اخذ مالیات ، یکی از مهم ترین روش های مشارکت عمومی شهروندان ، در تامین هزینه های عمومی می باشد و به همین دلیل ، در بسیاری از کشورها ، ضوابطی در جهت دریافت مالیات ، پیش بینی شده است . به طور کلی ، مالیات ، بر دو نوع مستقیم و غیر مستقیم است که هر یک از آنها نیز ، اقسام و دسته بندی های خاص خود را دارند . به عنوان نمونه ، مالیات ارزش افزوده ، یکی از مهم ترین انواع مالیات های غیر مستقیم است که مالیات مربوط به مصرف کالاها و خدمات می باشد .

اما یکی از انواع مالیات های مستقیم ، مالیاتی است که صاحبان املاک ، اعم از تجاری ، مسکونی و اداری ، بابت اجاره دادن ملک خود ، می بایست پرداخت نمایند . در واقع ، از آن جهت که اجاره دادن مغازه یا خانه ، نوعی فعالیت اقتصادی سودآور برای مالک محسوب می شود ، می بایست مالیات آن نیز پرداخت شود . در همین راستا ، این سوال ممکن است مطرح شود که مالیات بر اجاره دادن مغازه یا املاک تجاری چیست و نحوه محاسبه میزان این مالیات ، به چه صورت است ؟

برای پاسخ دادن به این سوال ، در این مقاله ابتدا به توضیح این مطلب می پردازیم که در قانون ، در خصوص مالیات بر اجاره املاک تجاری یا مغازه ها ، چه احکامی مقرر شده و این مالیات ، به چه مغازه هایی تعلق می گیرد . در ادامه نیز ، نحوه محاسبه مالیات مغازه داران را مورد بررسی قرار می دهیم .

مالیات بر اجاره مغازه چیست

بر اساس قانون ، مالیات را می توان به دو نوع مالیات مستقیم و مالیات غیر مستقیم تقسیم بندی نمود . یکی از انواع مالیات های مستقیم ، مالیات بر درآمد می باشد که خود ، به 5 دسته مختلف ، تقسیم بندی می شود : مالیات بر حقوق ، مالیات بر درآمد مشاغل ، مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی ، مالیات بر درآمد اتفاقی و مالیات بر درآمد املاک و مستغلات .

بر این اساس ، مالیات بر درآمد املاک و مستغلات ، در قانون مالیات ، یکی از اقسام مالیات هایی است که دولت ، از شهروندان اخذ نموده و محل مصرف این مالیات نیز ، در حوزه امور عمومی است . اما مالیات بر درآمد املاک و مستغلات ، خود بر دو نوع مختلف است که یکی از آنها ، مالیات بر درآمد اجاره املاکی است که کاربردی مسکونی دارند و نوع دوم آن ، مالیات بر درآمد اجاره مغازه یا املاک تجاری است .

در واقع ، اخذ مالیات از اجاره مغازه یا ملک تجاری ، به دلیل آن است که مالک ، از اجاره دادن ملک تجاری یا مسکونی خود ، کسب درآمد می نماید و شاید بتوان از این منظر ، آن را مشابه مالیات حقوق دانست . به همین دلیل ، اگر نه خود مالک ، از ملک تجاری استفاده نماید و نه آن را به دیگری اجاره داده باشد ، از پرداخت مالیات بر اجاره مغازه ، معاف خواهد بود ؛ چرا که از این محل ، درآمدی که مشمول مالیات باشد ، کسب نکرده است .

البته لازم به ذکر است که مالیات بر اجاره ملک ، همواره از مالک ، اخذ نمی شود و بعضا ، ممکن است مستاجر ، ملک را مجددا اجاره داده باشد . در این صورت ، ما به التفاوت اجاره پرداختی به مالک اصلی و اجاره دریافتی از مستاجر دوم ، مشمول مالیات بر اجاره ملک ، قرار گرفته که در قسمت های بعد ، نحوه محاسبه مالیات مغازه داران و پرداخت مالیات اجاره مغازه را مورد بررسی قرار می دهیم .

