دیه زوال عقل یا نقصان عقلی به عنوان یکی از موارد جبران خسارت های ناشی از آسیب های مغزی و روانی مورد توجه قرار گرفته است. زوال عقل که ممکن است بر اثر حوادثی مانند ضربه های شدید به سر ایجاد شود، می تواند منجر به اختلالات گسترده در اعصاب و روان فرد شود. از جمله پیامدهای شایع این آسیب ها، از دست دادن حافظه کوتاه مدت است که زندگی روزمره فرد را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد.

دیه زوال عقل یا نقصان عقلی به عنوان یکی از موارد جبران خسارت های ناشی از آسیب های مغزی و روانی در نظر گرفته می شود. زوال عقل که ممکن است بر اثر حوادثی مانند ضربه های شدید به سر یا بیماری های پیشرونده ایجاد شود، می تواند منجر به اختلالات جدی در اعصاب و روان فرد گردد. از جمله عوارض شایع این آسیب ها، از دست دادن حافظه کوتاه مدت است که توانایی فرد در انجام فعالیت های روزمره را به شدت کاهش می دهد. 

اهمیت موضوع دیه زوال عقل و نقصان عقلی به دلیل تاثیرات عمیق و طولانی مدتی است که این اختلالات بر زندگی فرد و اطرافیان او می گذارند. از دست دادن حافظه کوتاه مدت و سایر اختلالات شناختی نه تنها توانایی فرد برای انجام امور شخصی و اجتماعی را محدود می کند، بلکه بار سنگینی بر دوش خانواده ها و سیستم های حمایتی جامعه وارد می سازد. بنابراین، تعیین دیه مناسب برای این موارد نه تنها به جبران بخشی از خسارت های مالی کمک می کند، بلکه نشان دهنده توجه قانونگذار به حقوق و نیازهای افراد مبتلا به اختلالات عصبی و روانی است.

در همین راستا ، در این مقاله ابتدا ، دیه زوال یا نقصان عقل ۱۴۰۴ بیان شده و سپس، قصاص مرتکب اینگونه جنایت ، دیه و مجازات بازگشت عقل پس از زوال آن و دیه و مجازات زوال و نقصان حافظه در سال 1404 شرح داده شده است. در آخر نیز به پرسش دیه اعصاب و روان چقدر است پاسخ داده شده و دیه از دست دادن حافظه کوتاه مدت، بررسی شده است.

قصاص مرتکب

مطابق قانون مجازات اسلامی ، دیه ۱۴۰۴ شامل منفعت اعضا نیز می شود . یکی از منافع اعضا ، عقل می باشد که زوال یا نقصان در آن ، حسب مورد ، ارش یا دیه عقل را ثابت می نماید . زوال عقل ، یعنی اینکه انسان به طور کامل ، عقل خود را از دست بدهد و نقصان عقل ، یعنی اینکه ، عقل انسان ، مانند سایر افراد سالم ، کارکرد طبیعی و درست نداشته باشد و در بعضی از موارد ، دچار نقص شده باشد .

دیه زوال یا نقصان عقل 1404 در قانون مجازات اسلامی ، مشخص شده است . طبق ماده 675 قانون مجازات اسلامی " زائل کردن عقل ، موجب دیه کامل و ایجاد نقص در آن ، موجب ارش است ، خواه جنایت ، در اثر ایجاد ضربه و جراحت و خواه ترساندن و مانند آن باشد " . بنابراین ، دیه نقصان عقلی و دیه زوال عقل ، به ترتیب زیر خواهد بود .

دیه زوال عقل ، موجب دیه کامل انسان ، یعنی 1 میلیارد و 600 میلیون تومان می باشد.

دیه نقصان عقلی ، موجب ارش خواهد شد ؛ ارش ، بدان معنا است که ، قاضی ، مقدار دیه را با توجه به نظر پزشکی قانونی ، تعیین نماید . 

در دیه از بین رفتن عقل ، باید توجه نمود که ، میان عامل اصلی از بین برنده یا ناقص کننده عقل ، اعم از ترساندن ، تصادف ، ضربه یا هر چیزی دیگری فرقی وجود نداشته ، بلکه تنها عامل تعلق دیه عقل در این مورد ، آسیب و از بین رفتن عقل ، در اثر عمل دیگری می باشد . 

