سرقت از منزل

سرقت از منزل جرم است و در صورتی که شاکی اقدام به پیگیری جرم سرقت از منزل نموده و بتواند آن را اثبات نماید ، مرتکب حسب مورد به مجازات قانونی محکوم خواهد شد . نحوه اثبات دزدی از خانه می تواند با استناد به شهادت شهود ، اقرار و یا علم قاضی صورت گیرد . پیگیری سرقت از منزل نیز با طرح شکایت کیفری به دادسرا امکانپذیر است .

متاسفانه در طول سالهای اخیر ، تعداد بسیار زیادی از موارد سرقت یا دزدی از طریق منازل و خانه های افراد صورت می گیرد و به دلیل اینکه برخی افراد کالاهای قیمتی و وجوه نقدی را داخل منازل خود نگهداری می کنند و شرایط حفاظتی کاملی برای منازل خود فراهم نکرده اند ، سرقت از منزل توسط سارقان کاری آسان شده است .

با این حال ، سرقت از منزل نیز مانند بسیاری از جرایم قابل پیگیری حقوقی است و می توان پس از اثبات دزدی از خانه ، ضمن شکواییه ای ، تقاضای مجازات سارقان را نمود که مجازات سرقت از منزل شامل حبس و شلاق و رد مال است . بر این اساس ، در این مقاله قصد داریم به بررسی این سوالات بپردازیم که جرم سرقت از منزل چه مجازاتی دارد و شاکی برای پیگیری دزدی از خانه و اثبات آن باید چه اقداماتی انجام دهد .

به همین دلیل ، در ادامه به ترتیب این موضوعات را توضیح خواهیم داد : جرم سرقت از منزل ، مجازات سرقت از منزل ، نحوه اثبات سرقت از منزل ، مراحل پیگیری سرقت از منزل و نحوه رسیدگی به سرقت از منزل .

جرم سرقت از منزل

یکی از انواع جرایم پیش بینی شده در قانون مجازات اسلامی در حوزه اموال و مالکیت افراد ، جرم سرقت یا دزدی می باشد . بر اساس قانون ، سرقت به معنای آن است که شخصی مال دیگری را بدون رضایت وی برباید . بر این اساس ، جرم سرقت می تواند شامل مصادیق مختلف و متنوعی باشد . به عنوان مثال ، جرم کیف قاپی یک نوع سرقت است و در عین حال ، برداشتن وجه از حساب بانکی دیگران به صورت غیر مجاز یا سرقت اینترنتی از حساب بانکی دیگران نیز نوعی جرم سرقت به حساب می آید .

با این توضیح ، یکی از مهم ترین انواع سرقت ، سرقت از منزل یا دزدی از خانه دیگران است . به این معنا که شخص سارق ، بدون رضایت صاحب خانه وارد منزل وی شده و اقدام به برداشتن مال یا وسیله یا پول از منزل وی می نماید . هر چند که جرم سرقت از منزل می تواند توسط خدمه نیز صورت گیرد .

در هر حال ، دزدی از خانه دیگران همانند جرم سرقت از مغازه جرم است و فرقی هم نمی کند که توسط آشنا یا غریبه باشد . همچنین تفاوتی ندارد که ارزش مال مسروقه چقدر باشد و در هر صورت اگر بدون رضایت شخصی از خانه دیگری اموالی به سرقت برود ، این جرم محقق است . البته حتی اگر برای سرقت به منزل دیگری وارد شده و بنا به دلایلی مانند با خبر شدن صاحب خانه یا ورود پلیس ، سارق موفق به دزدیدن چیزی هم نشده باشد ، ممکن است شخص به مجازات شروع به جرم سرقت محکوم شود .

مجازات سرقت از منزل

همانطور که اشاره شد ، دزدی از خانه دیگران جرم است و در صورت پیگیری و اثبات دزدی از خانه ، سارق به مجازات قانونی محکوم می شود . اما ممکن است این سوال مطرح شود که مجازات سرقت از منزل چیست و در صورتی که شخصی اقدام به دزدی از خانه دیگران نماید به چه مجازاتی محکوم می شود ؟

در پاسخ به این سوال باید به این نکته اشاره کرد که بر اساس قانون مجازات اسلامی ، سرقت یا دزدی را می توان به انواع مختلفی تقسیم بندی کرد که هر یک از آنها شرایط خاص خود را دارند . به عنوان نمونه ، مرسوم است که سرقت را به سرقت حدی و سرقت تعزیری تقسیم بندی می کنند و خود سرقت های تعزیری نیز انواع مختلفی دارند . لذا موقع تعیین مجازات سرقت از منزل ، باید دید که آیا این سرقت از منزل ، سرقت حدی است ، یا تعزیری .

