جرم سرقت از مغازه

سرقت از مغازه ، چه توسط شاگرد مغازه و چه توسط سایر سارقین انجام شده باشد ، جرم بوده و مشمول مجازات جرم سرقت می باشد . نحوه اثبات سرقت از مغازه از طریق شهادت ، اقرار و یا حصول علم قاضی بر مبنای مدارک ارائه شده است . برای پیگیری جرم سرقت از مغازه باید ابتدا شکواییه ای مطرح نموده و مدارک و دلایل و مستندات لازم را به آن ضمیمه نمود .

سارقان همواره به دنبال مکان هایی هستند که بتوانند اجناس قیمتی تر را با سهولت بیشتری بدزدند و گاها مغازه ها این امکان را برای ایشان فراهم می کنند تا در شلوغی و بی اطلاعی صاحب مغازه ، اجناسی که می خواهند از مغازه یا دکان ها خارج نموده و آنها را بدزدند . متاسفانه بر خلاف گذشته که طلافروشی ها و مغازه های فروشنده لوازم قیمتی تر مورد سرقت قرار می گرفتند ، امروزه تمامی مغازه ها حتی فروشگاه های لوازم خوراکی نیز به صورت وسیع مورد سرقت قرار می گیرند .

به همین دلیل ، لازم است که قبل از سرقت رفتن مغازه ، تجهیزات حفاظتی متناسب در فروشگاه ها و مغازه ها مورد استفاده قرار گیرد . با این حال ، سرقت از مغازه ها اجتناب ناپذیر بوده و به هر حال در برخی موارد نیاز است که جرم سرقت از مغازه مورد پیگیری و اثبات قرار گیرد تا سارق به مجازات برسد . به همین خاطر در این مقاله قصد داریم به این موضوع بپردازیم که جرم سرقت از مغازه چه مجازاتی دارد و نحوه اثبات و پیگیری آن چگونه است ؟

در همین راستا ابتدا به بررسی جرم سرقت از مغازه پرداخته و مجازات جرم سرقت از مغازه را بیان می نماییم و سپس نحوه اثبات سرقت از مغازه و مراحل پیگیری سرقت از مغازه را توضیح می دهیم و در انتها نیز نحوه رسیدگی به جرم سرقت از مغازه را ذکر می نماییم .

جرم سرقت از مغازه

بر اساس قانون مجازات اسلامی ، جرم سرقت یا دزدی عبارت است از ربودن مالی که متعلق به دیگران است و تفاوتی هم ندارد که مال سرقت شده چه باشد . حتی فرقی نمی کند که سرقت یا دزدی از چه شخصی و از چه محلی صورت گرفته باشد . به همین دلیل ، هر گاه شخصی اقدام به ربودن و برداشتن اموال متعلق به دیگران از مغازه ها نموده باشد ، جرم سرقت از مغازه تحقق پیدا می کند .

گاهی سرقت از مغازه طلافروشی است ، گاهی سرقت از مغازه فروش کالاها و وسایل صورت گرفته و بعضا هم جرم سرقت از مغازه در سوپرمارکت ها و هایپرمارکت ها به وقوع می پیوندد و همانطور که گفته شد ، تمامی اقلام سرقت شده از مغازه ها را می توان مشمول جرم سرقت از مغازه محسوب نمود که این جرم ، پس از اثبات موضوع قابل پیگیری و مجازات خواهد بود .

لازم به ذکر است که گاهی سرقت از مغازه ، نه توسط یک سارق ، بلکه توسط کارگرانی که در آن محیط کار می کنند صورت می گیرد ؛ به این معنا که مثلا کارگر یک مغازه اقدام به برداشتن پول های نقد از دخل یا صندوق مغازه می نماید . این مورد نیز شبیه جرم سرقت از مغازه می باشد ؛ اما نظر به وجود اعتماد میان صاحب کار و کارگر ، در قانون مجازات اسلامی یک مجازات خاص برای این جرم در نظر گرفته شده است که در مقاله سرقت از محل کار به آن پرداخته شده است .

