ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی یعنی چه

دلیل ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی، این است که دادستان دادسرا ، پرونده را به دلیل کشف جرم و یا انجام تحقیقات مقدماتی در خصوص آن ، به شعبه بازپرسی ارجاع داده است که پیامک آن ، به مخاطب ارسال می شود . صدور این پیامک ، صرفا برای اطلاع رسانی بوده و نیازی به انجام اقدامات خاصی نیست ؛ مگر اینکه احضاریه دادگاه صادر شود .

رسیدگی به جرایم و مجازات ها ، بر اساس قانون مجازات اسلامی و همچنین تشریفاتی است که در قانون آیین دادرسی کیفری ، برای رسیدگی به جرم، مورد پیش بینی قرار گرفته است . بر این اساس ، نظام قضایی ایران ، برای رسیدگی به جرایم و صدور حکم به مجازات ، یک ساختار دو مرحله ای ، شامل دادسرا و نیز دادگاه های کیفری را مورد پیش بینی قرار داده است که رسیدگی به تحقیقات مقدماتی ، توسط دادسرا و صدور حکم ، توسط دادگاه های کیفری انجام می شود .

گاهی ، اشخاصی که پرونده های کیفری ای نزد مراجع قضایی دارند ، این پیامک را دریافت می کنند که پرونده شما به شعبه بازپرسی ارجاع شده است ؛ اما از دلیل ارسال چنین پیامکی ، اطلاع ندارند . به همین مناسبت ، پرداختن به این سوال ، ضروری است که دریافت پیامک ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی، یعنی چه و همچنین اینکه، دلیل ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی چیست .

برای پاسخ دادن به این سوالات ، در ادامه این مقاله ، به ترتیب این موضوعات را مورد بررسی قرار می دهیم که ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی یعنی چه ، پیامک ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی چیست و اینکه اقدامات پس از ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی، شامل چه مواردی است و پس از دریافت این پیامک ، چه اقداماتی باید انجام داد .

ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی یعنی چه

ساختار دادرسی کیفری در نظام حقوقی ایران ، دو مرحله ای است . به عبارت بهتر ، زمانی که یک جرم اتفاق می افتد ، ابتدا مرجعی تحت عنوان دادسرا ، اقدام به رسیدگی مقدماتی در خصوص این جرم می نماید و همچنین ، دادسرا ، کلیه اقداماتی که برای کشف جرم ضرورت دارد را با همکاری سایر مراجع از جمله کلانتری ، انجام می دهد . لذا می توان گفت که دادسرا ، با ریاست دادستان ، عهده دار حمایت و حفاظت از منافع عمومی جامعه می باشد .

اما این مرجع ، که عهده دار تحقیقات مقدماتی است ، علی الاصول نمی تواند قاضی ادعاهای خود باشد و به همین دلیل ، بعد از تکمیل تحقیقات لازم در خصوص جرم ، پرونده را به مرجع دیگری تحت عنوان دادگاه های کیفری ، ارسال یا ارجاع می نماید که قاضی دادگاه ، با عنایت به تحقیقات انجام شده توسط دادسرا و همچنین دفاعیات متهم و همچنین شاکی ، تصمیم لازم را اتخاذ نموده و حکم قطعی صادر نماید .

اما نکته مهمی که در این خصوص وجود دارد ، آن است که دادسرا ، به عنوان مرجع تحقیقات مقدماتی ، به طور خلاصه ، از سه رکن مهم برخوردار است که بر اساس آن ، می توان گفت مقامات دادسرا شامل دادستان ، بازپرس و دادیار می باشد . دادسرا ، با ریاست دادستان ، وظایف قانونی خود را انجام می دهد ؛ اما هر دادستان ، برای انجام وظایف قانونی ، به تعداد لازم ، بازپرس و دادیار نیز در اختیار دارد .

لذا برای پاسخ دادن به این سوال که ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی یعنی چه ، نخست باید در مورد بازپرس و وظایف او توضیحاتی ارائه نماییم . به طور کلی ، بازپرس پرونده ، شخصی است که در دادسرا و زیر نظر دادستان ، مشغول تحقیقات مقدماتی در خصوص جرم می باشد و اگر دادستان ، پرونده ای به وی ارجاع کند ، مکلف به رسیدگی است . از جمله اینکه ، بازپرس های دادسرا ، می بایست دلایل و مدارک مربوط به جرم را به صورت دقیق و کامل بررسی نموده و گزارش آن را ارائه نمایند .

