دینا / کیفری / سایر موضوعات کیفری / عنصر مادی جرم چیست

عنصر مادی جرم چیست

ارتباط با ما

درصورتی که برای مشاوره در تمامی زمینه های ذکر شده در سایت، به دانش چندین ساله ما در این زمینه نیاز داشتید می توانید با شماره تلفن 9099075303 ( تماس با تلفن ثابت از سراسر کشور و به ازای هر دقیقه 290000 ریال ) در ارتباط باشید. سایت مشاوره دینا یک مرکز خصوصی و غیرانتفاعی است و به هیچ ارگان دولتی و خصوصی دیگر اعم از قوه قضاییه ، کانون وکلا ، کانون کارشناسان رسمی دادگستری و .... هیچگونه وابستگی ندارد.
جهت ارئه انتقادات، پیشنهادات و شکایات با شماره تلفن 54787900-021 تماس حاصل فرمایید.

logo-samandehi

تمامی حقوق این سایت متعلق به دینا می باشد ©

تماس از کل کشور : ۳ ۰ ۳ ۵ ۷ ۰ ۹ ۹ ۰ ۹
همه روزه حتی ایام تعطیل از :  ۸ صبح   الی ۱  شب

یکی از مهم ترین ارکان جرم ، رکن مادی یا عنصر مادی جرم است . در پاسخ به این سوال که عنصر مادی جرم چیست ، باید گفت که عنصر مادی جرم به معنای آن است که رفتارهایی که بر اساس قانون جرم انگاری شده است ، باید در عالم واقع توسط مرتکب شکل گرفته باشد . به عنوان مثال مصادیق عنصر مادی جرم سرقت شامل رفتارهایی است که منجر به ربودن مال دیگری می شود .

 

یکی از موضوعات مهمی که در حقوق جزا ، در ارتباط با اعمال مجازات بر مرتکبان جرایم مورد توجه قرار می گیرد ، عناصر و ارکان جرم می باشند . به طور کلی ، عناصر جرم را می توان به سه نوع یعنی عنصر مادی ، عنصر قانونی و عنصر روانی یا معنوی تقسیم بندی کرد که وجود هر یک از عناصر ذکر شده ، برای اعمال مجازات لازم و ضروری بوده و در دادگاه ، توسط قاضی مورد استفاده و استناد قرار می گیرد .

از جمله مهم ترین این عناصر که قاضی باید با تلاش خود در دادگاه آن را احراز نماید ، عنصر مادی جرم می باشد که به طور خلاصه می توان مصادیق آن را شامل فعل ها یا ترک فعل هایی دانست که بر اساس قانون ، ممنوع و جرم تلقی شده اند . بنابراین لازم است که به این سوال پرداخته شود که عنصر مادی جرم یا رکن مادی جرم چیست و مصادیق آن در جرایم مختلف چیست ؟

به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله به بررسی این موضوعات پرداخته می شود که عنصر مادی جرم چیست ، مصادیق عنصر مادی جرم کدامند و تفاوت عنصر مادی جرم با سایر عناصر جرم اعم از عنصر قانونی و عنصر معنوی چیست ؟

تفاوت عنصر مادی جرم با سایر عناصر

رسیدگی به جرایم و مجازات ها ، در نظام حقوقی ایران بر اساس قانون مجازات اسلامی صورت می گیرد ؛ البته با رعایت تشریفات قانونی با عنوان آیین دادرسی کیفری ؛ که ترتیبات رسیدگی به جرایم و حقوق متهمان و مواردی از این قبیل را مشخص نموده و در قانونی تحت عنوان قانون آیین دادرسی کیفری مورد توجه قرار گرفته است .

با این حال ، روند رسیدگی به جرایم و مجازات ها و نیز بسیاری از افعالی که در قانون مجازات اسلامی پیش بینی شده است ، بر اساس شرع مقدس اسلام بوده و فقه شیعه نقش مهمی در تدوین قانون مجازات اسلامی داشته است . یکی از موضوعات مهمی که هم در شرع و هم در قوانین مورد توجه قرار گرفته است ، آن است که اعمال مجازات ها در خصوص جرم ، صرفا تحت شرایطی مجاز است که عناصر جرم وجود داشته باشند و در صورت عدم وجود هر یک از این عناصر ، نمی توان فعل مرتکب را قابل مجازات دانست .

از جمله مهم ترین عناصر جرم ، عنصر مادی جرم می باشد که در کنار عنصر قانونی و نیز عنصر معنوی باید وجود آن احراز گردد . در پاسخ به این سوال که عنصر مادی جرم چیست ، باید گفت که به طور کلی عنصر مادی جرم همان رفتارهایی است که بر اساس قانون مجازات اسلامی مورد جرم انگاری قرار گرفته است . به این معنا که برای مجازات مجرمان ، حتما باید مجرم ، یک فعلی را انجام داده باشد که بر اساس قانون مجازات اسلامی ، آن فعل جرم تلقی شده است .

