املاک فاقد سند و راه های حقوقی اثبات آن

در خصوص راه های حقوقی برای املاک فاقد سند ، باید به سایت ثبت ملک sabtemelk.ir اشاره نمود که بر اساس ماده 147 قانون ثبت و نیز قانون تعیین وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی ایجاد شده است که در برخی موارد ، امکان گرفتن سند رسمی برای املاک و اراضی وجود خواهد داشت که نحوه گرفتن سند رسمی برای املاک فاقد سند از طریق تکمیل درخواست اینترنتی در سامانه است .

در گذشته ، بسیاری از املاکی که به اشخاص تعلق داشتند ، فاقد سند رسمی محسوب می شدند ؛ به این معنا که صرفا برخی مالکان برگه ای قدیمی که نشانگر مالکیت آنها بر ملکشان بود را در اختیار داشتند و این در حالی است که با گذشت زمان و تصویب قوانین ناظر بر ثبت املاک در کشور ، نیاز بود تا این دسته از مالکان نیز بتوانند املاک خود را به ثبت رسانیده و برای آنها سند دریافت نمایند .

 اهمیت گرفتن سند رسمی برای املاک که به هر دلیلی فاقد سند هستند ، به این خاطراست که توان اثباتی اسناد رسمی اصولا بیشتر از اسناد عادی می باشد . به همین دلیل است که پس از تصویب قوانین ثبتی در خصوص اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی ، راه هایی حقوقی برای دریافت سند برای املاک فاقد سند رسمی پیش بینی شد که در ادامه این مقاله ، قصد داریم به توضیح راهکارهای حقوقی گرفتن سند برای املاک فاقد سند رسمی بپردازیم .

بر این اساس ، ابتدا به توضیح مشکل املاک فاقد سند و راه های حقوقی برای حل مشکل املاک فاقد سند پرداخته و سپس ، نحوه گرفتن سند برای املاک فاقد سند را بررسی خواهیم نمود .

مشکل املاک فاقد سند

در کشور ما ، اسناد موید مالکیت افراد بر املاک شامل اسناد عادی و اسناد رسمی هستند . اسناد رسمی ، به اسنادی گفته می شود که در ادارات و سازمان های مربوطه همچون اداره ثبت اسناد و املاک کشور و دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده باشد ؛ اما اسناد عادی می توانند توسط خود اشخاص بر روی یک برگه عادی تنظیم و ذیل آن امضا شده باشد .

علی القاعده اسناد رسمی که نشانگر مالکیت افراد بر املاک هستند ، نسبت به اسناد عادی و غیر رسمی ، از ارزش و اعتبار بیشتری برای اثبات مالکیت برخوردار بوده و استناد به مالکیت از طریق آنها ، با سهولت بیشتری امکان پذیر است . البته لازم به ذکر است که اسناد رسمی مالکیت به دو شکل هستند که یا به صورت سند رسمی منگوله دار یا دفترچه چند برگی است و یا اینکه به صورت سند رسمی تک برگی است که جدیدا صادر می شود و دارای هولوگرام و شناسه یکتای سند مالکیت می باشد .

با این وجود ، هنوز هم هستند اشخاص و مالکانی که بنا به دلایلی موفق نشده اند برای املاک خود سند رسمی دریافت نمایند . در این صورت ، بر اساس قانون ، تحت شرایط خاصی می توانند برای گرفتن سند رسمی برای املاک فاقد سند خود اقدام نموده و از طریق سامانه ای که در قسمت های بعدی ذکر می شود ، اقدام به گرفتن سند برای املاک فاقد سند خود نمایند .

نکته مهمی که در خصوص مشکل املاک فاقد سند وجود دارد آن است که گرفتن سند رسمی برای اثبات مالکیت املاک ، از اهمیت زیادی برخوردار می باشد ؛ چرا که گاها سند عادی گم می شود و یا اینکه مورد جعل قرار می گیرد . علاوه بر این ، امکان بروز دعاوی حقوقی ناشی از سند عادی و در نتیجه ادعای انکار و تردید نسبت به اسناد عادی وجود خواهد داشت .