قصاص مرتکب

مطابق قانون مجازات اسلامی ، دیه ۱۴۰۴ شامل منفعت اعضا نیز می شود . یکی از منافع اعضا ، عقل می باشد که زوال یا نقصان در آن ، حسب مورد ، ارش یا دیه عقل را ثابت می نماید . زوال عقل ، یعنی اینکه انسان به طور کامل ، عقل خود را از دست بدهد و نقصان عقل ، یعنی اینکه ، عقل انسان ، مانند سایر افراد سالم ، کارکرد طبیعی و درست نداشته باشد و در بعضی از موارد ، دچار نقص شده باشد .

دیه زوال یا نقصان عقل 1404 در قانون مجازات اسلامی ، مشخص شده است . طبق ماده 675 قانون مجازات اسلامی " زائل کردن عقل ، موجب دیه کامل و ایجاد نقص در آن ، موجب ارش است ، خواه جنایت ، در اثر ایجاد ضربه و جراحت و خواه ترساندن و مانند آن باشد " . بنابراین ، دیه نقصان عقلی و دیه زوال عقل ، به ترتیب زیر خواهد بود .

دیه زوال عقل ، موجب دیه کامل انسان ، یعنی 1 میلیارد و 600 میلیون تومان می باشد.

دیه نقصان عقلی ، موجب ارش خواهد شد ؛ ارش ، بدان معنا است که ، قاضی ، مقدار دیه را با توجه به نظر پزشکی قانونی ، تعیین نماید . 

در دیه از بین رفتن عقل ، باید توجه نمود که ، میان عامل اصلی از بین برنده یا ناقص کننده عقل ، اعم از ترساندن ، تصادف ، ضربه یا هر چیزی دیگری فرقی وجود نداشته ، بلکه تنها عامل تعلق دیه عقل در این مورد ، آسیب و از بین رفتن عقل ، در اثر عمل دیگری می باشد . 

قصاص مرتکب

مطابق قانون مجازات اسلامی ، دیه ۱۴۰۴ شامل منفعت اعضا نیز می شود . یکی از منافع اعضا ، عقل می باشد که زوال یا نقصان در آن ، حسب مورد ، ارش یا دیه عقل را ثابت می نماید . زوال عقل ، یعنی اینکه انسان به طور کامل ، عقل خود را از دست بدهد و نقصان عقل ، یعنی اینکه ، عقل انسان ، مانند سایر افراد سالم ، کارکرد طبیعی و درست نداشته باشد و در بعضی از موارد ، دچار نقص شده باشد .

دیه زوال یا نقصان عقل 1404 در قانون مجازات اسلامی ، مشخص شده است . طبق ماده 675 قانون مجازات اسلامی " زائل کردن عقل ، موجب دیه کامل و ایجاد نقص در آن ، موجب ارش است ، خواه جنایت ، در اثر ایجاد ضربه و جراحت و خواه ترساندن و مانند آن باشد " . بنابراین ، دیه نقصان عقلی و دیه زوال عقل ، به ترتیب زیر خواهد بود .

دیه زوال عقل ، موجب دیه کامل انسان ، یعنی 1 میلیارد و 600 میلیون تومان می باشد.

دیه نقصان عقلی ، موجب ارش خواهد شد ؛ ارش ، بدان معنا است که ، قاضی ، مقدار دیه را با توجه به نظر پزشکی قانونی ، تعیین نماید . 

در دیه از بین رفتن عقل ، باید توجه نمود که ، میان عامل اصلی از بین برنده یا ناقص کننده عقل ، اعم از ترساندن ، تصادف ، ضربه یا هر چیزی دیگری فرقی وجود نداشته ، بلکه تنها عامل تعلق دیه عقل در این مورد ، آسیب و از بین رفتن عقل ، در اثر عمل دیگری می باشد . 

دیه و مجازات بازگشت عقل پس از زوال آن

در بخش های قبل ، دیه زوال عقل یا دیه نقصان عقلی 1404، دیه عقل بر اثر حادثه، دیه از دست دادن حافظه کوتاه مدت و نحوه مجازات مرتکب این گونه جنایات را بررسی نمودیم . در این بخش، توضیح خواهیم داد ، در صورتی که شخص مجنی علیه ، پس از زوال عقل ، عقل خود را بازیابد ، تکلیف دیه پرداخت شده ، چه می شود. 

