نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن، بستگی به این دارد که طرفین دعوا، نحوه و مراحل پرداخت را معین کرده باشند یا خیر. در صورت توافق، این امر، کاملا تابع نظر آن ها، خواهد بود. در صورت عدم توافق یا در پرداخت توسط بیمه، نحوه پرداخت، با واریز دیه، به حساب صندوق دادگستری، صورت خواهد گرفت. البته، در مراحل پرداخت توسط بیمه، با وجود گزارشات قانونی و تقاضای زیان دیده، مبلغ دیه، قابل پرداخت به حساب شخص نیز می باشد.

دیه، از جمله مجازات های مندرج در قانون مجازات اسلامی بوده که برای جنایات و صدمات عمدی یا غیر عمدی ای که بر جان و بدن افراد، وارد می شود، در نظر گرفته شده است. البته، اعمال مجازات دیه در جنایات و صدمات عمدی، منحصر به زمانی است که امکان قصاص وجود نداشته باشد یا شاکی پرونده، از قصاص صرف نظر کرده و با مشتکی عنه، بر دریافت دیه، مصالحه کند. هنگام گذشت از قصاص و مصالحه بر پرداخت دیه توسط مرتکب جنایت یا مسئول پرداخت، مبلغ مورد مصالحه، سقف مشخصی نداشته و کاملا بسته به توافق اصحاب دعوا دارد.

از سوی دیگر، هنگامی که اصحاب دعوا، بر دیه به جای قصاص، مصالحه کرده، می توانند، در خصوص نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن، با یکدیگر توافق نمایند. اما در صورت عدم توافق، بر نحوه واریز و مراحل پرداخت دیه، باید مطابق آنچه در قانون آمده است، رفتار کنند. قانون مجازات اسلامی و سایر قوانین، نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن را مشخص کرده اند و حتی برای عدم پرداخت آن، در مهلت های مقرر، ضمانت اجرای جلب فرد را پیش بینی نموده اند.

از این رو، در این مقاله قصد داریم، به بررسی نحوه واریز دیه و اینکه مراحل پرداخت توسط بیمه چگونه است، بپردازیم؛ سپس، در خصوص مراحل پرداخت دیه، به طور کلی، توضیح دهیم. چنانچه، پیرامون این موضوع، سوالاتی دارید، با ما همراه باشید.

مراحل پرداخت دیه چگونه است؟

دیه، یکی از انواع مجازات های مندرج در قانون مجازات اسلامی بوده که بر گرفته از فقه و شرع مقدس است. برای تعریف دیه، باید به قانون مجازات اسلامی، مراجعه کرد. ماده 17 این قانون، در تعریف دیه، چنین مقرر می دارد: "دیه، مالی است که در شرع مقدس، برای ایراد جنایت غیر عمدی بر نفس، اعضا و منافع و یا جنایت عمدی، در مواردی که به هر جهتی قصاص امکان ندارد، به موجب قانون، تعیین می شود." بر اساس این ماده، دیه، یکی از انواع مجازات بوده که در جرایم غیر عمدی بر جان، منافع و اعضای بدن افراد یا در جرایم عمدی که قصاص امکان پذیر نیست، برای مرتکب جرم، در نظر گرفته خواهد شد.

قانون گذار، در قانون مجازات اسلامی، در خصوص مهلت پرداخت دیه، تعیین تکلیف نموده و مسئول پرداخت دیه، موظف است که در مهلت مقرر، اقدام به پرداخت آن، به زیان دیده از جرم نماید. مهلت پرداخت دیه، بسته به اینکه جرم، عمد باشد یا شبه عمد و خطای محض، متفاوت است. بر اساس قانون مجازات، مهلت پرداخت دیه، بسته به نوع وقوع جرم و در مواردی که اصحاب دعوا، به نحو دیگر، تراضی نکرده باشند، یکی از حالت های زیر خواهد بود:

در جرائم عمدی: یک سال قمری، از زمان وقوع جنایت.

در جرائم شبه عمد، دو سال قمری، از زمان وقوع جنایت که در این حالت، فرد مرتکب، در هر سال، باید نصف مبلغ دیه را بپردازد.

در خطاء محض، ظرف سه سال قمری، از تاریخ وقوع جنایت که در این حالت، فرد مرتکب، در هر سال، باید یک سوم مبلغ دیه را بپردازد.

در موارد توافق بر پرداخت دیه و عدم تعیین نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن، مهلت پرداخت، یک سال از تاریخ توافق می باشد.

