ثبت الکترونیکی ازدواج

در حال حاضر، و به موجب تصویب آئین نامه ثبت الکترونیکی ازدواج، تمامی سردفتران موظف هستند با رعایت شرایط و ضوابط، اقدام به ثبت الکترونیکی ازدواج در دفاتر الکترونیک نمایند که از فواید این نحوه ثبت، امنیت و جلوگیری از ایجاد تناقض در اسناد است.

از دیر باز تا کنون ازدواج امری نیکو و پسندیده است و از سنت های مورد احترام و موکد در دین اسلام نیز می باشد. پیامبر اکرم ازدواج را سنت خود دانسته و معتقدند، با ازدواج نیمی از دین انسان تکمیل می گردد. ازدواج قراردادی با شرایط و ماهیت ویژه است که در صورت رعایت تشریفات آن، به وقوع می پیوندد.

در قانون نیز برای قرارداد ازدواج، شرایط و تشریفات مخصوص به آن تعیین گردیده است که از جمله این تشریفات، ثبت ازدواج در دفاتر رسمی ثبت ازدواج و طلاق می باشد. این امر به قدری مهم بوده که قانون گذار برای عدم ثبت واقعه ازدواج، ضمانت اجرایی از قرار جریمه نقدی و حبس، بینی نموده است. از همین رو و جهت بالا رفتن دقت ثبت مسائل مربوط به ازدواج، سامانه دفتر الکترونیک ثبت ازدواج راه اندازی شده و افراد متقاضی ازدواج و کلیه سردفتران، ملزم به رعایت مقررات آن می باشند و در غیر این صورت با مشکلاتی مواجه خواهند شد.

از این رو در این مقاله بر آن شدیم تا ثبت الکترونیکی ازدواج در دفتر الکترونیک و فواید آن را مورد بررسی قرار دهیم و نحوه ثبت الکترونیکی ازدواج را بیان نماییم. جهت اطلاع از ثبت الکترونیکی ازدواج و تفاوت آن با ثبت سنتی ازدواج با ما همراه باشید.

ثبت الکترونیکی ازدواج چیست

همانگونه که بیان نمودیم قانون گذار برای ازدواج دائم، تشریفات ثبت ازدواج دائم را در نظر گرفته است و برای عدم رعایت آنها از سوی افراد، ضمانت اجرا تعیین کرده است. یکی از این تشریفات، ثبت ازدواج از طریق نهادهای ذیصلاح است. متقاضیان ازدواج باید به همراه شهود خود به یکی از دفاتر ثبت ازدواج و طلاق مراجعه نموده و پس از جاری شدن صیغه ازدواج، اقدام به ثبت تاریخ واقعه ازدواج، مشخصات، امضا و اثر انگشت خود و شهودشان در دفاتر موجود در دفتر ثبت ازدواج و طلاق نمایند تا برای آنها سند ازدواج صادر گردد.

در خصوص اینکه ثبت الکترونیکی ازدواج چیست باید گفت: بر خلاف گذشته که ثبت اطلاعات متقاضیان ازدواج و یا طلاق به صورت دستی و در دفاتر سنتی صورت می پذیرفت، امروزه به موجب مصوبه جدید ابلاغ شده از سوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، تمامی سر دفتران موظف به مسدود نمودن دفاتر سنتی خود می باشند و از این پس تمام وقایع ازدواج، و هر آنچه مرتبط با به آن است، باید صرفا در دفتر الکترونیک باشد و ثبت سند جدید در دفاتر دست‌نویس ممنوع است.

یکی از مشکلات فنی سند الکترونیک ازدواج مشکل شروط ضمن عقد بود که اکنون این مشکل در نسخه گذاری جدید سامانه ثبت الکترونیکی ازدواج برطرف گردیده و شروط ضمن عقد هم در اسناد الکترونیکی گنجاده شده است. پیش از این و در نسخه قبلی سند الکترونیک ازدواج شروط 12 گانه درج نمی شد و افراد  باید به دفترخانه مراجعه می کردند و ممکن بود برای چاپ این شروط دچار مشکل شوند. به این ترتیب، بعد از ثبت ازدواج در دفاتر الکترونیک ازدواج، سند ازدواج به صورت تک برگ و در برگه‌هایی به قطع A۴ به همراه کد شناسه یکتا به زوجین تحویل داده می‌شود.

فواید ثبت الکترونیکی ازدواج ۱۴۰۳

همانگونه که در بالا بیان نمودیم به موجب مصوبه جدید سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، نحوه ثبت ازدواج و متفرعات آن از قبیل طلاق یا فسخ نکاح و مواردی از این دست، تغییر یافته و زین پس، تمام وقایع ازدواج و هر آنچه به آن منتسب است، باید صرفا در دفتر الکترونیک باشد و ثبت سند جدید در دفاتر دست‌ نویس ممنوع است. فواید الکترونیکی ازدواچ 1403 عبارتند از:

افزایش امنیت نگهداری اطلاعات.

جلوگیری از به وجود آمدن تناقض در تنظیم اطلاعات سند.

سهولت در بررسی استعلام.

افزایش سرعت دسترسی به اسناد تنظیم شده.