اما نکته مهمی که در خصوص ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی وجود دارد ، آن است که علاوه بر بازپرس ، در دادسرا مقامات دیگری مثل دادیاران نیز فعالیت می کنند که عمده اقدامات دادیاران نیز ناظر بر کشف جرم و تحقیقات مقدماتی در خصوص جرایم می باشد ؛ اما زمانی که پیامک ارجاع پرونده به بازپرسی ، برای فرد صادر می شود ، در اغلب موارد ، دلیل ارسال این پیامک ، آن است که جرم ارتکابی ، از اهمیت بالاتری برخوردار بوده و به همین دلیل ، دادستان ، پرونده را به شعبه بازپرسی ارجاع کرده است .

دلیل این ادعا ، آن است که بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری ، جرایمی که مجازات آن ها ، سلب حیات یا اعدام است ، جرایمی که مجازات آن ها حبس ابد است، جرایم سیاسی و مطبوعاتی ، جرایمی که مجازات تعزیری درجه سه و بالاتر دارند ، جرایمی که مجازات قطع عضو دارند و نیز جرایم عمدی علیه تمامیت جسمانی دیگران که مجازات آن ، نصف دیه کامل یا بیشتر است ، الزاما بایستی توسط بازپرس ، مورد رسیدگی مقدماتی قرار گیرند و شعب دادیاری ، نمی توانند در این موارد دخالت کنند .

بنابراین ، در یک مفهوم کلی ، می توان گفت که بازپرس دادسرا ، صلاحیت عام، جهت رسیدگی به کلیه جرایم و مجازات های ذکر شده در قانون را دارد ؛ اما صلاحیت دادیار ، به عنوان یکی دیگر از مقامات دادسرا ، شامل موارد ذکر شده در بالا نمی شود . لذا ، اگر پیامک ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی صادر شد ، به این معنا است که دادستان ، پرونده را برای انجام تحقیقات بیشتر ، به بازپرس ارجاع داده است .

لذا به دلیل اینکه معمولا جرایم با اهمیت کمتر ، به دلیل کمبود بازپرس پرونده در دادسرا ها، به دادیاری ارجاع می شوند ، ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی ، می تواند ناظر بر اهمیت جرم ارتکابی باشد . پیشنهاد می شود برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص ، مقاله زیر را نیز مطالعه نمایید .

پیامک ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی

در قسمت قبل ، به توضیح اینکه ارجاع پرونده به بازپرسی چیست ، پرداخته و همانطور که بیان شد ، ارجاع پرونده به بازپرسی ، یکی از مراحل رسیدگی به جرم در دادسرا می باشد و دلیل ارجاع به بازپرسی ، تکمیل تحقیقات مقدماتی است . اما سوالی که در این خصوص ممکن است مطرح شود ، آن است که پیامک ارجاع پرونده به بازپرسی چیست ؟ بسیاری از اشخاصی که پیامک ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی را دریافت می کنند ، در خصوص جزییات آن اطلاعات کافی ندارند . لذا در این قسمت ، توضیحاتی در خصوص دلیل ارسال و دریافت این پیامک ، ارائه می نماییم .

از زمانی که سامانه عدل ایران ایجاد شده است ، هر یک از اصحاب دعوی می توانند جزییات کامل در خصوص روند کار پرونده خود را از طریق این سامانه ، مشاهده نمایند ؛ بدون اینکه نیاز باشد که به صورت حضوری ، به شعب دادگاه ها مراجعه کنند . به عنوان مثال ، کلیه ابلاغیه ها ، اخطاریه و احضاریه های دادگاه ، رای صادر شده توسط قاضی و مواردی از این قبیل ، به سادگی از طریق مراجعه به سامانه ثنا ، قابل مشاهده است .

در همین ارتباط ، اشخاصی که پرونده های کیفری در مراجع قضایی دارند ، پیامک هایی با مضمون ارجاع پرونده به شعبه دادیاری و نیز پیامک ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی دریافت می کنند که در جریان نحوه رسیدگی به دعوا ، توسط دادسرا قرار گیرند و اطلاع پیدا کنند که شکواییه آنها ، در چه مرحله ای از رسیدگی قرار دارد .