حال، این سوال مطرح می شود که پس از صدور حکم مجازات به پرداخت دیه توسط دادگاه یا مصالحه طرفین دعوا، بر پرداخت دیه، به جای قصاص، نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن، چگونه خواهد بود؟ به عبارت دیگر ، زیان دیده از جرم، چگونه دیه را دریافت خواهد نمود. برای پاسخ به این سوال، باید سه حالت را در نظر گرفت که عبارتند از:

زمانی که طرفین دعوا، بر نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن، توافق می نمایند: در این حالت، نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن، کاملا تابع توافق آن ها خواهد بود. در این صورت، مرتکب جرم، می تواند، اقدام به واریز مبلغ دیه، به شماره حساب شخصی ای که توسط زیان دیده از جرم یا نماینده قانونی آن، داده شده است، نموده و نحوه دریافت آن، بدین صورت خواهد بود.

زمانی که طرفین دعوا، توافقی بر نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن ندارند: در این صورت، مسئول پرداخت دیه، باید به اجرای احکام، مراجعه کرده و با گرفتن شماره حساب دادگستری، اقدام به واریز مبلغ دیه، بر اساس مهلت های پرداخت، به حساب دادگستری نماید. زیان دیده از جرم نیز می تواند، با مراجعه به اجرای احکام و دادن شماره حساب، برای دریافت مبلغ واریز شده، اقدام کند.

زمانی که جنایت یا آسیب وارده، به صورت غیر عمد بوده، نظیر تصادفات و مرتکب، دارای بیمه است و بیمه، مبلغ دیه را پرداخت می نماید: در این حالت، نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت توسط بیمه، منوط به تشکیل پرونده و ارائه مدارک به بیمه است و بیمه، پس از بررسی مدارک و گرفتن نظر کارشناس بیمه، اقدام به واریز آن، به حساب زیان دیده از جرم یا صندوق دادگستری می کند. 

مراحل پرداخت دیه چگونه است؟

دیه، یکی از انواع مجازات های مندرج در قانون مجازات اسلامی بوده که بر گرفته از فقه و شرع مقدس است. برای تعریف دیه، باید به قانون مجازات اسلامی، مراجعه کرد. ماده 17 این قانون، در تعریف دیه، چنین مقرر می دارد: "دیه، مالی است که در شرع مقدس، برای ایراد جنایت غیر عمدی بر نفس، اعضا و منافع و یا جنایت عمدی، در مواردی که به هر جهتی قصاص امکان ندارد، به موجب قانون، تعیین می شود." بر اساس این ماده، دیه، یکی از انواع مجازات بوده که در جرایم غیر عمدی بر جان، منافع و اعضای بدن افراد یا در جرایم عمدی که قصاص امکان پذیر نیست، برای مرتکب جرم، در نظر گرفته خواهد شد.

قانون گذار، در قانون مجازات اسلامی، در خصوص مهلت پرداخت دیه، تعیین تکلیف نموده و مسئول پرداخت دیه، موظف است که در مهلت مقرر، اقدام به پرداخت آن، به زیان دیده از جرم نماید. مهلت پرداخت دیه، بسته به اینکه جرم، عمد باشد یا شبه عمد و خطای محض، متفاوت است. بر اساس قانون مجازات، مهلت پرداخت دیه، بسته به نوع وقوع جرم و در مواردی که اصحاب دعوا، به نحو دیگر، تراضی نکرده باشند، یکی از حالت های زیر خواهد بود:

در جرائم عمدی: یک سال قمری، از زمان وقوع جنایت.

در جرائم شبه عمد، دو سال قمری، از زمان وقوع جنایت که در این حالت، فرد مرتکب، در هر سال، باید نصف مبلغ دیه را بپردازد.

در خطاء محض، ظرف سه سال قمری، از تاریخ وقوع جنایت که در این حالت، فرد مرتکب، در هر سال، باید یک سوم مبلغ دیه را بپردازد.

در موارد توافق بر پرداخت دیه و عدم تعیین نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن، مهلت پرداخت، یک سال از تاریخ توافق می باشد.

حال، این سوال مطرح می شود که پس از صدور حکم مجازات به پرداخت دیه توسط دادگاه یا مصالحه طرفین دعوا، بر پرداخت دیه، به جای قصاص، نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن، چگونه خواهد بود؟ به عبارت دیگر ، زیان دیده از جرم، چگونه دیه را دریافت خواهد نمود. برای پاسخ به این سوال، باید سه حالت را در نظر گرفت که عبارتند از:

زمانی که طرفین دعوا، بر نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن، توافق می نمایند: در این حالت، نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن، کاملا تابع توافق آن ها خواهد بود. در این صورت، مرتکب جرم، می تواند، اقدام به واریز مبلغ دیه، به شماره حساب شخصی ای که توسط زیان دیده از جرم یا نماینده قانونی آن، داده شده است، نموده و نحوه دریافت آن، بدین صورت خواهد بود.

زمانی که طرفین دعوا، توافقی بر نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن ندارند: در این صورت، مسئول پرداخت دیه، باید به اجرای احکام، مراجعه کرده و با گرفتن شماره حساب دادگستری، اقدام به واریز مبلغ دیه، بر اساس مهلت های پرداخت، به حساب دادگستری نماید. زیان دیده از جرم نیز می تواند، با مراجعه به اجرای احکام و دادن شماره حساب، برای دریافت مبلغ واریز شده، اقدام کند.