به طور کلی برای اینکه یک سرقت ، از نوع سرقت حدی باشد ، لازم است که شرایط 14 گانه ای به شرح زیر را دارا باشد . لازم به ذکر است که اگر سرقت یا دزدی از منزل ، سرقت حدی تشخیص داده شد ، به حد سرقت محکوم می شود که در دفعه اول ، قطع 4 انگشت دست راست است ، در مرتبه دوم پای چپ سارق قطع می شود ، در دفعه سوم سارق به حبس ابد محکوم می شود و در مرتبه چهارم به اعدام محکوم می شود . شرایط حدی بودن سرقت عبارتند از اینکه :

شیء یا مال مسروقه شرعا مالیت و ارزش داشته باشد ؛ مال سرقت شده در حرز قرار گرفته باشد ؛ سارق حرز را شکسته و از بین ببرد ؛ سارق مال دزدی را از حرز خارج کند ؛ شکستن حرز و خارج کردن مال دزدی مخفیانه صورت گرفته باشد ؛ سارق پدر یا جد پدری صاحب مال یا مالباخته نباشد ؛ ارزش مال سرقت شده معادل چهار و نیم نخود طلا باشد ؛ مال سرقت شده از اموال دولتی یا عمومی و اموال وقف شده نباشد ؛ سرقت در زمان قحطی و خشکسالی رخ نداده باشد ؛ صاحب مال از سارق شکایت کرده باشد ؛ صاحب مال قبل از ثابت شدن سرقت ، سارق را نبخشیده باشد ؛ مال سرقت شده قبل از اثبات سرقت در ید مالک قرار نگرفته باشد ؛ مال سرقت شده قبل از اثبات سرقت ، به نحوی به مالکیت سارق در نیامده باشد ؛ مال سرقت شده ، خود از اموال مسروقه یا غصب شده نبوده باشد .

اگر سرقت از منزل از نوع سرقت حدی نبود ، ممکن است سرقت تعزیری از انواع گوناگونی باشد . بر اساس ماده 654 قانون مجازات اسلامی ، یکی از انواع سرقت های تعزیری مشدد ، سرقت مسلحانه از خانه یا منزل افراد می باشد . بر اساس این ماده ، « هر گاه سرقت در شب واقع شده باشد و سارقین دو نفر یا بیشتر باشند و لااقل یک نفر از آنان حامل سلاح ظاهر یا مخفی باشند ، در صورتی که بر حامل اسلحه عنوان محارب صدق نکند ، جزای مرتکب یا مرتکبان ، حبس از 5 تا 15 سال و شلاق تا 74 ضربه است » .

همچنین ، بر اساس ماده 651 قانون مجازات اسلامی یکی دیگر از انواع سرقت های تعزیری مشدد بیان شده است . بدین معنا اگر سرقت از منزل همه شرایط زیر را داشته باشد ، مجازات دزدی وی عبارت است از 5 تا 20 سال حبس تعزیری و شلاق تا 74 ضربه و این شرایط عبارتند از اینکه :

سرقت در شب واقع شده باشد ؛ سرقت توسط دو نفر و یا بیشتر انجام شده باشد ؛ یک نفر یا چند نفر از سارقان سلاح داشته باشند ؛ سارقان از دیوار بالا رفته و یا حرز را شکسته باشند یا کلید ساختگی استفاده کرده و یا اینکه خود را به عنوان مامور دولتی تلقی نمایند یا در جایی که محل سکونت و یا مهیا شده برای سکونت است اقدام به سرقت کرده باشند و یا در ضمن سرقت کسی را تهدید و یا آزار و اذیت نموده باشد .

بر اساس ماده 656 قانون مجازات اسلامی در صورتی که سرقت در جایی که محل سکنی یا مهیا برای سکنی یا در توابع آن صورت گرفته باشد ، سارق به مجازات حبس از شش ماه تا سه سال و تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد . بنابراین ، در حالت عادی مجازات دزدی از خانه افراد عبارت است از شش ماه تا 3 سال حبس و شلاق تا 74 ضربه ؛ مگر اینکه سرقت از منزل ، واجد شرایط سرقت حدی یا سرقت تعزیری مشدد باشد .

نحوه اثبات سرقت از منزل

در قسمت های قبل ، جرم سرقت از منزل و مجازات آن توضیح داده شد . اما اکثر اشخاصی که مورد سرقت حدی یا سرقت تعزیری از منزل قرار گرفته اند ، این سوال را مطرح می کنند که نحوه اثبات سرقت از منزل یا دزدی از خانه چگونه است ؟ پاسخ به این سوال از آن جهت مهم است که اصولا اصل بر بی گناهی یا برائت در سرقت است ؛ مگر اینکه شاکی برای اثبات جرم سرقت دلیل محکمه پسندی ارائه نماید .

به طور کلی نحوه اثبات سرقت می تواند از طریق استناد به هر یک از ادله اثبات دعوا از جمله شهادت شهود یا اقرار خود مرتکب صورت بگیرد . با این وجود ، علم قاضی نیز یکی دیگر از مواردی است که می توان به استناد آن جرم دزدی از منزل را اثبات کرد و قاضی را به این علم و یقین رساند که متهم ، مجرم است . به همین منظور ، شاکی برای اثبات سرقت منزل و پیگیری آن می تواند به هر سند و مدرکی متوسل شود ؛ مثلا فیلم دوربین مداربسته ارائه نماید .