بر اساس ماده 679 قانون مجازات اسلامی ، در صورتی که در اثر جنایتی ، عقل شخص ، زائل گردد و پس از دریافت دیه کامل ، عقل او باز گردد ، دیه پرداختی به شخص جانی ، مسترد گشته و به جای آن ، ارش پرداخت می شود . همانطور که گفته شد ، ارش نیز با نظر کارشناس ، محاسبه و تعیین می شود .

دیه و مجازات زوال و نقصان حافظه

در بخش های قبل ، بررسی نمودیم ، دیه و مجازات زوال و نقصان حافظه ۱۴۰۴ چیست و در صورتی که ، در اثر حادثه ایجاد شود ، چگونه محاسبه خواهد شد . در ادامه نیز ، دیه از دست دادن حافظه کوتاه مدت، نحوه مجازات مرتکب اینگونه جنایات و دیه و مجازات بازگشت عقل ، پس از زوال آن را بیان کردیم . در این بخش ، به این سوال، پاسخ خواهیم داد ، دیه و مجازات زوال و نقصان حافظه ، چگونه محاسبه می شود.

بر اساس ماده 676 قانون مجازات اسلامی ، در صورتی که ، جنایت ، موجب زوال و نقصان حافظه و یا اختلال روانی گردد ، در صورتی که این اختلال ، به حد جنون نرسد ، دیه نداشته و ارش ، ثابت است که می بایست این مبلغ ، با نظر کارشناس رسمی دادگستری، محاسبه و تعیین گردد. 

دیه اعصاب و روان چقدر است

دیه اعصاب و روان در قانون مجازات اسلامی به عنوان بخشی از دیه های ناشی از آسیب های مغزی و روانی در نظر گرفته می شود. اگر آسیب به حدی باشد که منجر به زوال عقل شود، دیه کامل پرداخت می شود که در سال ۱۴۰۴ معادل ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان است.  این دیه برای مواردی است که فرد به طور کامل از عقل خود محروم شود.

در مواردی که آسیب منجر به نقصان عقل شود، نه زوال کامل، دیه به صورت ارش پرداخت می شود. ارش مبلغی است که با نظر کارشناس رسمی دادگستری تعیین می شود و بر اساس شدت آسیب و تاثیر آن بر زندگی فرد محاسبه می شود.  این نوع دیه برای اختلالات شناختی یا روانی است که به طور کامل عقل را از بین نمی برد، اما بر کارکرد طبیعی آن تاثیر می گذارد.

در برخی موارد، آسیب های روانی و مغزی می توانند منجر به اختلالات حافظه یا سایر اختلالات روانی شوند. در این شرایط، اگر اختلال به حد جنون نرسد، دیه پرداخت نمی شود و تنها ارش در نظر گرفته می شود.  این ارش برای جبران خسارت های ناشی از این اختلالات پرداخت می شود و با توجه به شرایط و نظر کارشناسان تعیین می شود.

دیه از دست دادن حافظه کوتاه مدت

دیه از دست دادن حافظه کوتاه مدت به عنوان یکی از موارد نقصان حافظه در نظر گرفته می شود. در قانون مجازات اسلامی، اگر این آسیب منجر به زوال عقل نشود، دیه خاصی برای آن تعیین نشده است و به جای آن ارش پرداخت می شود. ارش نیز با نظر کارشناس پزشکی قانونی و قاضی دادگاه تعیین می شود و بر اساس شدت آسیب و تاثیر آن بر زندگی فرد محاسبه می شود.

از دست دادن حافظه کوتاه مدت می تواند بر زندگی روزمره فرد تاثیرات جدی بگذارد و توانایی او را در انجام فعالیت های شخصی و اجتماعی محدود کند. در این شرایط، دیه ارش به عنوان جبرانی برای این خسارت در نظر گرفته می شود. ارش نه تنها برای از دست دادن حافظه کوتاه مدت، بلکه برای سایر اختلالات شناختی نیز پرداخت می شود.

برای دریافت دیه از دست دادن حافظه کوتاه مدت، فرد باید مدارک لازم را جمع آوری کند و برای تعیین میزان دیه به پزشکی قانونی مراجعه نماید. معمولا در مسئله دیه نظر پزشکی قانونی در تعیین میزان آسیب، مدت زمان بهبودی و مشخص شدن میزان دیه بر اساس آسیب، بسیار مهم است. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد میزان دیه زوال عقل یا نقصان عقلی در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون میزان دیه زوال عقل یا نقصان عقلی پاسخ دهند.