ذکر این نکته نیز ضرورت دارد که گاهی اشخاصی که اقدام به سرقت از مغازه دیگری می نمایند ، ادعا می کنند که پول یا کالایی را از صاحب مغازه طلب داشته اند و چون وی طلب خود را نپرداخته است ، خودشان اقدام به برداشتن پول یا کالای مورد نظر نموده اند ؛ لکن باید گفت که بر فرض صحت چنین موضوعی ، صاحب مغازه می تواند اقدام به شکایت از سارق مغازه نماید ؛ لذا تا حد امکان بهتر است از چنین عملی اجتناب شود .

با این حال ، برای اینکه جرم سرقت از مغازه توسط سارق مشمول عنوان مجرمانه و مجازات قرار بگیرد ، باید ارکان جرم سرقت اعم از رکن مادی و نیز رکن معنوی یا روانی وجود داشته باشد ؛ یعنی عمل ربایش مال در واقع توسط دزد صورت گرفته و قصد و نیت دزدیدن نیز احراز شود که برای اطلاع بیشتر در این خصوص می توانید مقاله زیر را مطالعه نمایید .

مجازات سرقت از مغازه

همانطور که اشاره شد ، سرقت از مغازه همانند سرقت از صندوق امانات بانک، جرم بوده و در صورت اثبات موضوع ، قابل مجازات خواهد بود . اما بسیاری از مغازه داران که مورد سرقت قرار می گیرند و نیز اشخاصی که به آنها اتهام سرقت وارد شده است ، این سوال را مطرح می کنند که مجازات جرم سرقت از مغازه چیست ؟ در پاسخ به این سوال ، ذکر نکات زیر ضرورت دارد .

بر اساس قانون مجازات اسلامی ، سرقت یا دزدی به انواع مختلفی تقسیم می شود که از جمله می توان به سرقت حدی و سرقت تعزیری اشاره نمود . اصولا مجازاتی که برای سرقت حدی اعمال می شود ، شدیدتر است ؛ لکن شرایط اثبات سرقت حدی نیز نسبت به سرقت های تعزیری دشوارتر می باشد .

در ماده 268 قانون مجازات اسلامی ، 14 شرط سرقت حدی مشخص شده است که در صورت وجود داشتن همه این شرایط 14 گانه ، سارق را می توان به مجازات سرقت حدی محکوم نمود ؛ لذا اگر جرم سرقت از مغازه واجد شرایط سرقت حدی باشد ، سارق مغازه به مجازات سرقت حدی محکوم می شود که عبارت است از : قطع انگشتان دست راست در مرتبه اول ، قطع پای چپ در مرتبه دوم ، حبس ابد در مرتبه سوم سرقت حدی و اعدام در مرتبه چهارم سرقت حدی .

در صورتی که سرقت از مغازه ، شرایط سرقت حدی را نداشته باشد ، از نوع سرقت تعزیری است . با این حال ، سرقت های تعزیری نیز انواع مختلفی دارند و همین موضوع سبب شده است که سرقت تعزیری را اعم از سرقت تعزیری ساده و سرقت تعزیری مشدد ( مجازات تشدید شده ) بدانیم .

اگر جرم سرقت از مغازه ، به صورت سرقت تعزیری ساده باشد ، بر اساس ماده 661 قانون مجازات اسلامی ، سارق به مجازات حبس از سه ماه و یک روز تا دو سال و تا 74 ضربه شلاق تعزیری محکوم خواهد شد . با این حال ، مجازات جرم سرقت از مغازه ، گاها به دلیل شرایطی که حین وقوع سرقت از مغازه ایجاد شده است ، تشدید می گردد .

البته بر اساس ماده 654 ، اگر سرقت از مغازه در شب واقع شده باشد و سارقان دو نفر یا بیشتر باشند و لااقل یک نفر از سارقان اسلحه ظاهر یا مخفی استفاده کرده باشد ، اگر عنوان محارب بر وی صدق نکند ، سارقان به مجازات حبس از 5 تا 15 سال و شلاق تا 74 ضربه محکوم خواهند شد .