حتما بخوانید: مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1400

مالیات بر اجاره به چه مغازه هایی تعلق می گیرد

مالیات بر اجاره مغازه و املاک تجاری ، در کنار مالیات بر اجاره املاک مسکونی ، در سال های اخیر ، بسیار محل توجه و بحث بوده است ؛ به صورتی که برخی از اشخاص ، در خصوص پرداخت مالیات بر اجاره مغازه و املاک تجاری خود ، سوالاتی مطرح می نمایند که یکی از مهم ترین این سوالات ، آن است که مالیات بر اجاره مغازه به چه مغازه هایی تعلق می گیرد؟

پاسخ به این سوال ، از آن جهت مهم است که بر اساس قانون مالیات های مستقیم ، ممکن است برخی از املاک ، از پرداخت مالیات بر قرارداد اجاره ، معاف شده باشند ؛ به عنوان نمونه ، بر اساس این قانون ، در مورد خانه های سازمانی ، املاکی که پدر ، مادر ، همسر ، فرزند یا اجداد صاحب ملک در آن سکونت دارند ، املاکی که به صورت رایگان در اختیار بخش های دولتی قرار گرفته و مواردی از این قبیل ، پرداخت مالیات بر اجاره ملک ، موضوعیت ندارد .

با این حال ، موارد ذکر شده ، مرتبط با مالیات بر اجاره املاک مسکونی می باشند ؛ نه اجاره مغازه و املاک تجاری . لذا به عنوان نمونه ، در صورتی که مغازه ، به فرزند اجاره داده شود ، باز هم مشمول پرداخت مالیات بر اجاره مغازه خواهد بود . بنابراین ، در پاسخ به این سوال که مالیات بر اجاره مغازه به چه مغازه هایی تعلق می گیرد ، باید گفت ، اصل بر آن است که در تمامی موارد ، درآمدهای حاصل از اجاره مغازه ها و املاک تجاری ، مشمول پرداخت مالیات بر اجاره می باشد .

بیشتر بخوانید: شرایط معافیت از مالیات بر اجاره

 

نحوه محاسبه مالیات بر اجاره مغازه

در قسمت های قبل ، به بررسی این موضوعات پرداخته شد که مالیات بر اجاره مغازه چیست و بر اساس قانون ، چه مالکانی ، برای اجاره دادن املاک تجاری یا مغازه های خود ، باید مالیات بپردازند . اما سوال دیگری که ممکن است مطرح شود ، آن است که مالیات بر اجاره مغازه ها یا املاک تجاری ، چگونه محاسبه و پرداخت می شود ؟ به همین دلیل ، در این قسمت ، قصد داریم نحوه محاسبه مالیات مغازه داران یا املاک تجاری را مورد بررسی قرار داده و در مقاله ای جداگانه ، نحوه پرداخت قبض مالیات را توضیح دهیم .

میزان مالیات بر اجاره مغازه و نحوه محاسبه مالیات مغازه داران ، در قانون مالیات های مستقیم ، بیان شده است . بر اساس ماده 53 این قانون ، همه درآمدی که مالک ، از اجاره دادن ملک تجاری خود کسب می کند ، مشمول مالیات نیست ، بلکه صرفا تا حدود 75 درصد آن ، مشمول مالیات بر اجاره مغازه است و 25 درصد مابقی درآمد مالک از اجاره مغازه ، بابت هزینه ها و استهلاکات و تعهدات مالک نسبت به مغازه مورد اجاره ، از شمول مالیات بر اجاره ، معاف خواهد بود .

بر این اساس ، مالک ، می تواند 25 درصد از کل اجاره ای که در طول سال ، از مستاجر خود دریافت نموده است را بابت استهلاک و هزینه های مربوطه برای ملک ، برای خود کنار گذاشته و 75 درصد دیگر آن ، مشمول مالیات خواهد بود که از طریق سامانه عملیات الکترونیکی tax.gov.ir ، قابل پرداخت خواهد بود .