البته عنصر مادی جرم ، صرفا محدود به « فعل مثبت » نبوده و می تواند به صورت « ترک فعل » و یا « فعل منفی » نیز مورد توجه قرار گیرد ؛ به این معنا که گاهی خودداری از انجام کارهایی ممکن است بر اساس قانون مجازات اسلامی جرم باشد که در این صورت ، عنصر مادی جرم نیز خود را به صورت ترک فعل نشان می دهد .

احراز عنصر مادی جرم یا همان ارتکاب فعل و ترک فعل ها از این جهت مهم و ضروری است که حتما باید مرتکب ، عملی مجرمانه را در عالم واقع انجام داده باشد و به صرف اینکه شخص ، در نیات و در ذهن خود قصد انجام کاری خلاف قانون را داشته باشد ، برای اعمال مجازات بر وی کافی نیست . به عنوان مثال ، اینکه شخصی انگیزه سرقت یا دزدی داشته باشد ، به تنهایی برای مجازات وی کافی نبوده و حتما باید مشخص شود که شخص ، اقدام به ربودن مال دیگری نموده است .

البته باید به این نکته توجه داشت که گاهی بدون اینکه فعل یا ترک فعل به منصه ظهور برسد نیز ، مرتکب قابل مجازات خواهد بود . به عنوان مثال ، همانطور که در مقاله عناصر جرم تهدید بیان شد ، در جرمی مثل تهدید ، حتی اگر شخص تهدید کننده ، تهدیدات خود را نیز عملی نکند ، مستوجب مجازات می باشد ؛ چرا که صرف تهدید در قانون جرم انگاری شده است .

به همین مناسبت ، فعلیت یافتن جرم و وقوع آن در عالم واقع ، سبب می شود که رکن مادی جرم را بتوان احراز کرد که این موضوع ، باید در یک دادرسی منصفانه و توسط مقامات دادسرا و یا قاضی دادگاه کیفری صورت گیرد . به همین دلیل ، در بسیاری از موارد ، عمده تلاش وکلا در راستای اثبات نمودن یا جلوگیری از اثبات رکن مادی جرم می باشد .

تفاوت عنصر مادی جرم با سایر عناصر

رسیدگی به جرایم و مجازات ها ، در نظام حقوقی ایران بر اساس قانون مجازات اسلامی صورت می گیرد ؛ البته با رعایت تشریفات قانونی با عنوان آیین دادرسی کیفری ؛ که ترتیبات رسیدگی به جرایم و حقوق متهمان و مواردی از این قبیل را مشخص نموده و در قانونی تحت عنوان قانون آیین دادرسی کیفری مورد توجه قرار گرفته است .

با این حال ، روند رسیدگی به جرایم و مجازات ها و نیز بسیاری از افعالی که در قانون مجازات اسلامی پیش بینی شده است ، بر اساس شرع مقدس اسلام بوده و فقه شیعه نقش مهمی در تدوین قانون مجازات اسلامی داشته است . یکی از موضوعات مهمی که هم در شرع و هم در قوانین مورد توجه قرار گرفته است ، آن است که اعمال مجازات ها در خصوص جرم ، صرفا تحت شرایطی مجاز است که عناصر جرم وجود داشته باشند و در صورت عدم وجود هر یک از این عناصر ، نمی توان فعل مرتکب را قابل مجازات دانست .

از جمله مهم ترین عناصر جرم ، عنصر مادی جرم می باشد که در کنار عنصر قانونی و نیز عنصر معنوی باید وجود آن احراز گردد . در پاسخ به این سوال که عنصر مادی جرم چیست ، باید گفت که به طور کلی عنصر مادی جرم همان رفتارهایی است که بر اساس قانون مجازات اسلامی مورد جرم انگاری قرار گرفته است . به این معنا که برای مجازات مجرمان ، حتما باید مجرم ، یک فعلی را انجام داده باشد که بر اساس قانون مجازات اسلامی ، آن فعل جرم تلقی شده است .

البته عنصر مادی جرم ، صرفا محدود به « فعل مثبت » نبوده و می تواند به صورت « ترک فعل » و یا « فعل منفی » نیز مورد توجه قرار گیرد ؛ به این معنا که گاهی خودداری از انجام کارهایی ممکن است بر اساس قانون مجازات اسلامی جرم باشد که در این صورت ، عنصر مادی جرم نیز خود را به صورت ترک فعل نشان می دهد .

احراز عنصر مادی جرم یا همان ارتکاب فعل و ترک فعل ها از این جهت مهم و ضروری است که حتما باید مرتکب ، عملی مجرمانه را در عالم واقع انجام داده باشد و به صرف اینکه شخص ، در نیات و در ذهن خود قصد انجام کاری خلاف قانون را داشته باشد ، برای اعمال مجازات بر وی کافی نیست . به عنوان مثال ، اینکه شخصی انگیزه سرقت یا دزدی داشته باشد ، به تنهایی برای مجازات وی کافی نبوده و حتما باید مشخص شود که شخص ، اقدام به ربودن مال دیگری نموده است .