در صورتی که سرقت از مغازه ، از نوع سرقت تعزیری مقرون به آزار بوده باشد و یا سارق مسلح باشد نیز بر اساس ماده 652 قانون مجازات اسلامی ، سارق به حبس از سه ماه تا ده سال و شلاق تا 74 ضربه محکوم می شود . هر گاه هم سرقت از مغازه در مناطق سیل زده یا زلزله زده یا محل آتش سوزی رخ داده باشد ، مرتکب به مجازات حبس از 1 تا 5 سال و تا 74 ضربه شلاق محکوم می شود .

نحوه اثبات سرقت از مغازه

یکی از سوالات مهمی که در خصوص سرقت از مغازه مطرح می شود آن است که نحوه اثبات سرقت از مغازه به چه صورت است و به عبارت دیگر ، برای اثبات دزدی از مغازه می توان به چه دلایل و مدارکی استناد نمود ؟ پاسخ به این سوال از آن جهت مهم است که گاهی صاحب مغازه به عنوان شخص مالباخته اطلاع دارد و یا حدس می زند که چه شخصی از مغازه وی دزدی کرده است و می خواهد با از طریق حقوقی اقدام به اثبات سرقت نماید .

به طور کلی ، برای اثبات سرقت از جمله سرقت از مغازه می توان از ادله اثبات دعوا در امور کیفری از جمله اقرار خود متهم در دادگاه و نزد قاضی و یا شهادت شهود مبنی بر ارتکاب سرقت توسط شخص خاصی استفاده کرد . علاوه بر اینها ، یکی دیگر از راه های اثبات جرم سرقت این است که با توسل به سایر اسناد و مدارک ، قاضی به علم و یقین برسد که شخص مرتکب سرقت شده است .

از جمله مهم ترین مواردی که می تواند در ایجاد علم قاضی و اثبات سرقت از مغازه تاثیر گذار باشد ، می توان به فیلم دوربین های مداربسته استناد نمود . علاوه بر این ، اگر شخص دیگری صدا و تصویری از آن فرد ثبت و ضبط کرده است می توان آن را بعنوان اماره ، به دادگاه ارائه نمود . گذشته از اینها ، امروزه استفاده از انگشت نگاری برای سرقت نقش مهمی در تعیین تکلیف پرونده های دزدی دارد .

نکته مهمی که در خصوص اثبات سرقت از مغازه وجود دارد آن است که همواره شاکی باید با استناد به دلایل محکمه پسند ، علیه دیگری به جرم سرقت شکایت کند ؛ چرا که بر اساس قانون مجازات اسلامی تهمت دزدی وارد کردن به دیگران بدون دلیل ، می تواند مشمول عنوان مجرمانه افترا باشد ؛ یعنی پس از اینکه متهم به سرقت از مغازه از عنوان اتهامی تبرئه شد ، می تواند علیه شاکی اعاده حیثیت نماید .

مراحل پیگیری سرقت از مغازه

همانطور که اشاره شد ، پیگیری سرقت از مغازه و اثبات کردن آن ، موضوع بسیار مهمی است که باید به آن توجه شود ؛ بهتر است بلافاصله بعد از اینکه شخصی اقدام به سرقت از مغازه شما نمود ، برای پیگیری آن مراحل حقوقی لازم را طی کنید تا در صورت لزوم بتوانید اقدام به انگشت نگاری از محل سرقت و یافتن سارق نمایید . لذا در این قسمت قصد داریم مراحل پیگیری جرم سرقت از مغازه را ذکر نماییم .

به طور کلی ، برای رسیدگی به هر جرمی اعم از سرقت ، شاکی یا مالباخته ابتدای امر باید شکواییه تنظیم نماید و با توجه به اوضاع و احوال پرونده ، تقاضای رسیدگی به موضوع را داشته باشد . شاکی برای تنظیم شکواییه می تواند به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نموده و متن شکواییه را به ثبت برساند . سپس ، شکواییه به دادسرای محل وقوع جرم ارجاع داده می شود .