لذا بسیاری از مالکان تمایل دارند که برای حل مشکل املاک فاقد سند خود اقدام نموده و برای املاک شان سند رسمی بگیرند . گاهی تصور می شود که دریافت سند رسمی برای املاک فاقد سند ، بسیار دشوار و ناممکن بوده و یا اینکه هزینه گزاف در بر دارد ؛ در حالی که در قسمت بعد ، قصد داریم راه های حقوقی برای حل مشکل املاک فاقد سند را مطرح نموده و نحوه گرفتن سند برای املاک فاقد سند را شرح دهیم .

راه های حقوقی برای حل مشکل املاک فاقد سند

در این قسمت قصد داریم راه های حقوقی برای حل مشکل املاک فاقد سند را مطرح نماییم ؛ اما قبل از آن باید به یک نکته اشاره نمود و آن این است که منظور از املاک فاقد سند چیست و چه کسانی می توانند برای حل مشکل املاک فاقد سند خود از طریق این راهکارها اقدام نموده و سند رسمی مالکیت دریافت دارند ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که برای حل مشکل املاک فاقد سند ، ماده 147 قانون ثبت به تصویب رسیده است که بر اساس این مواد ، نحوه گرفتن سند مالکیت برای املاک فاقد سند مورد توجه قرار گرفته است و پس از آن هم در قانونی موسوم به « قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی » به تصویب رسیده است .

در قانون مذکور ، مقرر شده است که برای صدور سند ملکی برای ساختمان های ایجاد شده بر روی زمین های با سابقه ثبت و نیز صدور سند مالکیت برای زمین های کشاورزی و نسق های زراعی و باغات که بنا به دلایلی همچون فوت کردن مالک و یا عدم دسترسی به مالک و یا مفقود الاثر بودن وی ، امکان صدور سند مالکیت وجود نداشته است ، هیاتی بنام هیات حل اختلاف ثبتی تشکیل می شود لذا به طور کلی ، در این شرایط می توان اقدام به گرفتن سند رسمی مالکیت نمود :

اراضی کشاورزی ، باغ ها و ساختمان هایی که دارای سابقه ثبت به نام اشخاص است و متقاضی ، همه یا قسمتی از آن را به صورت عادی خریداری نموده است و به دلیل عدم دسترسی به مالک یا فوت ملک رسمی و یا ورثه ، موفق به اخذ سند مالکیت نشده است ؛

املاکی که دارای سابقه ثبت است و متقاضی ، مالک رسمی ملک مشاع بوده است و به دلیل عدم دسترسی به سایر مالکان ملک مشاع و یا فوت سایر مالکان و یا ورثه آنها ، گرفتن سند مالکیت شش دانگ امکان پذیر نمی باشد ؛

املاکی که عرصه آنها وقف شده است و متقاضی ، عرصه را با حق احداث اعیان اجاره کرده است ولی موفق به گرفتن سند مالکیت برای اعیان نشده است که در این صورت ، طبق راهکارهای حقوقی ارائه شده ، این افراد می توانند اقدام به دریافت سند برای املاک فاقد سند نموده و مشکل خود را برطرف نمایند . لذا منظور از سند ، دریافت سند رسمی در مواردی که در فوق ذکر گردید می باشد .

راهکار حقوقی برای گرفتن سند رسمی مالکیت ، بر اساس ماده 147 قانون ثبت آن است که متقاضیان ، به سایت ثبت ملک مراجعه نموده و درخواست خود برای دریافت سند رسمی برای املاک فاقد سند را از طریق این سامانه ارائه نمایند که در قسمت بعد ، نحوه گرفتن سند برای املاک فاقد سند از طریق این سامانه را توضیح خواهیم داد و در مقاله ای جداگانه به توضیح سامانه همیار سند خواهیم پرداخت .

نکته مهم دیگری که باید در این قسمت ذکر کرد ، آن است که درخواست صدور سند تک برگی و رسمی از طریق سامانه ثبت ملک ، صرفا محدود به مواردی است که در بالا ذکر گردید . لذا اشخاص زیر نمی توانند برای ثبت سند مالکیت در این سامانه درخواست طرح نمایند :

اراضی و املاکی که سابقه ثبتی نداشته باشند ؛

املاک فاقد بنا اعم از اینکه محصور یا غیر محصور باشند ؛

املاک و اراضی که مالک آنها در قید حیات است و امکان دسترسی به وی برای تنظیم سند رسمی وجود دارد ؛

املاک و اراضی که مالک آنها فوت کرده است ولی متقاضی ، برای ثبت ملک به ورثه وی دسترسی داشته و امکان انتقال سند رسمی از طریق دفاتر اسناد رسمی وجود دارد .