البته باید به این نکته توجه داشت که گاهی بدون اینکه فعل یا ترک فعل به منصه ظهور برسد نیز ، مرتکب قابل مجازات خواهد بود . به عنوان مثال ، همانطور که در مقاله عناصر جرم تهدید بیان شد ، در جرمی مثل تهدید ، حتی اگر شخص تهدید کننده ، تهدیدات خود را نیز عملی نکند ، مستوجب مجازات می باشد ؛ چرا که صرف تهدید در قانون جرم انگاری شده است .

به همین مناسبت ، فعلیت یافتن جرم و وقوع آن در عالم واقع ، سبب می شود که رکن مادی جرم را بتوان احراز کرد که این موضوع ، باید در یک دادرسی منصفانه و توسط مقامات دادسرا و یا قاضی دادگاه کیفری صورت گیرد . به همین دلیل ، در بسیاری از موارد ، عمده تلاش وکلا در راستای اثبات نمودن یا جلوگیری از اثبات رکن مادی جرم می باشد .

تفاوت عنصر مادی جرم با سایر عناصر

رسیدگی به جرایم و مجازات ها ، در نظام حقوقی ایران بر اساس قانون مجازات اسلامی صورت می گیرد ؛ البته با رعایت تشریفات قانونی با عنوان آیین دادرسی کیفری ؛ که ترتیبات رسیدگی به جرایم و حقوق متهمان و مواردی از این قبیل را مشخص نموده و در قانونی تحت عنوان قانون آیین دادرسی کیفری مورد توجه قرار گرفته است .

با این حال ، روند رسیدگی به جرایم و مجازات ها و نیز بسیاری از افعالی که در قانون مجازات اسلامی پیش بینی شده است ، بر اساس شرع مقدس اسلام بوده و فقه شیعه نقش مهمی در تدوین قانون مجازات اسلامی داشته است . یکی از موضوعات مهمی که هم در شرع و هم در قوانین مورد توجه قرار گرفته است ، آن است که اعمال مجازات ها در خصوص جرم ، صرفا تحت شرایطی مجاز است که عناصر جرم وجود داشته باشند و در صورت عدم وجود هر یک از این عناصر ، نمی توان فعل مرتکب را قابل مجازات دانست .

از جمله مهم ترین عناصر جرم ، عنصر مادی جرم می باشد که در کنار عنصر قانونی و نیز عنصر معنوی باید وجود آن احراز گردد . در پاسخ به این سوال که عنصر مادی جرم چیست ، باید گفت که به طور کلی عنصر مادی جرم همان رفتارهایی است که بر اساس قانون مجازات اسلامی مورد جرم انگاری قرار گرفته است . به این معنا که برای مجازات مجرمان ، حتما باید مجرم ، یک فعلی را انجام داده باشد که بر اساس قانون مجازات اسلامی ، آن فعل جرم تلقی شده است .

البته عنصر مادی جرم ، صرفا محدود به « فعل مثبت » نبوده و می تواند به صورت « ترک فعل » و یا « فعل منفی » نیز مورد توجه قرار گیرد ؛ به این معنا که گاهی خودداری از انجام کارهایی ممکن است بر اساس قانون مجازات اسلامی جرم باشد که در این صورت ، عنصر مادی جرم نیز خود را به صورت ترک فعل نشان می دهد .

احراز عنصر مادی جرم یا همان ارتکاب فعل و ترک فعل ها از این جهت مهم و ضروری است که حتما باید مرتکب ، عملی مجرمانه را در عالم واقع انجام داده باشد و به صرف اینکه شخص ، در نیات و در ذهن خود قصد انجام کاری خلاف قانون را داشته باشد ، برای اعمال مجازات بر وی کافی نیست . به عنوان مثال ، اینکه شخصی انگیزه سرقت یا دزدی داشته باشد ، به تنهایی برای مجازات وی کافی نبوده و حتما باید مشخص شود که شخص ، اقدام به ربودن مال دیگری نموده است .

البته باید به این نکته توجه داشت که گاهی بدون اینکه فعل یا ترک فعل به منصه ظهور برسد نیز ، مرتکب قابل مجازات خواهد بود . به عنوان مثال ، همانطور که در مقاله عناصر جرم تهدید بیان شد ، در جرمی مثل تهدید ، حتی اگر شخص تهدید کننده ، تهدیدات خود را نیز عملی نکند ، مستوجب مجازات می باشد ؛ چرا که صرف تهدید در قانون جرم انگاری شده است .

به همین مناسبت ، فعلیت یافتن جرم و وقوع آن در عالم واقع ، سبب می شود که رکن مادی جرم را بتوان احراز کرد که این موضوع ، باید در یک دادرسی منصفانه و توسط مقامات دادسرا و یا قاضی دادگاه کیفری صورت گیرد . به همین دلیل ، در بسیاری از موارد ، عمده تلاش وکلا در راستای اثبات نمودن یا جلوگیری از اثبات رکن مادی جرم می باشد .