زمانی که جنایت یا آسیب وارده، به صورت غیر عمد بوده، نظیر تصادفات و مرتکب، دارای بیمه است و بیمه، مبلغ دیه را پرداخت می نماید: در این حالت، نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت توسط بیمه، منوط به تشکیل پرونده و ارائه مدارک به بیمه است و بیمه، پس از بررسی مدارک و گرفتن نظر کارشناس بیمه، اقدام به واریز آن، به حساب زیان دیده از جرم یا صندوق دادگستری می کند. 

مراحل پرداخت دیه چگونه است؟

دیه، یکی از انواع مجازات های مندرج در قانون مجازات اسلامی بوده که بر گرفته از فقه و شرع مقدس است. برای تعریف دیه، باید به قانون مجازات اسلامی، مراجعه کرد. ماده 17 این قانون، در تعریف دیه، چنین مقرر می دارد: "دیه، مالی است که در شرع مقدس، برای ایراد جنایت غیر عمدی بر نفس، اعضا و منافع و یا جنایت عمدی، در مواردی که به هر جهتی قصاص امکان ندارد، به موجب قانون، تعیین می شود." بر اساس این ماده، دیه، یکی از انواع مجازات بوده که در جرایم غیر عمدی بر جان، منافع و اعضای بدن افراد یا در جرایم عمدی که قصاص امکان پذیر نیست، برای مرتکب جرم، در نظر گرفته خواهد شد.

قانون گذار، در قانون مجازات اسلامی، در خصوص مهلت پرداخت دیه، تعیین تکلیف نموده و مسئول پرداخت دیه، موظف است که در مهلت مقرر، اقدام به پرداخت آن، به زیان دیده از جرم نماید. مهلت پرداخت دیه، بسته به اینکه جرم، عمد باشد یا شبه عمد و خطای محض، متفاوت است. بر اساس قانون مجازات، مهلت پرداخت دیه، بسته به نوع وقوع جرم و در مواردی که اصحاب دعوا، به نحو دیگر، تراضی نکرده باشند، یکی از حالت های زیر خواهد بود:

در جرائم عمدی: یک سال قمری، از زمان وقوع جنایت.

در جرائم شبه عمد، دو سال قمری، از زمان وقوع جنایت که در این حالت، فرد مرتکب، در هر سال، باید نصف مبلغ دیه را بپردازد.

در خطاء محض، ظرف سه سال قمری، از تاریخ وقوع جنایت که در این حالت، فرد مرتکب، در هر سال، باید یک سوم مبلغ دیه را بپردازد.

در موارد توافق بر پرداخت دیه و عدم تعیین نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن، مهلت پرداخت، یک سال از تاریخ توافق می باشد.

حال، این سوال مطرح می شود که پس از صدور حکم مجازات به پرداخت دیه توسط دادگاه یا مصالحه طرفین دعوا، بر پرداخت دیه، به جای قصاص، نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن، چگونه خواهد بود؟ به عبارت دیگر ، زیان دیده از جرم، چگونه دیه را دریافت خواهد نمود. برای پاسخ به این سوال، باید سه حالت را در نظر گرفت که عبارتند از:

زمانی که طرفین دعوا، بر نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن، توافق می نمایند: در این حالت، نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن، کاملا تابع توافق آن ها خواهد بود. در این صورت، مرتکب جرم، می تواند، اقدام به واریز مبلغ دیه، به شماره حساب شخصی ای که توسط زیان دیده از جرم یا نماینده قانونی آن، داده شده است، نموده و نحوه دریافت آن، بدین صورت خواهد بود.

زمانی که طرفین دعوا، توافقی بر نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت آن ندارند: در این صورت، مسئول پرداخت دیه، باید به اجرای احکام، مراجعه کرده و با گرفتن شماره حساب دادگستری، اقدام به واریز مبلغ دیه، بر اساس مهلت های پرداخت، به حساب دادگستری نماید. زیان دیده از جرم نیز می تواند، با مراجعه به اجرای احکام و دادن شماره حساب، برای دریافت مبلغ واریز شده، اقدام کند.

زمانی که جنایت یا آسیب وارده، به صورت غیر عمد بوده، نظیر تصادفات و مرتکب، دارای بیمه است و بیمه، مبلغ دیه را پرداخت می نماید: در این حالت، نحوه واریز دیه و مراحل پرداخت توسط بیمه، منوط به تشکیل پرونده و ارائه مدارک به بیمه است و بیمه، پس از بررسی مدارک و گرفتن نظر کارشناس بیمه، اقدام به واریز آن، به حساب زیان دیده از جرم یا صندوق دادگستری می کند. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه واریز دیه در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه واریز دیه پاسخ دهند.