نحوه گرفتن سند برای املاک فاقد سند

در قسمت های قبل راه های حقوقی برای حل مشکل املاک فاقد سند توضیح داده شده و گفتیم که برای کدامین اراضی و املاک ، می توان از طریق سامانه ثبت ملک درخواست صدور سند رسمی مالکیت داده و مشکل املاک فاقد سند را حل نمود . اما آنچه که در این خصوص اهمیت دارد آن است که نحوه گرفتن سند برای املاک فاقد سند چیست ؟ در ادامه ، راهنمای نحوه گرفتن سند رسمی تک برگی برای املاک فاقد سند از طریق سامانه ثبت ملک ارائه می شود .

در اولین مرحله گرفتن سند رسمی ملک ، باید به سایت اینترنتی ثبت ملک وارد شوید و درخواست خود را در این سامانه به ثبت برسانید . به این منظور ، کافیست وارد سایت sabtemelk.ir شوید و یا اینکه مطابق تصویر زیر ، عبارت « سامانه ثبت الکترونیکی پذیرش درخواست صدور سند مالکیت » را جستجو نموده و وارد اولین سایت بشوید .

پس از ورود به این سامانه ، در صورتی که شرایط ثبت سند مالکیت برای املاک فاقد سند را دارید ، می توانید بر روی گزینه « درخواست پذیرش جدید » کلیک کرده و یا اگر قبلا در این سامانه درخواستی را ثبت کرده اید ، از طریق تکمیل درخواست اقدام نموده و یا اینکه برای پیگیری صدور سند مالکیت ، عبارت « اطلاع رسانی پرونده » را انتخاب نمایید .

در این مرحله لازم است پس از مطالعه توافقنامه درج شده در سایت ، در خصوص ثبت ملک از طریق ماده 147 قانون ثبت ، حایز شرایط بودن را انتخاب و تایید کرده و به مرحله بعد وارد شوید .

برای ثبت تقاضای صدور و گرفتن سند مالکیت برای املاک بدون سند ، در صورتی که شخص حقیقی یا حقوقی هستید ، از گزینه بالا کادر مربوطه را انتخاب کرده و کادرهایی که با علامت * مشخص شده اند را به صورت دقیق ، کامل کنید .

در این قسمت باید مشخصات خود ملک ، اعم از محل وقوع ، نوع ملک و مشخصات ثبتی ملک را وارد نمایید .

سپس موضوع درخواست خود را تعیین کرده و به این سوال پاسخ دهید که آیا از طریق ماده 147 اصلاحی قانون ثبت ، درخواست صدور سند مالکیت داده اید یا خیر .

در تکمیل مراحل گرفتن سند رسمی برای املاک فاقد سند ، باید مدارکی که در سامانه ثبت ملک درخواست شده است را به صورت کامل بارگزاری نمایید . بنابراین ، ابتدا از کادر مربوطه ، نوع مدرک را انتخاب کرده و فایل مربوطه را به آن ضمیمه نمایید .

گرفتن سند رسمی از طریق سایت ثبت ملک ، نیازمند پرداخت هزینه رسیدگی می باشد ؛ لذا از طریق این سامانه باید هزینه مربوطه ( معادل 50 هزار تومان ) را پرداخت نمایید که می توان از طریق پرداخت با فیش بانکی و وارد نمودن مشخصات فیش در سامانه این امر را انجام داده و یا اینکه به صورت آنلاین هزینه را پرداخت کرد .

در انتهای مراحل ثبت درخواست گرفتن سند برای املاک فاقد سند ، باید فرم درخواست خود را که در سامانه تکمیل نموده اید ، پرینت گرفته و آن را به همراه سایر مدارک لازم برای گرفتن سند ، به اداره ثبت ارسال نمایید .

زمانی که مدارک تان را برای پست تحویل دادید ، شماره مرسوله پستی و تاریخ ارسال آن را در این سامانه وارد نمایید .

در انتها ، شماره پرونده خودتان را برای پیگیری های بعدی دریافت نمایید و در جایی یادداشت کنید  .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص املاک فاقد سند و راه های حقوقی برای آن در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون املاک فاقد سند و راه های حقوقی برای آن پاسخ دهند .