طبق قانون مجازات اسلامی ، هر رفتاری که مخالف قوانین باشد اعم از فعل یا ترک فعل ، جرم محسوب می شود و مستحق مجازات است . در مقاله جرم چیست ، گفتیم که جرم یک عملی است که مخل نظم جامعه است و باعث ورود خسارت و صدمه به حقوق و آزادی افراد می شود . در قانون انواع جرم و انواع مجازات مشخص شده است . یکی از انواع جرائم مشخص شده در قانون ، جرم عمدی است . جرم عمدی در دسته بندی جرائم عمدی ، جرائم شبه عمدی و خطاء محض قرار دارد . این تقسیم بندی با توجه به قصد و نیت مرتکب در ورود جنایت ایجاد شده است . موارد جرم عمدی در ماده 290 قانون مجازات اسلامی مشخص شده است . از این رو در این مقاله به بررسی موارد جرم عمدی از جمله عمد مرتکب  ،جنایت عمومی و شرایط خاص قربانی می پردازیم . 

عمد مرتکب

هرگاه مرتکب عمدا کاری انجام دهد که باعث وقوع جنایت شود ، جنایت رخ داده جرم عمدی محسوب می شود ، حتی اگر مرتکب قصد انجام جنایت را نداشته باشد اما آگاه باشد که عمل او نوعا به گونه ای است که باعث به وقوع پیوستن جنایت می شود . مثلا وقتی انسان هوشیاری ، دیگری را از ارتفاع زیاد به پایین هل دهد ، و این کار باعث مرگ دیگری شود ، جرم عمدی محسوب می شود حتی اگر واقعا قصد کشتن نفر دیگر را نداشته باشد اما می داند که عمل او (  پرت کردن دیگری از ارتفاع زیاد ) نوعا کشنده است . 

جنایت عمومی

گاهی کسی اقدام به انجام جنایتی می کند بدون اینکه فرد یا جمع خاصی مورد نظرش باشد مانند اینکه کسی در یک مکان عمومی بمب گذاری کند ؛ عمل این فرد طبق قانون جرم عمدی محسوب می شود .

 

شرایط خاص قربانی

گاهی عملی که مرتکب انجام می دهد ، اصولا باعث وقوع جنایت نمی شود و افراد متعارف و عادی ازآن آسیبی نمی بینند اما شرایط قربانی به گونه ای است که عمل مرتکب باعث ورود صدمه و وقوع جنایت نسبت به او می شود . مثلا کسی که می داند دیگری بیماری قلبی دارد و کاری انجام دهد که منجر به آسیب به او شود ، عمل او جرم عمدی محسوب می شود . بنابراین مورد دیگر جرم عمدی زمانی است که عمل مرتکب نوعا باعث وقوع جنایت نیست ولی به علت شرایط خاص قربانی مثل بیماری ، ضعف ، پیری یا هر وضعیت دیگری که باعث می شد او در شرایط متفاوتی با افراد عادی به سر برد .
نکته : برای اینکه در این شرایط عمل مرتکب جرم عمدی محسوب شود مرتکب باید نسبت به شرایط قربانی آگاه باشد و بداند عمل او باعث صدمه به او می شود . در صورتی که مرتکب ادعای عدم آگاهی نسبت به شرایط قربانی را کرد ( مثلا ادعا کرد از بیماری او خبر نداشته است ) باید این ادعا را ثابت کند .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص جرم عمدی ، به کانال تلگرام حقوق کیفری مراجعه نمایید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون جرم عمدی پاسخ دهند .

 

 

---

نظرات کاربران