود که همانند کلاهبرداری در اجاره و رهن، این موارد، هر روز در حال افزایش هستند و فقط محدود به چندین مورد ذکر شده در این مقاله، نمی باشند. موارد کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین، عبارتند از:

 پارکینگ دو قبضه و ادعای خسارت : این نوع از کلاهبرداری، توسط خریدار انجام می گیرد؛ یعنی خریدار، در هنگام معامله خودرو، ماشین را بررسی کرده، اما در خصوص ایرادات آن ادعایی نکرده و آنها را در قولنامه اولیه ذکر نمی کند. سپس ماشین به پارکینگ دو قبضه منتقل می شود. در روز تعویض پلاک، خریدار، همراه با یک کارشناس خودرو، حضور پیدا کرده و برای ایرادات، از فروشنده، مطالبه خسارات و یا کاهش قیمت خودرو را می کند. 

به عنوان مثال، طرفین قرارداد، در حین معامله ماشین به علت تصادف سابق در خودرو، آن را 20 میلیون ارزان تر از قیمت اصلی آن معامله می کنند. اما راجع به این موضوع، هیچ توافقی در قرارداد ذکر نمی شود. در این وضعیت، با توجه به توضیحات بالا، خریدار در روز تعویض پلاک، ادعای خسارت ناشی از تصادفات را کرده و باید این مبلغ به او پرداخت شود. راه حل جلوگیری از این موضوع، این است که تمامی توافقات مربوط به کسر قیمت بابت تصادفات سابق، بایستی در قرارداد و قولنامه اولیه ذکر شود تا ادعا های بعدی، راجع به خسارت مطرح نشود.

همچنین، راجع به این روش لازم است این نکته، بیان شود که از نظر حقوقی، این روش، کلاهبرداری محسوب نمی شود و ممکن است بتوان تحت عنوان دیگری، مثلا تحصیل مال نامشروع، از آن شکایت به عمل آورد؛ ولی از آنجا که در این مقاله، قصد داریم تمامی موارد کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین، را توضیح دهیم، این مورد را نیز قید کردیم.

 فروش ماشین رنگ‌شده به‌ جای ماشین سالم : یکی از موارد شایع در کلاهبرداری خرید و فروش ماشین، فروش ماشین رنگ‌ شده به‌ جای ماشین سالم می باشد. زیرا وجود خط و خش و رنگ خوردگی در قیمت خودرو، بسیار اثرگذار است. بنابراین، کلاهبرداران، ماشین تصادفی را رنگ کرده و به جای ماشین سالم و یا حتی نو می فروشند. تنها راه مصون ماندن از این روش کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین، استفاده از کارشناس متخصص در این حوزه است.

فروش ماشین به افراد مختلف : یعنی آن که فروشنده، ماشین مورد معامله را با چندین نفر معامله کند. در خصوص این موضوع، باید گفت که اگر قصد خرید ماشین را دارید، لزوما از مراکز معتبر، این خرید را انجام دهید و یا از افراد متخصص، در این زمینه راهنمایی بگیرد.

فروش ماشین از طریق شرکت های لیزینگ نامعتبر: در این روش، شرکت های لیزینگ نامعتبر، بدون اینکه اصلا ماشینی وجود داشته باشد. آنها را به تعداد زیادی از متقاضیان، پیش فروش می کنند؛ سپس، بعد از دریافت مبلغ پیش پرداخت، متواری می شوند. تنها راه حل جلوگیری از این روش، خرید و فروش ماشین از طریق شرکت های معتبر است. 

کلاهبرداری از طریق خرید و فروش ماشین در سایت های اینترنتی: در این روش، افرادی سودجو در سایت های اینترنتی، درج تبلیغ کرده، اما تنها قصد بردن مال بقیه را دارند و ممکن است حتی ماشینی برای فروش نداشته باشند. آنها بعد از دریافت مبلغ اولیه، بدون اینکه هیچ اثری از خود بر جا بگذارند، فرار می کنند. برای مصون ماندن از این روش و جلوگیری از شکایت از کلاهبرداری اینترنتی، لزوما برای انجام خرید اینترنتی، از سایت های رسمی فروش ماشین استفاده کرده و یا حتما قبل از انعقاد قرارداد و پرداخت مبلغ، از ماشین دیدن کنید.