بنابراین ، زمانی که پیامک ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی ارسال می شود ، به این معناست که پرونده ، برای تکمیل تحقیقات لازم ، به بازپرس پرونده ارجاع شده است و در طی روزهای آتی ، ممکن است که از طرفین دعوا ( شاکی و متشاکی ) خواسته شود که برای ادای توضیحات بیشتر و یا پاسخ به سوالات ، در دادسرا و یا شعبه بازپرسی رسیدگی کننده ، حاضر شوند ؛ اما در هر صورت ، بازپرس پرونده ، به جز صلاحیت رسیدگی مقدماتی ، صلاحیت صدور حکم به مجازات ندارد .

به عبارت دیگر ، بازپرس پرونده ، بعد از اینکه تحقیقات خود را به صورت کامل انجام داد ، نتیجه رسیدگی را در قالب یکی از انواع قرار نهایی دادسرا ، صادر می کند که این قرار نهایی ، عمدتا به دو صورت است : یا قرار جلب به دادرسی است که به معنای ارجاع پرونده از بازپرسی، به دادگاه کیفری برای صدور رای است و یا قرار منع تعقیب است که به معنای آن است که از نظر بازپرس ، عمل انجام شده ، واجد وصف مجرمانه نبوده و یا اینکه اصلا متهم ، چنین عملی را انجام نداده است .

اقدامات پس از ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی

در قسمت های قبل ، معنای ارجاع شدن پرونده به شعبه بازپرسی و دلیل ارجاع پرونده به بازپرسی را بررسی نموده و همچنین ، دلیل ارسال پیامک پرونده شما به شعبه بازپرسی صادر شد را توضیح داده ایم . اما ممکن است که این سوال نیز مطرح شود که پس از دریافت پیامک ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی ، چه اقداماتی را باید انجام داد ؟

همانطور که در قسمت های قبل هم اشاره شد ، ارسال پیامک ارجاع پرونده به بازپرسی ، صرفا به این منظور است که شاکی و متشاکی از این موضوع مطلع شوند که پرونده کیفری آن ها در چه مرحله ای از رسیدگی قرار دارد و اگر این پیامک را دریافت کردند ، اصولا نیازی به انجام اقدامات خاصی برای پیگیری پرونده در دادسرا وجود ندارد ؛ مگر اینکه پس از آن ، پیامک احضاریه دادگاه یا دادسرا برای آنها ارسال شده و ساعت و زمان حضور در شعبه بازپرسی ، به اطلاع ایشان برسد .

اما سوال مهمی که بعضا توسط افراد مطرح می شود ، آن است که پرونده کیفری آن ها ، قبلا به نحوی تعیین تکلیف شده است ولی با این حال ، باز هم پیامک ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی برای آن ها ارسال شده است . در این حالت ، دلیل ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی چیست ؟ همینطور اینکه ، پس از دریافت پیامک ارجاع پرونده به بازپرسی، باید چه اقداماتی را انجام داد ؟

به عنوان نمونه ، ممکن است که قبلا ، شاکی و متشاکی ، با مراجعه به شورای حل اختلاف ، اختلافات کیفری خود را برطرف کرده باشند و به اصطلاح ، گذشت شاکی انجام گرفته باشد . در چنین مواردی نیز اصولا جای نگرانی وجود ندارد و پرونده ، با ارجاع به شعبه بازپرسی ، به دلیل گذشت یا رضایت شاکی ، مختومه خواهد شد و ارجاع به شعبه بازپرسی در چنین مواردی ، به دلیل به گردش افتادن دوباره پرونده نمی باشد . البته این موضوع ، مختص جرایم قابل گذشت است .

اما در صورتی که جرم ، از نوع جرم غیر قابل گذشت بوده و جنبه عمومی داشته باشد ، حتی پس از گذشت شاکی ، مثلا در کلانتری یا در شورای حل اختلاف ، ممکن است که باز هم ابلاغیه دادسرا برای فرد ارسال شود و از وی خواسته شود تا در شعبه بازپرسی ، حاضر شده و در خصوص جنبه عمومی جرم ، تحقیقات توسط بازپرس تکمیل گردد . لذا اگر جرم ، جنبه عمومی نیز داشته باشد ، حتی در صورت گذشت شاکی از جنبه خصوصی جرم ، ممکن است که باز هم پرونده ، به دلیل جنبه عمومی جرم ، به بازپرسی ارجاع شود ؛ مثل جرم سرقت که هم جنبه خصوصی و هم جنبه عمومی دارد .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی در کانال تلگرام آیین دادرسی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون ارجاع پرونده به شعبه بازپرسی پاسخ دهند .