بنابراین ، نحوه محاسبه مالیات مغازه داران ، به این صورت است که ابتدا ، میزان اجاره ای که در قرارداد اجاره مغازه و ملک تجاری ، به ازای هر ماه تعیین شده است ، ضرب در 12 ماه سال کرده و مبلغ کل اجاره سالانه ، محاسبه می شود . البته ، در صورتی که به جز مبلغ اجاره ماهیانه ، ودیعه نیز در قرارداد تعیین شده باشد ، 18 درصد از مبلغ ودیعه نیز ، به مبلغ اجاره اضافه می شود تا میزان مالیات آن محاسبه شود .

سپس ، 75 درصد از این مبلغ ، مشمول مالیات خواهد شد . به عنوان نمونه ، اگر جمع کل اجاره سالانه مغازه یا ملک تجاری و 18 درصد از ودیعه ، 100 میلیون شده باشد ، صرفا به میزان 75 میلیون تومان آن ، مشمول مالیات بر اجاره مغازه خواهد بود . البته ، کسر 25 درصد مذکور ، صرفا خاص اشخاص حقیقی است و برای اشخاص حقوقی ، تمامی مبلغ دریافتی بابت اجاره ، مشمول پرداخت مالیات بر اجاره املاک و مستغلات است .

سپس ، مبلغی که مشمول مالیات بر اجاره مغازه است ، با احتساب درصدهای زیر ، محاسبه و تعیین می شود که به صورت پلکانی می باشد ؛ یعنی اینکه هرچقدر درآمد موجر بیشتر باشد ، مالیات آن نیز با نرخ های بیشتری محاسبه و تعیین می شود . نحوه محاسبه مالیات مغازه داران ، به استناد درآمد مشمول مالیات ، به شرح زیر است :

در صورتی که درآمدهای سالیانه موجر تا مبلغ 50 میلیون تومان باشد ، میزان مالیات بر اجاره مغازه و ملک تجاری ، 15 درصد است ؛

در صورتی که درآمدهای سالیانه موجر از 50 تا 100 میلیون تومان باشد ، میزان مالیات بر اجاره مغازه و ملک تجاری ، 20 درصد است ؛

در صورتی که درآمدهای سالیانه موجر بیشتر از 100 میلیون تومان باشد ، میزان مالیات بر اجاره مغازه و ملک تجاری ، 25 درصد است ؛

در صورتی که موجر ، شخص حقوقی باشد ، در هر صورت ، میزان مالیات بر اجاره مغازه و املاک تجاری وی ، با احتساب نرخ 25 درصد ، محاسبه می شود .

علاوه بر نحوه محاسبه مالیات مغازه داران ، لازم است که چگونگی و نحوه پرداخت این مالیات را نیز مانند مالیات نقل و انتقال ملک به صورت مختصر ، بیان نماییم . نحوه پرداخت مالیات بر اجاره املاک تجاری یا مغازه ها ، به این صورت است که موجر ، می بایست اظهارنامه مالیاتی تهیه نماید که مهلت تنظیم آن ، اصولا تا پایان تیر ماه است ؛ هر چند این مهلت ، بعضا تمدید می شود . به عنوان مثال ، ثبت نام اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک در سال 1400 ، تا 7 شهریور تمدید شده است .

به این منظور ، لازم است که مودی ، با مراجعه به سامانه اظهارنامه الکترونیکی اجاره مستغلات ، اقدامات لازم را انجام دهد ؛ لازم به ذکر است که عدم تنظیم اظهارنامه مالیاتی از طریق سامانه اظهارنامه مالیاتی و نپرداختن این مالیات ، جریمه هایی در پی خواهد داشت . پیشنهاد می شود برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه پرداخت مالیات بر اجاره ملک تجاری و مغازه ها ، مقاله زیر را نیز مطالعه نمایید .

در ادامه بخوانید: ثبت نام اظهارنامه مالیاتی اجاره ملک

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مالیات بر اجاره مغازه در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مالیات بر اجاره مغازه پاسخ دهند .

سوالات متداول

1- مالیات بر اجاره مغازه چیست ؟

2- نحوه محاسبه مالیات بر اجاره مغازه چگونه است ؟

3- نحوه پرداخت مالیات بر اجاره املاک تجاری چگونه است ؟

---

نظرات کاربران