نحوه شکایت از کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین

در بخش های قبل، جرم کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین را که یکی از انواع کلاهبرداری در معامله است، تعریف کردیم و به مواردی از آن، مانند فروش ماشین رنگ شده به‌ جای ماشین سالم را توضیح دادیم. در این بخش، قصد داریم، نحوه شکایت از جرم کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین را بررسی کنیم. نحوه شکایت از کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین، دارای چندین مرحله به شرح زیر می باشد:

اولین قدم، برای شکایت از کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین، مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و تنظیم یک شکواییه کلاهبرداری با هدف شکایت از فرد کلاهبردار است. در این شکواییه، باید مشخصات فرد شاکی، مشتکی عنه (در صورت امکان) و مورد شکایت به طور کامل ذکر شود. 

سپس، دفاتر خدمات قضایی، بعد از بررسی شکواییه تنظیم شده، آن را به دادسرا ارجاع می دهند. دادسرای صالح، برای رسیدگی به جرم کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین، دادسرای عمومی محل وقوع جرم(محل انجام معامله) می باشد. دادسرا، بعد از بررسی شکواییه کلاهبرداری ، پرونده را برای صدور حکم نهایی به دادگاه ارسال کند. در دادسرا، بازپرس از متهم و یا متهمین و شکات ملزم به حضور در دادگاه می کند بعد از آن که ادله و مستندات شاکی و توضیحات متهم توسط دادسرا بررسی شد، تحقیقات مقدماتی و ارجاع به کارشناسی ( در صورت نیاز) انجام می گیرد، بعد از انجام این مراحل دادسرا قرار را صادر می کند.

اگر بعد از انجام این امور، مجرمیت متهم برای بازپرس، اثبات نشود، قرار منع تعقیب، صادر کرده و روند دادرسی، در همین مرحله خاتمه می یابد. در صورتی که مجرم بودن متهم، برای بازپرس اثبات شود و همچنین، متهم به انجام کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین اظهار نماید. در این حالت، دادسرا قرار جلبه به دادرسی صادر کرده، سپس قرار را همراه با کیفرخواست و پرونده به دادگاه ارجاع می دهد، تا حکم نهایی صادر شود.

 متهم، باید در دادگاهی محاکمه شود که اولا از لحاظ صلاحیت محلی، در حوزه قضایی محل وقوع جرم کلاهبرداری است و دوما از لحاظ صلاحیت ذاتی، باید گفت، رسیدگی به جرم کلاهبرداری، در صلاحیت دادگاه کیفری دو می باشد.

بعد از ارسال پرونده به دادگاه، قاضی پرونده، جلسه دادرسی تشکیل داده و متهم و شاکی را ملزم به حضور در دادگاه می کند. سپس اظهارات مجددا اخد شده و بعد از بررسی اظهارات آن ها و مدارک ارسالی از جانب دادسرا مانند نظر کارشناس، در خصوص پرونده کلاهبرداری، دادگاه حکم را صادر می کند. اگر در این وضعیت، مجرمیت متهم برای دادگاه به اثبات نرسد، دادگاه، حکم تبرئه او را صادر خواهد کرد.

اما چنانچه مجرمیت متهم، نزد دادگاه ثابت شود، دادگاه او را محکوم به مجازات قانونی مقرر در ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری خواهد کرد. به موجب این ماده قانونی، متهم، علاوه بر رد اصل مال به صاحب آن، به حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی، معادل مالی که اخذ کرده است، محکوم می شود .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص موارد کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین و نحوه شکایت از آن، در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا از طریق مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون موارد کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین و نحوه شکایت از آن پاسخ دهند.