علاوه بر این ، باید به این نکته دقت کرد که اثبات جرم سرقت تنها در صورتی میسر است که ارکان جرم سرقت اثبات شود ؛ به این معنا که ربودن مال دیگری و داشتن قصد و نیت ارتکاب دزدی از منزل باید احراز شود تا سارق به مجازات قانونی محکوم شود . لذا شخصی که به اتهام سرقت از منزل دستگیر شده است نیز می تواند با استناد به عدم وجود ارکان جرم سرقت از منزل ، اقدام به اثبات بی گناهی در سرقت نماید .

مراحل پیگیری سرقت از منزل

با در نظر گرفتن تمام احتیاط ها ، برخی اشخاص مورد سرقت یا دزدی خانه قرار می گیرند . به همین منظور ، ابتدایی ترین مسئله ای که به ذهن این اشخاص می رسد ، آن است که مراحل پیگیری سرقت از منزل چیست و در صورتی که منزل یا خانه مورد دزدی قرار گرفت باید چه اقداماتی انجام داد ؟ به همین منظور ، در این قسمت به صورت خلاصه مراحل پیگیری سرقت از منزل را توضیح خواهیم داد :

اولین مرحله پیگیری سرقت از منزل ، شکایت کردن است . شکایت کردن از سرقت منزل با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و تکمیل شکواییه سرقت امکان پذیر است . البته موقع شکایت از دزدی از خانه باید اسناد و مدارکی که برای سرقت منزل تان در اختیار دارید را نیز ضمیمه شکواییه نمایید و یا اینکه تقاضای انگشت نگاری از جرم سرقت نمایید .

دومین مرحله پیگیری جرم سرقت آن است که منتظر باشید تا شکایت شما به دادسرای محل وقوع جرم ارجاع شود و توسط مقامات دادسرا مورد رسیدگی قرار گیرد . در این صورت ممکن است بازپرس انجام تحقیقات مقدماتی سرقت را از طریق کلانتری انجام دهد و یا اینکه در صورت شناسایی مجرم ، به انجام تحقیق از وی بپردازند .

البته در نظر داشته باشید که بدون داشتن مدارک کافی برای اثبات جرم سرقت توسط شخصی ، به وی تهمت دزدی وارد ننمایید ؛ چرا که اگر شخصی بدون دلیل متهم به سرقت شود و نتوانید اقدام به اثبات سرقت نمایید ، آن شخص می تواند علیه شما اعاده حیثیت از جرم سرقت نماید .

علاوه بر این ، دقت داشته باشید که پاپوش درست کردن برای دیگران نیز خودش جرمی است که بر اساس قانون مجازات اسلامی قابل مجازات و پیگیری خواهد بود . پاپوش درست کردن برای جرم سرقت از خانه می تواند به این شکل باشد که وسایل دیگری را در صحنه جرم بگذارند و به این ترتیب ، زمینه تعقیب کیفری شخص به اتهام دزدی فراهم شود .

نحوه رسیدگی به سرقت از منزل

مهم ترین نکته ای که برای پیگیری جرم دزدی از منزل باید مورد توجه قرار گیرد آن است که شاکی یا بزهدیده اقدام به طرح شکایت کیفری نماید . این شکایت ، به صورت الکترونیکی به دادسرای محل وقوع جرم ارجاع می شود و مقامات دادسرا همچون بازپرس یا دادیار تحقیقات مقدماتی در مورد جرم سرقت یا دزدی از خانه را انجام می دهند و ممکن است شاکی یا متهم را احضار نمایند و در جریان دزدی از منزل قرار گیرند و یا اینکه انجام تحقیقات را از پلیس تقاضا نمایند .

در هر صورت ، پس از تکمیل تحقیقات توسط دادسرا ، در صورتی که مقامات دادسرا تشخیص دهند که جرمی به وقوع پیوسته است و متهم ، مظنون قوی برای ارتکاب سرقت از منزل است ، پرونده را با صدور قرار مجرمیت به دادگاه کیفری می فرستند و اگر تشخیص دهند که جرمی انجام نشده یا متهم ، مجرم نیست قرار منع تعقیب صادر می نمایند که البته این قرار قابل اعتراض است . این مراحل در مورد جرم سرقت از محل کار نیز صادق است .

در صورتی که قرار جلب به دادرسی و مجرمیت صادر شد یا به قرار منع تعقیب اعتراض شد ، پرونده به دادگاه کیفری ارسال می شود و در این صورت ، رسیدگی به جرم دزدی از خانه مجددا توسط قاضی دادگاه انجام می شود . در این دادگاه مجددا به جرم دزدی از خانه رسیدگی و دلایل و مستندات طرفین نیز مورد توجه قرار می گیرد و در نهایت ، قاضی با عنایت به اثبات جرم سرقت ، رای نهایی خود را صادر نموده و ممکن است متهم را بی گناه تشخیص داده و یا وی را به مجازات جرم دزدی از خانه محکوم کند .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص سرقت از منزل در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون سرقت از منزل پاسخ دهند .