در این صورت ، مراحل پیگیری سرقت از مغازه از طریق سامانه ثنا به اطلاع شاکی خواهد رسید ؛ مثلا ممکن است از شاکی دعوت شود تا به دادسرا مراجعه نموده و اظهارات خود را بیان نماید و در صورتی که شاهد و مدرکی برای اثبات سرقت از مغازه در دسترس دارد ، آنها را ارائه نماید . لکن به یاد داشته باشید که بهتر است با مدارک لازم برای شکایت اقدام کنید تا در صورت برائت شخص ، به جرم تهمت دزدی از شما شکایت نشود .

همچنین ، اگر به شخص خاصی مظنون هستید ، می توانید وی را معرفی نمایید تا تحقیقات لازم از وی نیز انجام گیرد . اما شخص مظنون نیز می تواند در مرحله رسیدگی مقدماتی در دادسرا از خود دفاع نموده و با آوردن دلایل و مدارک لازم ، ادعای شما را رد کند ؛ مثلا شاهد بیاورد که در زمان وقوع جرم سرقت از مغازه ، وی در منزل خود بوده است .

نحوه رسیدگی به جرم سرقت از مغازه

سرقت و یا دزدی از مغازه نوعی جرم است ؛ فلذا مانند سایر جرایم بر اساس قانون مجازات اسلامی و قانون آیین دادرسی کیفری مورد رسیدگی قرار می گیرد و نحوه اثبات این جرم در دادگاه نیز با توسل به ادله اثبات دعوی در امور کیفری صورت می پذیرد . با این حال ، در این قسمت قصد داریم به صورت مختصر نحوه رسیدگی به جرم سرقت از مغازه را بررسی نماییم .

پس از اینکه شاکی ، شکایت خود را ثبت نمود ، پرونده به دادسرای محل وقوع جرم ارجاع داده می شود و مقامات دادسرا همچون دادیاران و بازپرس دادسرا تحقیقات مقدماتی در خصوص جرم سرقت از مغازه را انجام می دهند و مدارک و مستندات شاکی را مورد بررسی قرار می دهند و اگر نیاز به انجام تحقیقات بیشتری باشد ، می توانند موضوع را به کلانتری و پلیس نیز ارجاع دهند . همچنین از متهم نیز برای رد اتهام سرقت توضیح خواسته می شود .

در هر حال ، پس از اتمام رسیدگی دادسرا به جرم سرقت از مغازه ، نتیجه رسیدگی دادسرا ممکن است به صورت قرار منع تعقیب باشد که به این معناست که متهم ، مجرم نبوده و دلایل ارائه شده برای اتهام سرقت کافی نبوده است ؛ اما اگر مدارک پرونده کامل باشد ، دادسرا پرونده را با صدور قرار مجرمیت یا جلب به دادرسی ، به دادگاه کیفری ارجاع می دهد .

ارجاع پرونده به دادگاه کیفری به این معناست که دادسرا ارتکاب جرم توسط متهم را احراز نموده است ؛ با این حال لازم است که قاضی دادگاه کیفری مجددا به جرم سرقت از مغازه رسیدگی کرده و حکم صادر نماید .

لذا قاضی مجددا دلایل و مستندات طرفین را مورد رسیدگی قرار می دهد و اگر دلایل و امارات کافی باشد ، شهادت شهود شرعی صحیح باشد ، متهم اقرار به سرقت از مغازه نماید و غیر اینها ، حکم بر مجازات سارق صادر نموده و میزان مجازات تعیین شده را در چارچوب قانون مشخص می کند و در صورتی که دلایل کافی نبوده و در قاضی علم ایجاد نشود ، حکم بر برائت متهم صادر خواهد شد .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص جرم سرقت از مغازه در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون جرم سرقت از مغازه پاسخ دهند .