جلوگیری از خطاهای انسانی در تنظیم سند.

تفاوت ثبت الکترونیکی ازدواج با ثبت سنتی ازدواج

با وجود مصوبه جدید سازمان ثبت اسناد و املاک در خصوص ضروری شدن ثبت وقایع ازدواج از طریق سامانه و اخذ امضای دیجیتال از طرفین عقد نکاح و ممنوعیت ثبت هرگونه ازدواجی در دفاتر دست نویس سردفتران دفاتر ثبت ازدواج، لازم به تذکر است که همچنان افراد متقاضی ازدواج، برای ثبت ازدواج شان باید به دفاتر ثبت ازدواج و طلاق مراجعه نمایند و صرفا ثبت الکترونیکی ازدواج ، جایگزین ثبت به صورت دست نویس شده است. از جمله تفاوت ثبت الکترونیکی ازدواج با ثبت سنتی ازدواج می توان به موارد زیر اشاره داشت که عبارتند از:

ثبت سنتی ازدواج، در دفاتر دست نویس سردفتران صورت می گرفت، حال اینکه در ثبت الکترونیکی، ثبت در سامانه اینترنتی راه اندازی شده از طریق سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و در دفاتر الکترونیک می باشد.

در ثبت سنتی ازدواج، نحوه اخذ اثر انگشت زوجین و شهودشان، آداب خاصی نداشت و طرفین می توانستند با هریک از انگشتان خود در دفاتر دست نویس اثر انگشت خود را ثبت نمایند حال اینکه در ثبت الکترونیکی ازدواج، نحوه اخذ اثر انگشت دارای آداب خاصی می باشد و اولویت با انگشت سبابه دست راست طرفین است.

در ثبت سنتی ازدواج، امکان خطا وجود داشت، لذا ممکن بود سند تنظیمی دارای اشکالاتی باشد و از همین رو اعتبار آن دچار مشکل شود، اما در ثبت الکترونیکی ازدواج، به دلیل بالا بودن دقت ثبت، اطلاعات از اعتبار و امنیت بالایی برخوردارند.

نحوه ثبت الکترونیکی ازدواج

پس از الزامی شدن ثبت تمام وقایع ازدواج، اقدامات تبعی و وقایع حقوقی منتسب به آن به موجب مصوبه جدید سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، این سازمان اقدام به تنظیم شیوه‌ نامه بهره‌ برداری از دفتر الکترونیک ازدواج و ابلاغ آن به تمامی نهادهای ذیربط نمود و در آن، نحوه ثبت الکترونیکی ازدواج​ در سامانه و دفتر الکترونیک ازدواج را شرح داد که عبارت است از:

در مرحله اول، امضای زوجین و شهود واقعه ازدواج و اثر انگشت سبابه دست راست آن‌ ها، توسط سر دفتر و صرفا دردفتر خانه اخذ و در دفتر الکترونیک ثبت شود. در صورتی که امکان اخذ اثر انگشت سبابه دست راست وجود نداشت، با ذکر علت، اثرانگشت یکی دیگر از انگشتان دو دست شخص، مطابق آنچه در سامانه گفته شده است، در دفتر الکترونیک ثبت شود.

چنانچه امکان گرفتن هیچ یک از آثار انگشت دو دوست شخص فراهم نباشد، اثر انگشت پای شخص می تواند جایگزین اثر انگشت دست ها گردد. در صورتی که امکان گرفتن اثر انگشت دست و پا فراهم نباشد، باید اطلاعات و اثر انگشت فرد معتمدی که توسط شخص معرفی می‌گردد، در دفتر الکترونیک، ثبت گردد.

اخذ امضاء و اثر انگشت اشخاص، باید در محل دفترخانه صورت گیرد. اما در خصوص زندانیان و بیماران، مطابق قوانین و مقررات مخصوص به آنها اقدام خواهد شد.

در صورت وجود نواقصی نظیر عدم درج اطلاعات اشخاص برای اخذ اثرانگشت و یا لزوم حذف و اضافه در مورد اشخاص مرتبط و یا مفاد سند پس از اخذ شناسه یکتا، سردفتر باید اقدام به بی اثر نمودن شناسه این سند در سامانه نموده و نسبت به اخذ شناسه جدید اقدام نماید.

پس از طی مراحل و پس از تکمیل سند ازدواج، سردفتر باید آن را به ذینفعان تحویل دهد.

نسخه پشتیبان دریافت شده شند ازدواج از سامانه، باید به صورت جلد شده، در دفترخانه نگهداری شود.

شایان ذکر است از این پس سند تک برگ جای سند دفترچه ای را خواهد گرفت و خروجی هرگونه واقعه ازدواجی به صورت سند الکترونیک خواهد بود، به این شکل که پس از ثبت ازدواج در دفاتر ازدواج، فایل یا لینکی در اختیار زوجین قرار می گیرد که محتوای سند ازدواج در آن قابل رویت خواهد بود. این امر باعث می شود افراد در هر زمان به سند ازدواج خود دسترسی داشته باشند. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد ثبت الکترونیکی ازدواج در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون ثبت الکترونیکی ازدواج پاسخ دهند.